Thanh Hà – RFI
Đăng
ngày 04-03-2018
Nếu nổ ra một cuộc
chiến thương mại giữa Mỹ với một phần còn lại của thế giới, ai được, ai thua ?
Đó có phải là một cuộc chiến vừa "tốt, vừa dễ thắng" cho Hoa Kỳ như lời
tổng thống Trump đã khẳng định hay không ?
Nguyên
nhân chiến tranh thương mại?
Từ
một tuần qua, chính quyền Trump đơn phương thông báo kế hoạch đánh thuế 25 % và
10 % nhắm vào thép và nhôm bán sang Mỹ. Tất cả các đối tác thương mại của
Washington đều phẫn nộ. Nhiều bên đòi kiện Hoa Kỳ ra trước Tổ Chức Thương Mại
Thế Giới. Liên Hiệp Châu Âu báo trước, "đáp trả một cách tương xứng" và
đã chuẩn bị danh sách một loạt các mặt hàng của Mỹ nhập sang châu Âu sẽ bị áp
thuế. Trung Quốc nhấn mạnh sẽ có "những biện pháp cần thiết để bảo vệ
lĩnh vực xuất khẩu" của nước này.
Chiến
tranh thương mại ảnh hưởng gì đến kinh tế toàn cầu ?
Phần
lớn tăng trưởng của thế giới tùy thuộc vào các hoạt động giao thương. Tổng thống
Trump lên cầm quyền vào tháng 01/2017, rút nước Mỹ ra khỏi hiệp định TPP đòi
xét lại một loạt các thỏa thuận tự do mậu dịch với các đồng minh thân thiết nhất
như Canada, Hàn Quốc …
Quỹ
Tiền Tệ Quốc Tế liên tục khuyến cáo Nhà Trắng tránh dùng các biện pháp bảo hộ
làm phương hại tới tăng trưởng của toàn cầu và của bản thân nước Mỹ. Tân thống
đốc ngân hàng trung ương Hoa Kỳ ông Jerome Powell bằng một ngôn ngữ rất ngoại giao
cho rằng "tăng thuế nhập khẩu không phải là biện pháp hiệu quả nhất để
bảo vệ kinh tế Mỹ".
Chính
sách bảo hộ gây thiệt hại cho người tiêu dùng
Tăng
thuế nhập khẩu thép và nhôm đẩy giá thành các sản phẩm cần sử dụng hai loại
nguyên liệu này lên cao. Hãng xe Nhật Toyota báo trước : các nhà máy của Toyota
tại Mỹ mà phải mua nhôm và thép đắt hơn, giá thành của mỗi chiếc xe bán ra trên
thị trường Hoa Kỳ sẽ tăng cao, bất lợi cho người Mỹ. Giá cả đắt đỏ hơn, người
tiêu dùng nản lòng. Không có tiêu thụ, tăng trưởng của Mỹ qua đó bị tác hại
lây.
Bảo
hộ, biện pháp "tốt đối với nước Mỹ"?
Ngày
02/03/2018 để biện minh cho quyết định tăng thuế nhập khẩu đánh vào thép và
nhôm, Donald Trump viết trên Twitter : "Chúng ta cần bảo vệ đất nước
và người lao động Mỹ". Đây là một "cuộc chiến vừa tốt, vừa dễ
giành thắng lợi".
Tại
Hoa Kỳ, năm 2016 có khoảng 83.000 người làm việc trong các nhà máy sản xuất
thép và nhôm. Trong khi đó, những ngành công nghệ và công nghiệp sử dụng nhôm
và thép bảo đảm công việc làm cho 6,5 triệu người lao động Mỹ. Ai được, ai thua
?
Tổng
thống Trump chưa chính thức ban hành sắc lệnh về thuế nhập khẩu nhôm, thép, Hiệp
hội nông gia Mỹ than phiền, Nhà Trắng muốn bảo vệ các nhà máy nhôm, thép mà
quên mất rằng các đối tác thương mại của Hoa Kỳ có thể trả đũa, ngưng mua vào
nông phẩm made in USA hay đánh thuế lúa mì, thịt bò, ngũ cốc …
của Mỹ. Trung Quốc là thị trường lớn nhất mua đậu tương của Mỹ.
Trong
thời gian từ tháng 03/2002 đến cuối 2003, trong 18 tháng, chính quyền Bush tăng
thuế đánh vào thép bán cho Mỹ. Hậu quả là 200000 người lao động Hoa Kỳ bị vạ
lây, theo như nghiên cứu của viện Kinh Tế Oxford.
Đàm
phán lại NAFTA : Bài toán thêm nan giải
Từ
tháng 08/2017, Hoa Kỳ, Canada và Mêhicô đàm phán lại Hiệp Định Tự Do Mậu Dịch Bắc
Mỹ NAFTA vốn có hiệu lực từ 1994. Các bên đã trải qua sáu vòng đàm phán gay go
mà kết quả vẫn chưa đi tới đâu. Vào lúc các bên họp lại lần thứ 7 ở Mêhicô,
phái đoàn Mỹ đang đau đầu vì nhiệm vụ của họ càng khó được hoàn thành khi mà tổng
thống Trump tuyên chiến trên mặt trận nhôm và thép với Canada và cả Mêhicô.
Canada là nguồn cung cấp số 1 cho nước Mỹ, còn Mêhicô đứng hàng thứ tư.
----------------------------------
Thanh Hà – RFI
Đăng
ngày 04-03-2018
Bắc Kinh không muốn
lao vào một cuộc chiến thương mại với Washington nhưng sẽ "không
khoanh tay ngồi nhìn" nếu như quyền lợi của Trung Quốc bị đe dọa. Phát
ngôn viên Quốc Hội Trung Quốc, Trương Nghiệp Toái (Zhang Zesui) tuyên bố như
trên vào hôm nay, 04/03/2018, một ngày trước lễ khai mạc kỳ họp đầu tiên trong
năm của Quốc Hội khóa 13.
Đây
là lần đầu tiên một quan chức cao cấp Trung Quốc lên tiếng cảnh cáo Hoa Kỳ muốn
áp dụng chính sách bảo hộ mậu dịch, áp thuế nhôm và thép, cho dù là trên cả hai
thị trường này, Trung Quốc không là một nguồn cung cấp quan trọng của Mỹ.
Trả
lời báo chí, ông Trương Nghiệp Toái nhấn mạnh, Trung Quốc không muốn "nổ
ra chiến tranh thương mại" tuy nhiên "những quyết định dựa
trên những giả thuyết hay do việc đánh giá tình hình sai lệch có thể đem lại những
hậu quả mà không một bên nào mong muốn".
Theo
giới quan sát lời lẽ này phản ánh quan điểm từng được Bắc Kinh liên tục đưa ra
từ nhiều tháng qua đó là Trung Quốc không khơi mào một cuộc chiến thương mại
nhưng trong trường hợp "cần thiết" sẽ có những biện
pháp thỏa đáng để bảo vệ các doanh nghiệp của nước này trước chính sách bảo hộ
của chính quyền Trump.
Theo
Tân Hoa Xã, cố vấn kinh tế của chủ tịch Trung Quốc Tập Cận Bình là ông Lưu Hà
(Liu He), đang có mặt tại Washington, cho biết qua các cuộc trao đổi với phía
Hoa Kỳ, đôi bên đồng ý là nên giải quyết các tranh chấp thương mại bằng con đường
"hợp tác hơn là đối đầu".
Ngoại
trưởng Trung Quốc Vương Nghị, hôm 03/03/2018 cho rằng Mỹ viện cớ "an
ninh quốc gia" để giới hạn thép và nhôm nhập vào Hoa Kỳ là một
quyết định "không có cơ sở"
Úc
là một trong những nguồn cung cấp nguyên liệu quan trọng cho Hoa Kỳ cũng cho rằng "chiến
tranh thương mại sẽ làm suy yếu đà tăng trưởng của toàn cầu".
Hiệp
hội các tập đoàn luyện kim của Hàn Quốc cho biết đang đàm phán để nhôm và thép
của họ xuất sang thị trường Hoa Kỳ được miễn trừ thuế nhập khẩu.
------------------------------------
Đầu Tư Online
4/3/2018
Tổng
thống Donald Trump cho rằng, Mỹ dễ dàng giành chiến thắng trong cuộc chiến
thương mại, song hầu hết chuyên gia quốc tế nhận định, Mỹ không dễ thắng trong
cuộc chiến này.
Trước
việc các nước trên khắp thế giới, từ châu Âu, châu Á, đến Mỹ Latin, đe dọa trả
đũa Mỹ nếu nước này đánh thuế nhập khẩu thép và nhôm, Tổng thống Mỹ Donald
Trump đã dự báo rằng, Mỹ sẽ dễ dàng chiến thắng trong chiến tranh thương mại.
Tuy nhiên, hầu hết các nhà kinh tế,
chuyên gia thương mại phản bác quan điểm chủ quan này của người đứng đầu Nhà Trắng
và khẳng định rằng, mọi nước, trong đó có Mỹ, đều bị tổn thất khi chiến tranh
thương mại xảy ra.
Dưới
đây là 5 lý do vì sao nước Mỹ không dễ thắng trong cuộc chiến thương mại.
1.Thuế
quan không giúp nhiều cho việc thúc đẩy việc làm trong ngành thép và nhôm
Ông
Donald Trump cho rằng, đánh thuế nhập khẩu thép và nhôm sẽ kích thích đầu tư sản xuất trong nước và tăng việc
làm. Tuy nhiên, trên thực tế, những thay đổi về công nghệ hiện nay đã làm các
ngành này ngày càng ít sử dụng lao động hơn. Các chuyên gia cho biết, những nỗ lực
bảo vệ lao động ngành thép trong thời gian qua hầu hết là không hiệu quả.
2.Thuế
quan sẽ làm tăng chi phí sản xuất tại Mỹ
Liên
đoàn Bán lẻ quốc gia Mỹ coi việc đánh thuế đối với thép và nhôm nhập khẩu là việc
“đánh thuế vào chính các gia đình Mỹ”.
Trong
khi Bộ trưởng Bộ thương mại Mỹ Wilbur Ross ủng hộ chủ trương của Tổng thống
Donald Trump và cho rằng, nhiều người phản ứng thái quá trước dự định đánh thuế
nhập khẩu thép và nhôm, song theo ông Edward Alden, chuyên gia cao cấp thuộc Hội
đồng Đối ngoại Mỹ, quyết định đó sẽ gây tổn thất nghiêm trọng cho chính nền
kinh tế số 1 thế giới này.
3.Thuế
quan gây tổn hại cho các đồng minh và dẫn đến các hành động trả đũa
Các
nhà phân tích cho rằng, nhiều nước chắc chắn sẽ có biện pháp trả đũa tương xứng,
từ đó làm suy yếu hệ thống thương mại tự do toàn cầu.
Ngoài
biện pháp trả đũa ngay, các nước bị ảnh hưởng cũng có thể kiện lên Tổ chức
Thương mại thế giới (WTO). Tuy nhiên, việc xử lý tại WTO thường kéo dài nhiều
năm và khá phức tạp.
4.Không
thể xem nhẹ thị trường Trung Quốc
Thực
tế, Mỹ rất đau đầu với việc thép và nhôm giá rẻ Trung Quốc tràn ngập thị trường
trong nước và chính quyền nước này đã có những biện pháp tự vệ nhằm ngăn chặn
các sản phẩm kim loại này của Trung Quốc.
Ông
Donald Trump cho rằng, trong bối cảnh hiện nay, việc tăng thuế nhập khẩu là cần
thiết để ngăn chặn thép Trung Quốc thâm nhập vào thị trường Mỹ thông qua các nước
khác. Tuy nhiên, việc đơn phương hành động sẽ dẫn đến nhiều hệ lụy khó lường, bởi
chính các doanh nghiệp Mỹ,
đặc biệt là các nhà sản xuất ô
tô, doanh nghiệp trong các ngành công nghệ và nông nghiệp, đang tìm mọi
cách để thâm nhập thị trường khổng lồ Trung Quốc.
5.Khó
lường với chia rẽ chính trị trong nước
Ông
Donald Trump không phải là tổng thống Mỹ duy nhất sử dụng chính sách thương mại
để bảo vệ các ngành công nghiệp có tầm quan trọng chiến lược. Tuy nhiên, vấn đề
là, vận dụng thế nào cho tối ưu và được sự đồng thuận trong nước là không dễ.
Hiện
tại, chính trường Mỹ đang có sự chia rẽ rõ rệt liên quan đến việc đánh thuế đối
với thép và nhôm nhập khẩu. Nhiều đảng viên Đảng Dân chủ ủng hộ chủ trương đánh
thuế này của Tổng thống. Trong khi đó, các cố vấn Nhà Trắng đang có nhiều ý kiến
khác nhau và những đảng viên Đảng Cộng hòa có quan điểm ủng hộ thương mại tự do
thì kịch liệt phản đối ông Donald Trump.
No comments:
Post a Comment