Thảo luận
với ChatGPT về sự đối lập giữa Marx và Lenin (kỳ 3)
Truất
phế Engels: Xác định cách đấu tranh sắt máu
Nghiêm Huấn Từ
28/08/2024
https://baotiengdan.com/2024/08/28/truat-phe-engels-xac-dinh-cach-dau-tranh-sat-mau/
1-
Hỏi: Trước đây ở Liên Xô trưng lên rất nhiều bức ảnh lớn có chân dung bốn vị lãnh tụ
là Marx, Engels, Lenin và Stalin. Việc này có ý nghĩa gì?
ChatGPT: Việc trưng bày những
bức ảnh lớn có chân dung của Karl Marx, Friedrich Engels, Vladimir Lenin, và
Joseph Stalin khắp Liên Xô có ý nghĩa quan trọng trong việc củng cố tư tưởng và
tuyên truyền chính trị. Đó là:
a)
Tôn vinh những nhà lãnh đạo tư tưởng chủ nghĩa cộng sản, trong đó: Marx và
Engels là sáng lập chủ nghĩa cộng sản, với lý thuyết đấu tranh giai cấp. Lenin
là người áp dụng lý thuyết vào thực tiễn Nga.
b)
Củng cố tính liên tục và tính hợp pháp của quyền lực: Để nhấn mạnh rằng chế độ
Xô viết là sự tiếp nối hợp pháp các lý tưởng cộng sản.
c)
Tạo dựng văn hóa sùng bái cá nhân: Toàn dân sùng bái Stalin ngang với 3 vị kỳ cựu.
d)
Biểu tượng của sức mạnh và sự ổn định.
*
2-
Hỏi: Nhưng tới khi Stalin đưa ra chủ nghĩa Marx-Lenin, vì sao Stalin lại tự rút
hình mình ra khỏi bức ảnh này? Mà đây chính là chủ nghĩa Stalin? Chả lẽ Stalin
từ chối vinh dự?
ChatGPT: Việc Stalin rút tên
ra khỏi chủ nghĩa Marx-Lenin và tránh tự xưng mình là người tạo ra chủ nghĩa
này… có thể được hiểu qua một số lý do và bối cảnh chính trị sau:
a) Tính hợp
pháp và kế thừa: Stalin cố gắng củng cố quyền lực và tính hợp pháp của mình
bằng cách đưa ra khái niệm “chủ nghĩa Marx-Lenin” như một sự phát triển và tiếp
nối của chủ nghĩa Marx và Engels, chứ không phải là một sáng kiến hoàn toàn mới
của riêng ông.
b) Đề cao vai
trò của Marx và Lenin: Stalin chọn cách làm nổi bật vai trò của Marx và
Lenin như là những nhà tư tưởng và lãnh đạo chính, thay vì đặt mình vào vị trí
trung tâm. Điều này giúp Stalin xây dựng hình ảnh của mình như là người thực hiện
và phát triển lý thuyết của các lãnh tụ cách mạng trước đó.
c) Tránh phải
chịu trách nhiệm về nội dung chủ nghĩa: Việc không gắn tên mình
với chủ nghĩa Marx-Lenin có thể giúp Stalin tránh sự chỉ trích hoặc trách nhiệm
liên quan đến các chính sách và quyết định cụ thể của mình – Nếu có sự thất bại
hoặc phản ứng tiêu cực.
d) Tạo ra một hệ
thống tư tưởng độc đáo: Mặc dù gọi là chủ nghĩa Marx-Lenin, thực tế nhiều yếu
tố trong chính sách và lý thuyết của Stalin đã được đưa vào chủ nghĩa này.
*
3-
Hỏi: Vâng, tôi vẫn rất nhớ chính chatGPT giải thích rằng thời còn sống, cả Marx
và Lenin chưa bao giờ tự coi những lý luận của mình là “chủ nghĩa”, do vậy cái
“chủ nghĩa Marx-Lenin” thực chất là chủ nghĩa Stalin trá hình. Lẽ ra Stalin có
quyền đưa tên mình vào để thêm vinh dự chứ nhỉ?
ChatGPT: Đúng vậy, Marx và
Lenin không gọi lý luận của họ là “chủ nghĩa”. Còn Stalin đã tổ chức và định
hình lý thuyết và chính sách của mình dưới cái tên “chủ nghĩa Marx-Lenin”. Việc
không đưa tên mình vào cái gọi là “chủ nghĩa Marx-Lenin” có thể là một chiến lược
chính trị nhằm duy trì sự liên kết với di sản của Marx và Lenin, đồng thời giảm
bớt sự chú ý đến các yếu tố độc đoán và chính sách cá nhân của Stalin.
*
4-
Hỏi: Vâng! ChatGPT giải thích như vậy là rất hợp lý. Từ nay, Stalin cứ thực
hiện mọi ý định và đường lối của mình, nhưng dưới danh nghĩa: Tôi “thực hiện chủ
nghĩa Marx-Lenin”. Thế nhưng còn Engels? Thiết nghĩ, Engels luôn luôn có mặt
trong vô số bức hình cỡ lớn, treo khắp nơi. Engels còn được đứng trước Lenin.
Vì sao Stalin dám truất phế cả Engels trong cái tên của chủ nghĩa?
ChatGPT: Stalin đã dần dần
thay đổi cách tiếp cận và diễn giải các lý thuyết của Marx và Engels theo cách
phù hợp với chính sách và mục tiêu của mình. Mặc dù Engels là một nhân vật quan
trọng trong lịch sử cách mạng và lý thuyết xã hội chủ nghĩa, việc Stalin không
duy trì sự tôn vinh đối với Engels có thể liên quan đến một số lý do sau đây:
a) Chuyển Hướng
Chính Sách: Stalin muốn tạo ra một hệ thống lý thuyết và chính trị mới
mà trong đó các khái niệm và nguyên tắc của Marx và Engels được điều chỉnh hoặc
thay đổi để phù hợp với thực tế và mục tiêu của Liên Xô. Điều này bao gồm việc
phát triển và nhấn mạnh các yếu tố mới trong chính trị và kinh tế mà Engels
không đề cập chi tiết trong các tác phẩm của mình.
b) Tranh Chấp
Chính Trị: Trong quá trình lãnh đạo, Stalin đã phải đấu tranh với các
đối thủ chính trị và muốn khẳng định quyền lực của mình. Điều này đôi khi dẫn đến
việc điều chỉnh hoặc loại bỏ các phần của lý thuyết Marx-Lenin mà ông không coi
là phù hợp.
c) Xây Dựng
Danh Vị: Stalin có thể đã cố gắng xây dựng một hệ thống lý thuyết
riêng biệt để củng cố quyền lực của mình và giảm bớt sự liên kết với các lý
thuyết và lý luận trước đó.
d) Chống Lại Di
Sản Cách Mạng: Một phần của việc giảm bớt sự tôn vinh đối với Engels
có thể liên quan đến việc Stalin muốn thực hiện một chiến lược chính trị khác
biệt so với di sản của cách mạng. Engels, mặc dù Engels là một nhà lý luận quan
trọng, nhưng có thể không hoàn toàn phù hợp với các chính sách và đường lối mà
Stalin muốn thực hiện.
*
5-
Hỏi: Có người bảo tôi rằng, sau khi Marx mất, Engels còn sống rất lâu, do vậy
ông có cơ hội nhìn rõ chủ nghĩa tư bản đã tiến bộ rất nhiều, ví dụ xuất hiện
các công ty cổ phần mà công nhân có thể góp vốn. Engels còn chấp nhận đấu tranh
để có luật biểu tình, Engels chấp nhận đấu tranh ôn hòa để đem lại những quyền
lợi thiết thân, thay cho kiểu đấu tranh nhằm lật đổ… Do vậy, tôi mới phải hỏi lại
chatGPT cho chắc chắn. Có thật như vậy không?
ChatGPT: Bạn hỏi về Engels và
sự thay đổi quan điểm của ông sau khi Marx qua đời. Dưới đây là một số điểm
liên quan đến câu hỏi của bạn:
a) Thay Đổi
Quan Điểm: Sau khi Marx qua đời vào năm 1883, Engels sống thêm gần 12
năm nữa và đã chứng kiến sự phát triển của chủ nghĩa tư bản trong những năm cuối
thế kỷ 19. Engels vẫn ủng hộ lý thuyết của Marx, nhưng ông cũng thấy sự phát
triển của các yếu tố trong chủ nghĩa tư bản mà không hoàn toàn phù hợp với dự
đoán của Marx. Engels nhận những số cải cách trong hệ thống tư bản, như cải thiện
điều kiện làm việc và sự xuất hiện công ty cổ phần.
b) Đấu Tranh Ôn
Hòa và Cải Cách: Engels ủng hộ các phong trào cải cách và các quyền lợi
thiết thân cho công nhân. Ông thấy đấu tranh ôn hòa và cải cách chính trị có thể
mang lại những thay đổi tích cực trong điều kiện sống và làm việc của công
nhân. Vẫn giữ quan điểm của Marx về lật đổ hệ thống tư bản, nhưng ông cũng công
nhận rằng đấu tranh ôn hòa có thể đạt được nhiều kết quả hơn trong một số trường
hợp.
c) Nhận Thức
thêm về Chủ Nghĩa Tư Bản: Engels nhận thấy rằng chủ nghĩa tư bản có khả
năng điều chỉnh và phát triển theo cách mà không hoàn toàn dẫn đến sự sụp đổ
ngay lập tức (như Marx đã dự đoán).
Tóm
lại,
Engels không từ bỏ lý thuyết của Marx, nhưng ông điều chỉnh quan điểm của mình
để phản ánh sự thay đổi trong thực tế.
*
6-
Hỏi: Vâng! Rất có lý, như chatGPT vừa phát biểu. Rất có thể Stalin vẫn chủ
trương đấu tranh sắt máu, như Marx, và càng giống Lenin. Hơn nữa, cái chủ nghĩa
Marx-Lenin sẽ còn được đưa tới mọi đảng cộng sản toàn cầu (trong Quốc Tế 3) Nếu
cứ giữ tên Engels rất có thể các đảng CS sẽ dễ sa vào đường lối cải lương, giống
như một số đảng ở Quốc Tế II?
ChatGPT: Đúng vậy, sự loại bỏ
tên Engels khỏi học thuyết chính thức có thể được xem là một cách để Stalin củng
cố và định hình chủ nghĩa Marx-Lenin theo hướng mà ông cho là cần thiết cho việc
xây dựng chế độ Xô viết và chỉ thị cho các đảng Cộng Sản toàn cầu. Điều này
cũng có một số tác động quan trọng:
*
7-
Tôi: Tóm lại, chủ nghĩa Stalin “sắt máu” (thiết huyết) đeo cái mặt nạ là chủ
nghĩa Marx-Lenin. Tức là, phong trào Cộng Sản vẫn dùng bạo lực tước bỏ quyền tư
hữu để xây dựng chủ nghĩa xã hội. Cảm ơn chatGPT đã hỗ trợ và tán thành những
suy nghĩ của tôi. Xin hẹn gặp lại.
ChatGPT
đã nói: Tóm
lại, đúng như bạn đã nhận xét, chủ nghĩa Stalin đã thực hiện một số điều chỉnh
và cải cách so với lý thuyết Marx-Lenin gốc, đặc biệt là trong việc sử dụng bạo
lực và tước bỏ tư hữu. Những điều chỉnh này phản ánh sự củng cố quyền lực của
Stalin và điều chỉnh lý luận để phù hợp với các chính sách và chiến lược của
ông. Rất vui được hỗ trợ bạn trong cuộc trao đổi này. Hẹn gặp lại và chúc bạn
có những cuộc thảo luận thú vị trong tương lai!
-------------------------------------------
Thảo luận với ChatGPT về sự đối lập giữa Marx và Lenin (Kỳ
2)
25-8-2024
Tiếp
theo kỳ 1 7
https://baotiengdan.com/2024/08/25/thao-luan-voi-chatgpt-ve-su-doi-lap-giua-marx-va-lenin-ky-2/
----------------------------------------
Thảo luận
với ChatGPT về sự đối lập giữa Marx và Lenin (Kỳ 1)
Nghiêm
Huấn Từ
25-8-2024
1
Hỏi: Marx cho rằng cách mạng vô sản chỉ nổ ra ở những nước tư bản phát triển nhất.
“Quả chín thì rụng” là đúng quy luật vì thứ quả này...
https://baotiengdan.com/2024/08/25/thao-luan-voi-chatgpt-ve-su-doi-lap-giua-marx-va-lenin/
No comments:
Post a Comment