CHIẾN TRANH UKRAINE ĐỔI CHIỀU, CHUYỆN CỦA NGƯỜI VÙNG TẠM CHIẾM (Bình Phương / Saigon Nhỏ)

 

Chiến tranh Ukraine đổi chiều, chuyện của người vùng tạm chiếm

Bình Phương   -  Saigon Nhỏ

13 tháng 9, 2022
https://saigonnhonews.com/thoi-su/the-gioi/chien-tranh-ukraine-doi-chieu-chuyen-cua-nguoi-vung-tam-chiem/

 

https://saigonnhonews.com/wp-content/uploads/2022/09/GettyImages-1243163289.jpg

Người dân Ukraine vùng Kharkiv được giải phóng và chứng kiến những khu phố đổ nát hoang tàn vì chiến tranh. Ảnh chụp ngày 12 Tháng Chín ở Kharkiv vùng đông bắc Ukraine. Ảnh Vyacheslav Madiyevskyy/ Ukrinform/Future Publishing via Getty Images.

 

Cuối cùng, người Nga đã bỏ trốn từ hôm Thứ Sáu 9 Tháng Chín, bằng mọi cách có thể, trên những chiếc xe đạp ăn cắp, cải trang thành người dân địa phương. Vài giờ sau khi binh sĩ Ukraine tiến vào làng Zaliznychne trong khu vực Kharkiv, hàng trăm binh sĩ Nga đóng quân trong làng đã biến mất, để lại những người dân choáng váng khi phải đối mặt với đống đổ nát sau 28 tuần bị chiếm đóng.

 

“Chúng ném súng xuống đất,” bà Olena Matvienko nói hôm Chủ Nhật khi bà đứng phân vân giữa một ngôi làng ngổn ngang các hố đạn và xe cộ cháy nham nhở, cả một xe tăng Nga nằm bất động trên xe tải. Các điều tra viên đầu tiên từ Kharkiv đã đến để thu thập thi thể những thường dân bị người Nga bắn chết, một số tử thi đã nằm phơi mưa nắng trong nhiều tháng.

 

“Tôi không thể tin rằng chúng tôi đã trải qua những chuyện như thế này trong thế kỷ 21,” bà Matvienko nói với phóng viên Washington Post, nước mắt chảy ròng ròng.

 

Cuộc tháo chạy vội vã của người Nga khỏi ngôi làng là một phần của một thực tế mới đáng kinh ngạc khiến cả thế giới bất ngờ vào cuối tuần qua: Những kẻ xâm lược hồi Tháng Hai đang chạy trốn khỏi một số khu vực của Ukraine mà chúng đã chiếm giữ từ rất sớm trong những ngày đầu cuộc xung đột.

 

https://saigonnhonews.com/wp-content/uploads/2022/09/gettyimages-1243169126-2048x2048-1-1024x1089.jpg

Trong một tuần, quân Ukraine đã chiếm lại hơn 3,000 km vuông lãnh thổ (màu xanh trên bản đồ). Ảnh Elmurod Usubaliev/Anadolu Agency via Getty Images

 

Cuộc họp giao ban hàng ngày của Bộ Quốc phòng Nga hôm Chủ Nhật đưa ra một bản đồ cho thấy các lực lượng Nga đã rút lui về phía sau sông Oskil ở rìa phía Đông của khu vực Kharkiv – một ngày sau khi Bộ này xác nhận quân đội của họ đã rút khỏi các thành phố Balakliya và Izyum trong khu vực Kharkiv sau một quyết định “tái tổ chức”.

 

Hôm Chủ Nhật, Tổng tư lệnh quân đội Ukraine Valery Zaluzhny, cho biết các lực lượng Ukraine đã chiếm lại hơn 3,000 km vuông (hơn 1,100 dặm vuông) lãnh thổ, một tuyên bố không thể xác minh độc lập. Ông nói thêm rằng quân Ukraine đang tiến về phía Đông, phía Nam, và phía Bắc. Một bản đồ so sánh của báo The New York Times cho thấy trong tuần qua, quân Ukraine đã tái chiếm 3,400 dặm vuông lãnh thổ, gần gấp đôi số diện tích mà quân Nga chiếm được trong sáu tháng chiến tranh.

 

“Các lực lượng Ukraine đã đẩy phòng tuyến của Nga lùi sâu tới 70 km ở một số nơi”, Viện Nghiên cứu Chiến tranh (Institute for the Study of War – ISW), cơ quan theo dõi chặt chẽ cuộc xung đột, tường trình. Trong năm ngày qua quân Ukraine đã chiếm được nhiều lãnh thổ hơn “so với các lực lượng Nga chiếm được trong tất cả các hoạt động của họ kể từ Tháng Tư”, bản đánh giá chiến dịch được đăng hôm Chủ Nhật của ISW cho biết.

 

Bằng chứng về thắng lợi của Ukraine tiếp tục xuất hiện hôm Chủ Nhật với hình ảnh những người lính Ukraine đang giương cao lá cờ xanh vàng ở trung tâm thành phố Izyum sau khi quân Nga bỏ chạy, và những hình ảnh tương tự từ các thị trấn và làng mạc khác như Kindrashivka, Chkalovske và Velyki Komyshuvakha.

 

https://saigonnhonews.com/wp-content/uploads/2022/09/GettyImages-1243135068.jpg

Quốc kỳ xanh vàng của Ukraine lại được tung bay trên các vùng lãnh thổ mới giải phóng. Ảnh chụp tại thành phố Balakliya ở Đông Nam tỉnh Kharkiv ngày 11 Tháng Chín, ngay sau khi quân Nga đào thoát khỏi khu vực. Ảnh Metin Aktas/Anadolu Agency via Getty Images

 

Tổng thống Ukraine Volodymyr Zelensky từ chối tiết lộ chi tiết về các động thái tiếp theo của quân đội, ngoại trừ nói trong một cuộc phỏng vấn với CNN, “Chúng tôi sẽ không đứng yên. Chúng tôi sẽ từ từ, từng bước tiến về phía trước”.

 

Trong một tuyên bố mạnh mẽ với người Nga vào tối Chủ Nhật, ông Zelensky khẳng định những kẻ xâm lược sẽ bị trục xuất. “Không có khí đốt hay không có các người? Không có các người. Không có ánh sáng hay không có các người? Không có các người. Không có nước hay không có các người? Không có các người. Không có thức ăn hay không có các người? Không có các người. Lạnh, đói, tối và khát không đáng sợ và chết chóc đối với chúng tôi bằng ‘tình bạn và tình anh em’ của các các người.”

 

Người Ukraine thức dậy trong một chuỗi các ngôi làng vừa được giải phóng ở phía Đông Nam Kharkiv để chào đón thử thách của họ đã kết thúc, và tự hỏi liệu nó có thực sự chấm dứt hay không. Bà Tamara Kozinska, 75 tuổi, có chồng bị thiệt mạng vì một vụ nổ súng cối ngay sau khi người Nga đến, cho biết: “Chỉ có Chúa mới biết liệu họ có quay lại hay không”.

 

Các chuyên gia quân sự cảnh báo, thảm cảnh vẫn chưa kết thúc. Nga vẫn chiếm đóng khoảng 1/5 lãnh thổ Ukraine và tiếp tục pháo kích dữ dội vào cuối tuần qua ở một số khu vực. Và không có gì bảo đảm rằng Ukraine có thể giữ được các khu vực vừa giải phóng. “Một cuộc phản công giải phóng lãnh thổ và sau đó chúng tôi phải kiểm soát và sẵn sàng bảo vệ lãnh thổ đó”, Bộ trưởng Quốc phòng Ukraine Oleksii Reznikov cảnh báo trong một cuộc phỏng vấn với Financial Times.

 

Nhưng khi các binh sĩ Ukraine hôm Chủ Nhật tiếp tục phản công sâu hơn vào lãnh thổ do Nga nắm giữ, nhiều người trong số họ coi chiến dịch phản công là một bước ngoặt trên chiến trường.

 

Ở Zaliznychne, một ngôi làng nhỏ cách Kharkiv 37 dặm về phía Đông, cư dân đang cảm thấy họ đã trở về ngày Chủ Nhật bình thường, được ngủ trong phòng ngủ thay vì nằm dưới hầm lần đầu tiên sau nhiều tháng và có được liên lạc với gia đình ở bên ngoài.

 

Bà Kozinska đã không gặp con gái kể từ Tháng Hai – dù cô ấy sống cách bà chỉ 12 dặm. Nhưng bà vừa được tin rằng con gái sẽ đến đón bà ngay khi chính quyền cho mở cửa vào làng, cũng vào lúc trời bắt đầu trở lạnh. “Tôi rất sợ mùa Đông,” người phụ nữ có bệnh phổi nói, tay bà cầm một tờ giấy vừa được phát trong đó một số điện thoại để bà gọi nếu tìm thấy một quả mìn. “Chúng tôi không có điện và tôi rất khó kiếm củi.”

 

Khi những người lính Nga đầu tiên chiếm ngôi làng, chúng biến xưởng cưa thành căn cứ và mở các cuộc tấn công bằng tên lửa vào quân đội Ukraine ở thị trấn kế bên. Hồi đầu, chúng không quấy rối cư dân, bà nói. Khi chúng bắn những con heo trong một trang trại bỏ hoang, đôi lúc chúng để cho cư dân mổ thịt một số con. Nhưng khi khu vực tạm chiếm được duy trì, lính Nga thay phiên hàng tháng, quân Nga trở nên hung hãn hơn. Một tên lính hỏi mượn điện thoại của bà và không trả lại. “Tôi đã đưa điện thoại cho hắn để hắn có thể gọi cho mẹ, nhưng hắn đã lấy thẻ SIM của tôi,” bà Kozinska nói.

 

Một trong những bác sĩ người Nga đã điều trị vết thương trên lưng của bà Halyna Noskova sau khi bà bị trúng mảnh đạn cối ở sân trước nhà mình vào Tháng Sáu. Người Nga băng bó cho bà. “Họ đã giúp tôi, nhưng tôi rất vui vì chúng tôi đã được giải phóng,” bà Noskova, 66 tuổi, cho biết.

 

https://saigonnhonews.com/wp-content/uploads/2022/09/GettyImages-1243185776.jpg

Ngay sau khi thoát được ách chiếm đóng của người Nga, người dân Kharkiv của Ukraine đã bắt tay chuẩn bị đối phó với mùa Đông lạnh lẽo sắp tới. Ảnh chụp ngày 13 Tháng Chín ở Kharkiv. Ảnh Metin AktaÅ/Anadolu Agency via Getty Images.

 

Các cư dân, tất cả đều nói tiếng Nga vì khu vực này giáp biên giới nước Nga, mô tả cách đối xử của lính Nga có vẻ nhân đạo hơn so với các cộng đồng bị chiếm đóng xa hơn về phía Tây. Việc phát hiện hơn 450 thi thể ở Bucha, gần thủ đô Kyiv – nhiều người có dấu hiệu bị tra tấn – đã gây ra sự phẫn nộ quốc tế về những hành động tàn bạo.

 

Bà Matvienko, người từng yêu cầu quân đội Nga chuyển chiếc xe tăng mà họ đậu trước nhà bà đi nơi khác, nói: “Chúng không phải quái vật, chúng chỉ là những đứa trẻ. Tôi hỏi chúng muốn gì ở chúng tôi và chúng nói: ‘Chúng tôi phải đến đây hoặc phải vào tù’.” Những người khác nói với dân làng rằng họ đến đây không phải để chống lại Ukraine mà để “bảo vệ chúng tôi khỏi người Mỹ.”

 

Một số người dân cho biết, quy tắc lớn nhất của người Nga đối với cư dân là phải vào bên trong nhà trước 6 giờ chiều và ở đó, im lặng trong bóng tối; vi phạm lệnh đó có thể bị giết như hai người đàn ông sống cạnh nhà bà Maria Grygorova. Hai người đó cùng uống rượu và thắp một ngọn đèn; sáng hôm sau, bà thấy họ nằm trên sàn nhà với lỗ đạn trên đầu. Bà Grygorova và hai người bạn khác đã chôn họ ở sân bên. Chính hai người bạn đó đã khai quật thi thể vào hôm qua Chủ Nhật để phục vụ cuộc điều tra của các điều tra viên về tội ác chiến tranh ở Ukraine.

 

Nhóm nghiên cứu từ Kharkiv đã thu thập được hai thi thể khác, gồm một nhân viên bảo vệ đã mục nát trên sàn thang máy rải sỏi tại một nhà máy nhựa đường sau khi nằm đó trong nhiều tháng, ngay cả khi người Nga sử dụng thang máy làm  tháp bắn tỉa. Một nhân viên điều tra liên tục nôn mửa khi các sĩ quan thu thập bộ hài cốt.

 

Serhii Bolvinov, điều tra viên trưởng của Cảnh sát khu vực Kharkiv, cho biết: “Chúng tôi đến đây để xem xét tội ác chiến tranh”. Đội của ông đang chờ thiết bị rà mìn để làm sạch chất nổ ở một khu vực trước khi họ có thể thu hồi một số thi thể nữa.

 

Cư dân trong làng rất sợ người Nga. Nhưng họ khinh bỉ chúng khi chúng cố chạy trốn khỏi cuộc phản công dữ dội gần đây của người Ukraine. Dân làng cho biết, một nửa số binh sĩ Nga đã bỏ chạy trên xe của họ trong những giờ đầu tiên của cuộc tấn công. Những người còn mắc kẹt lại trở nên tuyệt vọng. Một số cư dân tình cờ nghe được những lời cầu xin trên máy điện đàm yêu cầu chỉ huy đơn vị cử người đến cứu chúng.

 

Bà Matvienko kể lại: “Chúng vào nhà tôi để lấy quần áo và ngụy trang để máy bay không người lái sẽ không nhìn thấy chúng mặc đồng phục. Chúng đã lấy xe đạp của tôi. Hai trong số bọn chúng đã chĩa súng vào chồng cũ của tôi, buộc ông ấy phải đưa chìa khóa xe hơi cho chúng”.

 

https://saigonnhonews.com/wp-content/uploads/2022/09/GettyImages-1242139614.jpg

Cuộc chiến Ukraine đảo chiều làm cho Ngoại trưởng Nga Sergei Lavrov phải đổi giọng. Ảnh Lavrov tại một cuộc họp báo hồi Tháng Bảy 2022 nói sẽ không có đàm phán với Ukraine vì Nga đang tổ chức trưng cầu dân ý để sáp nhập các vùng chiếm đóng vào lãnh thổ Nga. Ảnh Minasse Wondimu Hailu/Anadolu Agency via Getty Images.

 

Các quan chức Ukraine đang hào hứng cho biết Kyiv sẽ không đàm phán một thỏa thuận hòa bình nào cho phép Nga duy trì sự chiếm đóng ở bất kỳ vùng lãnh thổ nào của Ukraine, ngay cả ở bán đảo Crimea và một phần các khu vực phía Đông Donetsk và Lugansk, gọi chung là vùng Donbass do Nga hoặc phe ly khai do Nga hậu thuẫn kiểm soát nhiều năm qua.

 

Ông Reznikov, Bộ trưởng Quốc phòng Ukraine, cho biết tại hội nghị thượng đỉnh Chiến lược Châu Âu Yalta ở Kyiv hôm Thứ Bảy, “Chúng tôi đã đi qua điểm có thể quay lại”.

 

Ngoại trưởng Nga Sergei Lavrov hôm Chủ Nhật dường như đảo ngược lại những lời khẳng định trước đó của ông ta rằng thời điểm hiện nay không thích hợp cho các cuộc đàm phán hòa bình, vì Nga đang chuẩn bị tổ chức các cuộc trưng cầu dân ý giả hiệu nhằm sáp nhập các vùng bị chiếm đóng của Ukraine vào lãnh thổ Nga. “Chúng tôi không chống lại các cuộc đàm phán. Chúng tôi không từ chối đàm phán. Những người từ chối [đàm phán] nên hiểu rằng họ trì hoãn tiến trình này càng lâu thì càng khó thương lượng,” ông Lavrov nói trên chương trình truyền hình nhà nước “Moscow. Kremlin. Putin.”

 

-----------------

Đọc thêm:

 

Ukraine: Quân Nga trốn chạy; Kyiv cần thêm vũ khí

 

Bị phản công quyết liệt, quân Nga tháo chạy hỗn loạn trên nhiều mặt trận