Trọng Nghĩa - RFI
Thứ tư 21 Tháng Năm 2014
Ba tuần lễ sau khi Bắc Kinh kéo giàn khoan vào cắm
trong vùng biển Việt Nam, tình hình hôm nay 21/05/2014 vẫn căng thẳng nhưng như
đã trở thành thông lệ : Ngoài Biển Đông, tàu Việt Nam tiếp tục chơi trò cút bắt
với hạm đội Trung Quốc hùng hậu hơn, trên đấu trường ngoại giao, Hà Nội tiếp
tục tố cáo hành vi khiêu khích của Bắc Kinh.
Còn trong hậu trường, hai bên đã mở đàm phán hay
chưa ? Vấn đề này trước mắt chưa ai biết. Trong tình hình đó, giới quan sát cho
rằng cuộc khủng hoảng Việt Trung hiện nay tất yếu phải kết thúc vì cả Hà Nội và
Bắc Kinh đều không thể để cho tình hình xấu đi đến mức là cho cả khu vực rơi
vào bất ổn định.
Trong cuộc đọ sức Việt Trung đang diễn ra, có thể
nói là trong những ngày gần đây, Bắc Kinh đã thành công trong việc đánh lạc
hướng dư luận khi lợi dụng các hành vi quá đáng của một số phần tử len lỏi vào
những cuộc biểu tình chống Trung Quốc xâm lược tại Việt Nam. Dấu hiệu rõ nhất
của thành công này là việc chính quyền Việt Nam phải tìm cách ngăn chặn các
cuộc biểu tình phản đối Trung Quốc, bất chấp sự phẫn nộ của người dân Việt Nam.
Các nhà phân tích đã nhận xét rất đúng khi cho rằng
những kẻ quá khích tại Việt Nam đã giúp cho Trung Quốc giành lợi thế, ít ra là
trên mặt trận tuyên truyền. Nhưng trong thực tế thì cuộc đọ sức có dấu hiệu vẫn
tiếp diễn, với Việt Nam đang tìm cách thúc đẩy Trung Quốc mở đối thoại thực thụ
để giảm bớt tình hình căng thẳng được cho là sẽ gây hại về kinh tế.
Triển vọng giải quyết cuộc khủng hoảng sẽ ra sao ?
Sắp tới đây Trung Quốc có thể làm gỉ ? Trên vấn đề này, trả lời phỏng vấn qua
thư điện tử của ban Việt Ngữ RFI, chuyên gia Carlyle Thayer thuộc Học viện Quốc
phòng Úc đã dự đoán rằng Trung Quốc sẽ theo kế hoạch đề ra từ đầu là duy trì
giàn khoan trong vùng biển Việt Nam cho đến cuối thời hạn mà họ đã ấn định
Thayer
: Trung Quốc
rất có thể sẽ duy trì giàn khoan của họ tại chỗ cho đến ngày 15/08 đúng theo kế
hoạch thăm dò công bố lúc ban đầu. Số lượng tàu Trung Quốc trên hiện trường sẽ
tăng giảm tùy theo hành động của Việt Nam. Trung Quốc sẽ tiếp tục đẩy lùi bất
kỳ chiếc tàu nào của Việt Nam muốn áp sát giàn khoan của họ.
Về phía Việt Nam, Giáo sư Thayer cho rằng Hà Nội khó
có thể dùng giải pháp quân sự, mà phải theo đuổi hướng đàm phán. Ông giải thích
:
Thayer
: Hà Nội không
có nhiều phương án tốt. Việc sử dụng sức mạnh hoàn toàn không thể được, cho dù
bằng lực lượng Cảnh sát biển Việt Nam và các cơ quan chấp pháp dân sư khác, hay
bằng lực lượng Hải quân. Trung Quốc sẽ phái đến một lực lượng áp đảo để đối phó
và đè bẹp đối phương.
Tuy nhiên, Việt Nam phải tiếp tục hiện diện tại khu vực lô 143 và tiếp
tục phản đối sự hiện diện của giàn khoan dầu và các loại tàu khác của Trung
Quốc. Việt Nam sẽ tiếp tục thúc đẩy Trung Quốc chấp nhận một chuyến thăm cấp
cao mặc dù Trung Quốc hiện có vẻ không lý thú lắm với đề nghị này.
Trong mọi trường hợp, căn cứ vào những động thái của
Việt Nam và Trung Quốc trong vòng mấy tuần qua, Giáo sư Thayer cho rằng một
giải pháp cho cuộc khủng hoảng Việt-Trung hiện nay phải là một sự tương nhượng
lẫn nhau, để không bên nào cảm thấy bị mất mặt. Ông giải thích :
Thayer
: Có vẻ như là
hai bên đang duy trì tình hình ở một mức độ vừa phải, không đặt ra một mối đe
dọa leo thang lớn nào : Trung Quốc đã bao bọc giàn khoan của họ bằng lớp tàu
bảo vệ, còn Việt Nam thì duy trì một lực lượng tuần duyên và tàu kiểm ngư tại
khu vực lô 143, nơi họ luôn tiến hành những hoạt động phản đối. Nếu áp đến quá
sát giàn khoan, tàu Việt Nam sẽ bị chặn lại, và nếu cần thiết thì tàu Trung
Quốc sẽ đâm vào tàu Việt Nam để cản đường. Không bên nào muốn tình hình leo
thang thành bạo lực.
Theo tôi, các biện pháp nhằm giữ thể diện cho cả hai bên rất có thể được
ban hành sau các cuộc đàm phán cấp cao giữa Trung Quốc và Việt Nam. Trong các
cuộc họp kín đó, hai bên sẽ phải quyết định xử lý cuộc đối đầu hiện nay sao cho
khỏi nẩy sinh sự cố và tránh sử dụng đến các lực lượng vũ trang.
Hai bên có thể giảm dần sự hiện diện hải quân của mình gần nơi đặt giàn
khoan. Khi cho rút giàn khoan dầu vào thời điểm ngày 15/08, Bắc Kinh sẽ tuyên
bố là họ đã chiến thắng vì đã khẳng định được chủ quyền của Trung Quốc trên khu
vực này.
Về phần mình, Việt Nam sẽ duy trì đội tàu của mình tại chỗ và cho rằng họ
là bên chiến thắng bởi vì Trung Quốc đã phải rút lui.
------------------------------
No comments:
Post a Comment