Nguyễn
Hùng, Trần Hoài Nam
29/08/2012
“Việt Nam thì rất “lạ” với nguyên tử, với điện hạt nhân nhưng
lại rất “quen” với anh hùng; hồ hởi vô tư nhào vô làm ĐHN trong khi trong túi
thì trống rỗng – nợ như chúa chổm...” – Ôi, vô tư đi! Chúng ta đã
chả từng “Chân dép lốp bay vào vũ trụ” rồi là gì. Ta chỉ bay làm “ví dụ” thôi,
từ đó có ai bay nữa đâu – vẫn tự hào như thường! Giờ ta làm NMĐHN cũng là “làm
ví dụ” ý mà – giải ngân xong là ... xong! NMĐHN Ninh Thuận có sự cố gì thì lúc
đó ngài Bộ trưởng đã về chầu Hà bá Diêm vương từ lâu lắm rồi và bọc tiền ngài
kiếm được từ dự án thừa sức xây lăng tẩm cho ngài thật hoành tráng – biết đâu
lăng của ngài lại chả to bằng cái lò phản ứng ý chứ chả chơi.
Bauxite Việt Nam
-------------------------------------------
Bên lề cuộc hội thảo về điện hạt nhân tại Việt Nam do Bộ Khoa học
và Công nghệ tổ chức với sự góp mặt của một vài viên chức của tổ chức Năng
lượng nguyên tử quốc tế (IAEA), Bộ trưởng Nguyễn Quân đã trả lời chất vấn của
phóng viên một số báo chí trong nước như Thanh niên, VietNamNet,
SGTT, VOV, Vietbao, Tuoi tre, Vn Express, Bee, Dân trí,
TTXVN,...
Ngoài những thông tin ảm đạm về mọi mặt của chương trình điện hạt
nhân mà ông Nguyễn Quân
trình bày trong cuộc hội thảo: “cơ sở hạ tầng cần thiết cho việc thực hiện
dự án nhà máy điện hạt nhân (NMĐHN), bao gồm một phạm vi rộng lớn các vấn đề từ
các cơ sở và thiết bị liên quan cho đến khuôn khổ luật pháp, nguồn nhân lực và
nguồn tài chính,... còn đang ở trình độ phát triển thấp”, những
gì ông trả lời cùng giới truyền thông về vấn đề ĐHN toàn là những lời nghịch
lý. Nghịch lý ngay cả với lời đoan quyết của ông Nguyễn Minh Triết khi còn
đương chức Chủ tịch nước trước toàn dân Việt Nam: “Điện hạt nhân không
tuyệt đối an toàn thì nhất quyết không làm”.
Nghịch lý thứ nhất: Một dự án tân tiến nhất với đầy ưu tiên và
nhiều đãi ngộ lại không thu hút đủ nhân lực?
Trong thời gian ba năm qua, từ ngày Quốc hội Việt Nam bị “nhóm lợi
ích hạt nhân” tung hỏa mù lừa đảo, thông qua dự án điện hạt nhân vào tháng 11
năm 2009, cơ quan phụ trách ĐHN chỉ chiêu dụ được khoảng trên dưới 100 học viên
tham gia chương trình huấn luyện từ số lượng hàng trăm ngàn học sinh sinh viên
trên toàn quốc. Những lời chiêu dụ hấp dẫn như: làm trong ngành ĐHN với kỹ thuật
“tiên tiến”, được đi nước ngoài học tập và được trả phụ cấp hậu hỹ... thì cứ
ngỡ rằng, cả nước phải có hàng ngàn bạn trẻ ào ào nộp đơn như cảnh tượng mỗi
khi có quảng cáo tuyển dụng tại các cơ quan, xí nghiệp công cũng như tư. Nhưng
tiếc thay, kết quả của đề án phát triển nhân lực điện hạt nhân lại thật bi đát
cả về số lượng cũng như chất lượng của số bạn trẻ đầu quân.
Sự thất bại của công tác tuyển dụng học viên cho NMĐHN không phải
là vì lý do tiền hay chế độ chế độ đãi ngộ. Ông Bộ trưởng suy nghĩ thật là quá
đơn giản, ông cứ tưởng trả lương cho những người làm tại NMĐHN rất hậu hĩnh,
nhiều lần hơn lương của ông Bộ trưởng, thì sẽ có
hàng ngàn thanh niên ưu tú xung phong, dù cho công việc có phải trực diện với
nguy hiểm phóng xạ nguyên tử. Thực ra họ chỉ khuyến dụ được một số người với “điểm
chuẩn thấp, sinh viên tuyển không đủ, thậm chí bỏ học nhiều”. Nếu mà việc
làm tốt – ngồi mát ăn bát vàng, lương hậu hĩnh như ông Bộ trưởng tuyên bố thì
làm gì có chuyện những người được tuyển cho đi Nga học về ngành ĐHN lọt được
vào tay những người dân thường, đã không đủ để cho các con cháu của các ông lớn
gửi gắm xí chỗ hết rồi.
Các bạn trẻ Việt Nam không còn ngây thơ nhẹ dạ, và họ đã trả lời
bằng hành động “tẩy chay” NMĐH. Sự kiện này gián tiếp nói lên sự không đồng
thuận, chống đối của lớp trẻ với ĐHN vì tai hại khủng khiếp của ĐHN giáng xuống
cho hàng trăm hàng ngàn hàng triệu người dân Việt Nam một khi thảm họa hạt nhân
xảy ra tại NMĐHN.
Trong nước, với chủ trương ngăn chặn thông tin, bưng bít tin tức
cập nhật của thế giới cũng không thể qua mặt được thanh niên Việt Nam về những
thảm họa NMĐHN đã và đang xảy ra trên thế giới. Càng nghịch lý hơn khi ông
tuyên bố sẽ chiêu dụ trí thức người Việt từ nước ngoài về làm việc tại NMĐHN
của Việt Nam. Trí thức Việt Nam tại nước ngoài đã biết quá rành tình trạng lạc
hậu về an toàn trong các ngành kỹ nghệ, không có ý thức bảo vệ môi trường ở
trong nước, công trình bị rút ruột tràn lan, thử hỏi ai trong số trí thức Việt
Nam tại nước ngoài đưa đầu vào “lỗ đen” phóng xạ hạt nhân trong khi tại các
nước nơi họ sinh sống chính phủ đang cố gắng nhanh chóng thoát ly khỏi ĐHN vì
hệ quả tệ hại khôn luờng của ĐHN một khi thảm họa xảy ra.
Nghịch lý thứ hai: Tiền, tiền và tiền, tiền đâu, đầu tiên!
Chi phí cho mỗi nhà máy ĐHN được tập đoàn xây NMĐHN tính sơ khởi
tốn khoảng10 tỷ USD, nhưng khi tiến hành thì con số cứ thế mà tăng lên. Kinh
nghiệm tại các nước Âu Mỹ, chi phí cuối cùng có thể bị đội lên thêm từ 30-50%.
Việt Nam làm NMĐHN, phải vay toàn bộ 100%, sau đó phải giao cho tập đoàn ĐHN
của nước cho vay đứng ra xây cất – Rosatom của Nga, Tepco và các tập đoàn khác
của Nhật. Như vậy là tiền lại quay về nguồn, sau khi lại quả chút đỉnh (trích
từ số tiền đội giá mà Việt Nam phải chi trả). Xây NMĐNT tại VN lại làm giàu cho
các tập đoàn nước ngoài, giúp họ tống khứ các thiết bị lỗi thời không thể dùng
trong nước với giá hời, cuối cùng nhóm lợi ích trong và ngoài nước được hưởng
lợi, còn dân chúng và nhiều thế hệ con cháu cả nước Việt Nam được hưởng… NỢ.
Và còn đội thêm cái “của nợ” giết người hàng loạt – phóng xạ nguyên tử. Để
khuyến mãi (dụ), các tập đoàn ĐHN chi số tiền trợ giúp thấy có vẻ đầy tình
nghĩa, trợ giúp đào tạo chuyên viên miễn phí hay chịu bớt 50% chi phí
(Rosatom), trợ giúp xây dựng trung tâm huấn luyện, trường đại học “hạt nhân”
với tổng kinh phí ngất ngưởng lên đến 500 triệu USD như được Tập đoàn Rosatom
đề nghị chung chi khi lấy được contract (thủ tục “đầu tiên” để có được hợp đồng
béo bở trên chục tỷ đô?)! Trên thế giới hiện tại không nước nào có đại học hạt
nhân riêng biệt, ngon lành lắm thì chỉ có chuyên ngành vật lý hạt nhân vào năm
cuối của chương trình cử nhân, hay hậu đại học.Việt Nam mình lại nhất rồi, vượt
cả thế giới vì sắp có đại học hạt nhân!)
Nghịch lý “mẹ của tất cả nghịch lý”!
Cả nước Nhật tuy đã quen với điện hạt nhân hơn 50 năm mà dân chúng
và chính phủ của họ lại quyết tâm từ bỏ điện hạt nhân. Kinh tế Nhật bị thiệt
hại trầm trọng, công ty hàng đầu về ĐHN Tepco đã bị sạt nghiệp vì thảm họa hạt
nhân Fukushima.
Mỹ cũng đã quen với bom nguyên tử, điện nguyên tử hơn nửa thế kỷ;
sau thảm họa NMĐHN “Five Mile Island” năm 1979, họ vội vàng ngưng xây thêm
NMĐHN. Và mới đây, ngày 14-08-2012, tòa kháng án tại Washington D.C đã
ra án lệnh ngưng cấp giấy phép xây cất NMĐHN, ngưng gia hạn giấy phép vận hành
các NMHN trên toàn nước Mỹ vì sự mất an toàn trầm trọng của hàng đống thanh
nhiên liệu hạt nhân phế thải tại NMĐHN do không có nơi bảo quản an toàn. Các
nước khác tại Âu Châu cũng rất quen với ĐHN hơn 50 năm qua, đang nhanh chóng từ
bỏ ĐHN trở về điện truyền thống và điện tái tạo. Tại nước Nga cộng sản trước
kia rồi hiện nay dưới chế độ Putin, đã và đang hứng chịu hậu quả liên tiếp của
nhiều thảm họa điện hạt nhân – Chernobyl, Kursk, Tomsk,... xuất xứ từ
tập đoàn ĐHN “mafia” Rosatom đầy “xì căn đan” về ăn chặn, rút ruột công trình
xây cất NMĐHN, cung cấp thiết bị lò phản ứng nguyên tử dùng vật liệu
kém phẩm chất.
Việt Nam thì rất “lạ” với nguyên tử, với điện hạt nhân nhưng lại
rất “quen” với anh hùng; hồ hởi vô tư nhào vô làm ĐHN trong khi trong túi thì
trống rỗng – nợ như chúa chổm và các tập đoàn nhà nước trong đó có Tập đoàn
Điện Lực Việt Nam (EVN) – tập đoàn phụ trách dự án ĐHN – tham nhũng tràn lan và
đã hoặc sắp sạt nghiệp, trình độ kỹ thuật sơ khai chậm tiến, pháp quy an toàn
kỹ nghệ môi trường là con số zero to tướng nói chi đến an toàn phóng xạ hạt
nhân, nhưng lại nhiệt tình và cuồng loạn ép buộc toàn dân lao vào địa ngục thảm
họa phóng xạ hạt nhân.
Lãnh đạo đảng cộng sản VN, bị mê hoặc bởi các nhóm lợi ích, vẫn cố
chấp triển khai dự án NMĐHN, giao cho Rosatom rồi Tepco, Nhật Bản, lèo lái con
tàu phóng xạ NMĐHN “không bến” về đáp tại Ninh Thuận Việt Nam.
Đến năm 2020-2030 nước Nhật Bản không còn NMĐHN, nhưng ngược
lại,Việt Nam, đất nước “anh hùng” sợ gì phóng xạ nguyên tử – chuyện nhỏ, từ năm
2020 sẽ có NMĐHN và được tập đoàn nổi tiếng thế giới về tham nhũng rút ruột lò
phản ứng hạt nhân Rosatom xây cho!
Đây là nghịch lý khủng, “mẹ của tất cả nghịch lý”,
mà chỉ Việt Nam mới có loại đại nghịch này.
Thế giới đang từ bỏ điện nguyên tử. Điện nguyên tử tuyệt đối không
an toàn!
Việt Nam tuyệt đối không được làm điện nguyên tử, theo pháp lệnh
của nguyên Chủ tịch nước Nguyễn Minh Triết!
N.H. - T.H.N.
Tác giả gửi trực tiếp cho BVN
Tài liệu tham khảo:
- Cơ sở
hạ tầng điện hạt nhân Việt Nam còn thấp
- Thủ
tướng Nhật tái khẳng định quyết tâm từ bỏ lệ thuộc điện hạt nhân
- Xây
nhà máy điện hạt nhân: Lưu ý bài học Fukushima
- Nhật
Bản: người dân biểu tình chống điện hạt nhân
-Việt
Nam làm điện hạt nhân khi cơ sở hạ tầng thấp
http://www.vietnamplus.vn/Home/Viet-Nam-lam-dien-hat-nhan-khi-co-so-ha-tang-thap/20128/155503.vnplus
-NRC
Freezes All Nuclear Reactor Construction and Operating Licenses in US
- Nhà
máy điện hạt nhân – Nhật Bản tìm cách nhanh chóng tháo bỏ; Việt Nam tích cực
xúc tiến việc xây dựng!
-
Rosatom-owned company accused of selling shoddy equipment to reactors at home
and abroad, pocketing profits
-
Nuclear power plant accidents: listed and ranked since 1952
Xem
thêm:
SGTT.VN - Các chính sách ưu đãi dành cho những người làm việc
trong lĩnh vực điện hạt nhân sẽ sớm được công bố công khai, bộ trưởng bộ Khoa
học và công nghệ (KHCN) Nguyễn Quân khẳng định với báo giới bên lề hội thảo
“Phát triển cơ sở hạ tầng điện hạt nhân”, do bộ này phối hợp cơ quan Năng lượng
nguyên tử quốc tế (IAEA) tổ chức ngày 23.8 tại Hà Nội.
Nhà máy điện hạt nhân đầu tiên của Việt Nam dự kiến khởi công năm
2014. Đề án phát triển nhân lực điện hạt nhân được giao cho năm trường đại học
nhưng lấy điểm chuẩn rất thấp, sinh viên tuyển không đủ, thậm chí bỏ học nhiều.
Vậy đâu là căn cứ để đảm bảo chất lượng nguồn nhân lực cho nhà máy, thưa bộ
trưởng?
Chúng ta gặp nhiều khó khăn do chính sách đối với người đi học,
người sẽ làm việc trong lĩnh vực năng lượng nguyên tử, trong nhà máy điện hạt
nhân chưa được công bố công khai nên chưa tạo được động lực để thu hút. Người
học cũng đòi hỏi khắt khe hơn so với những lĩnh vực khác do cần có trình độ
cao, đặc biệt trong lĩnh vực vật lý hạt nhân. Bên cạnh đó họ còn phải chấp nhận
rủi ro trong quá trình xây dựng, vận hành nhà máy sau này.
Trong mấy năm qua, Việt Nam đã hợp tác với Nga, Nhật Bản, Hàn
Quốc, Pháp, Mỹ… đào tạo đội ngũ các nhà khoa học trẻ. Chúng ta đã gửi được 200
người sang Nga, khoảng 300 người sang các quốc gia khác học tập ngắn và dài
hạn. Bộ cũng đã kiến nghị Chính phủ sớm công bố công khai chế độ đối với người
đi học, người làm việc trong lĩnh vực này. Khi đó, có thể sẽ có sinh viên giỏi
học ngành điện hạt nhân, người giỏi sẽ không bỏ nghề.
Những chế độ mà ông vừa đề cập, cụ thể là gì?
Ví dụ như người đi học, ngoài học bổng của Chính phủ và học bổng
của quốc gia theo học cần có thêm phụ cấp đặc biệt để đảm bảo cuộc sống của họ,
gia đình. Sinh viên đang học các chuyên ngành điện hạt nhân ở Việt Nam cần được
cấp học bổng, tạo điều kiện thuận lợi nhất. Những người sẽ vận hành nhà máy
điện hạt nhân trong tương lai, do phải tiếp xúc với môi trường phóng xạ, rủi ro
cao nên mức lương phải cao, có thể cao hơn lương bộ trưởng.
Từ nay tới năm 2020, chúng ta có chuẩn bị đủ nhân lực cho việc vận
hành nhà máy?
Chính phủ dành ngân sách 2.000 tỉ đồng cho chương trình đào tạo
cán bộ hạt nhân. Tập đoàn Điện lực Việt Nam (EVN) cũng dành 1.000 tỉ đồng cho
việc đào tạo cán bộ kỹ thuật và công nhân vận hành. Trong nước, có năm trường
đại học lớn đào tạo kỹ sư điện hạt nhân. Số kỹ sư này sau đó được cử đi nước
ngoài thực tập. Chúng ta đào tạo đầy đủ bao gồm chuyên gia pháp quy, chuyên gia
kỹ thuật, chuyên gia tư vấn giám sát phục vụ cho xây dựng và vận hành nhà máy
sau này.
Còn việc thu hút các nhà khoa học Việt kiều về nước làm việc?
Chúng ta luôn mở rộng cửa chào đón và tạo môi trường làm việc tốt
nhất cho các nhà khoa học. Hiện đã có nhiều nhà khoa học Việt kiều về nước. Tuy
nhiên, do còn nhiều khó khăn nên trước mắt chúng tôi chỉ sử dụng một phần ngân
sách nhà nước, còn lại, chúng tôi vận động tài trợ từ cơ quan quốc tế, quốc gia
nhằm đảm bảo chi phí tối thiểu cho các nhà khoa học.
Về cơ sở hạ tầng, chúng ta chuẩn bị xây dựng một trung tâm khoa
học công nghệ hạt nhân do Liên bang Nga giúp đỡ, trị giá 500 triệu USD. Ngoài
ra, với các cơ sở nghiên cứu hiện có của Việt Nam, chúng tôi cho rằng tới năm
2017 – 2018 sẽ có cơ sở đầy đủ phục vụ công việc của các nhà khoa học.
Ngoài vấn đề nhân lực, theo ông, thách thức lớn nhất đặt ra đối
với phát triển hạ tầng cho nhà máy điện hạt nhân hiện nay là gì?
Trước nhất và quan trọng nhất là tài chính. Việt Nam còn là nước
đang phát triển, tiềm lực tài chính chưa mạnh. Toàn bộ tài chính cho điện hạt
nhân Việt Nam phải dựa vào nguồn vốn ODA của Nga, Nhật Bản. Thách thức thứ hai
là Việt Nam xây nhà máy điện hạt nhân ngay sau khi xảy ra thảm hoạ Fukushima,
làm dấy lên làn sóng không đồng thuận với điện hạt nhân, mặc dù công nghệ mà
Việt Nam lựa chọn đã đảm bảo mức an toàn rất cao. Tuyên truyền tới người dân để
tạo sự đồng thuận trong việc này là thách thức rất lớn.
Các chuyên gia Nga có tiến hành khảo sát lại địa điểm xây dựng nhà
máy điện hạt nhân không và đến thời điểm này, ta đã chốt được điểm xây dựng
chưa, thưa ông?
Hiện nay, cơ quan tư vấn khảo sát địa điểm xây dựng nhà máy điện
hạt nhân đang lập báo cáo để trình bộ Công thương và ban chỉ đạo Nhà nước về
điện hạt nhân, chưa có báo cáo cuối cùng nên chưa thể nói cụ thể các đề xuất
được.
Còn theo dự kiến, năm 2014 Việt Nam sẽ khởi công nhà máy đầu tiên.
Tuy nhiên, thời điểm khởi công phụ thuộc nhiều vào công tác chuẩn bị, trong đó
có cơ sở hạ tầng. Chúng ta không đặt mục tiêu khởi công đúng tiến độ mà chỉ xây
dựng khi đảm bảo đủ an toàn về an ninh, pháp lý, cơ sở hạ tầng và nguồn nhân
lực.
Sau sự cố Fukushima, tất cả các quốc gia đều được cảnh báo phải
tăng cường cơ sở hạ tầng để bảo đảm an ninh cho điện hạt nhân, Việt Nam thì
sao?
Đúng là sau sự cố Fukushima, vấn đề an ninh, an toàn cho điện hạt
nhân trở nên cấp bách hơn bao giờ hết. Việt Nam đã có sự hợp tác với IAEA để
thực hiện dự án phát triển hạ tầng cho Việt Nam. Chính phủ đã khẩn trương hợp
tác với Nga, Nhật Bản, IAEA để tiến hành các hoạt động đồng bộ trên cả ba mặt:
hạ tầng pháp lý; hệ tầng nghiên cứu phát triển và nhân lực. Đây là bước quan
trọng để khởi công nhà máy Ninh Thuận.
Thanh TuyỀn (Thực hiện)
|
Ông Alexander Bychkov, phó tổng giám đốc IAEA:
Chúng tôi cung cấp kinh nghiệm tốt nhất, hy vọng các bạn lắng
nghe!
Chuyến thăm nhà máy điện hạt nhân của Nhật gần khu vực Fukushima
gần đây cho thấy không có tác động nào thực sự quan trọng nếu xảy ra động đất
ở đây. Mức độ an toàn hạt nhân trong xây dựng và vận hành nhà máy điện sẽ
không có vấn đề gì. Các nhà máy điện hạt nhân vẫn được xây dựng ở Đông Âu.
Hiện nay, các nhà cung cấp công nghệ và thiết bị hạt nhân đã tích cực cải
tiến công nghệ an toàn. Chúng tôi sẽ cố gắng cung cấp kinh nghiệm tốt nhất, thông
lệ tốt nhất, đưa ra tư vấn tốt nhất cho Chính phủ Việt Nam, hy vọng các bạn
sẽ lắng nghe, đánh giá về lời khuyên tư vấn đấy một cách phù hợp. Tôi tin các
bạn sẽ thành công trong chương trình của mình tới năm 2020.
Ông James Lyons, trưởng phòng An toàn cơ sở hạt nhận, vụ An toàn
và an ninh hạt nhân – IAEA:
“Thiết lập khuôn khổ an toàn”
Việc thiết lập một cơ quan pháp quy độc lập, hiệu quả và vững
mạnh là vấn đề cần thiết để đảm bảo một chương trình điện hạt nhân an toàn.
Trong trường hợp có nhiều cơ quan có trách nhiệm về vấn đề an toàn, Chính phủ
phải xây dựng điều khoản về việc phối hợp hiệu quả giữa các cơ quan để tránh
sự bỏ sót, trùng lặp không cần thiết.
|
No comments:
Post a Comment