Thor Stenhovden - Res Publica
Hoàng Thủy Ngữ dịch
10/02/2019
Phần
1:
Trump,
however, didn’t cause the chaos. The chaos caused Trump. (Tuy vậy, Trump không
phải là người đã tạo ra sự hỗn loạn. Sự hỗn loạn đã tạo ra Trump).
Jonathan
Rauch, ”How American Politics went Insane”
*
Tháng Mười năm 2008, ứng cử viên đảng Cộng
Hòa John McCain đến thăm thành phố nhỏ Lakeville, cách trường đại học
cũ của tôi ở Minnesota khoảng 15’ lái xe. McCain, người hùng chiến
tranh và là thượng nghị sĩ của tiểu bang Arizona, đến miền Trung Tây
để gặp gỡ và vận động cử tri trong chiến dịch tranh cử của mình.
Giữa cuộc họp, một phụ nữ lớn tuổi, đầu đã bạc và mắt đeo kính,
giơ tay lên. Bà ngập ngừng và bối rối khi đứng cách ứng cử viên tổng
thống nửa mét. Cuối cùng bà cũng nói ra được điều mình thắc mắc:
“Tôi cần hỏi ông một câu…. Tôi không thể tin Obama. Tôi đã đọc về anh ta
và anh ta là….anh ta là….người Ả Rập”. McCain ngạc nhiên thân mật lắc
đầu và nói nhanh trong micro: ”Không, thưa bà. Không phải đâu. Ông ấy là
người đàn ông rất tốt trong gia đình, một công dân, người mà tôi không
có cùng quan điểm chính trị trong một số lãnh vực. Đó là tất cả
những gì mà chiến dịch tranh cử này nhắm tới”.
Cử tri đã vỗ tay một cách dè dặt. Dường như
họ không biết sẽ phải phản ứng như thế nào. Có phải thượng nghị sĩ
đã bênh vực Obama trong cuộc họp của những người Cộng Hòa? John McCain
là thế. Ông muốn có cuộc tranh luận chính trị nghiêm túc. Thượng
nghị sĩ đã chọn việc bênh vực sự thật về Obama hơn là tuyên bố sai
lệch để gặt hái được những tràng pháo tay.
Chuyện người phụ nữ nghi ngờ Obama là người
Ả Rập không phải là trường hợp duy nhất. Sau vụ tấn công khủng bố
ngày 11 tháng Chín, nỗi sợ hãi người Hồi giáo đã gia tăng đáng kể
ở Hoa Kỳ, đặc biệt là sự hoài nghi của các cử tri Cộng Hòa. Cuối
những năm 1990 và đầu những năm 2000, lượng người nhập cư trái phép
tăng lên dữ dội ở các cửa khẩu biên giới. Vi vậy cử tri của cả 2
đảng càng lúc càng hoài nghi hơn về chuyện nhập cư. Đa số lưỡng đảng trong quốc
hội đã cho phép tổng thống George W. Bush sử dụng tài lực để giảm
thiểu số lượng người nhập cư đồng thời xây dựng hàng rào biên giới.
McCain rất cứng rắn trong vấn đề di dân nhưng cho rằng vấn đề này phải
được giải quyết thông qua những cải cách lớn hơn liên quan đến an ninh
biên giới và cấp giấy phép cư trú cho hàng triệu người đang sống
không giấy tờ trong nước. Năm 2005 ông đã cộng tác với thượng nghị sĩ
đảng Dân chủ Ted Kennedy. Nhưng đề xuất của họ không được các chính
trị gia của cả hai đảng đánh giá cao. Hai năm sau, McCain cũng ủng hộ
nỗ lực cải cách tiếp theo của Kennedy mặc dù các cố vấn của ông đã
khuyến cáo là việc làm này sẽ làm thành phần nòng cốt của đảng
Cộng Hòa khó chịu, trước cuộc bầu cử tổng thống quan trọng sắp
tới.
Như chúng ta đã thấy trong chương sách trước,
rõ ràng McCain đã thua Obama trong cuộc bầu cử năm 2008. Một liên minh
chủ yếu gồm giới trẻ, phái nữ và cử tri sắc dân thiểu số như Megha
Agrawal đã đưa ứng cử viên Dân Chủ bước vào Nhà Trắng. Bốn năm sau,
trong lần tái tranh cứ, Obama lại giành chiến thắng trước đối thủ Cộng
Hòa Mitt Romney. Sau thất bại lần hai vào năm 2012, trong hoảng loạn,
đảng Cộng Hòa đã thành lập một ủy ban điều tra để tìm hiểu những
sai lầm trong hai cuộc bầu cử vừa qua. Bản báo cáo ủy ban đưa ra quả
thật tàn bạo. Đảng Cộng Hòa chỉ giành được hai trong số sáu cuộc
bầu cử tổng thống gần đây nhất. Theo ủy ban, chuyện này một phần vì
đảng ngày càng bị coi là xa cách với quần chúng. Phụ nữ và nhóm
sắc tộc thiểu số được bổ nhiệm quá ít vào vị trí lãnh đạo nên đã
gây ra ấn tượng là đảng không quan tâm đến người dân bình thường. Lẽ
ra ủy ban không cần phải đề xuất giải pháp cụ thể nhưng họ không thể
im lặng: “Chúng ta phải cải cách và
quảng bá chính sách nhập cư. Nếu bỏ qua việc này, lời kêu gọi của
đảng sẽ mất dần ảnh hưởng và chỉ còn những cử tri trung kiên nghe
theo. Ngoài ra chúng tôi còn tin rằng việc cải cách chính sách nhập
cư cũng phù hợp với các nguyên tắc kinh tế của đảng Cộng Hòa, nhằm
tạo ra công việc làm và cơ hội bình đẳng cho tất cả mọi người”.
Các chính trị gia ở Washington D.C đã nghe theo
khuyến nghị đó. Một nhóm gồm 4 người Dân Chủ và 4 người Cộng Hòa,
được gọi là The Gang of Eight, đã thảo luận đưa ra một đề
xuất cải cách chính sách nhập cư và nhận được sự ủng hộ rộng rãi
ở Thượng Viện. Trong Nhà Trắng, tổng thống Obama đã sẵn sàng đặt
bút ký nhưng rồi phải chờ vì dự luật chưa được Hạ Viện phê chuẩn.
Mọi việc phải dừng lại. Một năm trước cuộc bầu cử giữa kỳ, những
người Cộng Hòa ở Hạ Viện không chắc chắn là việc cải cách luật
nhập cư có cần thiết cho cuộc bầu cử hay không nên đã bỏ qua và không
phê chuẩn dự luật. Có lẽ họ cho rằng bản báo cáo năm 2012 đã đề ra
những giải pháp sửa đổi mà nhiều cử tri cộng hòa không thích? Khác
với các thượng nghị sĩ vốn chỉ chịu trách nhiệm với tiểu bang, các
dân biểu ở Hạ Viện được bầu từ những địa hạt bầu cử nhỏ hơn tại
địa phương. Họ thường tiếp xúc trực tiếp với cử tri nên có thể đã
nhận thấy những dấu hiệu bất đồng của cử tri đối với chiều hướng
ôn hòa. Vì vậy một chính sách di dân thân thiện hơn cũng chẳng giúp
được gì nhiều nếu đa số cử tri của họ không bằng lòng. Donald Trump nhìn thấy rõ
những thuận lợi rút ra được từ mâu thuẫn này nên đã lợi dụng và
khai thác nó triệt để.
Phong
trào Birther
Trở lại cuộc họp cử tri của McCain ở
Lakeville, năm 2008. Nguyên do lời bình luận Obama là dân Ả Rập của
người phụ nữ lớn tuổi xuất phát từ một thuyết âm mưu đã bắt đầu
lan rộng từ trước cuộc bầu cử. Lời nói dối phao lên rằng Obama thực
sự không sinh ở Hawaii mà là ở Kenya. Nếu điều này đúng thì Obama
không thể ra ứng cử tổng thống vì không phải là công dân Hoa Kỳ. Cáo
buộc này có lẽ đầu tiên do những người ủng hộ Hillary Clinton đưa ra
trong chiến dịch đề cử hồi đầu năm. Mặc dù cuối cùng Obama đã giành
chiến thắng, tin đồn này vẫn không mất đi. Trái lại, thuyết âm mưu
vẫn âm ỉ và dần có tên là birtherism. Suốt 70 lần, các cơ quan tư
pháp khác nhau đã phải bác bỏ những vụ kiện dân sự nhằm trục xuất
tổng thống ra khỏi Nhà Trắng. Trong cuốn video thu hình buổi họp của
các cử tri Cộng Hòa bị rò rỉ, một chính trị gia trong quốc hội đã
nhấn mạnh Obama thực sự là công dân Hoa Kỳ. Cũng giống như trường hợp
McCain, ông đã phải đối mặt với sự bất mãn chống đối trong hội
trường. Ngoài ra, một số tiểu bang đã đề ra dự luật buộc các ứng
cử viên tổng thống phải xuất trình giấy khai sinh trước khi ra ứng
cử.
Cuộc tranh cãi vẫn không chấm dứt và cuối
cùng tình hình trở nên rất ngớ ngẩn. Mùa hè năm 2010, CNN đã thực
hiện một cuộc thăm dò dư luận. Kết quả cho thấy 1 trong 4 người My
vẫn nghi ngờ tổng thống của họ có sinh ở Hoa Kỳ hay không. Sự khác
biệt rất rõ nét giữa 2 đảng: 40% người Cộng Hòa hoàn toàn không
biết chắc Obama thật sự có phải là công dân Hoa Kỳ. Người ta đã chọn
lọc tập trung một nhóm người. Mục đích để tìm hiểu ý kiến của cử
tri. Một nửa số người Cộng Hòa tin rằng Obama theo đạo Hồi.
Và
rồi Trump nhảy vào cuộc chiến.
Mùa xuân năm 2011, nhà tỷ phú bất động sản
đã tham gia một số các cuộc phỏng vấn trên nhiều kênh truyền hình
trong nước, có lẽ để thử thăm dò mức độ đón nhận nếu ông ra ứng cử
tổng thống vào năm 2012 như thế nào. Trong những lần có mặt trong
cuộc phỏng vấn, ông
liên tục quả quyết Obama không sinh ở Mỹ. Ông trở thành người
lãnh đạo không chính thức của phong trào birther. Trong postcast của
Laura Ingraham, người phụ trách chương trình của Fox News, ông nói rất
rõ ràng về Obama như sau: “Anh ta
không có giấy khai sinh và nếu anh ta có, tôi tin rằng trong đó cũng
ghi điều rất có hại cho anh ta. Tôi không biết là điều đó có hại cho
anh ta hay không, nhưng có người nói với tôi rằng có lẽ chữ “Hồi
giáo” được viết trong mục khai báo tôn giáo trên giấy khai sinh. Và
bạn biết đấy, nếu bạn là người Hồi giáo, bạn không thể thay đổi tôn
giáo của mình”.
Trump không bỏ cuộc và cuối cùng được cựu
ứng cử viên phó tổng thống Sarah Palin ủng hộ. Truyền thông bảo thủ
yêu thích vở tuồng và châm thêm dầu vào lửa. Những người lãnh đạo
đảng Cộng Hòa ở Washington D.C lắc đầu nhưng cứ để mặc cho cuộc tranh
cãi tiếp tục sôi động.
Sự việc diễn ra ngoài sự chịu đựng của
Obama. Ông công bố giấy khai sinh của mình năm 2008. Ngày 27 tháng Tư năm
2011, tiểu bang Hawaii phát hành một phiên bản giấy khai sinh chi tiết
hơn. Trong buổi họp báo chí chật kín người, một Obama cay đắng nhấn
mạnh với mọi người là mình sinh ở Mỹ. Obama gần như cầu xin các
chính trị gia trong nước chuyển mọi quan tâm của họ sang cuộc khủng
hoảng ngân sách sắp tới và mong mọi người đừng bị phân tâm bởi “một tên hề gánh xiếc chỉ
toàn bịa chuyện”. Mọi người đều biết ông ám chỉ ai: Donald
Trump.
Ít lâu sau cả Trump và Obama tham dự buổi dạ
tiệc (galla party) tổ chức hàng năm ở Washington dành cho báo chí và
các chính trị gia. Nội dung chủ yếu của bữa tiệc là màn đùa cợt
vui vẻ, nơi để tổng thống diễu cợt chính mình, các đối thủ chính
trị và giới truyền thông. Điều không ai biết
là ngay đêm hôm đó Obama vừa bật đèn xanh cho lực lượng đặc biệt Mỹ
tiến hành chiến dịch quân sự dẫn đến cái chết của Obama Bin Laden,
thủ lãnh Al Quada vài ngày sau. Rõ ràng đây là đòn trả thù.
Obama không chỉ nhắm vào Bin Laden đêm hôm đó. Trong bài phát biểu của
mình, Obama đã tấn công Trump một cách tàn nhẫn. Ông diễn kịch, chế
diễu Trump là một ngôi sao truyền hình thực tế đầy âm mưu và nhẹ dạ
vốn chẳng có gì với chính trị để làm. Các máy ghi hình cho thấy
một Trump đùng đùng nổi giận và bỏ về rất sớm trước khi buổi tiệc
tàn.
Sau lần bị xúc phạm trong bữa tiệc, Trump
tiếp tục chống Obama. Ngôi sao truyền hình thực tế quả quyết giấy
khai sinh của Obama là giả, dựa vào một “nguồn tin tuyệt đối đáng tin
cậy”. Rồi Trump còn nghi ngờ đến cả kết quả học hành của tổng
thống. 5 năm sau, lần đầu tiên, trong chiến dịch vận động bầu cử
trước năm 2016, đảng Cộng Hòa mới dứt khoát xác nhận Obama sinh ở
Mỹ.
Phong trào birther của Trump đã góp phần vào
sự phân cực trong các cuộc tranh luận xã hội. Sự kỳ thị chủng tộc
được che đậy một cách vụng về đã tác động mạnh đến các cử tri Dân
Chủ và thậm chí còn mồi thêm lửa cho cánh cực hữu trong đảng Cộng
Hòa. Doanh nhân NewYork này không thể làm được nếu không có những cơ
chế đã đề cập đến trong quyển sách này: truyền thông bảo thủ truyền bá thông điệp, các
nhóm lợi ích chia sẻ nó, các chính khách Cộng Hòa không lên tiếng
phủ nhận đó là trò xiếc… Trump biết mình là bậc thầy trong
việc khai thác triệt để các yếu tố trên, biết cách biến chúng thành
độc hại hơn và sử dụng không ngừng nghỉ.
*
Nguyên
tác:
Thor
Stenhovden - Res Publica
Chương
3: Donald Trump
Người dịch: Hoàng
Thủy Ngữ
--------------------------------------------------
12/02/2019
Phần
thứ 2:
Nhiều nhà bình luận quả quyết rằng sự sỉ
nhục trong bữa tiệc báo chí năm 2011 đã thúc đẩy Trump ra ứng cử
tổng thống trước cuộc bầu cử năm 2016. Tôi không nghĩ đó là lý do
chính để Trump quyết tâm tìm cách hạ gục đối thủ kiêu ngạo Obama.
Donald Trump đã có ý muốn ứng cử tổng thống suốt gần 30 năm. Trước
cuộc bầu cử năm 1988, ông đã thăm dò lần đầu cơ hội ứng cử với tư
cách là ứng cử viên đảng Cộng Hòa. Tiếng đồn đã lan rộng nhiều tháng
trước khi Trump bay đến New Hamsphire, tiểu bang đang tổ chức đề cử
vòng 2 trong cuộc bầu cử sơ bộ, chỉ với mục đích phủ nhận mình là
ứng cử viên thực thụ. Sự hưởng ứng ông nhận được ở tiểu bang cũng
đủ là niềm vui khi 500 người đổ xô đến nghe ông nói.
Ngay vào thời điểm đó, nhà tỷ phú bất động
sản đầy quyền uy này đang gây dựng một thương hiệu nổi tiếng thế
giới. Ông đã hoàn thành tòa nhà biểu tượng Trump Tower ở New York, sở
hữu nhiều khách sạn, một sòng bài ở Atlantic City và có riêng một
đội bóng đá Mỹ. Chiếc du thuyền sang trọng của ông lớn và nổi tiếng
đến mức được sử dụng làm bối cảnh cho trụ sở chính của nhân vật
phản diện trong một bộ phim James Bond, và nhà tỷ phú bay khắp nơi
trong nước bằng máy bay trực thăng mua riêng. Ông cũng đã nhờ người viết và xuất bản một
quyển sách có tên Nghệ Thuật Đàm Phán, trình bày bí quyết thành
công của mình. Một số lời khuyên của ông: Nghĩ lớn, Tạo hoàn
cảnh lớn hơn , Gây sự chú ý và Chống trả lại. Nhìn chung đó là các
quan điểm triết lý đã giúp ông trở thành tổng thống sau này.
Trump ở khắp mọi nơi: trên trang nhất các tuần
báo, trên các kênh truyền hình, trong các chương trình talkshow. Năm
1989, lần đầu tiên ông xuất hiện trên trang nhất của tạp chí Time với
dòng chữ: This may turn your green with envy – or just turn you off.
Flaunting it is the game, and Trump is the name. Thông điệp chính của bài
viết là một Trump giàu có, can đảm và rất nhiều tham vọng.
Cũng vào khoảng thời gian đó, ông được nữ
hoàng talkshow Oprah Winfrey phỏng vấn. Bà muốn biết suy nghĩ của nhà
tỷ phú về tham vọng làm tổng thống của ông. Trump tự tin trả lời:” Tôi không có ý định ra ứng cử nhưng
rất chán nản vì nhìn thấy các sai lầm ở đất nước này. Nếu mọi sự
trở nên thật tồi tệ, tôi sẽ không bỏ qua. Chúng ta có thể tạo điều
kiện cho mọi người sống như ông hoàng nhưng lại không chịu thực hiện”.
Ngay từ khi đó Trump đã đưa những ý tưởng làm nền tảng cho sự thành
công của chiến dịch vận động bầu cử năm 2016. Trump đã bỏ ra những
khoản tiền lớn mua quảng cáo đăng tải ý kiến của mình:
Trong nhiều
thập niên, Nhật và các quốc gia khác đã lợi dụng chúng ta. Thế giới
cười vào mũi các chính trị gia Hoa Kỳ trong khi chúng ta bảo vệ các
chuyến tầu thủy chở dầu mà chúng ta không cần. Hãy để Nhật, Ả Rập
Saudi và các quốc gia khác trả tiền cho sự bảo vệ của Hoa Kỳ. Hãy
chấm dứt khoản nợ khổng lồ của quốc gia, cắt giảm thuế và để nền
kinh tế Mỹ phát triển tự do mà không phải mang gánh nặng bảo vệ
những người có thể trả tiền cho chúng ta một cách dễ dàng để chúng
ta bảo đảm nền tự do cho họ. Đừng để quốc gia tươi đẹp này bị chế
nhạo nữa.
Thông điệp này khá giống với những gì ông áp
dụng sau này, chỉ thiếu khoản di dân. Nó được tóm tắt trong khẩu
hiệu “Make America Great Again” mà Ronald Reagan cũng đã từng đưa ra trong
cuộc bầu cử năm 1980.
Sau lần thăm dò vào năm 1988, mười một năm sau,
ông thử lại nghiêm túc hơn. Các mũi tên lại đã bắt đầu chỉ hướng lên
cho “ The Donald” sau 10 năm xuống dốc và nhiều lần phá sản. Giờ đây,
ông tự quảng cáo mình như một “comeback-man” và đánh hơi thấy các
tình huống cũng đủ thuận lợi để lao vào cuộc tranh cử tổng thống.
Kết quả bầu cử ở Minnesota vốn làm nhiều người nhạc nhiên tạo ra
niềm lạc quan. Trước đó vào những năm 1990, một cựu đô vật và diễn
viên Jesse “The Body” Ventura đã giành được chiến thắng rất bất ngờ
trong cuộc bầu cử thống đốc tiểu bang Minnesota. Ventura đại diện cho
đảng Cải Cách (Reform Party) rất ít người biết đến.
Chiến dịch vận động bầu cử vượt ra ngoài
truyền thống và chiến thắng bất ngờ của ông đã khiến cho giới tinh
hoa chính trị bị sốc nặng. Giờ đây Ventura khuyến khích người bạn
Trump của mình ra làm ứng cử viên tổng thống của đảng Cộng Hòa trong
cuộc bầu cử sắp tới. Nhà bất động sản rời bỏ đảng Cộng Hòa để
thử nghiệm cách riêng của mình. Vài năm trước, Ross Perot, ứng cử viên
tổng thống độc lập, thuộc đảng thứ ba cũng gặt hái khá nhiều thành
công trong cuộc bầu cử tổng thống. Liên kết sự kiện này với chiến
thắng của Ventura, Trump hy vọng, với tư cách một ứng cử viên ngoài
truyền thống như mình, sẽ thắng trong cuộc bầu cử toàn quốc. Trump
ném mình vào thế giới talkshow, giả định mình là tổng thống. Thậm
chí ông còn thành lập ủy ban vận động bầu cử, phóng ra ý tưởng đề
cử Oprah Winfrey làm ứng cử viên phó tổng thống.
Và rồi cũng chỉ để nói. Thống đốc Jesse Ventura rời bỏ đảng Cải Cách. Ít lâu sau, đảng này cũng giải thể. Trump rút lui nhưng nói rằng sẽ thử lại lần nữa vào dịp khác. Nhà tỷ phú khẳng định là ông sẽ không ra ứng cử trừ khi biết mình sẽ thắng. Nhiều người tin rằng” đợt sau” sẽ đến vào năm 2012.
Sau lần thử nghiệm chính trị với đảng Cải
Cách thất bại, Trump có được những năm tháng tuyệt vời. Thương hiệu
của ông mạnh hơn bao giờ hết, phần lớn nhờ vào vai chính trong loạt
phim truyền hình thực tế “The Apprentice”. Đề tài TV này là hai đội
cạnh tranh nhau để giành được vị trí lãnh đạo trong tập đoàn Trump.”The
Donald” quyết định ai được phép đi tiếp và ai bị sa thải. “You’re
fired” trở thành thuật ngữ quen thuộc đối với nhiều người. Trump ăn
mặc như ông chủ độc đoán và được yêu thích. Số lượng người xem trong
đợt chung kết mùa đầu tiên được so sánh với lần đầu Trump đọc bài
diễn văn The State of the Union trước quốc hội năm 2017. 20 triệu người Mỹ xem The
Apprentice mỗi tuần. Mặc dù dần dần đề tài này không còn được
ưa chuộng, Trump vẫn đóng trọn vai một ông sếp nghiêm khắc suốt sáu
mùa. Người Mỹ thậm chí còn có thói quen gắn liền tên của Trump với
sự thành công.
Bằng cách kết hợp phong trào birther với sự
nổi tiếng của mình, Trump đưa ra thông điệp chính trị. Tuy nhiên, thêm
một lần nữa, ông không chọn tham gia vào quá trình đề cử của đảng
Cộng Hòa mặc dù ông đã dẫn đầu trong các cuộc thăm dò dư luận trước
đó. Có lẽ ông hiểu rằng trong nội bộ đảng đang có những chuyển
biến.
Năm 2007, hai đảng Dân Chủ và Cộng Hòa có tỷ
lệ cử tri da trắng ngang nhau. Chiến thắng của Obama đã thay đổi bức
tranh đó. Theo một tài liệu nghiên cứu của The Democracy Fund, trong
khoảng thời gian 2009 – 2015, một số lượng lớn cử tri da trắng không
có trình độ học vấn cao đã từ bỏ đảng Dân Chủ sang gia nhập đảng
Cộng Hòa. “Cuộc đào tẩu da trắng” hầu như chỉ gồm những cử tri không
có học vấn cao và phần lớn là các cử tri có quan điểm tiêu cực về
người Mỹ da đen. Tuần báo The Economic viết:” Nhiều người ủng hộ Trump
đã gia nhập đảng Cộng Hòa trước Trump “.
Những cử tri này đã đến với một đảng chính
trị có số lượng cử tri tỏ ra e ngại người Mỹ da đen lớn hơn đảng Dân
Chủ. Quá nửa số người Cộng Hòa cho rằng người Mỹ da đen nghèo hơn
người da trắng vì họ thiếu động lực để cải thiện cuộc sống. Trong
một cuộc thăm dò khác, chỉ 14% người Cộng Hòa tin rằng sự phân biệt
chủng tộc là lý do chính khiến người da đen không có cuộc sống sung
túc như người da trắng. Chỉ một nửa số người Cộng Hòa cũng như Dân
Chủ cho rằng nước Mỹ cần phải tiếp tục thay đổi để người Mỹ da đen
có được những quyền lợi tốt hơn.
Phải chăng những cử tri này bị phong trào
birther của Trump lôi cuốn rồi sau này ủng hộ thông điệp của Trump về
vấn đề di dân? Điều chúng ta biết chắc là nhiều cử tri Cộng Hòa
không muốn đảng có một chính sách di dân cởi mở. Họ hưởng ứng thông
điệp của Trump: người da trắng đang bị người Mỹ da đen và dân nhập cư
đàn áp.
Nói khác, những hỗn loạn xảy ra từ trước đã
tạo ra Trump – chứ không phải ngược lại. Nhưng điều này không có nghĩa
là Trump vô tội, bởi lẽ ông cũng góp phần làm sự phân cực trong các
cuộc tranh luận xã hội càng lúc càng trở nên trầm trọng thêm.
*
Nguyên
tác:
Thor
Stenhovden - Res Publica
Chương
3: Donald Trump
Người dịch: Hoàng
Thủy Ngữ
-----------------------------------------------
16/02/2019
Phần thứ 3
Không người nào trong giới lãnh đạo đảng Cộng
Hòa, kể cả những người cạnh tranh với Trump trong quá trình đề cử
của đảng, đối phó với một gánh xiếc và sự thô tục diễn ra trong
khúc dạo đầu của cuộc bầu cử tổng thống vào năm 2016. Các đối thủ
Dân Chủ cũng không bận tâm nhiều về Trump. Tuy nhân vật nổi tiếng đến
từ New York đã dẫn đầu trong các cuộc thăm dò trước đây, những người
Cộng Hòa vẫn chờ kết quả cuối cùng. Họ đã từng trải qua trường
hợp giống như vậy trong hai cuộc bầu cử trước. Năm 2008 cựu thị
trưởng New York Rudi Giulian và mục sư Mike Huckabee đã sớm dẫn đầu
trong cuộc chạy đua. Năm 2012, Michele Bachmann, dân biểu bang Minnesota,
dẫn đầu ngay từ lúc khởi đầu chiến dịch đề cử, sau đó đến lượt
Herman Kenn, giám đốc một chuỗi cửa hàng Pizza.
Nhưng không ai trong những người này đeo đuổi
được đến cuối cuộc đua. Khi theo dõi các cuộc bầu cử Mỹ, người ta
phải kiên nhẫn chờ đợi cho đến lúc các ứng cử viên nổi bật xuất
hiện. Khi Trump phát động chiến dịch tranh cử với những lời lẽ xúc
phạm đến người Mexico và chỉ trích một số đồng minh của Hoa Kỳ,
nhiều người tin rằng chiến dịch đã kết thúc trước khi nó bắt đầu.
Nhưng họ đã lầm. Sau nhiều tháng, Trump vẫn giữ vị trí đầu bảng
trong các cuộc thăm dò. Càng lúc càng cho thấy một số lớn các cử
tri Cộng Hòa hoàn toàn không đồng ý với hướng chiến lược mà đảng
đã vạch ra sau cuộc bầu cử năm 2012. Họ không muốn cải cách luật
nhập cư. Ngược lại, họ muốn xiết chặt thêm lãnh vực này. Họ thích
lối nói thẳng thừng của Trump. Cuối cùng, cũng đã có một người nói
ra những gì họ ấm ức trong lòng và “nói cái nó vốn là như vậy”.
Tất nhiên Trump không nói đến cái thực sự
phải là như vậy. Ông nói dối và nói dối mọi lúc. Một số lời nói
dối nghiêm trọng hơn những lời nói dối khác. Tôi chọn ra đây một số
tuyên bố dối gạt điển hình vì chúng dẫn đến phạm trù rộng hơn:
tổng thống Mỹ đang cố gắng làm suy yếu các thể chế trung lập trong
xã hội khi chúng chống lại cách diễn giải của ông về sự thật.
Ngày 25 tháng Năm 2016: Trump nói một vụ kiện
chống ông lẽ ra phải bị hủy bỏ nhưng thẩm phán là người “ghét Trump
“ và có cái tên nghe như dân Mỹ La tinh. (Cách diễn giải này đã làm
những người ủng hộ ông nghi ngờ sự trung lập của cơ quan tư pháp, một
đệ tam nhân đưa ra những quyết định dựa trên cơ sở luật pháp chứ không
trên quan điểm chính trị).
Ngày 28 tháng Mười Một 2016: Trong một tweet,
Trump quả quyết là cả triệu người không có quyền đầu phiếu đã bỏ
phiếu cho Hillery Clinton. ( Cách diễn giải này đã làm suy giảm niềm
tin vào hệ thống bầu cử và cho Trump cơ hội không công nhận kết quả
bầu cử trong tương lai).
Ngày 17 tháng Hai 2017: Trong một tweet, tổng
thống viết rằng “Fake News Media” ( ông nêu tên nhiều hãng truyền thông )
là kẻ thù của dân tộc Mỹ. ( Một quả quyết được ông thường xuyên
nhắc lại, đã chôn vùi ý niệm phổ quát về sự thật của người Mỹ).
Ngày 4 tháng Ba 2017: Trump quả quyết nhiều lần là Obama theo dõi và nghe lén điện thoại của người Cộng Hòa trong chiến dịch vận động bầu cử 2016. ( Cáo buộc này liệt Obama vào loại người như Nixon, nhân vật phản diện lớn nhất ở Nhà Trắng và mô tả Hoa Kỳ như là một nước có nền cộng hòa chuối ( banana republic ), nơi tổng thống có thể dùng bộ máy quan liêu để chống lại các đối thủ chính trị).
Ngày 23 tháng Năm 2018: Tổng thống cáo buộc
FBI đã âm mưu toa rập với hệ thống quan liêu và tình báo Mỹ gọi là
“The deep state”, và cài đặt gián điệp vào chiến dịch tranh cử của
ông năm 2016. (Cáo buộc trầm trọng này đã gây tổn thương cho Cục Điều
Tra Liên Bang cao nhất và toàn thể guồng máy tình báo Hoa Kỳ).
Ngày 4 tháng Sáu 2018: Tổng thống công bố trên
Twitter việc bổ nhiệm Robert Mueller làm công tố viên đặc biệt là trái
với hiến pháp. ( Một trong những lời khẳng định nhằm hủy hoại uy
tín của nền tư pháp quốc gia. Trump mô tả cuộc điều tra hợp pháp như
một cuộc săn lùng phù thủy mang động cơ chính trị mặc dù Mueller đã
từng làm FBI sếp dưới thời tổng thống George W. Bush và giờ đây được
các viên chức Cộng Hòa bổ nhiệm.
Trump không chỉ không đồng ý với những người
khác mà ông còn gán ghép họ có tâm ý ác độc: truyền thông dối trá,
tòa án không công bằng, cảnh sát bị những ngưởi Dân Chủ xâm nhập.
Theo tổng thống, hệ thống bầu cử đã bị vi phạm, chưa kể đến chuyện
gần như toàn bộ thế giới tình báo đang làm việc chống đối lại ông
bằng những trò bẩn thỉu như gián điệp và nghe lén.
Tổng quan trên chỉ sơ lược nêu ra một vài lời
dối trá của Trump. Theo Politifact, từ lúc ra ứng cử cho đến mùa xuân
2018, Trump đã có 83 lời nói dối hoàn toàn điên rồ. Obama trong suốt 8
năm làm tổng thống chỉ nói tương tự như vậy 9 lần. Nếu người ta dẫn
ra những lời nói dối thông thường hay chỉ đúng nửa sự thật, ông đã
phạm tội hơn 300 lần.
Đôi lúc những lời dối trá của Trump làm
người ta nhớ đến các sự kiện trong cuốn tiểu thuyết 1984 của George
Orwell, mô tả một nhà nước khủng bố toàn trị đã thay đổi ý nghĩa
của từ ngữ như thế nào. Cũng tương tự, chữ “ hàng rào biên giới”
mang một ý nghĩa mới trong thời của Trump. Tháng Tư năm 2018, tờ báo
Dallas Morning News loan tin cơ quan chuyên trách về vấn đề di dân đang cho
sửa chữa hàng rào biên giới dài ba dặm gần thành phố El Paso Texas.
Chính quyền Bush đã xây dựng hàng rào này và chính quyền Obama bảo
trì nó. Hàng rào mới thay hàng rào cũ và sẽ “rất giống” hàng rào
cũ nhưng cao hơn một chút. Tuy vậy chính quyền Trump gọi tên hàng rào
là bức tường. Kirstjent Nielsen, bộ trưởng an ninh nội địa nói với tờ
báo rằng: “Đối với chúng tôi, đây là bức tường. Nếu bức tường đã
có từ trước phải được thay thề thì bây giờ nó được thay thế bằng một
bức tường mới. Đây là bức tường biên giới của Trump”. Theo giải thích
của Nielsen, đó không chỉ là hàng rào biên giới cao hơn được biến
thành bức tường, nhưng là hàng rào cũ thấp hơn. Tất cả giờ đây là
bức tường. Nếu cứ lập lại nhiều lần hai chữ “bức tường”, có thể
chính chúng ta cũng tin vào điều đó.
Tôi không nghĩ mục đích chính của Trump là giành
độc quyền về sự thật bằng những lời dối trá. Bởi lẽ mặc dù khái
niệm chung về sự thật rõ ràng đang bị tấn công, vẫn có nhiều ý
kiến phản đối khi tổng thống sai. Tuy nhiên Trump không cần xác định
điều gì là đúng. Ông chỉ cần chắc chắn là không ai làm việc đó.
Ezra Klein, nhà bình luận theo chủ nghĩa tự do, giải thích như sau: “
Cố vấn báo chí Kellyanne Conway và các đồng nghiệp hiểu rõ là nếu
mục đích chỉ để khích động phe cánh thì bạn không cần phải thắng
cuộc tranh luận. Bạn chỉ cần đưa ra đề tài thảo luận, để phe cánh
của bạn có cái gì để nói và tin vào”. Do đó, dù có thể dễ dàng
chứng minh Trump sai cũng chẳng ích lợi gì bởi lẽ vấn đề không ở
chỗ phải truy tìm sự thật mà là tạo cơ hội cho những người ủng hộ
ông có cái gì để nói khi phe Dân Chủ đưa ra cáo buộc. Cho đến khi nào
Trump còn có thể cung cấp cho phe cánh của ông những đề tài tranh
luận, dù sai lệch đến mức độ nào, ông vẫn làm. Điều quan trọng đối
với Trump là tiếp tục lật đổ truyền thông. Khi những lời dối trá
của ông gây ra các cuộc tranh luận, ông đổ tội cho giới truyền thông,
giúp những lập luận yếu kém tồn tại. Cách làm này có hiệu quả.
Trong một cuộc thăm dò vào mùa hè 2018, chỉ 11% những người tuyên bố
ủng hộ Trump tin vào “mainstream media”. Một cuộc thăm dò khác cũng
cùng thời gian đó cho thấy một nửa số người Cộng Hòa có cùng quan
điểm “truyền thông là kẻ thù của nhân dân”.
Như chúng ta đã thấy trong quyển sách này,
Trump không phải là người duy nhất thuộc cánh hữu Mỹ tấn công truyền
thông. Trái lại, đây là truyền thống kiêu hãnh của người Cộng Hòa.
Khác biệt là vị tổng thống hiện nay giỏi về mặt này hơn các vị
tiền nhiệm. Chuyện này cũng chẳng thành vấn đề đối với đảng Cộng
Hòa. Mặc dù Trump đang điều hành một chính quyền hỗn loạn nhất trong
lịch sử nước Mỹ, sự ủng hộ của các cử tri Cộng Hòa vẫn không giảm
dưới 80% kể từ ngày ông nhậm chức vào năm 2017. Điều này cho thấy
cái tài của ông trong cách diễn giải riêng về sự thật và phổ biến
nó đến các cử tri thông qua phe cánh của mình. Điều trớ trêu là nội
các trong chính phủ Trump, phía sau bức tường của Nhà Trắng, lại rất
cởi mở với báo chí. Hadas Gold, nhà báo của tờ trực tuyến Politico,
chuyên về đề tài Trump trong nhiều năm, nhân chuyến thăm Na Uy vào tháng
Năm 2018, đã kể chuyện về một bộ máy hành chính sẵn lòng tham gia
các cuộc phỏng vấn dài với những tập đoàn truyền thông mà Trump gọi
là “fake news”. Gold gọi chiến lược của Trump là “cuộc chiến giả
chống tin tức giả”( The fake war on fake news). Trong một bài báo viết
về giai đoạn đầu trong nhiệm kỳ của Trump ở Nhà Trắng, Gold đã thuật
lại chuyện các nhà báo được đối xử như thế nào:
Khi không sôi sục trên Twitter hay lên diễn đàn
nói chuyện với cử tri, tổng thống tổ chức những buổi họp báo rất
thân mật. So với cách đối xử của các nhân viên đối với nhà báo, ông
thường đối xử với báo chí tốt hơn nhiều. Khi Steve Bannon, cựu chiến
lược gia trưởng, không đi lòng vòng, gọi truyền thông là “đảng đối
lập”, ông vui vẻ gửi đến báo chí những tờ giấy khen ngợi vì họ đã
viết được những bài hay. Và khi Sean Spencer, cựu phát ngôn viên kiêm
thư ký báo chí, không họp báo, ông thường tìm cách duy trì và tạo
mối quan hệ tốt với báo chí.
Bài báo của Gold cho thấy rõ việc Trump công
kích báo chí thực ra chỉ là màn kịch, một lễ hội hóa trang. Ông
công kích một ngành công nghệ mà ông vốn được hưởng lợi do có những
mối quan hệ tốt. Ít nhất trong những trường hợp nhất định.
Sylvi Listhaug đã từng ví chính trường Na Uy
như một nhà trẻ nhưng, như thường lệ, Hoa Kỳ bỏ xa cái nước Na Uy nhỏ
bé một quãng đường dài. Biệt danh Trump đặt cho các đối thủ chính
trị là bức minh họa cho thấy nét nhà trẻ đặc trưng trong chính
trường Mỹ ở mức độ lớn hơn nhiều. Trong vài năm qua, Trump đã gọi
các đối thủ chính trị bằng những cái tên như: Crazy Joe Biden (cựu
phó tống thống Mỹ Joe Biden), Pocahontas Warren (thượng nghị sĩ Elizabeth
Warren), Fake Tears Schumer(lãnh đạo thiểu số tại Thượng Viện Chuck
Schumer), Al Frankenstein( cựu thương nghị sĩ Al Franken) và Leakin’ James
Comey (cựu giám đốc FBI James Comey).
Chúng ta có thể chọn một cái tên đặt cho
Trump vì nó không ngoài sự tưởng tượng. Một vài cái tên rất hợp với
ông. Tuy vậy trò công kích cá nhân trẻ con của tổng thống đã làm dư
luận không còn để tâm đến những mặt rất yếu kém của ông, cụ thể là
trong cuộc thảo luận chi tiết về chính trị. Khi người ta muốn biết
quan điểm của ông về Brexit, ông đã dùng hết 10’ để nói về những bất
động sản của mình ở Scotland và chiến thắng trong cuộc bầu cử năm
2016. Câu trả lời gần câu hỏi nhất là: “Brexit is Brexit”. Nguyên tắc cơ
bản của ông là: câu trả lời hàng hai, những câu chuyện không thích
hợp, những tuyên bố sai lệch và khoa trương. Năm 2016, Trump đưa ra đề
xuất cụ thể nhằm loại bỏ đường lối chính trị của Obama trong một
chiến dịch chính trị được tổ chức gần như hoàn hảo.
Việc Trump công kích đối thủ rất giống những
gì ông làm trong chương trình truyền hình thực tế của ông: The
Apprentice. Kịch tính làm lu mờ tất cả những thứ khác. Khi ghét ai,
người ta dễ bác bỏ lập luận của người đó. Bạn không cần phải nghe
Hillary nói vì bà ta là kẻ lừa đảo đáng bị tống vào tù. Trump đã
theo chủ trương của Andrew Breibart và Roger Ailes, chủ tịch kênh Fox
News: quần chúng không muốn nghe chuyện chính trị. Họ muốn xem kịch.
Họ không thấy hào hứng với các kế hoạch chống nạn nghèo đói của
trẻ em. Họ muốn xem các trận đấu quyền anh, để hò hét ủng hộ người
mình thích và chê bai người họ không thích. Cách tiếp cận này như
sợi chỉ đỏ chạy suốt chiến dịch bầu cử và trong thời gian Trump làm
tổng thống. Ông luôn có một kẻ thù để châm biếm và công kích chống
lại. Trong cuộc tranh cử, kẻ thù là các ứng cử viên cộng hoà trong
quá trình đề cử đồng thời là Hillary Clinton và Obama. Trump còn tweet
cả phim video (đã được chỉnh sửa) chiếu ông dùng vũ lực tấn công kênh
TV-CNN trong một pha đô vật. Với tư cách là tổng thống, ông đấu võ mồm
với nhiều “kẻ thù” khác nhau trong một danh sách dài như vô tận:
Các kênh truyền thông như CNN, NBC, Washington
Post và The New York Times.
Các nhà báo như Joe Scarboraugh, Mika Brzezinski,
Jonah Goldberg, Arianna Huffington, Lawrence O’Donnell, Chuck Todd, Anderson
Cooper và nhiều người khác nữa.
Các nhà kinh doanh như Mark Cuban và nhiều
thương hiệu như Giải bóng đá bầu dục quốc gia NFL, kênh thể thao ESPN
và chuỗi cửa hàng thể thao Nike.
Các nguyên thủ nước ngoài như thủ tướng Canada
Justin Trudeau, tổng thống Mexico Enrique Pena Nieto, nhà độc tài Bắc
Hàn Kim Jong-Un( lần trước ) và chủ tịch Liên Minh Châu Âu Jean Claude
Juncker.
Các nghệ sĩ và ngôi sao điện ảnh như Cher,
Maryl Streep, George Clooney và Arnold Schwarzenegger.
Các cựu lãnh đạo cơ quan tình báo như cựu
giám đốc FBI James Comey, phó giám đốc FBI Andrew McCable, cựu giám đốc
cơ quan tình báo James Clapper và cựu CIA sếp John Brennan.
Thượng nghị sĩ John McCain, Elizabeth Warren,
Chuck Schumer, Jeff Flake va Bob Corker.
Hầu như không ngày nào các tờ báo không đăng
tải trên trang nhất các tuyên bố tào lao hay những trò kịch tính hoặc
những hành động gây sốc của Trump. Chúng ta bị nhốt trong cái vòng
luẩn quẩn do việc truyền thông chạy theo tiền đề của Trump. Người ta
hiếm khi nói đến những thay đổi chính trị ông đang thực hiện sau bức
màn sân khấu ở Mỹ. Trong bộ phim thực tế toàn cầu, mỗi tập lại có cái
mới và cuối cùng chúng ta chìm trong từng sự kiện đơn lẻ và mất đi
sự hiểu biết về tổng thể bức tranh. Đồng thời tổng thống khích
động những người ủng hộ mình, họ luôn sẵn sàng nổi loạn trong cuộc
xung đột sắp tới. Và cứ mỗi tập trong bộ phim, nước Mỹ lại phân cực
và chia rẽ hơn.
Tổng
thống của tất cả mọi người?
Vào lúc 2 giờ 49’ tại Mỹ, đêm ngày 8 tháng
Mười Một 2016, một Donald Trump tự tin bước ra thông báo là Hillary
Clinton đã điện thoại và chúc mừng chiến thắng của ông. Vị tổng
thống tân cử cảm ơn cuộc tranh cử sôi nổi của bà, ca ngợi bà đã
phục vụ lâu dài và trung thành với đất nước. Ông kêu gọi đảng Cộng
Hòa, Dân chủ và các cử tri độc lập đến với nhau như một dân tộc
thống nhất, đồng thời hứa sẽ trở thành tổng thống của tất cả mọi
người Mỹ. Nhưng Donald Trump không có ý định giữ lời hứa này. Ngay sau
khi nhậm chức, vài tháng sau, tân tổng thống bắt đầu nỗ lực thực
hiện những gì đã hứa trong cuộc bầu cử và chôn vùi các thành quả
để lại của Obama – bất kể hậu quả. Chẳng có gì phải ngạc nhiên khi
một tổng thống Cộng Hoà muốn thực thi chính sách của người Cộng
Hoà. Nhưng trong giai đoạn này, Trump muốn các đề xuất được thông qua
càng nhiều càng tốt, không cần ý kiến của các đối thủ chính trị.
Đối thoại chính trị đã được thay thế bằng độc thoại chính trị. Ngay
trong năm 2017, ông đã đưa ra khẩu hiệu dành cho cuộc bầu cử sắp tới
vào năm 2020: “Promises made, promises kept”. Một trong những lời hứa là
hủy bỏ cải cách y tế của Obamacare.
Như tôi đã đề cập đến, cải cách y tế trước
đây chỉ được đảng Dân Chủ bỏ phiếu thông qua. Nó giúp cho hàng triệu
người Mỹ được hưởng bảo hiểm xã hội. Cải cách, nếu có thiếu sót,
có thể được cải thiện thông qua thỏa hiệp giữa đôi bên. Trump đã chọn
giải pháp bóp nghẹt luật pháp thay vì tìm cách đối thoại với đảng
Dân Chủ. Trước tiên, bộ máy hành chính của Trump ngừng quảng bá cải
cách y tế của Obama. Sau đó chính quyền ngừng xử phạt những người
không trả tiền phạt vì không đóng lệ phí bảo hiểm (lệ phí là một
phần tài chính dùng để hỗ trợ chương trình cải tổ). Cuối cùng Trump
từ chối trợ cấp cho các công ty bảo hiểm nhận khách hàng có rủi ro
cao về sức khoẻ. Hậu quả là không ai biết được thị trường bảo hiểm
sẽ diễn tiến như thế nào trong tương lai và hàng chục triệu người
đang phải đối mặt với những tháng ngày bấp bênh trước mắt. Về lâu
dài, cải cách y tế có khả năng sụp đổ.
Một biện pháp khác là cuộc chiến tranh thương
mại. Ông khởi động cuộc chiến để chứng tỏ với các cử tri cốt lõi
đang sống trong “Vành Đai Rỉ Sét” ( Rust Belt ) rằng ông quan tâm đến
các khu vực công nghiệp đang thoi thóp ở Mỹ. Tổng thống đã đưa ra mức
thuế cao hơn, đánh vào nhôm và thép nhập khẩu. Mục tiêu chính là
Trung Quốc, nhưng cả Canada và EU cũng nẳm trong tầm nhắm. Cả hai đều
là những quốc gia đồng minh, cùng phản ứng trước việc tăng thuế và
nói rằng binh lính của họ đã chiến đấu và chết cùng với quân đội
Mỹ tại Irak và Afganistan. Một biện pháp mang tính xây dựng cao dành
cho “Rust Belt” là tăng cường huấn luyện kỹ năng cho những người lao
động trong các khu vực đang hấp hối. Tuy vậy việc đòi hỏi phải có
thời gian lâu và nỗ lực lớn. Trump đã sớm có lựa chọn mới để giành
chiến thắng. Vấn đề đối với việc sửa đổi thuế quan là người tiêu
dùng Mỹ có thể phải trả gíá cho những biện pháp này. Khi các nhà
sản xuất lệ thuộc vào thép nhôm nhập khẩu để sản xuất, họ phải
tăng giá sản phẩm. Các công ty dựa vào hàng nhập khẩu giá rẻ để
sản xuất những mặt hàng khác sẽ mệt mỏi. Trump đã làm vừa lòng
các cử tri nòng cốt của mình nhưng trừng phạt các cử tri khác và
các công ty. Điều này tốt cho cơ hội tái đắc cử của ông nhưng không
tốt cho nước Mỹ.
Đối với những người ủng hộ Trump, ông là
người lãnh đạo nổi bật nhất trong cuộc chiến văn hóa đang diễn ra ở
Hoa Kỳ. Ông tận hưởng các thuận lợi có được đến từ những cơn thịnh
nộ của người da trắng, các cử tri theo đạo Tin Lành. Họ sợ sự thay
đổi về nhân khẩu học đang diễn ra trong nước. Trump tuyên bố đó là sự
xung đột giữa những “người tốt”, những người đang bảo vệ cảnh sát,
truyền thống Mỹ và lá cờ Mỹ với cánh tả, những kẻ không thèm đếm
xỉa tới các giá trị đó. Tổng thống tuyên bố mình là người biện hộ
chính thức cho tất cả những gì trong mắt ông là văn hóa và giá trị
thực sự của nước Mỹ. Các cử tri Cộng Hòa ưa thích lối giải thích
vấn đề của ông. Đó là những thứ họ quan tâm nhất và cũng vì vậy
ông chỉ là tổng thống của những người Cộng Hòa – không phải là tổng
thống của toàn dân.
Trump không là người duy nhất có tội trong sự
phân hóa chính trị ở Mỹ. Như quyển sách này đã vạch ra, sự phân cực
là hậu quả của các quá trình diễn ra trong nhiều thập niên: việc
phân loại cử tri, quyền lực của các nhóm lợi ích, môi trường hợp
tác chính trị bị đầu độc, việc quyên góp tiền, sự xuất hiện của
mạng truyền thông không chính thức, tổng thống tự tung tự tác và
những biến cố lớn. Donald Trump rất giỏi trong việc khai thác các cơ
chế này, biến chúng thành lợi thế của mình và nhúng tay đóng góp
rất lớn vào việc chia cách. Ông đã làm điều đó bằng cách phá vỡ
khái niệm chung về sự thật mà người Mỹ hướng đến. Ông đã tàn bạo
hóa chính trị hơn nữa bằng cách liên tục tấn công cá nhân và khẩu
chiến với các đối thủ. Từ vai trò chiến binh văn hóa đại diện cho
các cử tri Cộng Hòa, ông trở thành tổng thống độc đảng của nước
Mỹ.
Vẫn còn sớm để chúng ta thấy được những hậu quả lâu dài do hành vi của Trump để lại. Giữa nhiệm kỳ tổng thống đầu tiên của Trump, Hoa Kỳ bị phân cực hơn bao giờ hết và rất ít hy vọng tình trạng này sẽ được cải thiện. Ngược lại, nếu đảng Dân Chủ giành được đa số trong một hay cả hai viện trong cuộc bầu cử Quốc Hội năm 2018, mặt trận sẽ nổ lớn hơn nữa. Tuy vậy lời hùng biện của Trump không phải là điều đáng lo ngại duy nhất về nước Mỹ ngày nay. Tại các trường đại học, đã xảy ra trận chiến định nghĩa ai là người có quyền nói và nói ở vũ đài nào. Đây là triệu chứng cho thấy chính trị bây giờ chủ yếu mang bản sắc cá nhân, khiến người Mỹ căm ghét và xa lánh hơn nữa.
---------
Nguyên
tác:
Thor
Stenhovden - Res Publica
Chương
3: Donald Trump
Người
dịch: Hoàng Thúy Ngữ
No comments:
Post a Comment