Bốn Phương: NHÀ BÁO THÀNH LÔI và 1.000 NGÀY BỊ GIAM GIỮ KHÔNG LÝ DO TẠI TRUNG QUỐC (Stephen McDonell / BBC News)

Thursday 11 May 2023

NHÀ BÁO THÀNH LÔI và 1.000 NGÀY BỊ GIAM GIỮ KHÔNG LÝ DO TẠI TRUNG QUỐC (Stephen McDonell / BBC News)

Nhà báo Thành Lôi và 1.000 ngày bị giam giữ không lý do tại Trung Quốc

Stephen McDonell

Phóng viên thường trú tại Trung Quốc

10 tháng 5 2023, 12:43 +07

https://www.bbc.com/vietnamese/articles/cg633n6767lo

https://ichef.bbci.co.uk/news/800/cpsprodpb/dbb1/live/ff719930-eef0-11ed-a142-ab0e42bfd9c3.png

Nhà báo Thành Lôi (Cheng Lei) đã bị các cảnh sát nhà nước Trung Quốc bắt giữ vào năm 2020

"Một ngàn ngày bị giam giữ là khoảng thời gian kéo dài gây sốc," Nick Coyle nói.

Ông ấy nói về người yêu của mình, nhà báo người Úc gốc Hoa, Thành Lôi, người vẫn còn đang bị giam giữ trong nhà tù của Trung Quốc. Chi tiết về những cáo buộc nhằm vào cô vẫn còn là một bí mật và cô vẫn chưa bị kết án.

Giống như những người bạn khác và gia đình của cô Thành, ông Coyle nói ông ấy không biết cô ấy đã làm gì để bị đối xử như vậy.

"Tôi sẽ gọi điện cho giới chức liên quan tại Trung Quốc để giải quyết tình trạng kinh khủng này càng nhanh càng tốt," ông nói với BBC.

Thành Lôi là một phóng viên kinh doanh tại đài truyền hình nhà nước CGTN của Trung Quốc, phát sóng Tiếng Anh lúc bị các cảnh sát nhà nước đột ngột bắt giữ vào ngày 13/08/2020, và sau đó bị cáo buộc "bí mật cung cấp các bí mật nhà nước ra nước ngoài".

Sáu tháng bị giam giữ, bị rơi vào trạng thái chịu nhiều áp lực, và mặc dù bị thẩm vấn nhưng cô ấy không thể tiếp cận luật sư.

Kể từ khi đó, cô ấy đã bị giam giữ với các tù nhân khác.

Phiên xét xử kín cô Thành Lôi đã diễn ra vào tháng Ba năm ngoái. Thậm chí Đại sứ Úc tại Trung Quốc, Graham Fletcher đã bị từ chối tham dự phiên tòa.

Nhưng việc cô Thành thụ án đã bị hoãn hết lần này đến lần khác.

BBC đã gọi điện thoại đến Tòa án Nhân dân Cấp Trung Cấp Thứ Hai của Bắc Kinh, nơi diễn ra phiên xét xử nhưng không ai bắt máy.

Ông Coyle, từng là cựu Giám đốc Điều hành Văn phòng Thương mại Trung Quốc-Úc hiện đã rời khỏi Bắc Kinh nhưng sẽ tiếp tục làm việc từ nước ngoài để cô Thành được thả tự do.

"Tôi đã tin vào lời Đại sứ Trung Quốc tại Úc, Tiếu Thiên hồi tháng Giêng, khi ông ấy bày tỏ hy vọng về "sớm có một giải pháp," ông Coyle nói. "Thế nhưng năm tháng sau, chúng tôi vẫn tiếp tục chờ đợi".

Trung Quốc bắt nữ nhà báo Úc gốc Hoa làm việc cho đài CGTN

https://ichef.bbci.co.uk/news/800/cpsprodpb/ce38/live/0fe469f0-eef1-11ed-a142-ab0e42bfd9c3.png

Thành Lôi và Nick Coyle, người yêu của cô

Một người Úc khác đã bị giam giữ theo sau các cáo buộc bí mật nhà nước là Dương Hằng Quân, khi quá trình thụ án liên tục bị trì hoãn.

Tại Trung Quốc, điều có thể được xem là "bí mật nhà nước" là một ý tưởng chung có nội hàm rộng, và căn bản có thể là bất kỳ điều gì mà chính phủ muốn.

Đối với một quốc gia muốn thu hút đầu tư kinh doanh từ nước ngoài quay trở lại sau vài năm hạn chế nghiêm ngặt vì Covid, việc giam giữ những công dân nước ngoài trong một khoảng thời gian kéo dài theo một hệ thống pháp lý không minh bạch và do đảng cầm quyền kiểm soát, cho thấy sẽ là một thách thức.

Hai công dân Canada Michael Kovrig và Michael Spavor đã bị giam giữ theo hình thức ngoại giao con tin, từ năm 2018 đến 2021, nhằm đáp trả vụ kiện dẫn độ nhằm vào Giám đốc Tài chính của tập đoàn Huawei, Mạnh Vãn Châu.

Họ đã được thả vài giờ sau khi Mỹ dỡ bỏ yêu cầu dẫn độ nhằm vào bà Mạnh.

Cho đến nay vẫn còn áp lực nhằm vào các công ty nước ngoài.

Sáu tuần trước, một giám đốc điều hành công ty dược phẩm người Nhật đã bị bắt, và Bộ Ngoại giao Trung Quốc cho biết ông ấy bị tình nghi tiến hành các hoạt động gián điệp. Trong các tuần qua, các công ty nghiên cứu quốc tế cũng đã bị truy quét.

Trung Quốc tăng cường lệnh cấm xuất cảnh bao gồm công dân nước ngoài

Nhiều nhà đầu tư nước ngoài đang cân nhắc các rủi ro khi ở lại Trung Quốc nhưng cũng cảm thấy họ không thể phớt lờ được sức hấp dẫn rõ ràng của thị trường nội địa khổng lồ này.

Úc và Trung Quốc đã trải qua một vài năm khó khăn. Bắc Kinh đã áp đặt các lệnh trừng phạt lên rượu của Úc, lúa mạch và tôm hùm. Tại Úc có hơn 5% dân số có gốc Hoa, những căng thẳng này đã có tác động đáng kể.

Trong bối cảnh căng thẳng, vụ việc của Thành Lôi đã thu hút rất nhiều sự quan tâm.

Trong các năm qua, cách đối xử với những công dân nước ngoài gốc Hoa đã khác biệt so với những công dân nước ngoài khác khi bị bắt giam tại Trung Quốc, nói tóm lại đó là nghiêm ngặt hơn nhiều.

Tuy nhiên, nếu chính phủ Trung Quốc nghĩ rằng người Úc sẽ ít quan ngại hơn về Thành Lôi bởi vì cô ấy gốc Hoa, thì điều này không đúng.

Khi bị bắt, con cô ấy chỉ 9 và 11 tuổi. Việc các em bé này không thể gặp được mẹ của mình đã gây tác đông đến nước Úc và hơn thế nữa.

"Người Úc có tư duy bất thiên vị, từ giới kinh doanh đến các nhà lãnh đạo chính trị và công chúng nói chung, họ đều không chấp nhận nguyên trạng," Nick Coyle nói.

Bộ Ngoại giao Trung Quốc đã cố gắng làm giảm nhiệt các quan ngại trên toàn cầu liên quan đến vụ việc.

Trong phiên họp báo thường kỳ, người phát ngôn Bộ Ngoại giao Trung Quốc, Uông Văn Bân nói: "Chính quyền tư pháp của Trung Quốc đã xử lý vụ việc tuân thủ theo luật pháp, hoàn toàn bảo vệ các quyền lợi hợp pháp của cô Thành Lôi."

Khi việc giam giữ cô ấy bước sang năm thứ hai, ông Uông tuyên bố quyết định của tòa sẽ được thông qua "vào thời điểm thích hợp".

Tuy nhiên, sau hơn một năm kể từ phiên xét xử bí mật cô Thành, cho đến nay vẫn không có "quyết định" nào được đưa ra.

Trung Quốc đang thực thi các bước đi ngoại giao 'trái ngược'?

https://ichef.bbci.co.uk/news/800/cpsprodpb/7dbe/live/20fd65c0-eef1-11ed-a142-ab0e42bfd9c3.png

Ông Coyle hy vọng vụ án sẽ được giải quyết khẩn cấp

Bị cáo buộc vi phạm tại Trung Quốc gần như chắc chắn nghĩa là thua cuộc. Tỷ lệ kết tội là gần 100%. Các luật sư và người ủng hộ cho biết làm điều họ có thể để giảm mức án nhằm vào người bị cáo buộc trong những vụ việc này.

Đối với công dân nước ngoài, chính phủ của họ nỗ lực thương lượng với giới đồng cấp của Trung Quốc để đảm bảo công dân của họ được thả. Điều này đôi khi bao gồm các thỏa thuận.

Chính phủ Trung Quốc cũng muốn có chuyến công du của Thủ tướng Úc, Anthony Albanese đến Bắc Kinh vào năm nay, để chính thức làm tan băng trong mối quan hệ song phương.

Các vụ án liên quan đến Thành Lôi và Dương Hằng Quân có thể được phía Úc dùng để làm quân cờ thương lượng nhằm dọn đường cho chuyến công du của thủ tướng.

Chính phủ Úc cho biết họ đã nêu các vụ việc này trong nhiều trường hợp.

Tuần rồi, trong khi ở London ở tham dự lễ Đăng quang của Vua Charles III, ông Albanese nói trong cuộc phỏng vấn trên truyền hình là "lập trường của chúng tôi đối với Trung Quốc là cùng tham gia mang tính xây dựng nhưng tiếp tục thúc đẩy việc dỡ bỏ các rào cản thương mại, để nói trực tiếp với Chủ tịch Tập là những công dân Úc như Thành Lôi cần phải được xét xử hợp pháp, điều mà họ đang không có được".

Điều này sẽ được Bắc Kinh để mắt đến khi Thủ tướng Úc đã đề cập tên của ông Tập.

Phần lớn sự nghiệp của nhà báo Thành Lôi là thiết lập kết nối giữa quốc gia nơi cô sinh ra và nơi gia đình cô đã đến sinh sống.

Vụ án của cô ấy đã khiến Trung Quốc và Úc ngày càng rời xa, và đây không phải là điều cô ấy từng mong muốn.

Trong các thông điệp mang tính hạn chế của mình được chuyển ra khỏi tù thông qua chuyến thăm kéo dài 30 phút hằng tháng của các nhà ngoại giao Úc, một điều quan trọng nhất: đó là cô ấy nhớ con của mình như thế nào và nỗi đau mà cô ấy phải gánh chịu khi rời xa con.

Nick Coyle nói con của cô Thành, hiện 11 và 14 tuổi, đã cố gắng lớn lên tại Úc mà không có mẹ, nhưng vì "Thành Lôi và con cô ấy", tôi hy vọng sẽ có một giải pháp khẩn cấp đối với tất cả những vấn đề này".

Trung Quốc bắt nữ nhà báo Úc gốc Hoa làm việc cho đài CGTN

Kênh CGTN của Trung Quốc bị tước giấy phép tại Anh

----------------------

TIN LIÊN QUAN

Trung Quốc bắt nhà báo Úc gốc Hoa

8 tháng 2 năm 2021

Kênh CGTN của Trung Quốc bị tước giấy phép tại Anh

4 tháng 2 năm 2021

Trung Quốc áp thuế tới 200% với rượu vang Úc

29 tháng 11 năm 2020

Úc yêu cầu Trung Quốc xin lỗi vì bài đăng 'kinh tởm'

30 tháng 11 năm 2020