John Lee
The Australian
The Australian
Phiên Ngung chuyển ngữ
Thứ Bảy, 25/08/2012
Tuần qua, nhiều người có tiếng tăm tại Úc
đã lên tiếng thúc dục Washington nên làm quen với thực tế là Trung Quốc chắc
chắn sẽ tái lập vị thế mà họ có từ lâu trước khi Hoa Kỳ có mặt, đó là quốc gia
Á châu hùng mạnh nhất trong khu vực.
Nhiều chiến lược gia như ông Hugh White và
cựu thủ tướng Úc ông Paul Keating, người giới thiệu cuốn Chọn lựa Trung quốc (The
China Choice) của ông White, đều đặt câu hỏi là liệu những cường quốc trong
khu vực có thể điều chỉnh bản thân trước việc Trung quốc tái lập vị thế cường
quốc kinh tế và quân sự.
Đây là một câu hỏi hợp thời và hợp lý.
Nhưng điều quan trọng không kém đó là liệu đảng Cộng Sản Trung quốc có thể tự
điều chỉnh với sự trỗi dậy của Trung Quốc. Điều quan trọng nhất là họ phải chấp
nhận những dữ kiện lịch sử của Trung Quốc do họ tự chọn cho phù hợp với lợi ích
riêng của đảng tự nó là hàng rào ngăn cản đối với tương lai hợp tác và ổn định
trong khu vực.
Đảng Cộng sản Trung quốc đã chi tiêu hàng
triệu đô la để viết lại cũng như tuyên truyền lịch sử của sự trỗi dậy và suy
tàn của Nhà Thanh (từ năm 1644 đến năm 1912), trước khi nước Cộng hòa Nhân dân
Trung quốc ra đời từ 1949 tới nay dưới sự lãnh đạo của đảng. Nội dung căn bản của
giai đoan lịch sử này là một nước Trung hoa vĩ đại đã bị khuất phục một cách
nhục nhã bởi ngoại quốc, trước hết là đế quốc Anh trong những năm 1880 và sau
đó đến đế quốc Nhật.
Nhiều chiến lược gia Trung Quốc lý luận
rằng Hoa Kỳ và đồng minh sẽ lại làm nhục Trung Quốc nếu họ tiếp tục trỗi dậy.
Với lý luận này, họ cho rằng chỉ có một đảng Cộng Sản vững mạnh và tự hào mới
có thể ngăn ngừa một đất nước với 5000 ngàn năm văn hiến khỏi sự chi phối và
chiếm đoạt của ngoại quốc.
Ngay cả khi những yếu kém của quốc gia này
từ năm 1949 về sau phần lớn là do họ tự tạo nên dưới thời Mao Trạch Đông, thì
những cuộc chiến do ngoại quốc tiến hành chống lại nhà Thanh đúng là những sự
kiện lịch sử.
Nhưng quan điểm cho rằng Trung Quốc đã phải
tranh đấu thường xuyên và bền bỉ chống lại tham vọng nước ngoài trong nhiều
thiên niên kỷ là một sự suy diễn lịch sử một cách sai lệch.
Thực tế thì quốc gia mà ngay nay được gọi
là Trung Quốc đã phải kinh qua 2000 cuộc chiến trong suốn 5000 năm lịch sử. Để
chứng minh điều này, hãy lấy thí dụ nhà Minh (1368-1644) do một thủ lãnh người
Hán nổi dậy lập nên, đã luôn luôn bị bộ tộc Mãn Thanh từ phương Bắc tấn công và
sau cùng đánh bại, sau đó lập nên nhà Thanh vào năm 1644.
Đến khi nhà Thanh sụp đổ vào năm 1912,
triều đại phong kiến này đã mang có thêm 4 triệu cây số vuông tức là gấp đôi số
diện tích mà họ chiếm được khi đánh bại nhà Minh.
Lý luận cho rằng Trung Quốc bất biến và
những triều đại phong kiến của họ chẳng hề bành trướng lãnh thổ là lối lý luận
cùn. Cũng như bao đế quốc khác, bành trướng lãnh thổ là một diễn tiến liên tục,
đẫm máu và cơ hội.
Khi Mao cướp chính quyền vào năm 1949, mục
đích của ông ta là tái lập một "Trung quốc vĩ đại hơn" thời nhà Thanh
và ông ta đã tùy tiện tạo ra một huyền thoại rằng toàn bộ đế quốc Mãn châu là
lãnh thổ lâu đời và liên tục của Trung Quốc. Sau cái gọi là giải phóng không đổ
máu Cộng hòa Đông Thổ Nhĩ Cán bây (giờ gọi là Tân cương) vào năm 1949 và cuộc
xâm lăng Tây tạng vào năm 1950, mục đích của ông ta đã thành, và đã nâng lãnh
thổ Trung quốc lên thêm một phần ba nữa.
Không có ngoại quốc trọng yếu nào tranh
chấp với Trung Quốc về chủ quyền của Tây Tạng và Tân Cương, chỉ có sự đối đãi
tồi tệ của Bắc Kinh với lại các sắc dân thiểu số, cùng với đàn áp tự do tôn
giáo ở đây. Vấn đề ở đây là quyền cai trị của Cộng hòa Nhân dân Trung hoa trên
lãnh thổ "Trung quốc vĩ đại hơn" đã được chấp nhận rộng rãi, ổn định
và không tranh cãi. Từ dầu thập niên 1990, thực tế thì những "thế lực thù
nghịch ngoại quốc" đã đóng vai trò rất lớn trong việc giúp kinh tế Trung
quốc tăng trưởng theo cách hai bên cùng có lợi.
Ý nghĩ cho rằng thế lực ngoại bang chẳng
hạn như Hoa kỳ đã vẫn sẵn sàng và sẽ ngăn chặn đảng (CSTQ) không cho họ hoàn
thành cái gọi là sứ mạng lịch sử của họ để tái lập một Trung quốc vĩ đại chỉ là
một ngụy tạo thuận lợi nhằm để củng cố vị thế của đảng trong nước.
Trên thực tế, và ngoại trừ mục tiêu xóa bỏ
di sản Quốc Dân Đảng của Tưởng Giới Thạch bằng cách thu hồi quốc đảo dân chủ và
thịnh vượng Đài Loan, thì Đảng CSTQ đã hoàn thành sứ mạng lịch sử mà họ tự đặt
ra, mà chẳng có sự phản kháng nào từ những cường quốc bên ngoài.
Trung Quốc đang vươn lên trong bối cảnh bên
ngoài lành mạnh và ổn định nhất so với vài trăm năm trở lại đây. Những câu
chuyện lịch sử sai lệch trong bối cảnh này trở nên nguy hiểm vì nó khuyến khích
cảm giác nhục nhã không có thật và phóng đại quá đáng cảm giác dễ bị tổn thương
cũng như mong muốn đòi hỏi công bằng. Ví dụ, những tuyên bố chủ quyền của Trung
Quốc đối với hơn 4/5 biển Đông được thúc đẩy bởi thèm khát loại bỏ khả năng nước
ngoài ngăn chặn tầu thương mại cập cảng của nó.
Các công ty tài nguyên do nhà nước quản lý
ở Trung Quốc cũng đang nhòm ngó thềm lục địa giàu khí đốt này, chi phối bởi cảm
giác bất an tức thời về an ninh năng lượng, và sự hoang tưởng rằng Trung Quốc
luôn phải được ưu tiên hàng đầu.
Tất cả những điều này đều được thúc đẩy bởi
một cảm giác giả tạo rằng Trung Quốc đang đơn giản là khôi phục lại trật tự đã
có từ ngàn năm nay, bỏ qua thực tế rằng quốc gia tự phong cho mình là
"Trung Quốc" [quốc gia nằm ở trung tâm] này chỉ là một trong rất
nhiều quốc gia và nền chính trị trong lịch sử có mối quan tâm lâu dài tới biển
Đông.
Điều đáng chú ý là mọi cường quốc hiện nay
và tương lai của Châu Á - Nhật Bản, Hàn Quốc, Ấn Độ, Việt Nam, Indonesia và Úc
- vẫn tiếp tục lo ngại Trung Quốc và mong muốn Mỹ đóng một vai trò chiến lược
quan trọng trong khu vực.
Có thể Hoa Kỳ sẽ cần phương án tiếp cận mới
nếu Trung Quốc tiếp tục trỗi dậy nhanh chóng trong thập niên tới, điều có lẽ
còn khó đoán. Nhưng tư tưởng của Trung Quốc cũng cần phải thay đổi. Vì lợi ích
của sự hợp tác và ổn định trong tương lai, điều khó khăn và cũng rất quan trọng
đầu tiên là Đảng CSTQ phải sửa đổi và điều chỉnh lại phiên bản lịch sử không
chính xác và nhằm mục đích phục vụ ý đồ riêng của mình này!
____________________
____________________
John Lee là phó giáo sư Học viên An ninh Thế giới tại Đại
học Sydney. Ông đồng thời là thành viên của the Michael Hintze và học giả luân
lưu của the Hudson Institute in Washington, DC. John LEE là bình luận gia của
đài ABC và báo The Australian.
No comments:
Post a Comment