Covid: Bộ xét nghiệm Việt
Á từ góc nhìn an nguy của thể chế
Tiến sĩ Khoa học Boristo Nguyễn
Gửi cho BBC từ Moscow, Nga
21 tháng 1 2022
https://www.bbc.com/vietnamese/vietnam-60067146
Việc sử dụng một cách ồ ạt bộ xét nghiệm Việt Á với
nguồn gốc và chất lượng đáng ngờ chắc chắn đã đưa ra rất nhiều chẩn đoán sai.
Đấy là chưa nói đến việc nâng khống giá để bòn
rút tiền của người dân.
Lợi dụng tình hình căng thẳng của đại dịch, bằng
cách hối lộ và những thủ đoạn trái với luật pháp để trục lợi, gây tổn thất về
sinh mạng và tiền của của dân là một tội ác rất lớn. Những kẻ gây ra tội ác này
cần phải bị trừng trị một cách thích đáng.
Từ vụ án Việt Á
Hãy thử điểm lại những gì có liên quan đến vụ
án Việt Á, trực tiếp hay gián tiếp tạo điều kiện để cái ác hình thành và phát
tác:
- Chính sách ồ ạt ép người dân phải xét nghiệm
Covid. Việc này lợi bất cấp hại, tập trung đông người mà tổ chức lộn xộn chính
lại tạo ra kết quả ngược, tăng lây lan trong cộng đồng. Có lẽ không một quốc
gia nào có cách làm như vậy. Chính như vậy đã "kích cầu", tạo ra môi
trường thuận lợi cho việc lợi dụng dịch bệnh để làm tiền, trục lợi.
- Ngày 23/1/2020: Việt Nam có ca nhiễm
Covid-19 đầu tiên.
- Tháng 2/2020 Học viện Quân Y ký hợp đồng với
Bộ Khoa học và công nghệ đề tài 19 tỷ nghiên cứu khoa học về bộ xét nghiệm thời
hạn đến tháng 7 năm 2020, gia hạn đến tháng 10/2020. Tuy đề tài chưa nghiệm thu
(dự kiến vào tháng 12/2021) nhưng ngày 3/3/2020, tức chỉ sau 1 tháng, đã được Hội
đồng khoa học công nghệ cấp quốc gia đã thông qua và bộ Y tế cấp phép sử dụng.
- Ngày 4/3/2020, đúng 1 ngày sau đó, Bộ Y tế vội
vã cấp phép sử dụng cho bộ xét nghiệm Việt Á.
- Ngày 22/4/2020 và 26/4/2020 Bộ Khoa học và
Công nghệ liên tiếp đưa các thông tin sai sự thật về bộ xét nghiệm Việt Á:
"Bộ Y tế Anh cấp chứng nhận đạt chuẩn châu Âu cho bộ kit SARS-Cov-2 của Việt
Nam" và "Bộ KIT xét nghiệm Covid-19 của Việt Nam được Tổ chức y tế chấp
thuận".
- Ngay ngày 2/7/2021, trong "Danh sách
các sinh phẩm chẩn đoán/trang thiết bị y tế chẩn đoán in vitro xét nghiệm vi
rút Sars-Cov-2" gửi các sở y tế địa phương và các bệnh viện trực thuộc Bộ
y tế do Vụ trưởng Vụ Trang thiết bị và công trình y tế Nguyễn Minh Tuấn ký, bộ
xét nghiệm Việt Á được đưa lên vị trí số 1, với khả năng cung ứng 3 triệu bộ
xét nghiệm/tháng, giá 470.000 đồng/bộ xét nghiệm.
- Tháng 3/2021 công ty Việt Á được trao tặng
Huân chương Lao động hạng 3 theo đề xuất của UBND thành phố HCM "do có
thành tích xuất sắc trong việc nghiên cứu, chế tạo và ứng dụng sinh phẩm
Real-time RT-PCR phát hiện virus SARS-CoV-2".
- Hàng loạt lãnh đạo các CDC địa phương và các
đơn vị trực thuộc Bộ Y tế đã thông đồng, cấu kết với công ty Việt Á để nâng khống
giá kit test Covid-19. Phan Quốc Việt, TGĐ công ty Việt Á khai đã chi hoa hồng
800 tỷ đồng "lót tay" để thu lợi 500 tỷ đồng.
- Xưởng sản xuất với qui mô hàng triệu bộ xét
nghiệm của Việt Á rộng chỉ có 10m2.
- Từ tháng 9 đến tháng 12/2021 Việt Á nhập khẩu
3 triệu bộ xét nghiệm từ Trung Quốc.
'Những điều trông
thấy'
Như vậy, ta sẽ thấy:
·
Qui mô của vụ án rất lớn,
cả về mức độ tác động xã hội lẫn sự dính líu của nhiều cơ quan nhà nước. Đây
không còn đơn thuần là một vụ tham nhũng, nâng khống giá mà có dấu hiệu lũng đoạn
nhà nước, dàn dựng một cách hệ thống, lớp lan bài bản gồm nhiều mắt xích:
·
hình thành chính sách để
tạo thị trường,
·
lập đề tài khoa học bằng
vốn nhà nước để tạo tính chính danh cho sản phẩm,
·
các cơ quan nhà nước đưa
thông tin sai sự thật để tạo tính chính danh và quảng cáo cho sản phẩm,
·
qua truyền thông, thậm
chí sử dụng cả biện pháp trao Huân chương lao động để quảng cáo cho chất lượng
của sản phẩm, biện luận cho nhu cầu sử dụng cũng như giá thành cao của sản phẩm
·
qui mô nhà xưởng của công
ty Việt Á rất nhỏ nên không thể cung cấp được hàng triệu bộ xét nghiệm mỗi
tháng. Những bộ xét nghiệm này hoặc được nhập từ nước ngoài về rồi thay nhãn
mác, hoặc được làm giả trong nước. Việc nhập số lượng lớn bộ xét nghiệm phải được
sự thống nhất của cơ quan Hải quan. Việc làm hàng giả hay thay nhãn mác (bản chất
vẫn là làm giả) với qui mô lớn phải được các cơ quan chức năng chống hàng giả bỏ
sót, không truy cứu trách nhiệm.
·
Chuỗi mắt xích những việc
làm này là để hình thị trường, tạo ra một cái áo khác đẹp và đưa hàng giả vào bắt
dân phải sử dụng.
·
Qua lời khai nhận của Phan
Quốc Việt về con số 800 tỷ lót tay và lợi nhuận thu về 500 tỷ phải chăng đây là
"tỷ lệ vàng" 40/60 của luật ăn chia, "lại quả" trong các
phi vụ tham nhũng ở Việt Nam?
An ninh quốc gia,
an toàn thể chế
Nhưng điều quan trọng hơn muốn nói đây là vấn
đề an ninh quốc gia, sự an toàn của thể chế.
Lịch sử hiện đại cho thấy hiểm họa an ninh quốc
gia không chỉ đến từ bên ngoài mà còn tiểm ẩn bởi những nguy cơ bên trong.
Không ít chế độ đã sụp đổ chính vì những mối hiểm họa xuất phát từ ngay trong
lòng của nó.
Có một câu hỏi: Tại sao vụ Việt Á với qui mô
như vậy lại có thể xảy ra, ai thực sự là người chủ mưu, đạo diễn chính trong vụ
này?
Cả 2 câu trả lời cho câu hỏi này đều chứng tỏ
hệ thống an ninh quốc gia có lỗ hổng nghiêm trọng.
Nếu câu trả lời là Phan Quốc Việt và công ty
Việt Á chỉ bằng tiền hối lộ mà có thể thao túng được cả một hệ thống các cơ
quan nhà nước thì chứng tỏ cái hệ thống chính quyền có vấn đề về an ninh rất lớn,
mất khả năng tự bảo vệ trước sự tha hóa bởi đồng tiền.
Nhà nước có thể bỏ ra hàng tỷ ngoại tệ mua vũ
khí, trang bị cho quân đội để phòng chống nguy cơ bên ngoài nhưng chỉ với 800 tỷ,
một con số khá nhỏ mà có thể tác động, tạo ảnh hưởng đến như vậy thì là điều rất
đáng lo.
Ngược lại, nếu đằng sau Việt Á có thế lực chống
lưng, bảo kê thì tình hình cũng không kém tồi tệ. Chính quyền đã bị những nhóm
vì lợi ích cá nhân thao túng một cách có hệ thống thì đây cũng chính là vấn đề
an ninh nghiêm trọng.
-----
Bài viết thể hiện quan điểm và văn phong riêng của
Tiến sĩ Khoa học Boristo Nguyễn, Moscow, Nga
*
Xem thêm:
Covid: Bộ xét nghiệm Việt
Á 'dưới chuẩn WHO' gây hậu quả 'cực kỳ nguy hiểm'?
Covid: Việt Á nói bộ
xét nghiệm 'đạt chuẩn WHO và Anh' để bán giá cao?
Covid-19: 'Khó hiểu vì bộ
xét nghiệm Việt Á được các bộ VN chấp thuận'
Ý kiến nói không nên
'xét nghiệm Covid đại trà tại TP HCM'
*
TIN LIÊN QUAN
Vụ bộ xét nghiệm Việt
Á: 'Một lỗi quá nặng trong khoa học'
28 tháng 12 2021
.
Việt Á bán bộ xét nghiệm
Covid giá cao mà chất lượng 'không được WHO chấp nhận'
20 tháng 12 năm 2021
.
Covid: Bộ xét nghiệm
Việt Á là 'hàng nội, giá ngoại', không được WHO và Anh công nhận
21 tháng 12 năm 2021
.
30 năm Liên Xô tan rã: Nước
Nga mới đã giúp nhiều người Việt 'đổi đời'
13 tháng 12 năm 2021
No comments:
Post a Comment