Chiến
tranh Ukraine: Lệnh trừng phạt đối với Nga cho thấy sức mạnh của đồng đô la Mỹ
Andrew
Sheng -
South China
Morning Post
DCVOnline dịch thuật
POSTED ON MARCH
25, 2022
Trong khi Nga đưa quân xâm lăng vào chiến trường
Ukraine, Hoa Kỳ và các đồng minh đang tham gia vào một cuộc chiến ủy nhiệm bằng
những lệnh trừng phạt đồng thời viện trợ cho Ukraine
Tiền là tiên là phật, là gốc rễ của mọi thành
công trong chiến tranh — người ta chiến đấu vì tiền, và người ta cần tiền để
chiến đấu.
Đồng rúp của Nga
bên cạnh tờ 1 đồng đô la Mỹ ở Moscow, vào ngày 15 tháng 3. Đồng đô la không chỉ
mang lại lợi ích cho Hoa Kỳ mà còn cả người dùng bản tệ này, họ tạo ra một hệ
sinh thái củng cố tính ưu việt của nó. Ảnh: AFP
Cuộc
chiến ở Ukraine rõ ràng là một yếu tố thay đổi ván cờ. Nó đã đảo ngược nhiều giả
định về việc ai mạnh về quân sự và ai yếu trong cuộc chiến truyền thông. Chiến
tranh lần này sẽ được ghi nhớ là sự kết thúc của kỷ nguyên cổ tức hòa bình, khi
thế giới được hưởng nhiều chục năm hòa bình và ổn định toàn cầu, không có những
cuộc chiến tranh lớn.
Trung Hoa không thể trỗi dậy nếu không
có cổ
tức hòa bình. Nga và Ukraine hiện đang đương đầu với một cuộc chiến sẽ ăn
sâu vào cơ cấu kinh tế và xã hội của họ. Không ai thắng cho đến khi cả hai bên
ngồi xuống thương lượng về một lối ra dẫn đến hòa bình.
Chiến lược gia địa chính trị George Friedman
cho rằng bài học lớn nhất rút được từ cuộc chiến hiện nay không liên quan gì đến
Nga hay Ukraine; đúng hơn là “Hoa Kỳ đã chứng minh rằng có lẽ vũ khí mạnh nhất
trên thế giới là đồng đô la được vũ khí hóa”.
Cuộc chiến thực sự ở chiến trường đang được
Nga và Ukraine tiến hành trong khi Mỹ và NATO tham gia vào cuộc chiến ủy nhiệm,
sử dụng các biện pháp trừng phạt tài chính và viện trợ vũ khí để giúp Ukraine
chiến đấu đến cùng. Vì đồng đô la Mỹ chiếm khoảng 40% hóa đơn thương mại toàn cầu
và khoảng 60% dự trữ chính thức, không còn nghi ngờ gì nữa, nó có ảnh hưởng nhiều
hơn so với đồng euro, đồng yen hoặc nhân dân tệ.
Việc Liên
minh châu Âu và Nhật
Bản tham gia áp dụng những lệnh trừng phạt khiến Nga khó có thể trốn
tránh những lệnh trừng phạt hoặc thoát khỏi tình trạng khủng hoảng thanh tiêu,
không chỉ về ngoại hối mà còn ở trong nước. Như Friedman đã nhận xét :
https://hypeandhyper.com/wp-content/uploads/2021/07/friedman_crop_kor_1_1_kicsi.png
“Sự kết hợp giữa việc cấm nhập cảng năng lượng của
Nga vào Mỹ và quản lý đồng đô la như một vũ khí — phối hợp với một liên minh lớn
— đặt ra một cuộc khủng hoảng quân sự không lường trước cho Nga.” (George
Friedman)
VIDEO :
How
international sanctions imposed since Ukraine invasion are hitting Russia
https://www.youtube.com/watch?v=j4GbHn_Qnig
04:01 | Lệnh trừng phạt quốc tế được áp đặt kể từ cuộc
xâm lược Ukraine đang ảnh hưởng đến Nga như thế nào
Tại sao đồng đô la Mỹ lại có những lợi thế như
vậy? Lập luận tiêu chuẩn là nó là một đơn vị tính toán dùng trong hệ thống tín
dụng toàn cầu và lập hóa đơn, một phương tiện thanh toán và lưu trữ giá trị,
mang lại những đặc quyền của nhà phát hành bằng cách có thể phát hành tiền tệ
theo ý muốn.
Điều này đã đúng trong nhiều năm qua. Khi đồng
đô la Mỹ giảm
giá theo thời gian so với các loại tiền tệ khác, thế giới bùng nổ với
tính thanh toán cao hơn, dễ dàng thanh tiêu và lợi nhuận cao hơn khi nắm giữ
trái phiếu, cổ phiếu và bất động sản của Mỹ.
Tuy nhiên, bất cứ khi nào đồng tiền này tăng
giá, khi lãi
suất của Mỹ tăng, thanh tiêu toàn cầu thắt chặt và những người không đi vay
ở Mỹ đang nắm giữ các khoản nợ bằng đô la Mỹ sẽ phải trả nhiều hơn, dẫn đến
nguy cơ vỡ nợ và xì bong bóng tài sản.
Cuộc khủng hoảng tài chính châu Á 1997-98 có
thể được hiểu là sự tăng giá của đô la Mỹ mà không có người cho vay đô la Mỹ
như biện pháp cuối cùng. Chỉ khi Cục Dự trữ Liên bang Mỹ hạ lãi suất và mở rộng
thanh tiêu bằng đồng đô la thì những nền kinh tế châu Á mới phục hồi.
Do đó, phần còn lại của thế giới cảm thấy bị
buộc phải giữ đồng tiền của Mỹ. Như cựu Bộ trưởng Tài chính Hoa Kỳ John
Connally đã nói, “Đồng đô la là tiền tệ của chúng tôi, nhưng đó là vấn đề của
quý vị.” Vấn đề càng nhân lên nhiều lần sau “cuộc chiến chống khủng bố” toàn cầu,
khi Mỹ bắt đầu áp dụng các biện pháp trừng phạt chống lại các quốc gia như
Iran.
Theo thời gian, những biện pháp trừng phạt mở
rộng về phạm vi và cường độ. Tuy nhiên, có một vấn đề đối với các lệnh trừng phạt
là mặc dù gây ra nhiều thiệt hại về kinh tế, một số quốc gia dường như không
bao giờ vội
vàng đến bàn đàm phán.
Một số học giả đã mang lại những hiểu biết mới
về lý do tại sao đồng đô la không chỉ mang lại lợi ích cho Hoa Kỳ mà còn cả những
người dùng đồng đô la này, họ tạo ra một hệ sinh thái có được tính ưu việt của
nó. Yakov Feygin và Dominik Leusder của Harvard đã xem xét tính chính trị giai
cấp của hệ thống đô la Mỹ và kết luận rằng hệ thống này có một hệ sinh thái được
giới tinh hoa tư nhân và chính trị toàn cầu hỗ trợ. Họ viết rằng :
“Ở nhiều quốc gia, hệ thống đồng đô la cho phép giới
tinh hoa tham nhũng vận chuyển an toàn thu nhập bất chính của họ đến các trung
tâm ngân hàng toàn cầu nằm trong các khu vực pháp lý có luật sở hữu không rõ
ràng.” (Yakov
Feygin và Dominik Leusder)
Người giàu ở các thị trường phát triển và đang
phát triển thích giao dịch và nắm giữ tài sản bằng đô la Mỹ. Các tập đoàn toàn
cầu, quỹ hưu trí và giới quản lý tài sản nắm giữ tài sản bằng đô la Mỹ vì họ có
thể có một kho giá trị và tính thanh toán nhanh chóng từ các giao dịch hoán đổi.
https://dcvonline.net/wp-content/uploads/2022/03/Yuan-1024x725.jpg
Nhân
dân tệ – Tỷ giá hối đoái đô la Mỹ
Khuynh hướng giá theo thời gian đối với cách đồng tiền Trung Hoa giao dịch với
đô la Mỹ
Chuyên gia khoa học chính trị Herman Mark
Schwartz coi đô la Mỹ là tiền tệ nhà nước của một hệ thống toàn cầu tựa như là
đế quốc, trong đó các khu vực kinh tế khác nhau liên kết với nhau bằng một loại
tiền dự trữ chung. Dự trữ các loại tiền tệ không có ảnh hưởng quân sự cũng như
độ sâu của thị trường chứng khoán mang lại lợi nhuận vượt trội — chẳng hạn như
đồng euro, đồng yen hoặc đồng bảng Anh — không thể tìm cách trở thành một loại
tiền tệ thống trị.
https://pbs.twimg.com/media/FOtu33_WQB8kGD2?format=png&name=900x900
Giới tiêu dùng ở
Nga đang thấy ảnh hưởng của lệnh trừng phạt kinh tế. Nguồn: The Economist
Có lựa chọn khác thay thế cho hệ thống đô la Mỹ
không? Tổ chức Hợp tác và Phát triển Kinh tế, trong đánh giá mới nhất về cuộc
chiến ở Ukraine, đã cảnh cáo rằng những nỗ lực phát triển các giải pháp thay thế
có thể “có khả năng làm giảm vai trò thống trị của đồng đô la trên thị trường
tài chính.” Quan điểm của tôi là đồng nhân dân tệ vẫn còn lâu mới đưa ra một giải
pháp thay thế. Nhưng Trung tâm Đổi mới của Ngân hàng Thanh toán Quốc tế gần đây
đã công bố kết quả sơ bộ của Dự án Dunbar, một dự án hợp tác giữa các ngân hàng
trung ương của Úc, Malaysia, Singapore và Nam Phi, để xem cách một nền tảng
chung cho nhiều loại tiền tệ kỹ thuật số của ngân hàng trung ương có thể giúp
làm rẻ hơn, thanh toán xuyên biên giới nhanh hơn và an toàn hơn.
Dự án khả thi về mặt kỹ thuật, nhưng vẫn còn
nhiều rào cản về quy định và chính sách. Một vấn đề có thể xảy ra là các vấn đề
an ninh quốc gia diễn ra như thế nào trên các nền tảng như vậy.
Như Đế chế La Mã đã hiểu, tTiền là tiên là phật,
là gốc rễ của mọi thành công trong chiến tranh — người ta chiến đấu vì tiền, và
người ta cần tiền để chiến đấu. Nhưng đế chế La Mã đã sụp đổ sau khi đồng tiền
của nó liên tục bị hạ giá. Denarius mạnh miễn là Rome không thua trong các cuộc
chiến. Phút thử thách, người ta quay lại với vàng. Mọi thứ càng thay đổi, thì
chúng lại càng không thay đổi.
Tác giả | Andrew
Sheng là cựu giám đốc ngân hàng trung ương và nhà quản lý tài chính, hiện
là viện sĩ tại Viện Toàn cầu Châu Á, Đại học Hong Kong. Ông viết về các vấn đề
toàn cầu, với các chuyên mục trên tạp chí Project Syndicate, Asia News Network
và Caijing/Caixin. Cuốn sách mới nhất của ông là “Ngân hàng bóng tối ở Trung
Hoa” (“Shadow Banking in China”), đồng tác giả với Ng Chow Soon, do Wiley
© 2022 DCVOnline
Nếu đăng lại, xin ghi nguồn và đọc “Thể lệ trích đăng
lại bài từ DCVOnline.net”
Nguồn: Ukraine war: sanctions on Russia show the
power of a weaponised US dollar | Andrew
Sheng | SCMP | March 26, 2022
No comments:
Post a Comment