Trọng Nghĩa - RFI
Thứ bảy 17 Tháng Năm 2014
Ngay
sau khi Trung Quốc đưa giàn khoan xuống hoạt động tại vùng Biển Đông, trong một
khu vực mà họ tự nhận chủ quyền gần Việt Nam, Mỹ đã liên tiếp lên tiếng tố cáo
đó là một hành động khiêu khích và nguy hiểm. Tuy vậy, cho đến nay Hoa Kỳ không
hề có động thái cụ thể nào để ngăn chặn hành động đó, mặc dù một số nhà phân
tích cho rằng Washington hoàn toàn có thể can thiệp giúp Việt Nam giải tỏa sức
ép từ Trung Quốc.
Trong một chừng mực nào đó, thái độ trung lập tương
đối của Mỹ trong cuộc khủng hoảng Việt Trung lần này có thể được giải thích
bằng sự kiện là Việt Nam – trái với Philippines – không phải là một đồng minh
kết ước của Hoa Kỳ, hai bên không hề có Hiệp ước phòng thủ chung, do vậy
Washington không có nghĩa vụ lao vào giúp đỡ Hà Nội.
Trong thực tế, ngoài một loạt các tuyên bố cứng rắn
tố cáo hành động của Bắc Kinh là phá hoại tình hình ổn định trong vùng Biển
Đông, Washington chưa thấy có động tĩnh nào cho thấy là họ sẵn sàng can thiệp
một cách cụ thể để giúp Việt Nam đối phó với các hành vi luôn bị Mỹ đánh giá là
khiêu khích, nguy hiểm, thậm chí không phù hợp với luật lệ quốc tế.
Thái độ dè dặt của Hoa Kỳ tuy nhiên đang khiến cho
nhiều nước đồng minh của Mỹ tại châu Á sốt ruột, nhất là khi chỉ mới đây thôi,
nhân chuyến công du châu Á, Tổng thống Barack Obama đã làm dấy lên nhiều hy
vọng về việc Washington sẵn sàng sát cánh cùng châu Á trong việc hạn chế các
tham vọng lãnh thổ của Bắc Kinh.
Theo hãng tin Anh Reuters, một nhà ngoại giao châu Á
tại Mỹ mới đây đã cho rằng ngành ngoại giao Mỹ cần có một thái độ kiên quyết
hơn đối với Trung Quốc, cùng lúc với việc sử dụng ảnh hưởng của mình để giảm
bớt căng thẳng ở Việt Nam.
Theo nhà ngoại giao này, các nước Đông Nam Á hiện ngày
càng quan ngại trước khả năng Bắc Kinh lấn lướt thêm và vẽ lại cục diện khu
vực. Trừ phi là có một thế lực khác ngăn chặn tham vọng đó của Trung Quốc.
Thêm
tàu tại Biển Đông, trừng phạt CNOOC tại Mỹ
Theo một số nhà phân tích, dù về hình thức, Hoa Kỳ không
có nghĩa vụ « giải cứu » Việt Nam, nhưng trong tư cách là một cường quốc Thái
Bình Dương, niềm hy vọng của nhiều nước nhỏ trong vùng, Hoa Kỳ phải có những
phản ứng cụ thể nhằm vào Trung Quốc hơn là những lời tố cáo suông.
Đây chính là ý kiến của hai chuyên gia Mỹ Elizabeth
Economy và Michael Levi, thuộc trung tâm nghiên cứu đối ngoại Mỹ Council on
Foreign Relations.
Trong một bài viết của mình, hai chuyên gia này
khuyến cáo :
« Hoa Kỳ cần phải chuẩn bị để hỗ trợ Việt Nam thông qua một sự hiện diện
hải quân mạnh mẽ hơn ». Việc tăng cường lực lượng hải quân Mỹ trong vùng Biển
Đông, theo hai chuyên gia này sẽ « cung cấp cho Washington thêm cơ hội để đánh giá thực lực của Trung
Quốc và góp phần giúp cho căng thẳng xuống thang ».
Bà Economy và ông Levi còn đề xuất một biện pháp
khác, trực tiếp hơn : Đó là hạn chế các hoạt động tại Mỹ của Tập đoàn Dầu khí
Hải dương Trung Quốc CNOOC, một tập đoàn Nhà nước và là sở hữu chủ của giàn
khoan HD 981 đang là nguyên nhân là mất ổn định tại Biển Đông.
Hai chuyên gia này cảnh báo : « Nếu Hoa Kỳ không có
khả năng gắn liền hành động với lời nói, thì các cam kết duy trì hòa bình và ổn
định trong khu vực từng được Mỹ đưa ra sẽ trở thành rỗng tuếch ».
------------------------------
Vụ
giàn khoan HD-981 gây căng thẳng quan hệ Mỹ-Trung -
RFI 16-5-2014
No comments:
Post a Comment