QUAN HỆ MỸ - TRUNG SẼ CÒN TRỒI SỤT THEO TÍNH KHÍ CỦA TT TRUMP (Trọng Nghĩa - RFI)

Quan hệ Mỹ-Trung sẽ còn trồi sụt theo tính khí của TT Trump

Trọng Nghĩa – RFI

Đăng ngày 19-01-2018 

http://vi.rfi.fr/chau-a/20180119-quan-he-my-trung-se-con-troi-sut-theo-tinh-khi-cua-tt-trump

Vào lúc tổng thống Mỹ Donald Trump kết thúc năm đầu tiên trong nhiệm kỳ của mình và khởi đầu năm thứ hai, giới quan sát đều ghi nhận tác động của tính khí thất thường của ông trên đường lối đối ngoại của Hoa Kỳ trong năm qua, mà ví dụ điển hình nhất là vấn đề quan hệ với Trung Quốc. Theo nhiều chuyên gia được nhật báo Hồng Kông South China Morning Post ngày 19/01/2018 trích dẫn, quan hệ Mỹ-Trung trong năm thứ hai trong nhiệm kỳ của tổng thống Trump cũng sẽ tiếp tục lên xuống theo sự xoay chiều của nhà lãnh đạo Mỹ.

http://scd.vi.rfi.fr/sites/viet.filesrfi/imagecache/rfi_16x9_1024_578/sites/images.rfi.fr/files/aef_image/2017-11-09t115411z_1411502050_rc18808c4a70_rtrmadp_3_trump-asia-china.jpg

Chủ tịch Trung Quốc Tập Cận Bình và tổng thống Mỹ Donald Trump tại Đại Lễ Đường Nhân Dân, Bắc Kinh, ngày 09/11/2017. REUTERS/Thomas Peter

Đối với giới phân tích, trong một năm qua, tổng thống Mỹ đã xác định hai vấn đề cấp bách nhất mà Washington cần đến sự hợp tác của Bắc Kinh để giải quyết : Một là thâm hụt thương mại của Mỹ với Trung Quốc, và hai là đẩy lùi hiểm họa hạt nhân Bắc Triều Tiên. Trên cả hai lãnh vực này, sau một năm cầm quyền của ông Trump, Hoa Kỳ đều có dấu hiệu gặp thất bại. Thâm thủng mậu dịch của Mỹ không giảm, mà còn tăng thêm, trong lúc Bắc Triều Tiên đã cho thấy là rất có thể họ đã sở hữu vũ khí nguyên tử.

Vấn đề được nêu bật là tổng thống Mỹ đã không giữ một thái độ nhất quán trong chính sách đối với Trung Quốc. Thoạt đầu, tổng thống Mỹ đã rất gay gắt với Bắc Kinh, cáo buộc Trung Quốc thao túng tiền tệ, đánh cắp dữ liệu tin học cũng như cướp công ăn việc làm của người Mỹ.

Thế nhưng sau đó, đặc biệt trong hai cuộc tiếp xúc với chủ tịch Trung Quốc Tập Cận Bình vào tháng Tư tại Mỹ và tháng 11 năm 2017 tại Bắc Kinh, ông lại hữu hảo với Trung Quốc, thậm chí còn ca ngợi ông Tập Cận Bình. Câu nói được giới quan sát nhắc lại là tuyên bố : « Tôi không đổ lỗi cho Trung Quốc… Làm sao có thể đổ lỗi cho một đất nước biết tận dụng lợi thế của mình vì lợi ích của dân mình ? »

Chỉ ít lâu sau, ông Trump lại xoay chiều, cứng giọng với Trung Quốc, cáo buộc Bắc Kinh là đã làm quá ít để ngăn chặn chương trình vũ khí hạt nhân của Bình Nhưỡng, đồng thời bãi bỏ cơ chế « Đối Thoại Kinh Tế Toàn Diện » Mỹ-Trung. Và trong chiến lược an ninh quốc gia được ông Trump công bố vào tháng 12/2017, Trung Quốc đã bị tố cáo là cố tìm cách phá hoại các lợi ích an ninh của Hoa Kỳ.

Trên hiện trường, hai thỏa thuận thương mại khổng lồ đã bị tan vỡ : Hợp tác sắp hình thành giữa tập đoàn viễn thông Hoa Vi (Huawei) của Trung Quốc và AT & T của Mỹ đã tan rã vì chính quyền Mỹ đã tỏ ý quan ngại trước quan hệ giữa Hoa Vi với chính phủ Trung Quốc và các cơ quan an ninh. Cũng như vậy, kế hoạch của nhóm Alibaba của Trung Quốc mua lại tập đoàn dịch vụ chuyển tiền MoneyGram của Mỹ cũng bị bác bỏ.

Năm đầu là vậy, năm hai sẽ ra sao. Theo giới quan sát, với nhiều cuộc điều tra của chính phủ Hoa Kỳ nhắm vào các hoạt động thương mại và đầu tư của Trung Quốc đang tiến hành, với hiểm họa hàng Trung Quốc bị áp thuế chống bán phá giá ngày càng rõ nét, khả năng quan hệ Mỹ-Trung được cải thiện không thấy đâu.

Vấn đề là tổng thống Mỹ lại nổi tiếng với tính khí thất thường, do đó không loại trừ khả năng ông lại đổi ý. Đây chính là mối quan ngại của các công ty Mỹ tại Trung Quốc.

Theo bà Tara Joseph, chủ tịch Phòng Thương Mại Hoa Kỳ tại Hồng Kông, cộng đồng doanh nhân Hoa Kỳ ở Trung Quốc đang áp dụng chiến thuật chờ thời vì không tài nào biết được những chính sách của Mỹ đối với Trung Quốc sẽ ra sao.