Một
sông băng ở Nam Cực nếu tan chảy có thể làm mực nước biển dâng thêm 65 cm
Thu
Hằng -
RFI
Đăng ngày: 23/01/2022 - 15:33
Nằm ở phía tây Nam Cực, sông băng Thwaites, có diện
tích tương đương với nước Anh hay bang Florida (Mỹ), ngày càng bị rạn nứt do biến
đổi khí hậu. Nếu biến mất hoàn toàn, khối băng rộng 120 km, dài 600 km và sâu 3
km có nguy cơ làm mực nước biển dâng thêm 65 cm. Chính vì thế, sông băng
Thwaites còn được gọi là « sông băng Ngày Tận thế ».
Thwaites, một trong
những sông băng lớn nhất thế giới có diện tích như nước Anh, nằm ở Nam Cực. ©
NASA/AFP
Một nghiên cứu gần đây phối hợp các dữ liệu vệ
tinh, tầu lặn không người lái và thông số GPS cho thấy có nhiều vết nứt
đáng ngại trên bề mặt sông băng này. Trả lời trang France 24 ngày 17/01, bà
Catherine Ritz, giám đốc nghiên cứu tại Viện Khoa học Địa chất Môi trường
Grenoble (Pháp), giải thích một số nguyên nhân.
Thứ nhất, « phần nổi của thềm
băng bị sức nóng đại dương tấn công, trong khi chính phần nổi này, được coi như
kiểu « nút chai », đang ngăn không cho phần băng còn lại trong
khu vực chảy ra biển ». Thứ hai, « người ta biết từ lâu là
sông băng này đã có vấn đề về khả năng dễ đứt vỡ do hình dạng của
nó và cấu tạo của phần móng dưới lớp băng ». Yếu tố thứ ba, theo
đo đạc của một robot thám hiểm, nước ấm đang chảy len lỏi từ mọi phía ở phía dưới
và làm tan chảy phần băng dính vào đất khiến « sông băng thêm suy
yếu ».
Nữ giáo sư Erin Pettit, người điều phối chính
dự án ITGC (International Thwaites Glacier Collaboration) nghiên cứu sông băng
này, có cách giải thích dễ hiểu hơn trên đài BBC : « Hãy hình dung
hiện tượng này như một tấm kính ô tô và bạn thấy có vài vết nứt lan từ từ, rồi
bỗng nhiên xe của bạn chạy qua một ổ gà và thế là tất cả bắt đầu vỡ tung ».
https://s.rfi.fr/media/display/c012800e-7c5c-11ec-83c2-005056a90284/Thwaites%20Glacier.webp
Vị trí của sông
băng Thwaites ở Nam Cực. Ảnh chụp màn hình Twitter The Antarctic Report. ©
Twitter / The Antarctic Report
Hàng năm, Thwaites đổ ra biển trung bình khoảng
50 tỉ tấn băng. Nhịp độ này không ngừng tăng từ nhiều thập niên qua do tác động
của hiện tượng Trái Đất nóng lên và cũng làm thay đổi dòng chảy. Các nhà khoa học
theo dõi Thwaites cho rằng vùng nổi của sông băng có thể tan chảy từ đây đến 5
năm nữa. Đây là điểm không thể cứu vãn được, kéo theo sự biến mất hoàn toàn của
sông băng. Và nếu Thwaites biến mất, mực nước biển có thể dâng thêm 65 cm, theo
cảnh báo của các nhà khoa học.
Ngoài ra, vì nằm ở vị trí chiến lược ở phía
tây Nam Cực, nếu sông băng Thwaites tan chảy, hàng loạt sông băng khác cũng bị
kéo theo và như vậy càng khiến mực nước biển dâng cao gây hậu quả kinh khủng
cho vài trăm triệu người sống ở vùng duyên hải và các đảo quốc.
Trước thách thức này, việc theo dõi sông băng
Thwaites được tăng cường trong những năm gần đây nhờ dự án của Mỹ và Anh ITGC
(International Thwaites Glacier Collaboration). Hiện « có ít khả
năng cho thấy Thwaites tách hoàn toàn từ nay cho đến cuối thế kỷ »,
theo nhận định của bà Catherine Ritz.
--------------------------------
CÁC NỘI DUNG LIÊN QUAN
Rừng Amazon không còn
là “lá phổi xanh” của Trái đất nữa
Groenland,
vùng đất báo hiệu cho thảm họa khí hậu
Khí
hậu: Thiệt hại do các thiên tai trong năm 2021 cao hơn bao giờ hết
No comments:
Post a Comment