HẾT CẤM VẬN VŨ KHÍ : IRAN VUI MỪNG THOÁT VÒNG VÂY CỦA MỸ (Tú Anh - RFI)

 

Hết cấm vận vũ khí: Iran vui mừng thoát vòng vây của Mỹ

Tú Anh  -  RFI

Đăng ngày: 16/08/2020 - 12:00

https://www.rfi.fr/vi/qu%E1%BB%91c-t%E1%BA%BF/20200816-c%E1%BA%A5m-v%E1%BA%ADn-v%C5%A9-kh%C3%AD-iran-vui-m%E1%BB%ABng-tho%C3%A1t-v%C3%B2ng-v%C3%A2y-c%E1%BB%A7a-m%E1%BB%B9

 

Hôm thứ Bảy 15/08/2020, vài giờ sau khi Hội Đồng Bảo An bác nghị quyết kéo dài lệnh cấm vận vũ khí Iran, tổng thống Donald Trump tuyên bố «gần như chắc chắn» sẽ không dự thượng đỉnh 5 thành viên thường trực Hội Đồng Bảo An tháng 10 tới, do Nga tổ chức, để bàn về hồ sơ Iran. Trong lúc Hoa Kỳ chuẩn bị phản công, Iran vui mừng thoát một vòng kềm tỏa của Mỹ, nhiều dự án tương lai mở ra với Teheran.

 

https://s.rfi.fr/media/display/198b5c0c-dc8e-11ea-b5d8-005056a98db9/w:980/p:16x9/74e187a454bed3edd4a4344345428a0582bcc556.webp

Tổng thống Iran Hassan Rohani. IRANIAN PRESIDENCY/AFP/File

 

Từ Teheran, thông tín viên Siavosh Ghazi tường thuật :

 

« Đây là một thất bại lịch sử của Mỹ ». Các  viên chức Iran và báo chí Iran khẳng định. Thật vậy, trong số 15 thành viên của Hội Đồng Bảo An Liên Hiệp Quốc chỉ có Cộng hòa Dominicana bỏ phiếu ủng hộ nghị quyết của Mỹ, nhằm kéo dài lệnh cấm Iran buôn bán vũ khí, mà hiệu lực sẽ chấm dứt vào trước cuối tháng 10, theo dự trù của hiệp định hạt nhân 2015.

 

Các nước Châu Âu thành viên thường trực Hội Đồng Bảo An, Pháp và Anh, đã vắng mặt lúc bỏ phiếu. Nga, Trung Quốc, đồng minh của Iran, không cần sử dụng quyền phủ quyết để bác bỏ nghị quyết của Mỹ.

 

Kể từ tháng 10, Iran sẽ có thể tự do bán vũ khí, nhất là tên lửa và máy bay tự hành cho đồng minh Syria và Irak, và quan trọng hơn hết là mua vũ khí của Nga và Trung Quốc .

 

Trong lãnh vực này, Bắc Kinh và Teheran sắp hoàn tất một thỏa thuận hợp tác chiến lược 25 năm, theo đó Trung Quốc cung cấp vũ khí cho Iran và đầu tư dồi dào vào các lãnh vực năng lượng của Iran. Giữa Nga và Iran cũng dự trù một thỏa thuận tương tự, dài 20 năm.

 

Từ nay, Teheran không cần đến Châu Âu và Mỹ mà nhìn về Châu Á và  phát triển quan hệ với Trung Quốc, với  Nga, cũng như với Ấn Độ và Malaysia để lách các biện pháp trừng phạt của Mỹ.

 

                                                           ***

 

Hạt nhân Iran : Mỹ thất bại tại HĐBA nhưng có thể đẩy LHQ vào khủng hoảng

Thùy Dương  -  RFI

Đăng ngày: 15/08/2020 - 12:42

https://www.rfi.fr/vi/qu%E1%BB%91c-t%E1%BA%BF/20200815-h%E1%BA%A1t-nh%C3%A2n-iran-m%E1%BB%B9-th%E1%BA%A5t-b%E1%BA%A1i-t%E1%BA%A1i-h%C4%91ba-nh%C6%B0ng-c%C3%B3-th%E1%BB%83-%C4%91%E1%BA%A9y-lhq-v%C3%A0o-kh%E1%BB%A7ng-ho%E1%BA%A3ng

 

Hội Đồng Bảo An hôm qua 14/08/2020 đã bỏ phiếu về một dự thảo nghị quyết liên quan đến các lệnh trừng phạt nhắm vào Iran về vấn đề hạt nhân.

 

Dự thảo nghị quyết do Mỹ đề xuất cuối cùng đã không được thông qua, chỉ được 2 phiếu ủng hộ của Hoa Kỳ và Cộng Hòa Dominica, trong lúc có đến 11 nước không bỏ phiếu và 2 nước chống là Nga và Trung Quốc. Tuy nhiên, thất bại của Mỹ được cho là có thể trở thành điểm khởi đầu cho một cuộc khủng hoảng mới của Liên Hiệp Quốc.

 

Từ New York, thông tín viên RFI Loubna Anaki giải thích :

 

‘‘Dự thảo nghị quyết do Hoa Kỳ đề xuất là nhằm kéo dài vô thời hạn các biện pháp cấm vận vũ khí đối với Iran. Thế nhưng, văn bản này hầu như không nhận được sự ủng hộ trong Hội Đồng Bảo An.

 

Về nguyên tắc, các lệnh trừng phạt này sẽ hết hạn vào ngày 18/10/2020, dựa theo quy định của thỏa thuận hạt nhân Iran mà Teheran và các cường quốc đã ký kết hồi năm 2015. Donald Trump, khi mới đắc cử tổng thống Mỹ vào năm 2016, đã nhanh chóng rút Mỹ ra khỏi thỏa thuận này.

 

Thất bại của Mỹ hôm qua tại Hội Đồng Bảo An không có gì đáng ngạc nhiên. Thế nhưng, cho dù thất bại, Mỹ vẫn có thể tiếp tục nỗ lực sử dụng một cơ chế có thể nhấn chìm Liên Hợp Quốc trong một cuộc khủng hoảng lịch sử. Người ta gọi cơ chế đó là Snapback. Nói một cách cụ thể, cơ chế này sẽ cho phép Hoa Kỳ đơn phương buộc Liên Hiệp Quốc khôi phục trở lại tất cả các lệnh trừng phạt đã áp đặt đối với Iran trước khi có thỏa thuận hạt nhân 2015.

 

Nói một cách khái quát, điều này có lẽ sẽ chôn vùi vĩnh viễn thỏa thuận hạt nhân Iran 2015. Nếu cơ chế SnapBack được kích hoạt, đó sẽ là điểm khởi đầu của một cuộc tranh cãi kéo dài, và cuối cùng có thể sẽ làm suy yếu vai trò của Liên Hợp Quốc với tư cách là một định chế.

 

Đằng sau động thái này của Mỹ, một số người hiểu rằng điều tổng thống Mỹ Donald Trump muốn là khiến Hoa Kỳ không thể quay trở lại thỏa thuận hạt nhân Iran, trong trường hợp ông không tái đắc cử trong kỳ bẩu cử tổng thống Mỹ vào tháng 11/2020’’

 

TT Nga Putin đề xuất thượng đỉnh 5+1

Ngày hôm qua, trong khi cuộc bỏ phiếu tại Hội Đồng Bảo An vẫn còn đang diễn ra, tổng thống Nga Vladimir Putin kêu gọi tổ chức sớm nhất có thể một cuộc họp thượng đỉnh trực tuyến 5+1 của 5 thành viên thường trực của Hội Đồng Bảo An với Berlin và Teheran để bàn về hồ sơ Iran. Ông Putin cũng chỉ trích những cáo buộc vô căn cứ nhắm vào Iran, những dự thảo nhằm phá hủy những quyết định đồng thuận trước đây của Hội Đồng Bảo An.

 

AFP trích dẫn thông cáo của điện Kremlin theo đó nguyên thủ Nga cho rằng các cuộc thảo luận ở Hội Đồng Bảo An Liên Hiệp Quốc về hồ sơ Iran ngày càng trở nên căng thẳng và tình hình thì đang xấu đi. Theo tổng thống Nga, mục đích của thượng đỉnh 5+1 là nhằm ấn định các biện pháp cho phép tránh một cuộc đối đầu và tránh để tình hình Hội Đồng Bảo An ngày càng trở nên nghiêm trọng.

 

Mỹ bắt giữ 4 tàu dầu Iran chở sang Venezuela

Washington hôm qua xác nhận thông tin Mỹ đã bắt giữ 4 tàu chở dầu của Iran, tịch thu hơn 1,1 triệu thùng dầu. Trong một thông cáo, bộ Tư Pháp Washington cho biết đây là vụ bắt giữ nhiên liệu Iran lớn nhất từ trước đến nay mà Mỹ từng tiến hành. Thông cáo không cho biết các tàu dầu của Iran bị bắt giữ ở đâu và vào khi nào, nhưng theo AFP, tổng thống Mỹ Donald Trump nói là các tàu dầu đang neo ở Houston, bang Texas.

 

Về phản ứng của Teheran, trên Twitter, đại sứ Iran tại Venezuela, Hojat Soltani, tuyên bố những thông tin Mỹ đưa ra về vụ bắt giữ tàu dầu Iran lại một lần nữa là sự dối trá và một cuộc chiến tâm lý mà Washinton tạo ra.