Dịch giả: Christine
Nguyễn
18/07/2020
Với hơn 90 triệu đảng viên và được Tập Cận Bình
lãnh đạo, đảng này gồm những người ở đỉnh cao quyền lực ở Trung Quốc và các
công chức trong đời sống hàng ngày.
Khi chính quyền Trump cân
nhắc lệnh cấm các đảng viên đảng CSTQ và thân nhân của họ nhập cảnh, là đang
cân nhắc việc cắt khỏi một bộ phận lớn cộng đồng Trung Hoa – 92 triệu người –
thường bất chấp các định kiến, bao gồm những người dạo gót trong các đại sảnh
đường đầy quyền lực ở Bắc Kinh, giám sát các trường học của Trung Quốc và điều
hành các công ty lớn.
Ngăn chặn họ có thể thay
đổi địa thế của quan hệ Mỹ – Trung theo những cách tầm thường nhất: Cắt đi một
lượng lớn người Hoa thường xuyên, trong thời kỳ trước khi xảy ra đại dịch virus
corona, vào Mỹ đến cả triệu người để kinh doanh, tham quan, mua sắm tại các cửa
hàng bách hóa cao cấp và học tập tại một số trường đại học ưu tú nhất nước Mỹ.
Ngăn chặn các đảng viên
này sẽ có thể không những làm tắt đi một đầu cầu kinh tế cho nước Mỹ, mà còn đẩy
mối quan hệ giữa hai nền kinh tế lớn nhất thế giới vào một giai đoạn cô lập sâu
sắc hơn. Các đảng viên cộng
sản đó là những ai? Đây là những gì chúng ta biết.
Các lãnh đạo, những người thắng các giải thưởng, những
người bất đồng chính kiến và những săn sóc viên
Một số đảng viên cộng sản
là những kẻ lãnh đạo cứng ngắc theo khuôn mẫu cộng sản, nhưng nhiều người thì
không như thế. Ở đỉnh cao quyền lực chính trị ở Bắc Kinh, nơi các đảng viên thường
khéo tạo ra các cuộc đàn áp khắc nghiệt, sự tuyên truyền sai lệch và giám sát
toàn diện được thiết kế để bảo vệ sự cai trị độc tài của đảng trên khắp cả nước.
Họ theo dõi những người bị
cho là những kẻ phá rối chính trị và kiểm soát cả chính phủ ở Bắc Kinh. Họ thực
thi các đạo luật dẫn đến việc giam giữ hơn một triệu người của các sắc dân thiểu
số như người Duy Ngô Nhĩ sống ở phía tây của đất nước.
Tuy nhiên, nhiều tiếng
nói bất đồng chính kiến cũng xuất phát từ bên trong đảng. Bác sĩ Lý Văn Lượng
là người lên tiếng báo động trên mạng về một loại virus bí ẩn xuất hiện ở Trung
Quốc và đã bị công an gọi thẩm vấn vì rắc rối này trước khi chết do Covid-19,
là một đảng viên.
Tương tự, nhà kinh tế học
Ilham Tohti, người Duy Ngô Nhĩ, là người đoạt giải thưởng Sakharov, cũng là đảng
viên.
Các thống kê gần đây cho
thấy 12,3 triệu trong số đảng viên là người ở tuổi 30 hoặc trẻ hơn, khoảng một
nửa có bằng đại học hoặc cao đẳng, và 27,9% trong số họ là nữ. Nhiều đảng viên
cũng là người cung cấp dịch vụ chăm sóc trẻ em, điều hành các trường học, quản
lý các công ty công nghệ, tổ chức làm sạch bãi biển, diễn viên trong các phim
bom tấn và làm các công việc tiếp cận với những công dân Trung Hoa lớn tuổi.
Bên cạnh họ là các học giả, các nhà khoa học và các doanh nhân – những người cứu
sinh cho mối quan hệ kinh tế Mỹ – Trung được tồn tại bất chấp mối quan hệ tồi tệ.
Đối với những người không
ở đỉnh cao quyền lực, vào đảng thường là cách để thúc đẩy sự nghiệp của một người
bằng cách tạo ra những mối liên kết đúng đường. Trong những năm bùng nổ tăng
trưởng từ thập niên 1980 đến đầu thập niên 2010, nhiều người Trung Hoa vào đảng
để được vươn lên trong doanh nghiệp, học thuật và nghệ thuật.
Một đảng được sinh
ra từ nội chiến
Được thành lập năm 1921,
đảng Cộng sản Trung Quốc đã thống trị chính trị Trung Hoa từ khi giành chiến thắng
trong cuộc nội chiến chống lại những người theo Chủ nghĩa dân tộc của Trung Hoa
Dân Quốc năm 1949. Kể từ đó, Cộng sản Trung Quốc đã đi qua nhiều cuộc tiến hóa,
một số người được thực tiễn soi sáng, những người khác vẫn trong những toan
tính nắm bắt quyền lực trong tầm nhìn hạn hẹp.
Trong những thập niên gần
đây, đảng CSTQ dường như xuất hiện như một pháo đài của những nhà kỹ trị vận dụng
chính sách kỹ thuật và quan hệ chặt chẽ với các doanh nhân để nhấn mạnh sự tăng
trưởng kinh tế, thậm chí trừng phạt mạnh những người dám xem thường quyền lực của
họ.
Dưới thời Tập Cận Bình,
lãnh đạo hàng đầu của Trung Cộng, một đảng mà mười năm trước thường được gọi
đùa là nhóm doanh nhân giả danh Marxist đã tái khẳng định cội nguồn cộng sản của
mình. Đảng viên phải tham gia các khóa học tập về lý thuyết cao cấp, đôi khi với
quyền truy tìm các ứng dụng để theo dõi thói quen đọc của họ.
Tập Cận Bình đã nhấn mạnh
lòng trung thành chính trị lên trên lợi ích kinh tế, và một cuộc đàn áp dữ dội
trong việc chống tham nhũng đã loại bỏ một số nhân vật nổi bật ra khỏi đảng. Tập
cũng làm cho quá trình chọn lựa khắc khe hơn: Những thứ đã từng là các thủ tục
tẻ nhạt nay trở nên khó khăn hơn và chọn lọc hơn. Các đối tượng đảng phải trải
qua một cuộc điều tra và một loạt bài kiểm tra và phỏng vấn, trước khi chờ đợi
vài năm để được kết nạp.
Búa liềm mới sáng
chói
Quyền lực và các biểu tượng
của đảng Cộng sản Trung Quốc lờ mờ ẩn hiện bên trong các công ty và những tổ chức
khác, và các bảng vẽ hình búa liềm mới sáng chói đã xuất hiện ở trung tâm các
thị trấn, thành phố trên khắp cả nước.
Bên trong vô số các cơ sở
của đảng, có cả sách và sân chơi cho trẻ em. Nhưng luôn có sự giám sát, với các
quan chức truy tìm một cách gọn gàng những điều xảy ra trong khu vực, lập báo
cáo về những kẻ phá rối chính trị thông qua các cơ sở dữ liệu.
Các đảng ủy, một thời chỉ
mang tính lễ nghi và ngủ yên trong các công ty tư nhân, giờ có được sức mạnh mới.
Nhiều giám đốc điều hành hàng đầu như Jack Ma, đồng sáng lập Alibaba, là đảng
viên. Ở nước ngoài, cơ cấu đảng đã giúp gắn kết các tổ chức điều hành những chiến
dịch tạo ảnh hưởng để tăng cường sự hỗ trợ cho Trung Quốc.
Tuy nhiên, ngay cả khi
ông Tập mang lại nhiều cái bẫy của Mao, như các khóa học tập cùng sự giám sát,
nhiều người vẫn gia nhập đảng vì các đặc quyền nghề nghiệp, chứ không phải là mớ
ý thức hệ không có tác dụng gì. Bị cám dỗ về triển vọng có được việc làm tốt
hơn, nhiều sinh viên đã đăng ký vào đại học, trước khi có quan điểm chính trị
được phát triển đầy đủ. Trúng tuyển thường được xem là có dấu hiệu xuất sắc.
Trong trung tâm công nghệ phía nam Thâm Quyến năm 2018, một tấm bảng khuyến
khích những người khởi nghiệp với khẩu hiệu có thể làm do dự tâm trí của tín đồ
Maxist chính thống: “Đi theo đảng ta, khởi sự việc kinh doanh”.
Ngăn chặn hàng triệu người là
không thể
Với số lượng đảng viên
chiếm một phần lớn đáng kể trong xã hội Trung Quốc, một số người kể những câu
chuyện tổ chức đảng làm mất hồ sơ đảng viên. Ông Tập, trong việc tìm kiếm sự hồi
sinh của đảng, đã đi săn lùng vô số đảng viên không đóng đảng phí trong nhiều
năm.
Nếu ngay cả Bắc Kinh cũng
đang vật vã theo dõi 92 triệu đảng viên và gia đình họ, thì không rõ liệu Mỹ có
thể làm điều này tốt hơn nếu quyết định thực hiện lệnh cấm nhập cảnh. Các
chuyên gia cảnh báo rằng dự thảo về lệnh cấm sẽ là tất cả nhưng bất khả thi
trên diện rộng.
Mặc dù vậy, Mỹ có thể thiết
lập các cơ chế mới, theo đó Bộ Ngoại giao và Bộ Nội an có thể truy tìm chặt chẽ
hơn các đảng viên. Nhiều công dân Trung Quốc gần đây nhập cảnh vào Mỹ, nói rằng,
họ không bị triệu hồi để hỏi về việc tham gia vào tổ chức đảng. Mặc dù một số
đơn xin nhập cảnh từ Bộ Ngoại giao có yêu cầu rõ ràng.
Bất kỳ đạo luật mới nào
cũng có thể áp dụng dễ dàng cho đám đầu lãnh chính trị Trung Cộng nổi tiếng hơn
và gia đình họ. Con cái của các lãnh đạo hàng đầu này có thể xoay sở để vào được
Mỹ dù luật có được ký ban hành. Chẳng hạn, con gái của Tập Cận Bình, Tập Minh
Trạch, đã vào học ở trường Đại học Harvard dưới cái tên giả trong nhiều năm trước.
Tuy nhiên, nếu thi hành
nghiêm ngặt, lệnh cấm visa có thể gây khó khăn cho cuộc sống nhiều người khác.
Các học giả và doanh nhân thường xuyên đến Mỹ có thể phải, hoặc là tiết lộ thân
phận đảng viên hoặc phải chịu rủi ro phạm luật và bị phạt vì làm giả hồ sơ xin
cấp visa.
Phát ngôn viên bộ ngoại
giao Trung Quốc, bà Hoa Xuân Oánh, đã gọi động thái này của chính quyền Trump
là “thật thê thảm”.
“Mỹ là một quốc gia
hùng mạnh nhất, còn lại gì? Mỹ muốn tạo ấn tượng gì trên thế giới? Chúng tôi hy
vọng Mỹ sẽ ngừng thực hiện những việc không tôn trọng các quy tắc cơ bản trong
quan hệ quốc tế như thế này”.
Riêng mối đe dọa của Mỹ
có thể khiến nhiều người thay vì đến Mỹ làm ăn và hơn nữa thúc đẩy các hội nghị
kinh doanh và các sự kiện khác gồm các đối tác những người Mỹ và người Trung Quốc,
sẽ bỏ sang các quốc gia khác – như Canada chẳng hạn.
No comments:
Post a Comment