NỘI DUNG :
Minh Anh
- RFI
.
================================
14/01/2020
Cuộc bầu cử tại Đài Loan kỳ này, theo Wu Jieh-min,
nhà xã hội học tại Academia Sinica ở Đài Bắc, thì nó là cuộc
bầu cử chủ yếu về Trung Quốc. Viết trên The New York Times ngày 10 tháng 1,
trước ngày bầu cử, những phân tích của ông Wu dựa trên các khảo cứu khá xác thực.
Cùng với nhà kinh tế học Liao Mei, ông Wu phân tích các dữ kiện thu thập từ
tháng 3 đến tháng 4 năm 2019. Theo dữ kiện có được, 73 phần trăm người tham gia
cuộc khảo cứu cho rằng họ không muốn Đài Loan “thống nhất với Trung Quốc đại lục
ngay cả khi nước này đạt cùng trình độ phát triển kinh tế và chính trị như Đài
Loan”. Trong số tuổi 20 đến 34, tỷ lệ này cao đến 93 phần trăm. Và khi được hỏi
quyền lợi kinh tế và an ninh quốc gia cái nào quan trọng hơn đối với quan hệ với
bên đại lục, 62 phần trăm chọn an ninh quốc gia, 32 chọn quyền lợi kinh tế, còn
lại chọn cả hai.
Ngày hôm sau 11 tháng 1, Tổng thống Đài Loan Thái
Anh Văn tái đắc cử với chiến
thắng áp đảo, đánh bại đối thủ của bà Hàn Quốc Du với hơn 2,6 triệu lá phiếu.
Nó cho thấy rõ lập trường của đại đa số người dân Đài Loan về Bắc Kinh hiện
nay. Trước đó, bà Thái đã bác
bỏ lời kêu gọi của ông Tập Cận Bình về chủ trương thống nhất và chấp
nhận “một quốc gia, hai thể chế”. Ngoại trừ nền kinh tế mạnh giúp bà Thái chiến
thắng, chính lập trường mạnh mẽ của bà Thái đối với Bắc Kinh đã được các cử tri
Đài Loan tin tưởng mạnh mẽ rằng bà có khả năng lãnh đạo quốc gia này trước
mối đe dọa bởi chế độ cường quyền Trung Quốc.
Nhưng điều đáng nói nhất ở đây, là Bắc Kinh đã thất
bại nặng nề mặc dầu họ đã dồn nhiều nỗ lực và nguồn lực tuyên truyền để tung hỏa
mù, để phao các thông tin thất thiệt, mà chủ yếu là gây thiệt hại cho phía bà
Thái Văn Anh trong thời gian qua.
Theo Rush
Doshi, Giám đốc Sáng kiến Chiến lược Trung Quốc của Viện Brookings, với bài
viết đăng trên tạp chí Foreign Affairs ngày 9 tháng 1 vừa qua, thì cuộc vận động
của Trung Quốc nhiều hơn việc đơn thuần truyền bá tin giả. Nó nên được hiểu là
hoạt động ảnh hưởng bằng thông tin, một nỗ lực toàn diện để kiểm soát từng bước
đi của các chuỗi cung cấp thông tin. Đối tượng là từ những người làm ra nội
dung (nhà báo hay nghiên cứu) đến các định chế phát hành và thẩm định nó (cơ
quan truyền hình và dịch vụ bằng dây/wire service), và cuối cùng đến các phương
tiện mà thường cung cấp mối liên kết sau cùng tới người tiêu dùng (các trang
truyền thông xã hội và cơ sở hạ tầng truyền hình kỹ thuật số). Trong thế kỷ
qua, Trung Quốc đã xác định tư thế vào từng điểm trong chuỗi cung ứng thông tin
này.
Doshi cũng biện luận: “Các tài liệu tuyên truyền của
Trung Quốc quá rõ ràng: thông tin là một chiến trường vì quyền lực, không phải
là phương tiện cho sự thật, tính trung lập hay tính khách quan. Bài viết của
các nhân vật hàng đầu trong Ban Tuyên giáo của Đảng Cộng sản tiết lộ một niềm
tin rằng ‘cuộc cạnh tranh về tin tức và dư luận là. . . một cuộc tranh đấu về sức
mạnh diễn ngôn’, hoặc khả năng để định hình dư luận từ trên xuống cho mục đích
chính trị. Đó chính xác là những gì Trung Quốc đang tìm cách làm ở Đài Loan.”
Doshi liệt kê ra bao nhiêu nỗ lực mà Bắc Kinh muốn ảnh
hưởng lên cuộc bầu cử vừa qua, và cảnh cáo các nước khác, kể cả Hoa Kỳ, về những
mối rủi ro to lớn đối với trách nhiệm giải trình của các nền dân chủ trên thế
giới.
Vào tháng Ba năm 2019, chính Ngoại trưởng Đài Loan
ông Jospeh
Wu đã nói với một cử tọa tại Hội đồng Vấn đề Thế giới tại Los
Angeles rằng:
“Chúng tôi cảm thấy gánh nặng của chiến dịch tăng cường của Trung Quốc nhằm lật
đổ nền dân chủ Đài Loan hàng ngày, thông qua đe dọa quân sự, ép buộc kinh tế, tấn
công ngoại giao, thông tin xuyên tạc, và lật đổ chính trị, tìm cách phá hoại
chính phủ được bầu của chúng tôi và can thiệp vào cuộc bầu cử của chúng tôi.”
Những gì ông Wu nói không sai sự thật bao nhiêu.
Một báo cáo từ Đại
học Gothenburg của Thụy Điển cho biết: Đài Loan phải chịu nhiều thông
tin từ Bắc Kinh và các chính phủ khác hơn bất kỳ nơi nào khác trên thế giới.
Các chiến dịch này sử dụng các câu chuyện dùng tin tức giả, dùng máy/bots và
các tài khoản truyền thông xã hội giả mạo, và tuyên truyền, trong số các chiến
thuật khác, để thao túng và lừa dối người nhận thông tin.
Chủ trương truyên truyền và đưa thông tin sai lệch
nhằm gây hại cho đối phương mọi nơi là sở trường của các chế độ chế độ cường
quyền. Được biết Trung Quốc đã tung ra hàng
chục triệu cuộc tấn công mạng mỗi tháng tại Đài Loan. Nhưng trong cuộc
bầu cử Đài Loan kỳ này, Bắc Kinh thất bại hoàn toàn. Một phần nào đó, các cuộc
biểu tình rầm rộ của người dân Hồng Kông hơn 7 tháng qua đã làm tổn thương hình
ảnh của Bắc Kinh tại Đài Loan. Hơn nữa, hàng trăm ngàn người Đài Loan đã từng
phản đối sự hỗ trợ tài chính của Trung Quốc cho các cơ quan truyền thông tại
Đài Loan.
Tóm lại, những người dân sống trong các xã hội dân
chủ và rộng mở, và được tiếp cận với thông tin đa chiều, sẽ khó bị lường gạt bởi
thông tin không thật hay xuyên tạc, nhất là khi người ta bây giờ biết rằng nó đến
từ Bắc Kinh hay tay chân của chúng ở khắp nơi.
--------------------------------
Minh Anh - RFI
Đăng ngày: 13/01/2020 - 14:37
Ngày
11/01/2020, đại đa số cử tri Đài Loan đã quyết định trao thêm cho bà Thái Anh
Văn, thuộc đảng Dân Tiến, một nhiệm kỳ tổng thống mới. Thắng lợi vang dội này của
bà còn là lời khẳng định của người dân Đài Loan rằng họ có một bản sắc khác biệt
với Trung Hoa lục địa. Đây là một sự thay đổi quan điểm khó có thể được giới
lãnh đạo Cộng Sản Trung Quốc chấp nhận.
Kết quả bầu tổng thống hôm thứ Bẩy, 11/01 tại Đài
Loan là một cú tát thứ hai dành cho Tập Cận Bình, sau vố đau bầu cử địa phương
tại Hồng Kông hồi cuối tháng 11/2019. Mọi nỗ lực của Bắc Kinh trong vòng bốn
năm qua, nhằm hạ uy tín bà Thái Anh Văn bằng mọi thủ đoạn, từ « quyền lực
mềm » cho đến « quyền lực cứng rắn » đều như «
dã tràng xe cát ».
Tổng thống mãn nhiệm Thái Anh Văn về đầu với 57% lá
phiếu ủng hộ trước đối thủ Hàn Quốc Du của Quốc Dân Đảng, chỉ được 39% phiếu bầu.
Kết quả này cho thấy người dân Đài Loan chối bỏ mạnh mẽ xu hướng xích lại gần với
Trung Quốc của Quốc Dân Đảng. Trước những gì đang diễn ra tại Hồng Kông, lời đề
nghị vụng về « một đất nước, hai chế độ » mà ông Tập Cận Bình
đưa ra hồi đầu năm, là không đáng tin cậy.
Theo bình luận của hãng tin Mỹ AP, Đài Loan thời hiện
đại chẳng khác gì một cuộc nội chiến kéo dài giữa phe dân tộc chủ nghĩa của Tưởng
Giới Thạch và phe cộng sản thời Mao Trạch Đông nhằm giành quyền kiểm soát Trung
Quốc rộng lớn sau Đệ Nhị Thế Chiến. Năm 1949, Tưởng Giới Thạch bại trận đành phải
chạy ra nương náu ở đảo Đài Loan, thành lập một chính phủ đối lập mà ông cai trị
với bàn tay thép, hy vọng có ngày lấy lại cả nước Trung Hoa từ tay Cộng Sản.
Nếu như hy vọng đó nay không thể thực hiện, thì cùng
với thời gian, giấc mơ của cố lãnh đạo họ Tưởng dần bị thay thế bởi một cảm
giác ngày càng lớn mạnh :
Đài Loan không phải là một phần của Trung Quốc, nhất là ở giới trẻ.
Ngôi nhà Đài Loan được xem như là một thực thể khác biệt có hệ tư tưởng dân chủ
riêng biệt và do vậy, người dân Đài Loan không muốn bị Trung Quốc và đảng Cộng
Sản « nuốt chửng ».
Những gì xảy ra cho người Duy Ngô Nhĩ ở Tân Cương,
các cuộc biểu tình đòi dân chủ ở Hồng Kông kéo dài từ hơn 7 tháng qua … lại
càng hun đúc mạnh mẽ hơn nữa tình cảm đó. Đây chính là lý do vì sao cử tri Đài
Loan dồn phiếu cho bà Thái Anh Văn, như lời giải thích của ông Barthélemy
Courmont, giáo sư trường đại học công giáo Lille, giáo sư hướng dẫn Viện Quan hệ
Quốc tế và Chiến lược IRIS trên đài RFI ngày 12/01/2020 :
« Đơn giản vì trong mắt người dân Đài Loan,
bà Thái Anh Văn có thể đại diện cho quốc gia và bản sắc của chính người dân Đài
Loan ngày nay. Bà không chỉ có những phát biểu cứng rắn và rõ ràng đối với Bắc
Kinh mà còn rất cấp tiến, chủ yếu trong lĩnh vực kinh tế, xã hội và nhiều vấn đề
xã hội… ».
Đối với bà Thái Anh Văn, từ bao thập niên qua, Đài
Loan vận hành như một Nhà nước độc lập, có Hiến Pháp và luật lệ riêng, có quân
đội và chính sách đối ngoại riêng. Do vậy, bà từ chối tuân theo chính sách một
nước Trung Hoa duy nhất và tìm cách thiết lập một mối quan hệ không chính thức
với Hoa Kỳ, tuy không công nhận Đài Loan nhưng lại là nhà cung cấp trang thiết
bị quân sự chính để phòng thủ chống Trung Quốc.
Câu hỏi đặt ra : Với thắng lợi của bà Thái Anh Văn
hiện nay, vốn chủ trương giữ nguyên trạng (không hợp nhất, không độc lập) thì
quan hệ giữa Đài Bắc và Bắc Kinh trong bốn năm tới đây sẽ ra sao ? Về điểm này,
giới chuyên gia tại Pháp khẳng định, chừng nào Tập Cận Bình vẫn tại quyền, thì
Trung Quốc sẽ không nới lỏng chính sách với Đài Loan. Chính quyền Bắc Kinh rất
có thể sẽ tiếp tục gia tăng áp lực với Đài Bắc trong các lĩnh vực kinh tế hay
quân sự.
Chỉ có điều như lưu ý của ông Jean-Yves Heurtebise,
giáo sư trường đại học công giáo Fu-Jen tại Đài Bắc, với báo Les Echos, « cùng
với Hồng Kông, chính sách giam cầm người Duy Ngô Nhĩ ở Tân Cương, cuộc chiến
thương mại với Hoa Kỳ và sự kháng cự của Việt Nam hay Indonesia tại Biển Đông,
cuối cùng chính Trung Quốc mới bị cô lập trên trường quốc tế nhiều hơn là Đài
Loan hiện nay ».
No comments:
Post a Comment