Tác động chính trị, quân sự,
kinh tế của cuộc xung đột Trung-Đài tới thế giới
David
Brown
BBC News
13 tháng 1 2022
https://www.bbc.com/vietnamese/world-59972890
Áp lực giữa Trung Quốc và Đài Loan ngày càng gia
tăng. Trong năm qua, đã có số lượng kỷ lục các vụ chiến đấu cơ Trung Quốc xâm
nhập vào vùng nhận dạng phòng không của Đài Loan.
Nằm ở tâm điểm của vấn đề là chuyện thống nhất
Đài Loan vào Trung Quốc.
Reuters: Trung Quốc và sáu
kịch bản 'bao vây hoặc tiến chiếm' Đài Loan
Vụ VTV cắt tiếng quốc ca
Đài Loan trận bóng giải U23 nói lên điều gì?
Lithuania cho mở Văn phòng
Đại diện Đài Loan làm TQ bực bội
Chủ tịch Trung Quốc Tập Cận Bình đã nói
"việc thống nhất" với Đài Loan "phải được hoàn thành", và
ông không loại trừ khả năng sử dụng vũ lực để đạt được điều này.
Bắc Kinh coi Đài Loan là một tỉnh ly khai, rốt
cuộc sẽ cần phải trở lại là một phần của Trung Quốc.
Tuy nhiên, Đài Loan coi mình là một quốc gia độc
lập, có hiến pháp riêng và có các nhà lãnh đạo được bầu cử dân chủ.
Đài Loan nằm ở
đâu?
Đài Loan là một hòn đảo nằm cách bờ biển phía
đông nam Trung Quốc khoảng 100 hải lý.
Nó nằm trong cái gọi là "chuỗi đảo đầu tiên",
bao gồm các vùng lãnh thổ thân thiện với Hoa Kỳ và có vai trò quan trọng đối với
chính sách đối ngoại của Hoa Kỳ.
. .
. . . Chuỗi đảo đầu tiên
Nếu Trung Quốc nắm Đài Loan, một số chuyên gia
phương Tây cho rằng nước này có thể sẽ tự do hơn trong việc phát triển sức mạnh
ở khu vực tây Thái Bình Dương, và thậm chí có thể đe dọa các căn cứ quân sự ở
xa của Mỹ như Guam và Hawaii.
Nhưng Trung Quốc khẳng định ý định của họ hoàn
toàn là mong muốn hòa bình.
Tại sao Đài Loan
tách khỏi Trung Quốc?
Việc hai bên chia tách diễn ra sau Đại chiến
Thế giới lần thứ hai, khi tại Trung Quốc đại lục đang có cuộc chiến giữa các lực
lượng chính phủ theo chủ nghĩa dân tộc và Đảng Cộng sản Trung Quốc.
Phe cộng sản giành chiến thắng vào năm 1949,
và lãnh tụ của họ, Mao Trạch Đông, lên nắm quyền ở Bắc Kinh. Quốc dân đảng bỏ
chạy đến Đài Loan gần đó.
Tưởng Giới Thạch dẫn
dắt Quốc dân đảng bỏ chạy sang Đài Loan sau khi thua Đảng Cộng sản TQ hồi 1949
Quốc dân đảng là một trong những đảng phái
chính trị nổi bật nhất của Đài Loan kể từ đó - nắm quyền ở đảo này suốt một phần
quan trọng trong lịch sử của đảo.
Hiện tại, chỉ có 13 quốc gia (và Tòa thánh
Vatican) công nhận Đài Loan là quốc gia có chủ quyền.
Trung Quốc gây áp lực ngoại giao đáng kể để
các nước khác không công nhận hoặc tỏ ý công nhận Đài Loan.
Bộ trưởng Quốc phòng Đài Loan cho biết quan hệ
với Trung Quốc hiện đang ở mức tồi tệ nhất kể từ 40 năm qua.
Đài Loan có thể tự
vệ không?
Trung Quốc có thể cố gắng đưa đến sự thống nhất
bằng các biện pháp phi quân sự, chẳng hạn như tăng cường quan hệ kinh tế.
Nhưng nếu xảy ra bất kỳ cuộc đối đầu quân sự
nào thì các lực lượng vũ trang của Trung Quốc cũng sẽ lấn át phía Đài Loan.
Trung Quốc chi tiêu nhiều hơn bất kỳ quốc gia
nào khác, chỉ sau Hoa Kỳ, cho quốc phòng. Nước này có thể triển khai nhiều hình
thức quân sự, từ sức mạnh hải quân đến công nghệ tên lửa, máy bay và tấn công
trên mạng.
Phần lớn sức mạnh quân sự của Trung Quốc tập
trung ở những mảng khác, nhưng lấy ví dụ về số nhân sự thì hai bên có sự chênh
lệch vô cùng to lớn.
Các lực lượng có vũ
trang của Trung Quốc và Đài Loan
Nếu xảy ra xung đột, một số chuyên gia phương
Tây dự đoán rằng Đài Loan giỏi nhất là chỉ có thể làm chậm lại cuộc tấn công của
Trung Quốc, cố gắng ngăn chặn cuộc đổ bộ của quân Trung Quốc, và tiến hành các
cuộc tấn công du kích trong khi chờ đợi trợ giúp từ bên ngoài.
Sự trợ giúp đó có thể đến từ Hoa Kỳ, quốc gia
bán vũ khí cho Đài Loan, mặc dù Washington theo đuổi chính sách chính "mơ
hồ về chiến lược".
Nói cách khác, Mỹ cố tình không nêu rõ họ sẽ bảo
vệ Đài Loan thế nào nếu xảy ra trường hợp bị tấn công.
Về mặt ngoại giao, Mỹ hiện đang chấp nhận
chính sách "Một Trung Quốc", theo đó chỉ công nhận một chính phủ
Trung Quốc ở Bắc Kinh, và chỉ có quan hệ chính thức với Trung Quốc chứ không phải
Đài Loan.
Tình hình có trở
nên tồi tệ hơn không?
Vào năm 2021, Trung Quốc dường như đã gia tăng
sức ép bằng cách đưa máy bay quân sự vào Vùng Phòng không của Đài Loan, một khu
vực mà Đài Loan tự tuyên bố, nơi các máy bay nước ngoài nếu bay vào sẽ được nhận
dạng, giám sát và kiểm soát vì lợi ích an ninh quốc gia của Đài Loan.
Đài Loan năm 2020 đã công khai dữ liệu về các
vụ máy bay xâm nhập .
Số lượng được báo cáo cao tới đỉnh điểm vào
tháng 10/2021, với 56 vụ xâm nhập trong chỉ một ngày.
Số vụ xâm nhập vào Vùng Nhận Dạng Phòng Không của
Đài Loan trong nám 2021
Tại sao Đài Loan lại
quan trọng đối với phần còn lại của thế giới?
Nền kinh tế Đài Loan cực kỳ quan trọng.
Phần lớn thiết bị điện tử dân dụng được sử dụng
hàng ngày trên thế giới - từ điện thoại đến máy tính xách tay, đồng hồ và máy
chơi game - được chế tạo với phần chip máy tính do Đài Loan sản xuất.
Theo một cách đo lường thì chỉ một công ty Đài
Loan duy nhất - Công ty Sản xuất Bán dẫn Đài Loan, viết tắt là TSMC - đã xuất
xưởng hơn một nửa lượng chip toàn cầu.
Đài Loan giữ vị trí
áp đảo trong việc sản xuất chip máy tính toàn cầu
TSMC được gọi là "công xưởng" - công
ty sản xuất chip theo thiết kế mà khách hàng dân sự và khách hàng quân sự đặt
làm. Đây là một ngành công nghiệp to lớn có trị giá gần 100 tỷ đô la (730 tỷ bảng
Anh) trong năm 2021.
Nếu xảy ra việc Trung Quốc nắm Đài Loan, điều
đó có thể sẽ cho phép Bắc Kinh kiểm soát một trong những ngành công nghiệp quan
trọng nhất thế giới.
Người Đài Loan có
lo lắng không?
Bất chấp những căng thẳng gần đây giữa Trung
Quốc và Đài Loan, kết quả nghiên cứu cho thấy nhiều người Đài Loan nhìn chung
không thấy họ gặp khó khăn.
Vào tháng 10, một tổ chức thăm dò dư luận,
Taiwan Public Opinion Foundation, đã hỏi mọi người rằng liệu họ có nghĩ rằng rốt
cuộc sẽ xảy ra chiến tranh với Trung Quốc hay không.
Gần hai phần ba (64,3%) trả lời là không.
Hầu hết người Đài Loan không cho rằng sẽ nổ ra xung
đột quân sự
Nghiên cứu chỉ ra rằng hầu hết mọi người ở Đài
Loan đều coi mình là người Đài Loan - có một bản sắc riêng, rõ ràng.
Tỷ lệ những người ở Đài Loan coi mình là người Đài
Loan đã tăng lên
Các cuộc khảo sát do Đại học Chính trị Quốc
gia thực hiện từ đầu thập niên 1990 cho thấy tỷ lệ người tự thấy mình là người
Trung Quốc, hoặc vừa là người Trung Quốc vừa là người Đài Loan, đã giảm xuống
và hầu hết mọi người coi mình là người Đài Loan.
-----------------
TIN LIÊN QUAN
Reuters: 'Sáu kịch bản của
Trung Quốc với Đài Loan' đều dẫn tới đại khủng hoảng
8 tháng 11 năm 2021
.
Vụ VTV cắt tiếng quốc ca
Đài Loan trận bóng giải U23 nói lên điều gì?
5 tháng 11 năm 2021
.
Khủng hoảng ngoại giao
TQ-Lithuania về Đài Loan nói lên điều gì?
14 tháng 8 năm 2021
.
Nhà sản xuất chip Đài
Loan công bố khoản đầu tư 100 tỷ USD
1 tháng 4 năm 2021
.
Chỉ 3% dân Đài Loan muốn
'Một quốc gia hai chế độ'
5 tháng 1 năm 2019
.
Bắc Sơn Thành và cuộc
chiến âm thanh Trung-Đài
21 tháng 10 năm 2
No comments:
Post a Comment