THẾ GIỚI HÔM NAY : 25/08/2020 (The Economist)

 

Thế giới hôm nay: 25/08/2020

The Economist

Biên dịch: Đỗ Đặng Nhật Huy

25/08/2020

http://nghiencuuquocte.org/2020/08/25/the-gioi-hom-nay-25-08-2020/

 

Biểu tình nổ ra ở Wisconsin sau khi cảnh sát bắn nhiều phát vào lưng một người đàn ông da đen, Jacob Blake, 29 tuổi, khi phản ứng lại cái họ cho là một vụ việc bạo lực gia đình. Các quan chức thành phố Kenosha đã tuyên bố lệnh giới nghiêm ban đêm vì bất ổn bùng phát sau vụ việc. Blake đang ở phòng săn sóc đặc biệt sau phẫu thuật. Căng thẳng giữa cảnh sát và cộng đồng người Mỹ gốc Phi gia tăng kể từ sau vụ giết George Floyd bởi các sĩ quan ở bang láng giềng Minnesota.

 

Thủ đô Seoul của Hàn Quốc lần đầu tiên đưa ra quy định bắt buộc đeo khẩu trang ở cả không gian công cộng trong nhà và ngoài trời. Quốc gia này ban đầu đã làm tốt trong việc ngăn chặn covid-19 lây lan, nhưng giờ đây đối mặt với một làn sóng ca nhiễm mới. Chính phủ cũng áp đặt các quy định giãn cách xã hội chặt chẽ hơn ở các khu vực khác của đất nước.

 

Cơ quan Quản lý Thực phẩm và Dược phẩm Hoa Kỳ đã cấp phép khẩn cấp cho việc sử dụng liệu pháp huyết tương để điều trị covid-19. Phương pháp này điều trị bằng cách tiêm máu giàu kháng thể của những người đã khỏi bệnh. Tổng thống Donald Trump tuyên bố nó có thể giúp giảm 35% số người chết. Các báo cáo cũng cho thấy ông có thể đẩy nhanh việc phê duyệt một vắc-xin coronavirus xuất xứ châu Âu, để bắt kịp thời gian cho cuộc bầu cử tháng 11.

 

Đức đã đặt Alexei Navalny, một chính trị gia đối lập người Nga và là người chỉ trích Vladimir Putin, trong tình trạng bảo vệ ở bệnh viện. Ông Navalny, người đang hôn mê, được chuyển đến Berlin để điều trị sau khi bị ốm trên chuyến bay từ thành phố Tomsk của Siberia đến Moskva. Người phát ngôn của Thủ tướng Đức Angela Merkel xác nhận rằng “có vẻ như ông Navalny đã bị đầu độc”.

 

Phát biểu tại Jerusalem, ngoại trưởng Mỹ Mike Pompeo cam kết Israel sẽ duy trì lợi thế quân sự ở Trung Đông. Thỏa thuận thiết lập  bình thường hoá quan hệ giữa Israel và UAE trong tháng này đã khiến Israel lo lắng UAE có thể tiếp cận vũ khí của Mỹ, chẳng hạn như máy bay chiến đấu F-35. Nhưng ông Pompeo khẳng định cam kết của Mỹ duy trì “lợi thế chất lượng quân sự” cho  Israel.

 

Tesco, chuỗi siêu thị lớn nhất Anh, sẽ tạo ra 16.000 việc làm. Nhân viên mới bao gồm tài xế giao hàng và “người lấy hàng” nhà kho. Doanh số bán hàng trực tuyến hiện chiếm 16% doanh thu của công ty, so với 9% trước đại dịch. Tin tức này là một điểm sáng hiếm hoi cho ngành bán lẻ của Anh. Tuần trước Marks & Spencer, một công ty chuyên bán đồ cao cấp, thông báo cắt giảm 7.000 việc làm.

 

Đảng Bảo thủ Canada chọn Erin O’Toole làm lãnh đạo mới. Đảng đối lập chính giành được nhiều phiếu bầu hơn Đảng Tự do của Justin Trudeau trong cuộc bầu cử năm ngoái, nhưng ông Trudeau vẫn là thủ tướng khi đứng đầu chính phủ thiểu số. Ông O’Toole, người từng là hoa tiêu trực thăng của lực lượng không quân, hứa sẽ cứng rắn với Trung Quốc, tạm thời giảm nhập cư và xây dựng các đường ống dẫn dầu.

 

TIÊU ĐIỂM

 

Tranh luận trước bầu cử New Zealand

Các lãnh đạo đảng hôm nay bước vào cuộc tranh luận đầu tiên của họ trước cuộc bầu cử New Zealand ngày 17 tháng 10. Phong cách của họ hoàn toàn khác nhau. Jacinda Ardern, thủ tướng đảng Lao động, như lời bà nói, “tự hào tập trung vào sự đồng cảm”. Judith Collins, người đứng đầu Đảng Quốc gia bảo thủ, thì được gọi là “kẻ huỷ diệt” vì phong cách chính trị mang tính chiến đấu đặc trưng của bà. Tuy nhiên, các cuộc thăm dò cho thấy chính bà mới là người bị huỷ diệt.

 

Trong khi bà Ardern được lòng cử tri nhờ nỗ lực loại bỏ covid-19 ở New Zealand, thì phe đối lập lại rơi vào tình trạng hỗn loạn. Collins là lãnh đạo thứ ba của đảng kể từ tháng 5. Liệu một đợt bùng phát covid-19 khiến Auckland rơi vào phong tỏa có thể giúp bà tăng cơ hội? Bà Collins nói phe bảo thủ sẽ “bổ sung chất thép” vào các cơ quan kiểm soát biên giới của New Zealand, nhằm ngăn virus xâm nhập. Nhưng hiện chỉ có 123 ca nhiễm ở nước này — và vị thế lãnh đạo của bà Ardern trông thật vững vàng.

 

Bệnh bại liệt vẫn chưa hoàn toàn bị xóa sổ

Hôm nay một ủy ban y tế độc lập do WHO chỉ định dự kiến sẽ tuyên bố Châu Phi đã xóa sổ bệnh bại liệt. Song, điều này không có nghĩa căn bệnh đã ngừng làm liệt trẻ em châu Phi. Hiện nay virus bại liệt chỉ còn hoạt động ở hai quốc gia, Afghanistan và Pakistan. Nhưng hơn 20 quốc gia, chủ yếu ở châu Phi, có các đột biến có hại của virus trong vắc xin bại liệt uống. Virus-vắc-xin, một dạng virus bị làm yếu, được đào thải một thời gian sau khi chủng ngừa bằng đường uống.

 

Nó có thể  gây  nhiễm — và lây truyền — cho bất kỳ ai không được tiêm chủng. Nếu chuỗi lây nhiễm này kéo dài hơn một năm, Virus-vắc-xin có thể biến đổi thành dạng gây bại liệt. Việc ngưng trệ chủng ngừa định kỳ cho trẻ em ở các nước đang phát triển vì đại dịch covid-19 đang tạo ra mảnh đất màu mỡ cho những đột biến như vậy — và cho sự lây lan của virus từ Pakistan và Afghanistan. Bệnh bại liệt vẫn chưa thực sự biến mất.

 

Delta gặp rắc rối vì Virgin Atlantic

Hôm nay Virgin Atlantic, hãng hàng không mà hãng vận tải Mỹ Delta sở hữu 49% cổ phần, sẽ ra hầu tòa phá sản ở London. Các hãng hàng không từng rất quan tâm đến việc hợp tác liên doanh với các hãng hàng không nước ngoài. Khi suôn sẻ, các thương vụ giúp tăng số lượng điểm đến mà hành khách của hãng hàng không có thể kết nối, xây dựng thị phần của hãng trên các đường bay quốc tế béo bở. Còn nếu không, chúng có thể khiến các hãng phải trả giá đắt.

 

Trước covid-19, Etihad có thể đã mất ít nhất 3 tỷ USD khi các đối tác liên doanh chính của họ, Air Berlin, Alitalia và Jet Airways sụp đổ. Giờ đây, do các hạn chế đi lại vì covid-19, Delta đang ở trong tình trạng tương tự. Một số đối tác liên doanh của họ, bao gồm Aeromexico, LATAM và Virgin Australia, đã nộp đơn xin phá sản. Các ông chủ của Virgin Atlantic hy vọng các chủ nợ sẽ đồng ý với gói giải cứu Virgin trị giá 1,2 tỷ bảng Anh (1,6 tỷ USD). Nếu không, hãng hàng không của Anh có thể hết tiền và bị thanh lý ngay trong tháng tới.

 

Gamescom 2020 khai mạc

Các thể loại giải trí ảo, nhất là trò chơi điện tử, hoạt động tốt trong phong tỏa coronavirus. Vào thứ Năm, các game thủ và nhà phát triển sẽ được xem trước về những điểm mới của năm 2021, bằng lễ khai mạc Gamescom, một trong những hội chợ thương mại lớn nhất của ngành. Sự kiện năm ngoái thu hút 373.000 người đến Cologne, địa điểm tổ chức, với hơn nửa triệu người xem live stream đêm khai mạc.

 

Sự kiện năm nay xem ra sẽ có nhiều người xem hơn nữa, vì — nhờ đại dịch covid-19 — nó được tiến hành hoàn toàn online. Những người tham gia có thể mong đợi một loạt các trò chơi đã công bố và các sản phẩm mới. Được mong chờ nhất sẽ là bất kỳ tin đồn nào về máy chơi game PlayStation 5 của Sony và máy Xbox Series X của đối thủ Microsoft. Cả hai đều dự kiến sẽ ra mắt trước cuối năm nay, mang theo một loạt các tựa game mới, công nghệ cao, và thúc đẩy mạnh mẽ hơn nữa một ngành vốn đang hoạt động rất tốt.

 

Salesforce cùng Oracle đối mặt rắc rối pháp lý

Salesforce, với thu nhập quý hai được công bố hôm nay, đã làm giàu nhờ bán phần mềm giúp các doanh nghiệp theo dõi tốt hơn thông tin khách hàng. Tuy nhiên, theo các cáo buộc pháp lý, họ có thể đã theo dõi quá sát. Salesforce và Oracle, một gã khổng lồ khác của thị trường quản lý quan hệ khách hàng, hiện phải đối mặt với một trong những vụ kiện tập thể lớn nhất theo Quy định Chung về Bảo vệ Dữ liệu của EU kể từ khi Nghị viện Châu Âu thông qua luật bảo mật dữ liệu bốn năm trước.

 

Nguyên đơn, một nhóm hoạt động có tên The Privacy Collective, khiếu nại rằng cả hai công ty đều vi phạm luật khi theo dõi dữ liệu của người dùng trên các trang web ngoài quyền của họ mà không có sự đồng ý. Nhóm có thể yêu cầu 10 tỷ euro bồi thường thiệt hại. Salesforce và Oracle nói các cáo buộc không có giá trị. Salesforce cũng phải đối mặt với một vụ kiện tại tòa liên bang ở California vì cáo buộc vi phạm luật bảo mật dữ liệu của tiểu bang vì không bảo vệ dữ liệu khách hàng khỏi tin tặc.