BÀI
HỌC TỪ TAI NẠN CHÁU HẠO NAM
Cả nước hướng về cuộc giải cứu cháu Hạo Nam. Nhắc lại quá trình giải cứu
cháu Hạo Nam bất thành chỉ thêm đau lòng. Với không ít người còn là sự giận dữ.
Với nhiều người là lo lắng. Vì đau lòng, giận dữ và lo lắng nên mới cần rút ra
các bài học sau đây.
1. AN TOÀN LAO ĐỘNG
Bài học đầu tiên là về an toàn lao động. Việc nhà thầu thi công không
che đầu cọc bê tông, không che chắn lỗ khoan cọc bê tông là sai phạm không tha
thứ về an toàn lao động. Trong thực tế, những tại nạn tương tự xảy ra đã quá
nhiều. Cho nên phải nghiêm trị nhà thầu xây dựng. Phải trị thật nặng để các nhà
thầu xây dựng khác không để xảy ra các tai nạn tương tự trong tương lai. Từ đó
để thấy trách nhiệm của Bộ Xây dựng là phải đề xuất các biện pháp kịp thời tương
ứng.
2. THIẾT BỊ VÀ CÔNG NGHỆ LẠC HẬU
Bài học thứ hai là thiết bị và công nghệ lạc hậu. Cả nước hướng về cuộc
giải cứu. Lệnh huy động của Thủ tướng tập trung cho cuộc giải cứu được truyền
đi cho mọi bộ, ban, ngành, địa phương (bao gồm cả quân đội và công an), sử dụng
mọi phương tiện có thể (https://baochinhphu.vn/thu-tuong-chi-dao-tap-trung-cuu...).
Thế mà, sau 5 ngày (tính từ trưa 31/12/2022 đến trưa ngày 4/1/2023) vẫn
chưa thể nhổ được một cọc bê tông ở độ sâu 35 m. Sự kém cỏi này một phần là do
sự lạc hậu của thiết bị và công nghệ. Từ việc không thể nhổ cọc bê tông ở độ
sâu 35 m sau 5 ngày mà liên tưởng đến các trường hợp giải cứu khó khăn hơn, như
giải thoát người bị kẹt trong tàu chìm dưới nước ở độ sâu 30 -100 m chẳng hạn,
lúc đó thì kết quả sẽ như thế nào?
3. NĂNG LỰC CHỈ HUY VÀ KHẢ NĂNG ĐỀ XUẤT PHƯƠNG ÁN
GIẢI CỨU
Bài học thứ ba là năng lực chỉ huy và khả năng đề xuất phương án giải cứu.
Có phương tiện và công nghệ chỉ là một phía. Hiệu quả của chiến dịch giải cứu
phụ thuộc rất lớn vào năng lực của người chỉ huy và khả năng đề xuất các phương
án giải cứu phù hợp. Thất bại giải cứu cháu Hạo Nam đã cho thấy sự hạn chế của
người chỉ huy chiến dịch giải cứu, cũng như các phương án giải cứu chưa khoa học.
Không phải cứ huy động đông người và nhiều thiết bị là giải cứu hiệu quả. Những
người tham gia giải cứu, các chuyên gia liên quan chắc chắn sẽ có những kết luận
sát thực về ưu và khuyết của các biện pháp giải cứu đã được đưa ra.
4. CẢI THIỆN NĂNG LỰC CỨU NẠN CỦA QUỐC GIA
Bài học thứ tư là phải cải thiện năng lực cứu nạn của quốc gia. Hàng
năm, nước ta phải đối mặt với nhiều tai hoạ thiên nhiên cùng với các tai hoạ do
con người gây ra. Trường hợp cháu Hạo Nam cho thấy năng lực cứu nạn của chúng
ta vô cùng yếu kém. Chúng ta cũng đã từng thể hiện sự thiếu chuyên nghiệp, thiếu
tinh nhuệ trong nhiều cuộc giải cứu trước đây. Chẳng hạn như vụ máy bay Su 30K
rơi, ngay cả lực lượng chuyên nghiệp mà cũng còn vấp phải những sai lầm phải trả
giá đắt. Bởi vậy, phải gấp rút cải thiện năng lực giải cứu quốc gia qua mua sắm
thiết bị công nghệ hiện đại, qua đào tạo, qua luyện tập thực nghiệm, qua lựa chọn
đội ngũ nhân sự, qua thành lập các đơn vị giải cứu cơ động, thiện nghệ. Nhất
thiết phải có các đơn vị giải cứu chuyên nghiệp, thiện nghệ.
5. GIÁO DỤC KỸ NĂNG SỐNG
Bài học quan trọng thứ năm là giáo dục kỹ năng sống. Ở nhiều nước phát
triển, từ khi bắt đầu vào trường mẫu giáo, điều đầu tiên được học chính là các
kỹ năng sống: Phải hành xử như thế nào trong các tình huống? Trong khi ở nước
ta, thì lăm lăm chú trọng vào kiến thức sách vở. Nếu được dạy các kỹ năng sống,
thì cháu Hạo Nam tự mình đã có những hành xử phù hợp, các cháu còn lại cũng biết
cách hành động để cứu cháu Hạo Nam, và đáng tiếc hơn cả, là công nhân đến cứu,
đã thả đây cho Hạo Nam bám vào để kéo lên, nhưng cháu Hạo Nam đuối sức, người lại
bị kẹt chặt trong lỗ bê tông, đã không chịu được lực kéo, phải buông tay, mới
rơi sâu xuống lỗ cọc bê tông. Nếu người cứu có kỹ năng…nếu đầu dây được thắt
nút trước để cháu Hạo Nam lồng qua nách, nếu 2 dây được thả xuống để mỗi dây lồng
vào nách và quấn vào một tay…nếu, nếu… Không thể có nếu. Nhưng rõ ràng những
người tham gia giải cứu đã có kết luận riêng cho chính mình, những kết luận hối
tiếc có thể ám ảnh dài lâu.
Kỹ năng sống không chỉ được dạy từ những đúc kết khoa học thử thách bởi
thời gian, mà còn được tập luyện thành thục, vận dụng nhuần nhuyễn, và tự sáng
tạo. Trong mọi tình huống, sự bình tĩnh nhờ kiến thức về kỹ năng sống mới là
con đường cứu được tính mạng. Giáo dục Việt Nam, phải có cuộc cách mạng lớn,
CHUYỂN TỪ SÙNG BÁI KIẾN THỨC GIÁO ĐIỀU SANG GIÁO DỤC KIẾN THỨC THỰC HÀNH PHỤC VỤ
ĐỜI SỐNG.
6. MIỄN PHÍ GIÁO DỤC PHỔ THÔNG
Bài học thứ sáu là miễn phí giáo dục phổ thông. Không phụ thuộc vào quốc
gia giàu hay nghèo, không phụ thuộc vào mức độ tài chính của gia đình, việc
giáo dục cho trẻ biết trân trọng lao động, yêu lao động và có khả năng lao động
là điều bắt buộc. Cũng như với người trưởng thành, chẳng hạn như sinh viên, thì
vừa học vừa làm là điều bình thường. Tuy nhiên, giáo dục về lao động khác với
miễn phí giáo dục. Mọi quốc gia cần phải hướng đến giáo dục miễn phí, nhất là
miễn phí ở bậc giáo dục phổ thông.
Ở nhiều nước phát triển, không chỉ miễn phí giáo dục phổ thông, mà các
môn học theo thiên hướng và sở thích, như âm nhạc, thể thao… đều được giảng dạy
phổ cập và miễn phí. Xa hơn, các môn lựa chọn hướng nghiệp, đều có giáo viên dạy
riêng, có phòng thí nghiệm, có xưởng thực hành… tất cả đều miễn phí.
Cháu Hạo Nam đã tiết kiệm được 21 ngàn. Cháu phải đi nhặt sắt vụn để kiếm
cho đủ 60 ngàn nộp học phí học võ. Đó là một sự thật buồn đã dẫn đến bi kịch
cho cháu, cho gia đình và cho xã hội. Việt Nam có thể còn tụt hậu nhiều mặt so
với các nước phát triển. Nhưng chúng ta phải giảm thiểu sự thua thiệt của con
em chúng ta. VIỆT NAM NHẤT THIẾT PHẢI ĐẢM BẢO ĐỦ ĂN CHO MỌI GIA ĐÌNH ĐỂ TRẺ EM
KHÔNG THUA THIỆT VỀ THỂ CHẤT. VIỆT NAM NHẤT THIẾT PHẢI MIỄN PHÍ GIÁO DỤC PHỔ
THÔNG ĐỂ HỌC SINH KHÔNG THUA THIỆT VỀ TRÍ TUỆ.
7. CẢI CÁCH CÁCH THỨC GIÚP ĐỠ NGƯỜI NGHÈO
Bài học tiếp theo là về giúp đỡ người nghèo. Hàng năm, phong trào quyên
góp giúp đỡ người nghèo được triển khai rộng rãi nhiều đợt đến tận cơ quan, phường
xã, gia đình. Phong trào quyên góp giúp đỡ người nghèo đã đưa đến những kết quả
tích cực. Nhưng còn tồn tại rất nhiều gia đình nghèo khó như gia đình cháu Hạo
Nam. Từ đó để thấy phải cải thiện quỹ giúp đỡ người nghèo, trong đó có việc điều
chỉnh đối tượng và cách thức phân phát, để làm sao ít thất thoát và không bỏ
sót. Rõ ràng, những ‘lỗ hổng’ trong quá trình gây quỹ và phân phát quỹ người
nghèo là khó tránh khỏi. Nhưng phải giảm thiểu những ‘lỗ hổng’ đó.
8. Ý THỨC VỀ MẠNG SỐNG
Bài học thứ tám là ý thức về mạng sống. Lịch sử đã chứng kiến các ông
vua thời trung cổ ném hàng vạn quân vào chiến trận mà ít tiếc thương sinh mạng
người lính. Không chỉ chiến tranh, vào thời bình, lịch sử cũng đã chứng kiến những
trò đấu kiếm tàn nhẫn đến chết của các nô lệ để vua quan mua vui. Từ thời nô lệ,
qua thời phong kiến, cho đến hiện tại, ý thức về mạng sống con người dần thay đổi.
Với các ông vua xâm lược, sinh mạng hàng vạn binh sĩ không phải là mối quan tâm
hàng đầu, mà lãnh thổ, của cải và quyền lực mới là mục tiêu thống soái. Cùng với
tiến bộ nhân loại, mạng sống con người được coi trọng hơn theo thời gian. Hình
thức xử phạt cũng thay đổi. Từ phanh thây, chặt đầu… rồi đến bỏ luật tử hình.
Đó là bởi do đề cao mạng sống.
Chúng ta đã trải qua nhiều cuộc chiến tranh khốc liệt bắt buộc phải hy
sinh nhân mạng để bảo vệ tự do, độc lập và toàn vẹn lãnh thổ. Trong thời bình,
chúng ta cần phải quản trị theo luật pháp, song song với giáo dục ý thức bảo vệ
sinh mạng. Hiện nay, hàng năm ở nước ta xảy ra quá nhiều tai nạn giao thông và
tai nạn xây dựng. Đó là do luật pháp chưa được tuân thủ nghiêm ngặt, là do ý thức
về sinh mạng chưa được đặt đúng chỗ. Trong hai điều - tuân thủ luật pháp và
giáo dục ý thức, thì luật pháp phải được đặt lên hàng đầu.
Đã có thời, một bộ phận cầm quyền xem mạng người “như cỏ rác”. Mạng người
bị cướp đi theo lệnh một ai đó mà không đếm xỉa đến luật pháp, không qua xét xử
tại toà án. Có phải đã quen thấy nhiều người chết, quen với cách đối xử xem nhẹ
mạng sống, mà một bộ phận trong xã hội hiện nay dường như vẫn “bất cẩn” với mạng
sống con người?
Phê phán không quan trọng bằng đề xuất giải pháp. Đất nước sẽ còn phải
đối mặt với nhiều tai nạn phải giải cứu trong tương lai. Năng lực giải cứu của
nước ta đang ở trong trạng thái ảm đạm. Hy vọng Chính phủ, các bộ, các địa
phương, và từng đơn vị - từ trường hợp bi thương của cháu Hạo Nam mà thức tỉnh
với những biện pháp ứng đối thích hợp.
.
https://www.facebook.com/photo/?fbid=2869681153165296&set=a.500203700113065
Hiện trường tai nạn
.
No comments:
Post a Comment