26/04/2018
Việt
Nam tiếp tục nằm trong nhóm các nước xâm phạm tự do báo chí hàng đầu thế giới,
theo Chỉ số Tự do Báo chí Thế giới 2018 vừa được tổ chức Phóng viên Không biên
giới RSF công bố sáng ngày 25/4/2018 tại trụ sở tòa báo Washington Post ở thủ
đô Mỹ.
---------------------------------
Tú Anh – RFI
Đăng
ngày 25-04-2018
Tự do báo chí tiếp tục
bị tấn công trên khắp thế giới. Tổ chức Phóng Viên Không Biên Giới RSF, trong bản
báo cáo tình hình 2017, cho biết có 21 nước đang ở trong tình trạng « rất
nghiêm trọng », một kỷ lục mới. Việt Nam đứng hạng 175 trên 180.
Bản
đồ thế giới do RSF công bố dựa theo bản xếp hạng toàn cầu về quyền tự do báo
chí năm 2017 là một bức tranh ảm đạm : 21 nước đứng trong danh sách bị xem là tệ
hại nhất. Trong danh sách này, năm nay có thêm Irak 160, cùng đứng chung với
các chế độ có thành tích trấn áp báo chí như Ai Cập 161, Cuba 172 Việt Nam
175,Trung Quốc 176, hay Bắc Triều Tiên, hạng 180, cuối bảng.
Với
hạng 175, Việt Nam được mô tả là một nước mà toàn thế các cơ quan truyền thông
báo chí « phải theo lệnh của đảng Cộng sản ». Nguồn tin độc lập duy
nhất là « blogger và người dân làm báo ». Nhưng các phóng viên độc
lập thường xuyên bị công an trấn áp bằng bạo lực . Bị cáo buộc « hoạt động
tuyên truyền chống nhà nước nhằm lật đổ chính quyền », nhiều blogger lãnh
án tù rất nặng nề.
Nếu
tại châu Âu, Na Uy vẫn đứng đầu các nước tôn trọng tự do báo chí theo Tổng thư
ký của tổ chức Phóng Viên Không Biên Giới, Christophe Deloire, các nền dân chủ
tây phương đang bị đe dọa. Cho dù châu Âu là nơi là báo chí được hoạt động tự
do nhất địa cầu nhưng một số thành viên trong Liên Hiệp Châu Âu như Cộng hoà
Séc, Slovakia, Serbia và Malta bị xuống hàng chục hạng trong bảng tổng kết
2017. Ngay nước Pháp (33) , tuy lên được 6 hạng, nhưng không thiếu trường hợp
báo chí bị giới chính trị gièm pha.
Theo
RSF, các nền dân chủ đang bị tâm lý « Hận thù giới làm báo » đe
dọa.
-----------------------------
Tú Anh – RFI
Đăng
ngày 25-04-2018
Báo chí trên thế giới
tiếp tục bị đàn áp kỷ lục trong năm 2017. Báo cáo của tổ chức Phóng Viên Không
Biên Giới công bố ngày 25/04/2018 báo động về tình trạng « căm ghét giới
truyền thông » đang lan ra ở nhiều châu lục, kể cả tại châu Âu và Hoa
Kỳ. Hư thực và hệ quả nguy hiểm ra sao ?
Báo
chí bị tấn công, nền dân chủ bị đe dọa. Trên đây là nhận định của tổ chức Phóng
Viên Không Biên Giới (Reporters Sans Frontières) trong bản tổng kết tình hình
2017.
Trump,
Putin, Tập, khắc tinh của tự do báo chí
Trước
hết, RSF tố cáo ba đại cường thế giới là Mỹ, Nga và Trung Quốc đứng đầu xu hướng
chống tự do báo chí nhưng với những biện pháp và quy mô khác nhau.
Tại
Trung Quốc, xếp hạng 176 trên 180, chủ tịch Tập Cận Bình sử dụng công nghệ mới,
áp đặt một mô hình xã hội dựa trên việc kiểm soát thông tin và theo dõi công
dân. Bắc Kinh tìm cách « xuất khẩu » mô hình đàn áp này ra phần
còn lại của châu Á, thiết lập « trật tự thế giới mới » trong ảnh
hưởng của Trung Quốc.
Khá
hơn Trung Quốc, nước Nga của tổng thống Vladimir Putin, hạng 148, cũng không ngừng
bóp nghẹt báo chí qua các đạo luật chống quyền tự do thông tin, xem các cơ quan
truyền thông độc lập là « nhân viên » của nước ngoài theo
nghĩa nhậy cảm. Các đài truyền hình Nhà nước hàng ngày ra sức tuyên truyền cho
dân tộc chủ nghĩa trong khi những nhà báo Nga muốn bảo vệ thông tin độc lập, ít
nhất là 5 người, đã vào nhà giam trong năm 2017. RSF còn tố cáo Matxcơva xuất
khẩu « tuyên truyền » ra thế giới, qua trung gian đài Russia
Today và hãng thông tấn Sputnik.
Donald
Trump, tuy là tổng thống thứ 45 của « siêu cường thế giới tự do » cũng
thường xuyên gièm pha, công kích các phóng viên, thậm chí mượn một câu nói của
Stalin, lên án phóng viên là « kẻ thù của nhân dân ». Hệ quả là nước
Mỹ bị xuống hai bậc trong bảng xếp hạng từ 43 xuống 45.
Theo
nhận định của Christophe Deloire, tổng thư ký tổ chức Phóng Viên Không Biên Giới,
điều đáng lo ngại, là hiện tượng thù ghét nhà báo đã lan đến các nền dân chủ
khác nhau : Nhà báo ở Philippines dưới thời tổng thống Rodrigo Duterte (xếp thứ
133) được cảnh báo là « không bảo đảm an toàn »; tại Ấn Độ của thủ
tướng Narendra Modi (138), nhiều đảng thuê dư luận viên sách động giết ký giả.
Lo
ngại tại châu Âu
Nhưng
trong các nước bị xuống hạng thảm nhất, từ 10 đến 18 điểm, có bốn thành viên
Liên Hiệp Châu Âu : Cộng Hoà Séc 34, Slovakia 27, Malta 65 và Serbia 77. Tổng
thống Séc, Milos Zeman, trong một cuộc họp báo, giương khẩu súng AK bằng nhựa
có hàng chữ : dành cho nhà báo. (Cựu) thủ tướng Slovakia, Robert Fico gọi nhà
báo là « gái điếm », còn tại Malta, một nữ phóng viên điều tra
tham nhũng bị sát hại bằng chất nổ.
Theo
Phóng Viên Không Biên Giới, những sự kiện này là dấu hiệu cho thấy mô hình tự
do báo chí, một trong những cột trụ của nền dân chủ, suy yếu.
Mồi
dẫn hỏa : Lòng hận thù nhà báo
Nước
Pháp, do các quốc gia láng giềng tụt hạng, lên được sáu bậc, đứng hạng 33. Tuy
nhiên, Phóng Viên Không Biên Giới khuyến cáo hiện tượng một số nhà chính trị,
không ngần ngại gièm pha, vu khống báo chí, lên đến đỉnh điểm trong cuộc bầu cử
tổng thống 2017, nay vẫn chưa ngưng. RSF dẫn trường hợp lãnh đạo đảng cánh tả «
La France Insoumise » (Nước Pháp Bất Khuất), Jean - Luc Melanchon, gần đây còn
tuyên bố « hận thù những cơ quan truyền thông và những kẻ điều hành là
hành động đúng đắn và lành mạnh ».
RSF
cảnh báo : « Công kích vai trò chính đáng của nhà báo là đùa với lửa.
Một nền dân chủ không chỉ bị tiêu diệt vì một cuộc đảo chính mà nó còn có thể bị
những ngọn lửa nhỏ thiêu sống. Hận thù nhà báo là những nhánh củi đầu
tiên ».
No comments:
Post a Comment