Cuộc
chiến ở Ukraine và bài học kinh nghiệm nào cho Việt Nam trước Bắc Kinh?
RFA
2022.03.02
Một phụ nữ đang dỗ
dành một bé trai trong cuộc biểu tình phản đối chiến tranh ở Ukraine. REUTERS
Bỏ phiếu chống Nga để bảo vệ chính mình
Cuộc chiến
tranh xâm lược của Nga vào lãnh thổ Ukraine đã bước sang ngày thứ bảy. Từ ngày
28 tháng 2 đến 2 tháng 3, Đại hội đồng Liên Hợp Quốc (LHQ) đã mở phiên họp khẩn
cấp lần thứ 11 để thảo luận về tình hình Ukraine. Tại đây, Đại sứ Đặng Hoàng
Giang, Trưởng Phái đoàn thường trực Việt Nam tại LHQ đã bày tỏ lo ngại về tình
hình xung đột vũ trang hiện nay ở Ukraine, một quốc gia thành viên có chủ quyền
của LHQ đồng thời kêu gọi các bên liên quan giảm leo thang căng thẳng, nối lại
đối thoại và đàm phán.
Bà
Nataliya Zhynkina, Đại biện lâm thời Ukraine tại Việt Nam khi trả lời BBC Tiếng
Việt hôm 28 tháng 2 cho rằng “chúng ta nên sát cánh cùng nhau để không
cho phép Nga phá vỡ trật tự thế giới hiện có”. Bà Nataliya qua đó,
mong chính phủ Việt Nam sẽ bỏ phiếu ủng hộ nghị quyết của Đại hội đồng LHQ do
Albania và Hoa Kỳ đưa ra vào ngày 2 tháng 3 nhằm lên án hành động xâm lược của
Nga với Ukraine vì vi phạm điều khoản của Hiến chương LHQ.
Ông Đinh
Kim Phúc, một người từng dạy môn lịch sử và quan hệ quốc tế; người quan sát và
bình luận chính trị trước tình hình trên nhận định rằng, Việt Nam phải rút ra
cho mình một bài học kinh nghiệm qua vụ Ukraine. Ông nêu ví dụ:
“Thí dụ như trường hợp Singapore. Đây
là đất nước tách ra liên bang Malaysia để lập quốc vào năm 1965 trong lúc Mao
Trạch Đông coi người Hoa ở hải ngoại là đạo quân thứ năm để thực hiện chiến lược
toàn cầu của Trung Quốc lúc bấy giờ. Khi Singapore lập quốc thì gần 70% công
dân nước này là hậu duệ của người Hoa. Chính vì vậy mà Malaysia, Indonesia và
Mindanao của Philippines xem Singapore là con ngựa thành Troy của Trung Quốc ở
Đông Nam Á. Họ nghĩ Singapore có thể là nước nối tiếp để cộng sản Trung Quốc
bành trướng xuống khu vực Đông Nam Á. Do đó, họ có sự nghi kỵ Singapore.
Chính
vì cội nguồn và bối cảnh lịch sử như vậy, khi Việt Nam đưa quân vào Campuchia
năm 1979 và ở đó 10 năm, Singapore là nước lớn tiếng nhất chống Việt Nam xâm lược
Campuchia. Lên án Việt Nam hàng ngày, hàng giờ trên phương tiện truyền thông
cũng như tranh luận quốc tế trong khi Singapore là bạn hàng lớn nhất của Việt
Nam lúc bây giờ. Singapore cũng là cửa ngõ để Việt Nam buôn bán giao thương với
phương Tây trong điều kiện Mỹ cấm vận.
Vậy câu
hỏi đặt ra là phải chăng Singapore ghét Việt Nam, thương Khmer Đỏ? Câu trả lời
là không! Chỉ vì Singapore không muốn tạo ra một tiền lệ ở Đông Nam Á, là lực
lượng của quốc gia này tiến công vào quốc gia khác có chủ quyền, là thành viên
LHQ.”
Theo ông
Đinh Kim Phúc, Việt Nam cần bỏ lá phiếu ủng hộ về tiến trình hòa bình cho
Ukraine; lên án tất cả các cuộc xâm lược trên thế giới và kêu gọi tất cả các nước
phải tuân thủ hiến chương LHQ, tuân thủ công pháp quốc tế.
Không chỉ
để bảo vệ Ukraine mà lá phiếu của Việt Nam theo ông Đinh Kim Phúc còn để thể hiện
Việt Nam bảo vệ cho chính mình trước âm mưu của phương Bắc.
Hợp tác với Mỹ và phương Tây
Cùng nhìn
nhận về chiến sự Ukraine nhưng phân tích về tình hình Việt Nam, Luật sư Vũ Đức Khanh nhận định có những
điểm khác biệt. Ông nói:
“Điểm
khác biệt thứ nhất, đó là Nga có thể tấn công vào trong lãnh thổ của Ukraine
nhưng Trung Quốc sẽ không tấn công vào lãnh thổ của Việt Nam. Vì nếu Trung Quốc
làm giống như Nga thì Trung Quốc sẽ bị thế giới tẩy chay, giống như là trường hợp
của Nga.
Điểm
khác biệt thứ hai, theo nhận định cá nhân của tôi, Trung Quốc không có ý định tấn
công Đài Loan mặc dầu sẽ tăng áp lực lên Đài Loan rất là nhiều. Nếu như có những
tiến triển thuận lợi thì Trung Quốc có thể chớp nhoáng tấn công các đảo ở Trường
Sa của Việt Nam, là chủ yếu.
Nhưng
trong trường hợp quần đảo Trường Sa thì không có một quốc gia nào trên thế giới,
kể cả Hoa Kỳ, công nhận chủ quyền của bất cứ nước nào hết. Do đó, nếu có sự phản
ứng của thế giới, thì họ chỉ nhân danh cái quyền tự do hàng hải và họ không chấp
nhận cái nguyên tắc gọi là dùng vũ lực để mà giải quyết những cái vấn đề tranh
chấp giữa hai quốc gia. Điều đó là điều duy nhất mà họ có thể làm. Còn ngoài
ra, họ không thể nào làm được gì hết. Đó là điểm khác biệt lớn nhất giữa
Ukraine và Việt Nam.”
Theo Luật
sư Vũ Đức Khanh, tình hình chiến tranh hiện nay ở Ukraine là cơ hội cho Việt
Nam chuyển đổi sự lệ thuộc trong mối quan hệ chính trị, ngoại giao và quân sự với
Nga sang sự hợp tác với Mỹ và phương Tây. Ông nhắc lại hồi năm 2016, cựu Tổng
thống Obama trước khi tới Việt Nam đã ký bỏ lệnh cấm vận vũ khí sát thương với
Việt Nam, mở đường cho mối quan hệ về quân sự sâu rộng với Việt Nam. Nhưng sáu
năm qua vẫn ở mức vô cùng khiêm tốn. Luật
sư Khanh kết luận:
“Dầu có
hay không một giải pháp hòa bình với Nga trong cuộc chiến với Ukraine thì Nga vẫn
đứng bên lề thế giới ít nhất trong năm năm tới. Đây là cơ hội tốt nhất cho Việt
Nam tiếp cận với Hoa Kỳ để đảm bảo an ninh cho Việt Nam.”
Nhiều người
Việt Nam trong những ngày qua lên tiếng ủng hộ Ukraine bằng nhiều hình thức.
Hôm 26 tháng 2, một số công dân, tổ chức, doanh nghiệp Việt Nam cùng ký một ‘Thư
ủng hộ nhân dân Ukraine’ gửi đến bà Nataliya Zhynkina - Đại biện lâm
thời của Đại sứ quán Ukraine tại Việt Nam.
Bức thư do
Lập Quyền Dân; Ban Vận Động Văn Đoàn Độc Lập; Diễn Đàn Xã hội dân sự; Câu lạc bộ
Nguyễn Trọng Vĩnh; Câu lạc bộ Lê Hiếu Đằng khởi xướng. Trong đó có đoạn:
“Là một đất nước phải trải qua nhiều
cuộc chiến tranh cho tới tận cuối thập niên 1980, người Việt Nam chúng tôi thấu
hiểu cái giá mà Ukraine phải trả để giữ vững được chủ quyền và nền dân chủ của
mình trước chủ nghĩa bá quyền PUTIN. Chúng tôi kiên quyết lên án hành vi xâm lược
trắng trợn của PUTIN vào Ukraine và hoàn toàn ủng hộ cuộc kháng chiến chính
nghĩa của nhân dân và chính phủ Ukraine.
Chúng tôi cũng hiểu rằng bảo vệ
Ukraine lúc này không chỉ là bảo vệ hòa bình mà còn là bảo vệ một nền dân chủ
non trẻ vừa mới thoát ra khỏi quá khứ độc tài. Là những người yêu chuộng tự do,
chúng tôi luôn đứng bên cạnh nhân dân Ukraine để gìn giữ nền dân chủ của các bạn.”
Nga hiện
là đối tác chiến lược toàn diện của Việt Nam. Trong khi đó, Ukraine là nguồn
cung cấp thiết bị quân sự chính cho Việt Nam, đóng vai trò trong việc giúp Việt
Nam nâng cấp và hiện đại hóa quân đội.
Nhiều nhà
bình luận chính trị cho rằng, Việt Nam đang ở thế khó xử khi lên án Nga trong
cuộc chiến mà quốc tế cho rằng ‘phi lý và vô nghĩa’ hiện nay.
-------------------
Tin, bài liên quan
Ukraine:
Công dân Việt Nam ở vùng chiến sự nói về các chuyến bay giải cứu
Khủng
hoảng Ukraine ảnh hưởng đến chi phí sản xuất của Việt Nam ở mức nào?
Cuộc
xâm lược tại Ukraine có làm Trung Quốc mạnh bạo hơn ở Ấn Độ Dương - Thái Bình
Dương?
Liệu
Trung Quốc có lợi dụng tình hình Ukraine để gây chiến trong khu vực?
Quan
điểm trái chiều của người dân Việt Nam trước tình hình chiến sự ở Ukraine
No comments:
Post a Comment