Thử luận về ý nghĩa của lệnh bắt tổng thống Nga
https://www.facebook.com/groups/tintucukraina.thegioi/posts/3194445364032422/
Ai cũng bất ngờ về cái lệnh của tòa hình sự ICC
này. Đặc biệt sốc là bà Simonian, người tổng biên tập Russia Today, và chủ
chương trình Talk Show chính trị trên TV Nga, người lãnh đạo các kênh Sputnik của
Bộ QP Nga.
Bà ấy nói: "Dám áp lệnh bắt một tổng thống quốc
gia hạt nhân hả? Tương luôn một phát tên lửa hạt nhân vào tòa! ".
1. Tòa án hình sự quốc tế - ICC
Tòa án hình sự ở La Haye (The Hague), Hà Lan được lập nên theo cái gọi
là điều lệ Roma (Roma Statut).
Hiện có 123 quốc gia thành viên nhưng không có Mỹ, TQ và Nga là những
quốc gia hàng đầu của nền chính trị thế giới.
Vì sao vậy? Theo tôi hiểu thì các quốc gia lớn dễ buộc phải tham gia
xung đột giữa các nước vì quyền lợi của mình và vì bảo vệ các chế định quốc tế
hiện hành cho nên họ rất sợ mất uy tín khi bị ai đó khiếu kiện vì một vi phạm
nào đó có thể sơ suất trong thực thi... Chẳng hạn, nếu chế độ Saddam Husein còn
tồn tại thì biết đâu tổng thống Mỹ Bush, hoặc người Mỹ nào đó cũng bị kiện do
không phát hiện thấy vũ khí hóa học ở Iraq, cho dù họ không thắng kiện thì cũng
mất uy tín của Mỹ. Không thắng kiện là vì Mỹ hành động khi có nghị quyết của
LHQ về chiến tranh vùng vịnh.
2. Vì sao có lệnh bắt tổng thống Nga?
2.1) Putin mở cuộc chiến tranh chống Ukraina mà không
có bất kỳ lý do hợp pháp nào
* Xung đột Nga Ukraina đã có thỏa thuận Minsk, theo đó Nga phải rút
quân đội khởi Donbass để tiến hành một cuộc bầu cử và trưng cầu dân ý theo luật
Ukraina. Nhưng Putin đã không thực hiện việc rút quân thì không thể thực hiện
trưng cầu dân ý hoặc bầu cử theo luật pháp của Ukraina. Vì rằng theo luật pháp
của Ukraina thì bầu cử tự do phải được tiến hành với sự tham gia của tất cả đảng
phái và có 3 tháng tranh cử. Điều này phía Nga không tạo điều kiện bằng việc
rút quân khỏi Donbass. Vì lý do này mới có những tuyên bố Nga không có quân đội
ở Donbass, rằng có vẻ như vũ khí do quân li khai mua trên chợ đen hoặc lấy dưới
hầm mỏ lên...
Trên thực tế tù binh Nga do phía Ukraina bắt giữ thì Putin nói do họ đi
lạc vào rừng...
* Vậy nên cớ của Putin nói rằng Nga thực hiện Chiến dịch quân sự đặc biệt
(SMO - The Special Military Operation) là để bảo vệ người dân Nga ở Donbass là
không có căn cứ.
* Giá như Putin không mở cuộc chiến thì Ukraina vẫn bình yên và có vẻ
xem như việc hành động quân sự là không có khả năng, ít nhất là đối với bán đảo
Crimea. Vì sao? Vì Ukraina không có quân đội mạnh và nền tảng kinh tế để mở cuộc
chiến tranh giải phóng, hơn thế Nga là quốc gia hạt nhân. Ukraina cần gia nhập
EU và phát triển quốc gia. Bán đảo Crimea đã bị Kyiv lờ đi, xem như bị Nga chiếm
tạm thời và sẽ trở về Ukraina bằng con đường hòa bình, kiểu như Đông Đức.
* Putin đưa ra nhiều lý do khác, kể cả vạch lằn ranh đỏ cho NATO, tiêu
diệt nhà nước Ukraina và tái thiết đế chế Nga.
Những tuyên bố của Putin là rất hung hãn và hiếu chiến, tới mức Phương
Tây cũng không thể hiểu được rằng, những tuyên bố đó lại được đưa ra khi có sự
hiện diện của các chế định quốc tế như OSCE - Công ước Helsinki về giữ nguyên
trạng đường biên giới ở Châu Âu sau WW2, vì hòa bình hợp tác và an ninh chung ở
Châu Âu.
* Nga có hẳn văn phòng Đại diện ở NATO và ủy ban hợp tác Nga-NATO tại
Brucsel để bảo đảm lòng tin (chỉ mới tự rút về vào năm 2022).
* Giữa Nga và Ukraina có hẳn cái gọi là "Hiệp định lớn"
(1997), theo đó hai bên tôn trọng chủ quyền lãnh thổ theo đường biên giới hình
thành năm 1991. Đã từng có xung đột nhỏ ở đảo cù lao Tusla năm 2001 (Kerch) và
hai bên đã giải quyết ổn thỏa trên cơ sở Hiệp định lớn.
Thấy rõ rằng, với việc mở cuộc chiến chống lại Ukraina, Putin đã hủy hoại
toàn bộ những gì Nga cam kết với thế giới và với Ukraina. Mục đích phục hồi đế
chế Nga trên lãnh thổ 100 năm trước của Putin là một tham vọng không thể chấp
nhận trong thời đại ngày nay. Tổng thống Pháp sau nhiều lần đàm đạo với Putin
đã nói với báo chí sau cuộc gặp gỡ với Biden ở Nhà Trắng:
Tham vọng của Putin là tham vọng thuộc địa và không thể được phép tồn tại
trong thế kỷ 21.
* Hiên tại các cuộc điều tra tội ác của Nga ở Ukraina vẫn đang tiếp diễn
với sự tham gia của các phái đoàn điều tra quốc tế. Đã khai quật số tử thi rất
lớn trên lãnh thổ các địa phương mới được giải phóng: mồ chôn tập thể, thi thể
nạn nhân thậm chí đang bị trói... Vô số vụ tấn công tên lửa vào các công trình
hạ tầng dân sự...
* Bạn đọc sẽ rất khó hình dung nếu không nhìn thấy những hình ảnh tội
ác của quân đội Nga đã được công bố. Nhưng còn vô số tội ác khác đang được điều
tra. Chỉ riêng tp Kherson thôi vẫn còn hàng ngàn nạn nhân chiến tranh chưa được
xác minh. Bạn hình dung thử hàng ngàn người dân ở đây "đón chào" quân
đội Nga bằng cờ và quốc ca Ukraina trong những ngày đầu cuộc chiến. Họ là công
dân nói tiếng Nga nhưng ủng hộ Ukraina và giờ họ ở đâu? Bức tranh này rất khủng
khiếp nhưng chưa được công đầy đủ vì lý do nào đó...
Theo lời kể của phó thị trưởng tp Maryupol, có khoảng gần 30 000 dân
thành phố bị giết hại. Thật sự khủng khiếp !
* Quân đội Nga không chỉ có giết hại dân thường Ukraina mà còn cướp của
cải, từ lứa mì, máy kéo cho tới thép và đồ dùng thông thường của dân. Họ cướp
các đồ vật bảo tàng và vườn bách thú, tiêu hủy sách và thư viện Ukraina, nghĩa
là tiêu hủy tất cả những gì gọi là Ukraina trên lãnh thổ họ chiếm đóng cửa
Ukraina.
Theo thông tin của thị trưởng tp Melitopol có tới 27 trại tập trung được
gọi là "trại cải tạo" được lập nên trên lãnh thổ tỉnh Zaporizhzhya.
* Chắc bạn còn nhớ tp Maryupol bị vây hãm nhiều tháng. Trong thời gian
đó phía Ukraina nhiều lần yêu cầu phía Nga cho mở hành lang nhân đạo để dân
thoát ra lãnh thổ tự do của Ukraina nhưng phía Nga chỉ cho phép 1 chiều - sang
lãnh thổ Nga. Đây rõ ràng là biểu hiện cưỡng bức sang Nga và đã có vô số nhân
chứng kể lại.
Nhân chứng kể rằng, những người muốn thoát ra khỏi khu vực chiến sự buộc
phải qua "phòng thanh lọc" và cán bộ đặc vụ sẽ phân loại họ theo tiêu
chí nào đó... Không loại trừ một số công dân sau phòng thanh lọc này đã bị thủ
tiêu. Vô số trẻ em (theo phía Ukraina - 16 000) đã bị cưỡng bức bắt về Nga mà số
phận hiện nay của họ không được công khai.
3. Cáo buộc tội ác cưỡng bức trẻ em
3.1) Putin là thủ phạm
chính trong tất cả những tội ác mà quân đội Nga thực hiện ở Ukraina bởi vì ông
ta là người quyết định mở chiến dịch quân sự chống Ukraina. Putin
chính là người đứng đầu và quyết định mọi hành động của quân đội Nga ở Ukraina
vì thế ông là tội phạm chính trong các hành động chống lại nhân loại - chống
loài người. Nói cách khác ông là tội phạm chiến tranh, kẻ khủng bố, cho dù còn
tranh luận vì nhiều lý do khác nhau. Phía Ukraina đã làm đơn tố cáo tới các định
chế quốc tế và Châu Âu, kể cả LHQ.
Toà ICC đã chọn đơn khiếu nại về cưỡng bức trẻ em vì hồ sơ đầy đủ hơn
(bao gồm 40 tập hồ sơ) và có nhiều nhân chứng để ra lệnh bắt (Order) tổng thống
Vladimir Putin và người đứng đầu chế định toàn quyền bảo vệ quyền trẻ em
của Nga, bà Maria Lvova-Belova theo Điều khoản số 108 của "Roma
Statut" - Cưỡng bức trẻ em rời bỏ quê hương sang quốc gia khác một cách bất
hợp pháp. Theo phía Nga là có vẻ như họ cứu trẻ em Ukraina đưa về Nga để thoát
khỏi nạn "phát xít" (!). Chính bà Lvova-Belova từng khoe với Putin là
bà đã đi chuyển về Nga được bấy nhiêu trẻ em Ukraina (lời thú nhận tình cờ vì
thiếu hiểu biết)...
Bạn đọc cần hiểu rằng, Đây chỉ là bước khởi đầu của một cơ chế cáo buộc
và kết tội Putin trong nhiều tội ác khác đang được thu thập chứng cứ.
3.2) Order của ICC
* Bạn đọc cần lưu ý rằng, lệnh bắt của tòa ICC là không có thời hiệu và
không kháng lệnh. Điều này nghĩa là, không ai có quyền kháng lệnh bắt vào bất cứ
thời điểm nào, cho dù cuộc chiến kết thúc như thế nào thì lệnh vẫn có hiệu lực
bắt và dẫn độ mỗi khi đối tượng còn sống.
3.3) Tiền sử
đã có nhiều tổng thống của các nước bị cáo buộc của ICC, theo đó một số
được tha vì không đủ chứng cứ, một số đã phải chịu án của ICC. Điển hình là tổng
thống Leon Sera chịu án tù 50 năm.
* Tổng thống Cost De Voire (Lavare Bakbor) bị bắt vì tội ác chống nhân loại
nhưng được ICC tha bổng vì chứng cứ không thuyết phục (2012).
* Tổng thống Kenia cũng bị cáo buộc tương tự nhưng năm 2014 cũng được
tòa tha bổng.
* Tổng thống Sudan, năm 2010, cũng bị Order của ICC vì tội hủy diệt các
dân tộc ít người, tuy nhiên hiện còn chưa bị bắt và dẫn độ tới tòa, cho dù ông
ta vẫn trú ngụ ở các quốc gia thành viên "Roma Statut" nào đó.
* Tổng thống Sera Leon, ông Taylor là người bị án của ICC đầu tiên về tội
ác chống loài người (năm 2012) - 50 năm án tù.
* Tổng thống Serbia chết trong tù khi chưa có án.
3.4) Tổng thống Putin và ICC
* Việc bắt giữ Putin tất nhiên là việc khó, bởi vì Nga không phải thành
viên Roma Statut, Putin là "tự hào nước Nga", Chế độ chính trị ở Nga
là một chế độ về thực chất là kiểu quân chủ/băng đảng (chẳng nhẽ bắt nhà vua
giao nộp tòa hay sao?)...
Tuy nhiên quyết định cáo buộc Putin của ICC tạo nên cơ hội để thay đổi
nước Nga, cơ hội ngăn chặn chiều hướng thiết lập chế độ thuộc địa mà Putin hướng
tới.
* Việc tuyên cáo buộc Putin còn có ý nghĩa lịch sử và khởi động cơ chế
trừng phạt về tội ác chống lại loài người.
* Giờ đây Putin chính thức là can phạm, người bị cáo. Điều này tạo nên
những cơ hội ngăn chặn tội ác tiềm năng xuất phát từ ông và lãnh đạo Nga. Cáo
buộc này sẽ hạn chế các hành động của giới chính trị và tài phiệt Nga, đặc biệt
là những cận thần của Putin (ủng hộ kẻ phạm tội là điều không mấy ai muốn).
* Những người phản đối chính sách của Putin, thậm chí cả số cận thần của
ông có cơ hội không chỉ xa lánh ông mà còn có cơ sở để hợp tác với tòa ICC trước
khi còn chưa muộn.
Họ thừa hiểu rằng, nếu còn kéo dài chiến tranh thì tới lượt sẽ còn có
những cáo buộc rộng lớn hơn, với số can phạm sẽ được mở rộng...
* Quyết định của ICC làm cho nước Nga mất uy tín và bị cô lập sâu sắc
hơn về chính trị và ngoại giao. Các nước buộc phải xem lại các quan hệ với Nga
và cá nhân Putin.
* Quyết định còn làm sâu sắc các mâu thuẫn trong nội bộ chính trường
Nga. Trong bối cảnh đó Putin không còn hi vọng vào lần bầu cử năm 2024, nếu chế
độ của ông ta vẫn còn tồn tại.
* Bất kỳ người kế nhiệm nào sau Putin đều buộc phải giao nộp Putin nếu
muốn nước Nga thoát khỏi vòng bị cô lập trên trường quốc tế, phục hồi vị thế nước
Nga và phát triển đất nước !
4. ICC và sứ mạng của Tập Cận Bình
4.1) Cáo buộc và lệnh bắt Putin diễn ra ngay trước
cuộc hẹn hò giữa Putin và Tập Cận Bình. Tác giả bài viết này cho rằng
điều này hoàn toàn không tình cờ. Chuyến đi của Tập Cận Bình tới Moskva về hình
thức có vẻ là "trung gian hòa giải có lợi cho Nga" trong cuộc chiến của
Putin chống Ukraina.
Nhưng nếu hai bên có thỏa thuận trở thành liên minh như một bên của cuộc
chiến (tôi cho là ít có khả năng) thì hậu quả rất có thể bùng nổ chiến tranh thế
giới mới:
Một bên là Nga, TQ, Iran, còn bên kia không thể chỉ có một mình Ukraina
chống chọi mà tất yếu NATO phải vào cuộc vì an ninh của Châu Âu và thế giới, bởi
vì đây là cuộc chiến của hai nền văn minh.
4.2) Vì lý do này lệnh bắt Putin này xảy ra trước
ngày "họp mặt" của Putin và Tập Cận Bình có ý nghĩa to lớn đối với an
ninh toàn cầu.
Lãnh Đạo Trung Quốc chắc chắn phải cân nhắc về hậu quả của hành động
liên minh với Nga. Hiển nhiên, họ phải hiểu rằng, một cuộc chiến tranh thế giới
mới (tạm gọi là WW4, nếu gọi chiến tranh lạnh là WW3) sẽ hủy diệt cỡ 3-4 tỉ dân
và nền văn minh hiện nay, kể cả nền văn minh TQ đáng tự hào.
4.3) Chắc chắn TQ buộc phải xem xét lại chương
trình nghị sự Moskva của ông Tập, cho dù ông Tập đã giành thắng lợi lớn trong Đại hội
20 của ĐCS TQ mới đây, trở thành "vị lãnh tụ vĩ đại" của TQ với sự
thiết lập một chế độ tương đồng như chế độ Putin ở TQ, nghĩa là một chế độ gần
hơn với chế độ quân chủ.
4.4) Tất nhiên rằng, cuộc chiến đấu bảo vệ tổ quốc
của nhân Ukraina phụ thuộc nhiều vào quan hệ Nga-TQ, cụ thể là
vào thái độ của ông Tập trong đàm phán với Putin sắp tới ở Moskva.
Khó có thể dự đoán trước kết quả và cũng khó có thể hi vọng vào những
gì sau đó hai bên tuyên bố. Mọi thỏa thuận chắc chắn được che giấu bởi các
tuyên bố sau đàm phán.
4.5) Vì những ý nghĩa vừa nêu, quyết định bắt Putin
của ICC là rất quan trọng để ngăn chặn leo thang chiến sự ở Ukraina tới một cuộc
chiến tranh thế giới mới.
5. Thái độ của Phương Tây
Cần đánh giá rằng Phương Tây kiên quyết ủng hộ Ukraina cả tinh thần lẫn
vật chất, nhưng thực tế cho thấy họ vẫn kiểm soát quá trình để chiến sự cục bộ
không bùng nổ thành chiến tranh lớn hơn.
5.1) Bạn hỏi vì sao Phương Tây ủng hộ Ukraina?
* Là bởi vì họ (kể cả Nga) đã cam kết bảo đảm an ninh và toàn vẹn lãnh
thổ cho Ukraina để Ukraina từ bỏ vũ khí hạt nhân (Thỏa thuận Budapest 1994).
* Là vì Nga đã vi phạm các chế định đôi bên và nhiều bên, kể cả Điều
lệ LHQ.
* Là vì cuộc chiến ở Ukraina là không có bất kỳ lý do hợp pháp nào.
* Là vì Putin đã tuyên bố xóa sổ nhà nước Ukraina, phục hồi đế chế Nga
Hoàng trên lãnh thổ Liên Xô cũ, đe dọa trực tiếp châu Âu bằng tuyên bố sử dụng
vũ khí hạt nhân...
5.2) Tác giả bài viết này thấy rằng, Phương Tây ủng
hộ Ukraina là điều bắt buộc trong bối cảnh suy thoái kinh tế toàn cầu sau đại dịch
Covid-19.
Phương Tây đã làm ngơ trước cuộc chiến Nga tấn công Gruzia năm 2008, áp
chế tài hình thức đối với Nga trong việc Nga thôn tính (Annection) bán đảo
Crimea và xâm chiếm Donbass năm 2014.
Giờ đây Nga công khai tuyên bố xóa sổ một nhà nước và vạch lằn ranh đỏ
cho NATO thì không thể làm ngơ vì đây là liên quan trực tiếp tới an ninh Châu
Âu.
Vậy nên mọi lý lẽ của Nga về sự đe dọa nhà nước Nga từ phía Mỹ và NATO
đều chỉ là cáo buộc không có cơ sở và che đậy âm mưu nguy hiểm và sâu xa hơn của
Putin.
Từ những nhận xét nêu trên ta thấy, Quyết định bắt Putin của Toà ICC chỉ
là bước khởi đầu cho những hành động cảnh báo và ngăn chặn chiến tranh của ông
ta một cách mạnh mẽ hơn mà thôi.
.
Tác giả
TTX LoaPh
https://tuoitre.vn/toa-hinh-su-quoc-te-phat-lenh-bat-ong...
TUOITRE.VN
Tòa hình sự quốc tế phát lệnh bắt ông Putin, người phát ngôn Bộ Ngoại
giao Nga nói 'vô nghĩa'
Tòa hình sự quốc tế phát lệnh bắt ông Putin, người
phát ngôn Bộ Ngoại giao Nga nói 'vô nghĩa'
No comments:
Post a Comment