Việt
Nam: Lo ngại việc truyền thông cổ vũ ‘‘tinh vi’’ cho sự lệ thuộc của phụ nữ
Trọng Thành - RFI
Đăng
ngày: 08/03/2025 - 17:15 - Sửa đổi ngày: 08/03/2025 - 18:59
Theo
nhiều nhà quan sát, so với nhiều quốc gia nơi truyền thống gia trưởng hay tôn
giáo trọng nam khinh nữ nổi bật, người phụ nữ Việt Nam có vị thế cao hơn hẳn.
Việt Nam xếp thứ 72/146 quốc gia trong một xếp hạng quốc tế về bình đẳng giới
năm 2023. Tuy nhiên, bạo lực nhắm vào phụ nữ trong gia đình ở Việt Nam vẫn ở mức
rất cao.
HÌNH
:
Ảnh
minh họa : Chụp hình trên đường phố thành phố Hồ Chí Minh, ngày 21/12/2024. AFP
- NHAC NGUYEN
Theo
một số liệu được báo chí trong nước loan tải gần đây, có đến hơn 60% phụ nữ
đang bị hoặc từng là nạn nhân của bạo lực trong gia đình. Một cuộc điều tra năm
2019 cho thấy hơn 30% phụ nữ từng là nạn nhân bạo lực gia đình 12 tháng trước
cuộc điều tra.
Trả
lời RFI tiếng Việt, bà Nguyễn Vân Anh - Giám đốc CSAGA, Trung tâm Nghiên cứu và
Ứng dụng Khoa học về Giới - Gia đình - Phụ nữ và Vị thành niên, chú ý đến việc
trên truyền thông trong nước từ nhiều năm nay, nhiều người loan tải những quan
niệm « khích lệ một cách tinh vi » cho bất bình đẳng, cho sự lệ
thuộc của phụ nữ vào đàn ông :
01:44
Bà
Nguyễn Vân Anh - Giám đốc CSAGA (Hà Nội)
« Phụ
nữ Việt Nam vốn là những người rất mạnh mẽ. Họ cũng có những nội lực rất tốt.
Tuy nhiên, hiện tại có những vấn đề mà mình có thể phải nhìn thẳng vào. Đó là vấn
đề phụ nữ bị bạo lực trên cơ sở giới chiếm tỉ lệ phần trăm rất cao. Những người
muốn thay đổi được tình trạng bị bạo lực của mình thì gặp rất nhiều khó khăn.
Một
trong những cái mình rất băn khoăn là các khuôn mẫu, các định kiến giới đang dường
như trì kéo người phụ nữ, mong muốn sống với các khát vọng mình, sống với tự do
của mình, để có thể vươn lên, có thể góp phần cho xã hội phát triển.
Đâu
đó vẫn còn những phong trào, có những sự khích lệ đối với việc phụ nữ sống lệ
thuộc. Có thể thấy trên truyền thông rất nhiều. Đấy là những từ ngữ tôn vinh
như ‘‘phú bà’’, làm dâu ‘‘hào môn’’…. Cái điều đấy là sự khích lệ rất tinh vi –
mà có thể người truyền bá cũng không nhận ra - là người phụ nữ chỉ cần lệ thuộc.
Làm sao đấy để có thể lấy được những người chồng giầu có, bố mẹ chồng giầu có,
là có thể có được một đời sống rất là viên mãn, mà không phải cố gắng nhiều. Những
cái từ đó mình có thể thấy nhanh nhản trên truyền thông, và nó xây dựng nhưng
hình ảnh rất quyến rũ về người phụ nữ sống lệ thuộc.
Cái
mà mình nghĩ là rất cần trong hệ thống giáo dục, cho trẻ em trai và trẻ em gái,
để họ hiểu về vấn đề tôn trọng lẫn nhau, có một sự cởi mở, cũng như có sự gọi
đúng là ‘‘bình đẳng và dân chủ’’. Trong giáo dục điều đó sẽ giúp cho phụ nữ và
các trẻ em gái có sự tự tin để sống, dám sống với những khát vọng. »
Phân
vai của giới trong truyền thống
Về
vấn đề bất bình đẳng giới, bên cạnh những ảnh hưởng mới đây, nhà văn Thùy Linh
nhấn mạnh nhiều hơn đến tính chất phức tạp trong quan hệ vợ chồng ở người Việt,
bắt rễ sâu xa cùng lúc trong truyền thống « mẫu hệ » và trong
quan niệm Á Đông về vai trò « nội tướng » của phụ nữ, đặc biệt
trong mô hình gia đình - xã hội ở tầng lớp trên :
00:58
Nhà
văn Thùy Linh (Hà Nội)
« (Việt
Nam) có bao giờ bị mất nữ quyền đâu. Mẫu hệ mà ! Đàn bà ra mặt tiền thì có
vẻ ông chồng ra vẻ gia trưởng, nhưng quyết định thực sự bên trong là toàn đàn
bà. Rõ ràng có nhiều cái là do đàn bà Á Đông thì hay sống kiểu thu
mình. Tự họ cứ làm cho mình bé nhỏ đi. Thành ra đôi khi tự họ hạn chế họ. Trong
quan niệm Á Đông, người đàn bà thường thu mình về trong nhà, thu về phạm vi chỉ
trong con cái, gia đình, còn tất cả đối ngoại là việc của ông chồng. Còn đến
khi mà họ cần thể hiện thì họ cũng rất kinh khủng. Chứ còn nhìn chung tôi thấy,
ở Việt Nam, hầu hết đàn bà quyết định việc nhà, thành ra cái đó nó cũng ảnh hưởng
đến đàn ông. Cho nên các cụ nói là ‘‘gái ngoan làm quan cho chồng’’. Những ông
chồng làm quan mà tử tế là do có bà vợ tử tế. Còn rất nhiều ông làm quan hư hỏng
là do bà vợ hư hỏng, bà vợ tham lam. ‘‘Gái ngoan làm quan cho chồng’’: Nói như
thế tức là bà vợ quyết định đấy. »
No comments:
Post a Comment