Lạm
phát lên mức cao nhất 40 năm
Bình Phương -
Saigon Nhỏ
12 tháng 1, 2022
https://saigonnhonews.com/thoi-su/hoa-ky/lam-phat-len-muc-cao-nhat-40-nam/
Lạm phát của Mỹ đã lên mức cao nhất trong gần bốn
mươi năm do mất cân bằng cung cầu liên quan đến đại dịch, cùng với các biện
pháp kích thích nhằm thúc đẩy nền kinh tế của chính phủ.
Người tiêu dùng hiện
nay phải tính toán kỹ chi tiêu gia đình do giá thực phẩm ngày càng cao – Minh họa:
Imants Kaziļuns/Unsplash
Lạm phát của Mỹ đã lên mức cao nhất trong gần bốn
thập niên do mất cân bằng cung cầu liên quan đến đại dịch, cùng với các biện
pháp kích thích nhằm thúc đẩy nền kinh tế của chính phủ.
Bộ Lao Động cho biết hôm Thứ Tư 12 Tháng Một,
chỉ số giá tiêu dùng (consumer price index – CPI) – đo lường mức
giá mà người tiêu dùng phải trả cho hàng hóa và dịch vụ – đã tăng 7% trong
Tháng Mười Hai 2021 so với một năm trước đó, cao hơn mức 6.8% trong Tháng Mười
Một. Đây là mức lạm phát cao nhất kể từ năm 1982 và đánh dấu tháng thứ ba liên
tiếp lạm phát vượt mức 6%.
Cái gọi là lạm phát lõi (core
inflation) – không bao gồm giá thực phẩm và năng lượng thường xuyên biến
động – đã tăng 5.5% trong Tháng Mười Hai so với một năm trước – cao hơn mức
tăng 4.9% của Tháng Mười Một và là mức cao nhất kể từ năm 1991.
Nhưng tính theo tháng, CPI Tháng Mười Hai chỉ
tăng 0.5% so với tháng trước, tốc độ tăng có phần chậm lại so với Tháng Mười và
Tháng Mười Một.
Lạm phát cao đã khiến nhiều người tiêu dùng Mỹ
phải kiềm chế chi tiêu.
Lần cuối cùng giá tiêu dùng đạt mức tăng hàng
năm như vậy là vào Tháng Sáu năm 1982, nhưng hoàn cảnh lúc đó rất khác so với
ngày hôm nay. Lạm phát ở Mỹ lên tới 14.8% năm 1980 khi cuộc cách mạng Iran 1979
đẩy giá xăng dầu lên cao. Lúc đó Chủ tịch Cục Dự trữ Liên bang (Fed) mới được bổ
nhiệm là ông Paul Volcker đã đặt ra mục tiêu đè bẹp lạm phát bằng cách tăng mạnh
lãi suất, gây ra một cuộc suy thoái ngắn vào năm 1980. Khi lãi suất đạt 19% vào
năm 1981, một cuộc suy thoái sâu hơn đã bắt đầu. Vào mùa Hè năm 1982, cả lạm
phát và lãi suất đều giảm mạnh.
Ngày nay, đại dịch COVID-19 gây ra sự gián đoạn
chuỗi cung ứng, thiếu hụt hàng hóa và nguyên liệu – đặc biệt là xe hơi – cùng với
nhu cầu mạnh mẽ của người tiêu dùng và các biện pháp kích thích của chính phủ
là nguyên nhân dẫn đến sự gia tăng lạm phát.
Giá xe hơi và xe tải đã qua sử dụng tăng tới
37.3% trong Tháng Mười Hai so với một năm trước, đồ nội thất phòng khách, nhà bếp
và phòng ăn tăng 17.3%. Giá vé máy bay và đặc biệt là giá phòng khách sạn đã
tăng trong Tháng Mười Hai dù giá vé cho các dịch vụ giải trí đã giảm.
Việc tăng giá năng lượng (xăng dầu) do gián đoạn
liên quan đến đại dịch cũng như các yếu tố thời tiết và địa chính trị – đã có dấu
hiệu bớt căng thẳng. Giá xăng giảm 0.5% trong Tháng Mười Hai so với tháng trước.
Tuy nhiên, giá lương thực vẫn cao, tăng 0.5%
trong Tháng Mười Hai, chậm hơn một chút so với tháng trước. Các nhà cung cấp thực
phẩm đã tăng giá trong năm tới từ 25% đến 35% so với mức giá trước đại dịch.
Cho đến nay, khách hàng đang chấp nhận mức tăng vì không có lựa chọn nào khác.
https://saigonnhonews.com/wp-content/uploads/2022/01/Untitled-420x266.jpg
Tổng thống Biden cho rằng để kiềm chế lạm phát còn
nhiều việc phải làm.
Tình trạng thiếu lao động vẫn tiếp tục. Báo
cáo việc làm Tháng Mười Hai của Bộ Lao Động ghi nhận tỷ lệ thất nghiệp đã giảm
xuống 3.9% từ 4.2% trong Tháng Mười Một. Mức lương trung bình theo giờ đã tăng
4.7% trong Tháng Mười Hai so với một năm trước, cao hơn nhiều so với mức tăng
trung bình khoảng 3% trước đại dịch. Tăng lương góp phần đẩy lạm phát lên cao
vì chúng hỗ trợ mức chi tiêu cao hơn, nhưng tăng lương cũng làm tăng chi phí
cho doanh nghiệp. Vào Tháng Mười Hai, khoảng 49% doanh nghiệp nhỏ cho biết họ
có kế hoạch tăng giá trong ba tháng tới, theo Hiệp hội thương mại quốc gia của
các doanh nghiệp độc lập.
Các nhà kinh tế và Fed kỳ vọng lạm phát sẽ giảm
bớt trong năm nay khi các nút thắt về nguồn cung được giải tỏa và nhu cầu trở lại
bình thường, nhưng biến thể Omicron của COVID-19 đã làm tăng thêm sự không chắc
chắn về triển vọng kinh tế và đại dịch tiếp tục bùng phát mạnh. Điều gì sẽ xảy
ra trong thời gian tới có lẽ là câu hỏi lớn nhất về chính sách kinh tế của năm
2022.
Chủ tịch Fed hiện nay Jerome Powell trong bài
phát biểu trước Quốc Hội hôm qua Thứ Ba cho biết ông lạc quan rằng vấn đề gián
đoạn chuỗi cung ứng sẽ giảm bớt trong năm nay và giúp giảm lạm phát. Tuy nhiên,
ông cũng lưu ý tình trạng thiếu lao động của Mỹ có thể là một vấn đề trong
tương lai.
Lạm phát cao là tin xấu cho Tòa Bạch Ốc và các
nhà hoạch định chính sách kinh tế vì giá cả tăng xói mòn niềm tin của người
tiêu dùng và phủ bóng đen bất định lên tương lai của nền kinh tế. Điều đó sẽ có
ảnh hưởng xấu tới uy tín của đảng Dân Chủ cầm quyền khi chỉ còn mười tháng nữa
là đến cuộc bầu cử Quốc Hội giữa kỳ. Trong một bài đăng trên Twitter sáng nay
Thứ Tư, Tổng thống Joe Biden nói rằng lạm phát đã có dấu hiệu giảm tốc độ nhưng
chưa hài lòng. “Chúng ta có tiến bộ trong việc làm chậm tốc độ tăng
giá. Nhưng vẫn còn nhiều việc phải làm – Tôi vẫn tập trung vào việc hạ chi phí
của các gia đình và duy trì tăng trưởng kinh tế mạnh”, ông Biden viết.
Tuần trước Fed công bố kế hoạch tăng lãi suất
ba lần trong năm 2022 như một biện pháp kiềm chế lạm phát; nhưng với tình hình
này có thể số lần tăng lãi suất sẽ nhiều hơn. Thị trường chứng khoán phản ứng
tích cực trước thông báo của ông Powell trước Quốc Hội rằng Fed đang chuyển
sang chiến lược chống lạm phát sau nhiều tháng nỗ lực vực dậy nền kinh tế bị đại
dịch tàn phá. Vào giữa phiên giao dịch hôm nay 12 Tháng Một, các chỉ số Dow
Jones, S&P 500 và Nasdaq đều tăng nhẹ so với hôm qua.
-----------
Đọc thêm:
·
Bởi
đâu nhà cao cấp ở Mỹ lên cơn sốt?
·
Giám
đốc điều hành Twitter: ‘Lạm phát ở Mỹ sẽ rất tồi tệ’
·
Xăng
dầu tăng vọt, giá thực phẩm thúc đẩy lạm phát của Mỹ; thị trường lao động thắt
chặt
No comments:
Post a Comment