21/01/2022
https://thongluan-rdp.org/di-n-dan/item/23826-l-n-len-trong-s-th-t
Đầu năm Tây, cuối năm Ta tôi thường suy nghĩ về
tuổi già. Nhưng chưa bao giờ tôi ý thức về tuổi già của mình cho bằng năm nay.
Năm vừa qua tôi mất đi hai bậc đàn anh và cũng là hai người bạn thân nhứt. Cả
hai đều ra đi ở tuổi vừa bước vào 80. Tôi xem đó như hồi chuông báo tử của
chính mình. Và dĩ nhiên, cũng như mọi chúng sinh, tôi ham sống và sợ chết.
Thành ra năm nào cũng vậy, khởi đầu một năm mới, tôi luôn lập lại một quyết tâm
: sống khỏe để sống thọ !
https://live.staticflickr.com/65535/51832277600_ab661863d4_w.jpg
Năm nào cũng vậy, khởi đầu một năm mới, tôi luôn lập
lại một quyết tâm : sống khỏe để sống thọ !
Tạp chí Time, trong một số kép ra dạo tháng
Hai năm 2015, đã dành hầu hết những trang chính cho chủ đề tuổi thọ của con người
thời đại. Thật ra những lời khuyên được đưa ra trong tạp chí Time cũng chẳng có
gì mới mẻ. Muốn sống khỏe và sống thọ, cần phải tập thể dục, bớt ăn, giảm chất
béo cũng như đường và muối.
Lần theo dấu chân của các "đạo sĩ" về
bí quyết sống thọ, tôi khám phá được một điều lý thú : những người có gia đình
thường có tuổi thọ cao hơn người độc thân. Bước vào tuổi trung niên mà có một
người bạn đời bên cạnh sẽ giúp phòng ngừa và chữa trị được nhiều bệnh tật.
Theo tạp chí Time, một cuộc nghiên cứu do một
nhóm giáo sư tại trường Đại học Iowa, Hoa Kỳ thực hiện hồi năm 2013 cho thấy những
người không bao giờ lập gia đình có nguy cơ chết sớm cao gấp hai lần so với những
người có cuộc sống hôn nhân và gia đình ổn định. Các chuyên gia về tuổi thọ nhận
thấy có mối liên hệ sâu xa giữa cuộc sống lành mạnh và sự nâng đỡ của người bạn
đời. Bạn đời là "thiên thần hộ mệnh" luôn có mặt bên cạnh để nhắc nhở
ta đi gặp bác sĩ, uống thuốc đàng hoàng hoặc vận động cơ thể và ăn uống có kỷ
luật. Nếu ta chẳng may lỡ té thì cũng có người bên cạnh để giúp đỡ kịp thời. Những
người có gia đình cũng sẽ dễ dàng có cuộc sống lành mạnh hơn như tập thể dục và
bỏ thuốc lá nếu người bạn đời của mình cũng làm như thế.
https://live.staticflickr.com/65535/51832277585_2e3e5a4ffa.jpg
Bước vào tuổi trung niên mà có một người bạn đời bên
cạnh sẽ giúp phòng ngừa và chữa trị được nhiều bệnh tật.
Nhưng dĩ nhiên, không phải cuộc sống hôn nhân
nào cũng đều giúp cho con người khỏe mạnh và sống thọ. Vợ chồng mà sống với
nhau như kẻ thù, gấu ó, cãi cọ và ngay cả bạo hành nhau như cơm bữa hoặc đối xử
với nhau như người dưng nước lã... chắc chắc sẽ có nhiều kích thích xấu gây
căng thẳng trong máu, làm suy yếu hệ thống miễn nhiễm cũng như khả năng tiêu
hóa. Nói chung, cách con người đối xử với nhau hàng ngày không thể không ảnh hưởng
đến sức khỏe thể lý. Một cuộc sống hôn nhân lành mạnh có thể là chìa khóa của sống
khỏe và sống thọ.
Khi bàn về tuổi thọ, tạp chí Time cũng nêu lên
một trường hợp khá lý thú : hầu hết các tổng thống Mỹ đều sống thọ, mặc dù trên
thế giới có lẽ chẳng có công việc nào tạo căng thẳng cho bằng làm tổng thống của
cường quốc số một này. Ngoại trừ cựu Tổng thống Barack Obama là người tương đối
còn quá trẻ, tạp chí Time nhắc đến quyết tâm sống thọ và sống khỏe của hầu hết
các tổng thống khác. Tổng thống Ford có thói quen đi bơi và trượt tuyết. Tổng
thống Carter chạy bộ hầu như mỗi ngày. Riêng Tổng thống Reagan thích chặt cây
và cử tạ. Tổng thống Bush cha còn đi xa hơn trong việc vận động cơ thể : mỗi
ngày ông chơi đến 3 hoặc 4 môn thể thao khác nhau. Ở vào tuổi 90, ông còn thử sức
khi nhảy dù và nhào lộn trên không. Riêng Tổng thống Bush con, người cùng tuổi
với tôi, thì lại đi xe đạp mỗi ngày. Riêng một ông tổng thống khác cũng cùng tuổi
với tôi là Clinton thì lại khép mình vào việc thiền niệm và một cách dinh dưỡng
rất nghiêm nhặt. Những bài nghiên cứu của tạp chí Time về tuổi thọ được viết hồi
năm 2015 cho nên không nêu lên trường hợp của đương kim Tổng thống Biden, người
được biết dù ở tuổi xấp xỉ 80 vẫn tập thể dục mỗi ngày.
Bên cạnh cuộc sống có kỷ luật như tập thể dục
mỗi ngày, tạp chí Time còn nhấn mạnh rằng dấn thân vào một công việc có ý nghĩa
cũng có thể giúp kéo dài tuổi thọ. Không biết có phải vì ý thức về bí quyết trường
thọ này không mà hầu hết các cựu tổng thống Mỹ đều lăn xả vào hoạt động từ thiện.
Như trường hợp cựu Tổng thống Clinton mở chiến dịch có tên "Global
Initiative" (Sáng kiến toàn cầu), nhằm thúc đẩy các nhà lãnh đạo thế giới
tìm kiếm những giải pháp thiết thực cho những thách đố khẩn thiết nhứt của thế
giới. Riêng cựu Tổng thống Bush con thì lại dành trọn thì giờ để chăm sóc cho
các cựu chiến binh.
https://live.staticflickr.com/65535/51832277570_2dccede589.jpg
Hoa Kỳ vừa cử hành Ngày Mục sư Luther King
(1929-1968) hôm thứ Hai 17 tháng Giêng vừa qua.
Một công việc có ý nghĩa có thể kéo dài tuổi
thọ của con người. Nhưng thế nào là một công việc có ý nghĩa ? Nghĩ đến mối
liên hệ giữa một công việc có ý nghĩa và tuổi thọ của con người, tôi lại liên
tưởng đến sự trường thọ của một số lãnh tụ cộng sản. Điển hình là Đại tướng Võ
Nguyên Giáp. Sống đến 103 tuổi như ông, đối với một người Việt Nam, quả là đại
thọ. Những người cộng sản ca tụng đủ mọi "nhân đức" của ông. Nhưng
riêng ông, khi bước vào tuổi già, liệu ông có bao giờ hồi tâm nghĩ đến vai trò
của mình trong cuộc chiến do cộng sản gây ra khiến cho bao nhiêu mạng người vô
tội bị sát tế trên bàn thờ của một thứ chủ nghĩa vô nhân đạo không ? Đó có phải
là một cuộc sống thực sự có ý nghĩa không ?
Một cây đại thụ cộng sản khác là Đặng Tiểu
Bình (1904-1997), người đã ra lệnh sát hại không chút xót thương đoàn người biểu
tình ôn hòa tại Quảng trường Thiên An Môn ngày 4 tháng Sáu năm 1989, có bao giờ
hồi tâm để nghĩ rằng hành động sát nhân của mình là một hành động có ý nghĩa
không ?
Ra đi ở tuổi 90 như trường hợp của một đồ tể cộng
sản khác là Fidel Castro (1926-2016) cũng phải kể là trường thọ. Thu tóm quyền
lực trong bàn tay sắt của mình trong suốt 50 năm trời, mặc cho đất nước có suy
vong, dân chúng có khốn khổ, có bao giờ ông nghĩ rằng đó là một hành động có ý
nghĩa không ?
Nghĩ đến tuổi thọ của một số lãnh tụ cộng sản,
tôi không thể không nhớ đến những câu kết trong truyện "Ông Bình Vôi"
của nhà văn Phan Khôi (1887-1959) được đăng trong "Giai Phẩm Mùa
Thu", tập I : "Những kiếp người sống lâu trăm tuổi. Y như một cái
bình vôi. Càng sống càng tồi. Càng sống càng bé lại".
Nhà văn Phan Khôi và các văn hữu của ông trong
nhóm Nhân Văn Giai Phẩm, nếu có bị trù dập cho đến chết, cùng vì đã có cái nhìn
như thế về tuổi thọ.
Cũng như bao nhiêu người trong cõi nhân sinh
này, tôi ham sống và sợ chết. Thành ra ở khởi đầu một năm, tôi thường lập lại một
số quyết tâm và một trong những quyết tâm đó là cố gắng sống khỏe, sống có kỷ
luật để phòng ngừa bệnh tật. Và dĩ nhiên, để sống thọ, như tạp chí Time đã chỉ
ra, quan trọng hơn cả chính là cần phải có một cuộc sống có ý nghĩa.
Hoa Kỳ vừa cử hành Ngày Mục sư Luther King
(1929-1968) hôm thứ Hai 17 tháng Giêng vừa qua. Bị sát hại khi chưa tròn 40 tuổi,
phải nói là yểu mệnh. Nhưng trong cuộc đời ngắn ngủi ấy, vị mục sư này đã thực
hiện được cuộc cách mạng vĩ đại nhứt trong lịch sử của Hiệp Chủng Quốc Hoa Kỳ :
với cái chết của ông, quyền bình đẳng, mà cụ thể là quyền được đi bầu của người
da đen đã được nhìn nhận !
Có lẽ đã đoán trước cái chết của mình, mục sư
King đã từng nói : "Điều quan trọng không phải là tuổi thọ mà là phẩm chất
của cuộc sống". Trái với hình ảnh của những người "càng sống càng tồi,
càng sống càng teo", cố Mục sư Martin Luther King đã thể hiện một nhân
cách lớn, vượt lên trên số tuổi đời ngắn ngủi của ông. Với cuộc tranh đấu và nhứt
là cái chết của mình, cố Mục sư King đã cho thấy thế nào là một cuộc sống có ý
nghĩa. Đó là cuộc sống cho sự thật và sự thật mà ông đã sống chết cho chính là
quyền bình đẳng của người Mỹ gốc Phi Châu !
https://live.staticflickr.com/65535/51831663378_5024512eca.jpg
Dù có thọ cỡ nào mà cứ dối trá thì chẳng khác nào
cái bình vôi
Phải công tâm nhìn nhận rằng dù có "vĩ đại"
đến đâu, Hoa Kỳ là quốc gia đã chìm ngập trong dối trá kể từ khi công bố bản
Tuyên Ngôn Độc Lập ngày 4 tháng Bảy năm 1776 đến nay. "Những chân lý hiển
nhiên" mà bản tuyên ngôn khẳng định là "mọi người sinh ra đều bình đẳng,
họ được Tạo Hóa ban cho một số quyền tất yếu bất khả xâm phạm, trong đó có quyền
sống, quyền tự do và quyền mưu cầu hạnh phúc". Nhà văn Anh George Orwell
(1903-1950) đã mỉa mai về điều được gọi là bình đẳng trong các chế độ cộng sản
khi ông viết trong tác phẩm "Trại súc vật" (Animal Farm): "Tất cả
mọi con vật đều bình đẳng, nhưng có những con vật bình đẳng hơn". Nếu áp dụng
vào xã hội Mỹ kể từ lúc công bố bản Tuyên Ngôn Độc Lập cho đến thời của cố Mục
sư King và ngay cả đến ngày nay, câu nói của Orwell xem ra vẫn có giá trị : mọi
người sinh ra đều bình đẳng, nhưng người da trắng bình đẳng hơn người da đen !
Mãi cho đến nay, sau gần 2 thế kỷ rưỡi bản Tuyên Ngôn Độc Lập được công bố, người
Mỹ gốc Phi Châu vẫn còn phải rên xiết kêu gào : "Sự sống của người da đen
(cũng) là (điều) quan trọng" (Black life matters) !
Sự dối trá, tưởng đã lùi bước trước cái chết
vì sự thật của cố mục sư King hồi năm 1968, nay dường như đã phủ lên xã hội Mỹ
một bức màn xem ra còn đen tối hơn. Một tên gian manh dối trá, với một tư cách
tồi tệ như Donald Trump, đã được bầu làm nguyên thủ quốc gia và mặc dù đã bị
đánh bại trong một cuộc bầu cử tự do và công bằng, vẫn tiếp tục được suy tôn
như một vị cứu tinh ! Sự thật dường như đã lùi bước trước dối trá !
Đầu năm, nghĩ về tuổi thọ và tưởng nhớ cố Mục
sư King, tôi lại được cụ Phan Khôi cảnh cáo : dù có thọ cỡ nào mà cứ dối trá
thì chẳng khác nào cái bình vôi : "Càng sống càng tồi. Càng sống càng bé lại".
Chu Văn
(20/01/2022)
No comments:
Post a Comment