Joe Biden đi Hà Nội
là tín hiệu nhắn với Trung Hoa
Banyan | The Economist
POSTED ON SEPTEMBER 9, 2023
https://dcvonline.net/2023/09/09/joe-biden-di-ha-noi-la-tin-hieu-nhan-voi-trung-hoa/
Mỹ và Việt Nam có chung lợi ích trong việc kiềm chế xâm lược trên biển
Đi dây. Tranh: Lan Truong
Bỏ buổi nói chuyện với ASEAN tại Jakarta
và ngay sau cuộc họp G20 ở Delhi, Joe Biden có chuyến công du cấp nhà nước
tới Việt Nam vào ngày 10 tháng 9. Ông là tổng thống Mỹ đương nhiệm thứ năm tới
nước cựu thù. Tuy nhiên, chuyến công du của ông chắc chắn là quan trọng
nhất kể từ khi Bill Clinton đên Hà Nội vào năm 2000, sau khi tái lập quan hệ
ngoại giao và quyết tâm không nói đến quá khứ đẫm máu và cay đắng.
Kể từ đó, mối quan hệ giữa nước đứng đầu thế
giới tự do và quốc gia theo chế độ độc tài Lênin lớn thứ hai thế giới, cai trị
gần 100 triệu người, luôn luôn tiến bộ. Việc đó được thể hiện rõ qua việc Mỹ leo
thang trong hệ thống phân cấp quan hệ ngoại giao và chính trị được xây dựng
cẩn thận của Việt Nam đối với nước ngoài. Trong mười năm qua, mối quan hệ
giữa hai nước được xác định là “đối tác toàn diện”. Khi ông Biden gặp Tổng
Bí thư Đảng Cộng sản Việt Nam, Nguyễn Phú Trọng, nước Mỹ có vẻ sẽ đi đến cấp hiếm
có, lên “quan hệ đối tác chiến lược toàn diện”. Quả là một thay đổi lớn
của cả hai bên.
Giới vận động nhân quyền trong
nước sẽ cáo buộc ông Biden đã củng cố một chế độ vi phạm nhân quyền tồi tệ.
Nhưng ông đang có ý định chống lại ảnh hưởng của Trung Hoa ở khu vực Ấn Độ
Dương – Thái Bình Dương. Chuyến đi này là một phần của chiến lược trong đó các
sáng kiến an ninh chồng chéo tạo ra một mạng lưới lan rộng ở ngoại vi Trung
Hoa. Mối lo ngại an ninh lớn nhất của Việt Nam là sự xâm lấn của Trung
Hoa ở Biển Đông và việc quấy rối các tàu đánh cá và tàu thăm dò dầu mỏ trong
vùng biển Việt Nam. Mỹ đã dỡ bỏ lệnh cấm bán vũ khí cho Việt Nam vào năm 2016
và kể từ đó đã bán cho Việt Nam hai tàu tuần duyên. Nhiều sáng kiến quốc phòng
hơn có thể được thảo luận trong chuyến đi này. Sau khi tăng cường mối
quan hệ quân sự với Philippines, Mỹ có thể đang lên kế hoạch thách thức Trung
Hoa một cách mạnh mẽ hơn ở Biển Đông.
Đối với Mỹ, an ninh kinh tế, một lần nữa luôn
để mắt đến Trung Hoa, cũng sẽ là mục tiêu ở Hà Nội. Giới hoạch định
chính sách Mỹ đã biến việc “giảm thiểu rủi ro” thành một chính sách đối ngoại
quan trọng. Chúng có nghĩa là định hình lại chuỗi cung ứng và thương mại để đưa
hoạt động sản xuất tại Trung Hoa về nước hoặc chuyển đến những nước
thân thiện, cũng như cắt đứt sự đầu tư của Trung Hoa và kiến thức của
Mỹ trong những lĩnh vực kỹ thuật cao, kể cả điện toán lượng tử,
AI và chip tiên tiến.
Việt Nam, một khu vực sản xuất đang phát
triển với lực lượng công nhân trẻ, linh hoạt, là ứng cử viên hàng đầu cho
mô hình “đưa về cho bạn” (“friendshoring”). Đầu tư nhiều hơn của Mỹ cũng sẽ
tăng thêm trọng lượng cho những lời hứa chính thức cũ mèm về việc
tham gia kinh tế nhiều hơn vào khu vực.
Đối với Việt Nam, rất nhiều lợi ích trong việc
nâng cấp quan hệ vơi Mỹ. Nước này đã trở thành trụ cột trong chuỗi cung ứng
toàn cầu. Mỹ là thị trường xuất cảng lớn nhất của Việt Nam. Như Lê Hồng
Hiệp của Viện ISEAS-Yusof Ishak ở Singapore cho thấy, Mỹ được coi là nguồn đầu
tư phẩm chất cao. Intel, công ty sản xuất chip lớn, đã đem hơn 1,5 tỷ
USD vào Việt Nam. Mỹ cũng có thể cung cấp rất nhiều kỹ thuật xanh. Điều
đó quan trọng ở một quốc gia có những mục tiêu đầy tham vọng để đáp
ứng với sự biến đổi khí hậu, muốn thoát khỏi các ngành dùng nhiều
nhân công hoặc tài nguyên. Tham gia quốc phòng nhiều hơn với Mỹ không chỉ
giúp cho Việt Nam ở Biển Đông mà còn mang lại những lựa chọn thay thế cho sự phụ
thuộc của Việt Nam vào vũ khí của Nga. Vốn đã có phẩm chất đáng ngờ, và đã
thiếu hụt kể từ khi Nga xâm chiếm Ukraine. Việt Nam muốn giúp xây dựng ngành kỹ
nghệ vũ khí của riêng mình.
Không có gì ngạc nhiên khi Trung
Hoa không hài lòng. Họ lên án việc ông Biden tăng cường quan hệ với
Việt Nam là bằng chứng rõ ràng hơn về “tâm lý chiến tranh lạnh” của Mỹ. Người
ta cũng sẽ cảm thấy khó chịu rằng, với việc nâng cấp ngoại giao, Mỹ sẽ gia nhập
một câu lạc bộ chọn lọc chỉ có Trung Hoa, nước láng giềng phía bắc không thể
tránh khỏi của Việt Nam, và Nga, nước ủng hộ nước này trong cuộc chiến chống Mỹ.
Tuy nhiên, ông Trọng và đồng chí đã đánh
giá rằng Trung Hoa sẽ không làm gì hơn ngoài việc tằng hắng. Việt Nam đã
có kinh nghiệm hàng ngàn năm về việc phải đối phó với người hàng xóm đôi
khi thù địch của mình. Mối quan hệ anh em giữa hai Đảng Cộng sản giúp điều chỉnh
quan hệ. Giới lãnh đạo Việt Nam đã nỗ lực trấn an Trung Hoa về chuyến
thăm của Biden. Họ biết Việt Nam có giá trị như thế nào đối với Trung Hoa:
ASEAN là thị trường xuất cảng lớn nhất của Trung Hoa và Việt Nam là
thị trường lớn nhất trong những thành viên ASEAN. Ông Hiệp nói, nếu Trung
Hoa tỏ ra không hài lòng bằng cách cứ quấy rối nhiều hơn ở Biển Đông
thì điều đó không có gì mới.
Một số người ở Mỹ nghĩ rằng Việt Nam có thể bị
cuốn vào phe của mình. Đó là sự mong muốn hão huyền. Tính toán của chế độ
cộng sản Việt Nam chưa bao giờ đứng về phía Mỹ. Có thể đó chi là
cách để cân bằng một cách khéo léo giữa Mỹ và Trung Hoa. Bây giờ tốt hơn
là cố gắng đi theo con đường trung lập hơn là rời bỏ nó cho đến khi mối
quan hệ giữa hai cường quốc càng đi xuống một cách nguy hiểm hơn.
© 2023 DCVOnline
Nếu đăng lại, xin ghi nguồn và đọc “Thể lệ trích đăng lại
bài từ DCVOnline.net”
Nguồn: Joe
Biden’s visit to Hanoi is a signal to China | Banyan | The Economist |
September 7, 2023.
No comments:
Post a Comment