BBC
Cập nhật: 09:38 GMT - thứ sáu, 30 tháng 5,
2014
Giáo
sư Carl Thayer, người đang có mặt tại Singapore để tham dự một diễn
đàn an ninh cấp khu vực, cho rằng Việt Nam đứng trước nhiều thách thức tại hội
nghị năm nay.
Sang dự Đối thoại Shangri-la, dự kiến sẽ diễn ra
trong ba ngày từ 30/5-1/6, Việt Nam cử một phái đoàn gồm 20 quan chức, dẫn đầu
bởi Bộ trưởng Quốc phòng Phùng Quang Thanh và có cả Thứ trưởng Quốc
phòng Nguyễn Chí Vịnh.
Giáo sư
Thayer cho rằng bài phát biểu của tướng Thanh ngày 31/5 sẽ "không có bất
cứ ảnh hưởng nào đến tình hình hiện nay trên Biển Đông".
"Tôi đã nói chuyện với nhiều chuyên gia về Hoa Kỳ và Trung Quốc từ
khi đến Singapore".
"Tất cả bọn họ đều cho rằng đây là một cuộc chơi mà Trung Quốc nắm
chắc lợi thế và Bắc Kinh đang có những bước tính toán rất chính xác.
"Giới chức Việt
Nam thường có thói quen nói chung chung và không đi vào cụ thể,
"Tướng Thanh có thể sẽ than phiền về một số hành động trên Biển Đông
của Trung Quốc và đề cập tới khả năng mở đường dây nóng giữa hai nước, tăng
cường trao đổi giữa các phái đoàn cấp cao và tìm kiếm một giải pháp hòa bình
cho tranh chấp hiện nay, ví dụ như kêu gọi sớm đi đến một Bộ quy tắc ứng xử
(COC) trên Biển Đông".
"Tuy nhiên, tôi không cho rằng ông ta sẽ đi xa hơn thế", ông nói với BBC qua điện thoại từ Singapore vào ngày 30/5.
Giáo sư Thayer cũng cho rằng ông Thanh rơi vào thế
bất lợi khi phải xuất hiện trong cùng phiên họp với các bộ trưởng quốc phòng từ
Úc David Johnson và Indonesia Purnomo Yusgiantoro:
"Cùng lắm Úc sẽ lặp lại quan điểm ủng hộ Tuyên bố về ứng xử của các
bên ở Biển Ðông, Indonesia cũng vậy. Đây không phải là một nhóm mạnh để công
khai hậu thuẫn Việt Nam".
Theo lịch làm việc được đăng tải trên trang web của
Viện Nghiên cứu Chiến lược (IISS), đơn vị tổ chức hội nghị, Tướng Phùng Quang
Thanh sẽ có bài phát biểu trong phiên họp toàn thể vào lúc 12:00 trưa ngày 31/5
với chủ đề 'Kiểm soát căng thẳng chiến lược'.
Tại phiên họp Chính phủ thường kỳ ngày 29/5, Thủ
tướng Nguyễn Tấn Dũng được truyền thông trong nước dẫn lời nói "Về giải pháp đấu tranh pháp lý, chúng
ta đã chuẩn bị hàng chục năm nay, còn thời điểm nào hợp lý thì Bộ Chính trị sẽ
quyết định."
'Đổi
trắng thay đen'
Trong khi đó, ông cảnh báo rằng Trung Quốc đã cử một
phái đoàn rất mạnh đến Đối thoại Shangri-la năm nay, tiêu biểu là cựu Thứ
trưởng Ngoại giao Phó Oánh, Chủ tịch Uỷ ban Đối ngoại Quốc hội Trung Quốc,
người nổi tiếng cứng rắn và có tài hùng biện.
"Tôi đã quan sát bà Phó phát biểu nhiều lần. Người phụ nữ nhỏ con
này có thể sử dụng lời lẽ để đẩy văng bất cứ ai ra khỏi Trái Đất," giáo sư Thayer nói.
Ông dự đoán rằng phía Trung Quốc sẽ tìm cách
"đổi trắng thay đen" và đổ lỗi cho Việt Nam là nước chủ động gân hấn.
Năm nay, nhiều sự chú ý cũng được cho là sẽ tập
trung vào nỗ lực tiến đến một vai trò lớn hơn trong nền an ninh toàn cầu và khu
vực của Nhật Bản, nước cũng đang có tranh chấp chủ quyền với Trung Quốc trên
Biển Hoa Đông.
Bình luận về nỗ lực hiện nay nhằm tiến đến một vai
trò lớn hơn trong nền an ninh toàn cầu và khu vực của Nhật Bản, giáo sư Thayer
cho rằng điều này sẽ được Việt Nam "hết sức hoan nghênh".
"Tôi đã nói chuyện với một số chuyên gia về Việt Nam và họ cho rằng
Hà Nội càng thắt chặt quan hệ với Nhật Bản và Philippines bao nhiều sẽ càng
khiến Trung Quốc phải dè chừng bấy nhiêu," ông nói.
"Bắc Kinh lúc đó sẽ phải xem xét liệu gây hấn với Việt Nam khi nước
này đang thắt chặt quan hệ với các đồng minh thân cận của Hoa Kỳ có khiến
Washington phải vào cuộc hay không."
'Đôi
bên cùng bị hủy diệt'
Trong bài viết trên Tạp
chí Diplomat vào ngày 28/05, Giáo sư Carl Thayer cho biết Việt Nam đã
thực hiện cách tiếp cận “rất thận trọng” và “ôn hòa” để giải quyết khủng hoảng
với Trung Quốc.
Trước tiên là đảm bảo sự hiện diện liên tục của các
tàu phòng vệ và cảnh sát biển ở gần giàn khoan, tuy nhiên cách ly tàu ngầm và
tàu chiến ra khỏi vùng tranh chấp.
Thứ hai là đề xuất các giải pháp ngoại giao: đề nghị
một cuộc gặp cấp cao giữa Tổng bí thư Đảng Cộng sản Nguyễn Phú Trọng và lãnh
đạo Trung Quốc, mở đường dây nóng giữa lãnh đạo hai bên, giao thiệp giữa quan
chức ngoại giao, và đối thoại với đại diện của Bắc Kinh bên lề các cuộc họp
quốc tế.
“Tuy vậy
Trung Quốc đã khước từ tất cả các tiếp cận đó, và đối thoại giữa hai bên vẫn
hết sức lạnh nhạt,” ông Carl Thayer nói.
Trước thất bại của các động thái song phương, có vẻ
như Việt Nam sẽ cân nhắc những chiến lược dài hạn để kiềm tỏa các hành động
khiêu khích của Trung Quốc, theo GS Thayer.
Tuy vậy, GS Carl Thayer cảnh báo rằng nếu xung đột
với Việt Nam leo thang tới miệng hố chiến tranh, rất có thể Hà Nội sẽ sử dụng
chiến lược “đôi bên cùng bị hủy diệt”, nhằm phá hủy nền kinh tế Trung
Quốc bằng cách tạo tâm lý bất ổn và đẩy giá bảo hiểm tăng cao, khiến nhà đầu tư
nước ngoài tháo chạy.
Theo đó, Việt Nam sẽ tập trung tấn công các tàu
thương mại và chở dầu của Trung Quốc qua biển Đông, cũng như căn cứ hải quân ở
Hải Nam, những vị trí nằm trong tầm bắn của tên lửa đạn đạo bờ biển Việt Nam.
“Một vài chiến lược gia Việt Nam còn cho rằng nước này có thể mua số
lượng lớn các tên lửa đạn đạo có đủ khả năng tấn công Thượng Hải hoặc thậm chí
là Hong Kong. Khi xung đột vũ trang xẩy ra, các thành phố này có thể là mục
tiêu để làm rối loạn kinh tế Trung Quốc. Nó sẽ gây ra ảnh hưởng toàn cầu, và
các chuyên gia Việt Nam kì vọng điều đó sẽ khiến các cường quốc can thiệp để
ngăn cản Bắc Kinh gây hấn,” Ông Thayer viết trên
Diplomat.
Các
bài liên quan
Nước cờ hiểm của TQ với giàn khoan 29.05.14
VN kêu gọi quốc tế phản đối TQ 28.05.14
Truyền thông TQ cảnh báo Việt Nam 28.05.14
'Châu Á ủng hộ vai trò mới của Nhật' 29.05.14
No comments:
Post a Comment