Simon
Denyer -
Washington
Post
Bản dịch của Dân Luận
28/12/2015
Nguyễn Văn Phương, ở
giữa, đội trưởng và trung phong của đội No-U FC, bao gồm những người Việt biểu
tình phản đối Trung Quốc, đang điều khiển banh trong một trận đấu ở một sân vận
động tại Hà Nội (Reuters)
Hà Nội – Họ đến với nhau
trong những cuộc biểu tình chống những hành vi bành trướng của Trung Quốc ở biển
Đông. Họ đã bị công an Việt Nam đàn áp, và hàng chục người bị bắt; những cố gắng
của họ để gặp mặt nhau ở các quán cà phê bị ngăn chặn. Vì thế họ đã nảy ra một
ý tưởng sáng tạo.
“Theo luật, ai cũng
có quyền được chơi đá banh,” Nguyễn Chí Tuyến, một nhà hoạt động và là
người viết blog chia sẻ. “Vì vậy chúng
tôi tìm cách để ai cũng có thể gặp mặt nhau.”
Cách đó là lập thành
một đội banh.
Trong
bốn năm, hàng chục người chơi và người ủng hộ đội bóng No-U FC đã gặp nhau mỗi
ngày Chủ nhật ở Hà Nội, thủ đô Việt Nam, chỉ để chơi banh – và bàn thảo về
chính trị. Họ cũng tham dự vào các cuộc đấu tranh chính trị và việc làm từ thiện.
Trong
quá trình, họ đã giúp tạo ra một phong trào dân sự nhỏ nhưng đang lớn mạnh ở Việt
Nam, một phong trào đang trở thành một thử thách cho sự cai trị của đảng Cộng sản
Việt Nam.
No-U
ám chỉ đến sự chống đối đến bản đồ chữ U “chín đoạn” mà Trung Quốc đã vẽ để áp
đặt quyền làm chủ trên hầu hết vùng biển Đông Nam Á. FC là câu lạc bộ bóng đá
(football club), mặc dầu vài người vẫn chơi chữ gọi đó là "Fuck
China" để diễn tả thái độ của họ đối với Trung Quốc.
Giống
như nhiều người Việt, họ nổi giận vì Trung Quốc đã chiếm đảo Hoàng Sa sau một
trận hải chiến với Quân Lực Việt Nam Cộng Hoà vào năm 1974; đã đánh đập và cướp
bóc ngư dân Việt Nam; và bây giờ đang khởi sự một chương trình to lớn để cải tạo
đảo ở Trường Sa. Nhưng sự giận dữ của họ còn sâu hơn nữa.
“Từ lúc bắt đầu,
chúng tôi hợp lại với nhau để chống Trung Quốc,” một cầu thủ chỉ cho
biết tên là Đức để tránh sự uy hiếp của công an cho biết. “Nhưng chúng tôi biết rằng vấn đề không phải là Trung Quốc, mà là chính
quyền của chúng tôi. Chính quyền Việt Nam và Trung Quốc đều là cộng sản – họ có
liên hệ với nhau.”
Câu-lạc-bộ
bây giờ có hàng trăm hội viên trên toàn quốc. Vài người đã bị bỏ tù – hiện có 2
người đang ở trong tù. Nhưng những người khác có một số đông đang dõi theo họ
trên Facebook.
Trong
một bữa tiệc đánh dấu 4 năm hoạt của No-U FC, điện đã bị cúp bất ngờ ở một nhà
hàng mà câu-lạc-bộ đã đặt trước, một nhóm đàn ông ập vào rồi ném chai lon, hất
tung bàn ghế, để sách nhiễu hội viên.
Các
chủ sân banh cũng bị áp lực buộc họ không được cho đội bóng No-U FC chơi ở sân
họ, và đã có một cuộc thi đã bị huỷ bỏ khi công an biết được có sự tham gia của
đội bóng No-U FC.
Nhưng
các hội viên cho biết nơi họ có ảnh hưởng lớn không phải là ở trên sân bóng.
Để
tạo mối liên hệ với người dân bình thường, họ đã xây trường ở những vùng nông
thôn nghèo nàn và đã trợ giúp nhiều nông dân bị cướp mất ruộng đất cho những dự
án xây dựng. Vào tháng 3, họ đã hợp sức với một cuộc chống đối một kế hoạch của
chính quyền nhằm chặt đi hàng ngàn cây xanh ở Hà Nội. Áp lực của công chúng rất
mãnh liệt đến nỗi chính quyền thành phố phải ngừng việc chặt cây.
Vào
tháng 11, một số hội viên của đội No-U FC đã tham gia xuống đường chống lại cuộc
thăm viếng của Tập Cận Bình.
Theo
như các hội viên No-U FC cho biết, mọi vấn đề đều có liên hệ với nhau. Đảng
CSVN không bảo vệ lợi ích quốc gia của họ ở biển Đông bởi vì họ đang dựa vào Đảng
CSTQ để bảo vệ sự cai trị của họ.
“Những người lên tiếng
nói chống Trung Quốc, nó không chỉ là Trung Quốc không thôi,” một nữ hội viên có
tên là Tuyết phát biểu. “Mục đích của
chúng tôi là dân chủ, đa nguyên đa đảng, tự do và công bình.”
Chính
quyền Đảng CSVN đàn áp dữ dội sự phản đối, và mặc dầu khoảng 50 tù nhân chính
trị được thả ra trong năm ngoái trong khi đang đàm phán với Hoa Kỳ về TPP,
nhưng khoảng 150 tù nhân vẫn được cho là còn ở trong tù, theo thông tin của hội
Freedom Now (Tự Do Ngay Bây giờ), một nhóm vận động đặt căn cứ ở Washington cho
biết.
Nhưng
ở đây đang có nhiều sự thay đổi, và xã hội dân sự đang lớn mạnh. Sự thâm nhập của
internet đang bùng nổ, với khoảng chừng 45 triệu người – đó là khoảng gần một nữa
dân sô – sử dụng mạng internet. Facebook là một trang mạng được ưa chuộng nhất
trong giới trẻ.
“Sự
cố gắng của chính quyền để định hướng dân ý đang sụp đổ dưới sự có mặt thật sự
của một môi trường mạng rộng mở,” đó là điều mà Michael Gray đã cho biết trong
một bản báo cáo nghiên cứu về Internet Vietnam cho cơ quan SecDev, một nhóm
nghiên cứu của Canada.
Những
vụ tấn công bạo lực đối với người chống đối và blogger đã gia tăng – Tuyến nói
anh đã từng bị đánh đập tàn nhẫn hồi tháng 5 bởi những nhân viên thường phục của
lực lượng an ninh – và 14 nhà báo công dân đang ở trong tù, theo nguồn tin của
hội Nhà báo Không Biên Giới.
Nhưng
chính quyền đã bỏ cuộc việc ngăn chận Facebook vào năm 2009 sau khi những ngăn
chận của chính quyền đã bị vô hiệu hoá khi người dùng internet đã dễ dàng vượt
qua, và Gray cho biết xã hội thông tin đang bắt những nhịp cầu giữa các người
chống đối và dân chúng.
Vào
tháng 1, thủ tướng Nguyễn Tấn Dũng nói rằng Facebook được sử dụng rộng rãi và
thật khó để ngăn cấm. Ông biện hộ rằng chính quyền phải truyền tải thông tin
cho tốt hơn.
Trong
môi trường này, No-U FC đã phấn khích nhiều người khác tạo nên những nhóm dân sự
nhỏ rải khắp Việt Nam. Các nhóm dân sự không đăng ký làm bất cứ điều gì từ đòi
quyền sở hữu đất cho đến việc tranh đấu đòi thả các tù nhân chính trị và tù
nhân tôn giáo, và hội viên của họ nói rằng họ thường hay bị chính quyền đàn áp.
Chính quyền cho biết có khoảng 60 nhóm như vậy, với hàng trăm hội viên.
“Chúng tôi cố gắng
truyền bá những quan điểm của chúng tôi trên Facebook, để đánh thức những người
khác,”
anh Đức nói. “Nhiều người không quan tâm
đến chính trị bởi vì họ sợ đảng CSVN, họ sợ bị bắt bỏ tù. Chúng tôi cố gắng chứng
minh rằng chúng tôi không còn sợ nữa. Số người quan tâm đến chính trị đang gia
tăng.”
Luật
sư, và là người bất đồng chính kiến, Lê Quốc Quân nói rằng khoảng 300 người đã
gặp anh tại nhà anh sau khi anh được thả ra vào tháng 6, bao gồm một nhóm đại
diện cho No-U FC và 5 cán bộ của chính quyền, mặc cho công an canh gác chung
quanh suốt ngày.
“Tại sao họ không còn
sợ để đến nhà tôi? Bởi vì họ có phương tiện truyền thông,” anh Quân cho biết.
Những
cuộc thăm do dân ý của Pew Research Centre (Trung tâm nghiên cứu Pew) cho thấy
người Việt hầu hết đều ủng hộ thị trường tự do của chủ nghĩa tư bản, nhưng chỉ
có 38% muốn có dân chủ đa đảng trong nước họ.
Tuy
vậy các nhà bất đồng chính kiến đang tạo thêm nhiều sự thu hút, và trong sự căm
ghét Trung Quốc họ đã nắm bắt được một vấn đề quan trọng và vấn đề ấy đang đoàn
kết được nhiều người dân ở đây. Trong thuật ngữ của bóng đá, họ có thể là bên yếu
thế, nhưng họ tin rằng họ sẽ chiến thắng mặc dầu có nhiều trở ngại.
“Phong trào Xã Hội
Dân Sự còn nhỏ bé, rất mong manh và sự phát triển của nó còn rất chậm ngoài sự
mong đợi của tôi,”
Nguyễn Quang A phát biểu. Ông là một nhà trí thức có tiếng, là người bất đống
chính kiến và cũng là một hội viên của Diễn đàn Xã hội Dân sự đã khen ngợi nhóm
No-U FC là một con đường sáng để cho nhóm khác noi theo.
*
Xu
Yangjingjing đã đóng góp cho bài viết này. Ông Simon Denyer là
chủ toà soạn ở Trung Quốc. Ông đã từng là chủ toà soạn ở India và từng là chủ
toà soạn cho Reuters ở Washington, India và Pakistan.
Nguồn: Washington
Post
----------------------
TIN LIÊN QUAN :
Mặc Lâm, biên tập
viên RFA, 2015-12-23
Washington
Post: NoU - Đội bóng của những người “Bất đồng chính kiến”
FB Dân Luận - December 21, 2015 at 2:08am
FB Dân Luận - December 21, 2015 at 2:08am
No comments:
Post a Comment