NỘI DUNG :
VOA Tiếng Việt
.
BBC
Tiếng Việt
Thanh Phương - RFI
========================================
VOA Tiếng Việt
06/01/2020
Hôm
5/1, Tổng thống Hoa Kỳ Donald Trump tiếp tục đe dọa tấn công vào các mục tiêu
văn hóa của Iran, cảnh báo sẽ “trả đũa lớn” nếu Iran tấn công đáp trả Hoa Kỳ,
Reuters loan tin hôm 6/1.
Tổng thống Trump nói thêm với các phóng viên trên
Air Force One rằng Hoa Kỳ cũng sẽ trừng phạt đối với Iraq, một đồng minh của
Hoa Kỳ, sau khi quốc hội nước này thông qua nghị quyết đòi quân đội Mỹ rời khỏi
Iraq.
Tổng thống Trump và các cố vấn của ông biện hộ cho
việc cử máy bay không người lái của Hoa Kỳ tấn công giết chết chỉ huy quân đội
Iran Qassem Soleimani, theo Reuters. Ông Trump nói rằng tướng Soleimani đã lên
kế hoạch tấn công nhằm vào người Mỹ và nói rằng ông sẽ xem xét công bố các
thông tin tình báo khiến ông chỉ đạo vụ tấn công này.
Khi được hỏi về sự trả đũa tiềm năng của Iran, ông
Trump nói rằng “nếu họ làm bất cứ điều gì, thì sẽ có sự trả đũa lớn.”
Ông Trump cho biết rằng chiến dịch được tiến hành để
tránh chiến tranh với Tehran và cảnh báo không làm tình hình leo thang hơn nữa.
Trước đó, hôm 4/1, ông Trump viết trên Twitter rằng
Hoa Kỳ “đã nhắm mục tiêu vào 52 địa điểm của Iran”, một số ở “cấp rất cao &
quan trọng đối với Iran & văn hóa của Iran, và những mục tiêu đó và cả
Iran, sẽ bị tấn công rất nhanh và rất mạnh”.
Theo Reuters, nhắm mục tiêu các địa điểm văn hóa với
hành động quân sự được xem như là tội ác chiến tranh theo luật pháp quốc tế,
bao gồm cả nghị quyết của Hội đồng Bảo an LHQ mà chính quyền Trump hậu thuẫn
vào năm 2017 và Công ước Hague năm 1954 về Bảo vệ Tài sản Văn hóa.
Tổng thống Trump cũng đưa ra một mối đe dọa đối với
Baghdad sau khi Quốc hội Iraq kêu gọi Hoa Kỳ và các quân đội nước ngoài khác
rút khỏi nước này trong một phản ứng dữ dội phản đối việc giết chết tướng
Soleimani.
“Chúng tôi có một căn cứ không quân cực kỳ đắt đỏ ở
đó. Việc xây dựng căn cứ này tốn hàng tỷ đôla, được xây trước nhiệm kỳ của tôi.
Chúng tôi không rút đi trừ khi họ hoàn tiền cho chúng tôi,” ông Trump nói với
các phóng viên.
Ông Trump nói rằng nếu Iraq yêu cầu các lực lượng
Hoa Kỳ rời đi và điều đó không được thực hiện trên cơ sở thân thiện, “thì chúng
tôi sẽ trừng phạt họ, với mức độ chưa từng thấy trước đây. Có thể còn nặng hơn
cả lệnh trừng phạt đối với Iran.”
--------------------------------------------------
.
BBC Tiếng Việt
06/01/2020
Tổng
thống Trump đã đe dọa các lệnh trừng phạt nghiêm khắc đối với Iraq sau khi quốc
hội nước này kêu gọi quân đội Mỹ rời khỏi Iraq.
"Chúng tôi có một căn cứ không quân cực kỳ đắt
đỏ ở đó. Nó tốn hàng tỷ đôla để xây dựng. Chúng tôi sẽ không rời đi trừ khi họ
thanh toán cho chúng tôi," ông Trump nói với các phóng viên.
Tình hình vẫn rất căng thẳng sau khi Mỹ ám sát Tướng
Iran Qasem Soleimani tại Baghdad tuần trước.
Iran đã tuyên bố "trả thù mạnh mẽ".
Soleimani, 62 tuổi, dẫn đầu các hoạt động quân sự của
Iran ở Trung Đông và bị Mỹ coi là một kẻ khủng bố.
Hiện tại thi thể vị tướng này đã trở về quê nhà, nơi
những người tiếc thương đưa tiễn ông khắp đường phố Tehran vào sáng ngày thứ
Hai.
Người đứng đầu mới của lực lượng Quds của Iran - mà
Soleimani lãnh đạo - đã tuyên bố sẽ tống khứ Hoa Kỳ khỏi Trung Đông.
"Chúng tôi hứa sẽ đồng lòng tiếp tục con đường của tử sĩ
Soleimani... và sự bồi thường duy nhất cho chúng tôi là đẩy Mỹ ra khỏi khu vực
này", đài phát thanh nhà nước dẫn lời Esmail Qaani nói.
Cuộc tấn công giết chết Soleimani cũng cướp đi sinh
mạng của Abu Mahdi al-Muhandis, một nhân vật quân sự hàng đầu của Iraq, người
đã chỉ huy nhóm Kataib Hezbollah do Iran hậu thuẫn.
Trump đã đe dọa gì với Iraq?
Từ chuyên cơ tổng thống, ông Trump nói nếu Iraq yêu
cầu các lực lượng Mỹ phải rời đi trên cơ sở không thân thiện, "chúng tôi sẽ
áp đặt các biện pháp trừng phạt chưa từng có đối với họ".
Khoảng 5.000 lính Mỹ đang ở Iraq như một phần của
liên minh quốc tế chống lại nhóm Nhà nước Hồi giáo (IS).
Vào Chủ nhật, liên minh đã tạm dừng các hoạt động chống
lại IS ở Iraq và các nghị sĩ Iraq đã thông qua một nghị quyết không ràng buộc
kêu gọi quân đội nước ngoài rời đi.
Nghị quyết được thông qua bởi khối Hồi giáo Shia của
quốc hội - vốn thân thiết với Iran.
Iran đã phản ứng như thế nào?
Iran tuyên bố sẽ dừng tuân thủ các hạn chế theo thỏa
thuận hạt nhân năm 2015. Trước đó, theo thoản thuận dưới thời Obama, Iran đồng
ý hạn chế các hoạt động hạt nhân nhạy cảm và cho phép các thanh sát viên quốc tế
đổi lại việc dỡ bỏ các lệnh trừng phạt kinh tế.
Tổng thống Mỹ Donald Trump đã rút khỏi thỏa thuận
này vào năm 2018, nói rằng ông muốn buộc Iran phải đàm phán một thỏa thuận mới
sẽ đặt những giới hạn vô thời hạn đối với chương trình hạt nhân của nước này và
cũng để ngăn chặn sự phát triển của tên lửa đạn đạo.
Iran từ chối và từ đó đã dần dần từ bỏ các cam kết
trong thỏa thuận 2015.
Trong một tuyên bố, họ nói rằng họ sẽ không tuân thủ
các những hạn chế lên khả năng, mức độ, nguồn nguyên liệu, nghiên cứu và phát
triển hóa chất hạt nhân.
Các nhà lãnh đạo của Đức, Pháp và Anh - vốn là những
người ký kết thỏa thuận năm 2015, cùng với Trung Quốc và Nga - đã đáp lại bằng
một tuyên bố chung kêu gọi Iran kiềm chế "các hành động bạo lực hoặc khuyến
khích các hành động bạo lực".
"Điều rất quan trọng bây giờ là giảm tải căng
thẳng. Chúng tôi kêu gọi tất cả các bên tham gia để thể hiện sự kiềm chế và
trách nhiệm tối đa."
Trump đã nói gì về Iran?
Ông Trump tuyên bố sẽ tấn công lại Iran trong trường
hợp Iran trả thù cho cái chết của Soleimani.
Ông cũng lặp lại một mối đe dọa gây tranh cãi là nhắm
mục tiêu vào các địa điểm có tầm quan trọng về văn hóa Iran vào Chủ nhật, bất
chấp những lời chỉ trích từ bên trong Hoa Kỳ và ở nước ngoài.
"Họ được phép giết người của chúng tôi. Họ được
phép tra tấn và đánh lừa người dân của chúng tôi. Họ được phép sử dụng bom bên
đường và thổi bay người của chúng tôi. Và chúng tôi không được phép chạm những
khu vực văn hóa của họ?" Tổng thống Trump nói.
Trong một loạt các dòng tweet vào thứ Bảy, ông Trump
nói Hoa Kỳ đã xác định được 52 địa điểm ở Iran, một số "có tầm cao cấp và
quan trọng đối với Iran và văn hóa Iran, và các mục tiêu đó, và cả chính Iran,
SẼ BỊ TẤN CÔNG RẤT NHANH VÀ RẤT MẠNH" nếu Tehran tấn công Mỹ.
Thượng nghị sĩ Hoa Kỳ Elizabeth Warren, một thành
viên của Đảng Dân chủ, đã trả lời bằng cách tweet: "Ông đang đe dọa tiến
hành một tội ác chiến tranh đấy".
Bộ trưởng Ngoại giao Iran Mohammad Javad Zarif còn
so sánh ý định này của ông Trump với việc IS phá hủy nền văn hóa có bề dày lịch
sử của Trung Đông.
"Một lời nhắc nhở cho những người đang ảo tưởng
về việc làm theo tội ác chiến tranh của ISIS bằng cách nhắm mục tiêu vào các di
sản văn hóa của chúng tôi," ông tweet. "Qua HÀNG NGHÌN NĂM lịch sử,
những kẻ man rợ đã đến và tàn phá các thành phố của chúng tôi, phá hủy các di
tích của chúng tôi và đốt cháy các thư viện của chúng tôi. Bây giờ thì họ đang ở
đâu? Chúng tôi vẫn ở đây, và vẫn ngẩng cao đầu."
Việc nhắm mục tiêu các địa điểm văn hóa bị cấm theo
Công ước Geneva và Hague - và vi phạm chúng tức là cấu thành một tội ác chiến
tranh tại Mỹ.
Bao lâu nữa Iran sẽ có bom hạt nhân?
Nước này luôn khăng khăng rằng chương trình hạt nhân
của mình hoàn toàn hòa bình - nhưng những nghi ngờ rằng nó đang được sử dụng để
phát triển bom đã khiến Hội đồng Bảo an Liên Hợp Quốc, Mỹ và EU áp dụng các biện
pháp trừng phạt tê liệt vào năm 2010.
Thỏa thuận năm 2015 được thiết kế để hạn chế chương
trình này theo cách có thể kiểm chứng để đổi lấy việc gỡ bỏ các biện pháp trừng
phạt.
Nó đã hạn chế việc làm giàu uranium của Iran, vốn được
sử dụng để sản xuất nhiên liệu lò phản ứng nhưng cũng có thể sản xuất vũ khí hạt
nhân. Iran cũng được yêu cầu thiết kế lại lò phản ứng đang được xây dựng, vốn sử
dụng nhiên liệu chứa plutonium có thể dùng để chế tạo bom và cho phép cộng đồng
quốc tế giám sát.
Trước tháng 7 năm 2015, Iran đã có một kho dự trữ
uranium đã làm giàu khá lớn và gần 20.000 máy ly tâm, đủ để tạo ra 8 đến 10 quả
bom, theo Nhà Trắng vào thời điểm đó.
Các chuyên gia Mỹ ước tính khi đó rằng nếu Iran quyết
định tăng tốc chế tạo bom, sẽ mất từ hai đến ba tháng cho đến khi có đủ 90% lượng uranium để chế tạo vũ khí hạt
nhân.
Hiện tại, nếu họ cố gắng chế tạo bom hạt nhân, ước
tính sẽ mất khoảng một năm, nhưng điều này có thể giảm xuống còn nửa năm hoặc
thậm chí là vài tháng nếu mức độ làm giàu được tăng lên 20%.
--------------------------------------------
Thanh Phương - RFI
Đăng ngày: 06/01/2020 - 11:06
Ngày
05/01/2019, tổng thống Hoa Kỳ Donald Trump đã dọa thi hành các biện pháp trừng
phạt Irak « rất mạnh » nếu lực lượng Mỹ buộc phải rời khỏi nước này.
Ông Trump đưa ra lời đe dọa nói trên sau khi Quốc Hội
Irak vừa thông qua một nghị quyết yêu cầu chính phủ Bagdad trục xuất các binh
lính Mỹ ra khỏi nước này. Nghị quyết, không có tính ràng buộc, đã được các nghị
sĩ Irak thông qua trong một phiên họp đặc biệt, với sự hiện diện của thủ tướng
từ nhiệm Adel Abdel Mahdi.
Ngoài việc dọa trừng phạt, tổng thống Trump còn
tuyên bố sẽ đòi Bagdad hoàn trả hàng tỷ đôla tiền xây dựng căn cứ không quân rất
tốn kém ở Irak, nếu quân Mỹ buộc phải ra đi.
Hiện giờ còn khoảng 5.200 quân nhân Mỹ trên lãnh thổ
Irak. Nhưng khoảng vài trăm binh lính đã được triển khai thêm vào tuần trước để
tăng cường bảo vệ an ninh.
Năm 2018, tổng thống Trump đã làm mọi người bất ngờ
khi thông báo rút hoàn toàn lực lượng Hoa Kỳ tại Syria, nhưng ông lại đề nghị
các binh lính Mỹ ở lại Irak để giám sát Iran. Quyết định này đã gây phẫn nộ dư
luận Irak, nhiều lãnh đạo chính trị và lãnh đạo các phe phái ở Irak vẫn yêu cầu
Washington rút quân khỏi nước này.
Hôm 04/01/2020, Bagdad thông báo đã triệu đại sứ Mỹ
lên để phản đối về vụ oanh kích hạ sát tướng Soleimani, xem đây là một hành động «
vi phạm chủ quyền của Irak ». Bagdad cũng đã đưa vụ này lên Hội
Đồng Bảo An Liên Hiệp Quốc.
No comments:
Post a Comment