02:34:am
10/01/13
Hôm
Thứ Hai 7/1/2013 tổng thống Obama đề cử ông Chuck Hagel, một cựu Thượng nghị sĩ
thuộc đảng Cộng Hòa làm bộ trưởng quốc phòng thay thế bộ trưởng Leon Panetta sẽ
từ chức. Cùng lúc tổng thống Obama đề cử ông John Brennan Cố vấn chống khủng bố
tại Bạch Ốc làm giám đốc Trung ương Tình báo (CIA) thay thế tướng David Petraeus
từ chức đầu tháng 11/2012.
Việc
đề cử ông John Brennan không được báo chí và dư luận bàn tán nhiều, mặc dù
trước đó các cơ sở truyền thông Hoa Kỳ đồ chừng rằng ông Michael Morell, Phó
giám đốc CIA có thể được đề cử. Ông John Brennan là người được tổng thống tin
cậy ở chức vụ Cố vấn chống khủng bố trong khi ông Michael Morell chưa có một
quan hệ mật thiết nào với ông Obama.
Trái
lại, việc đề cử cựu Thượng nghị sĩ Chuck Hagel, ngay trước khi tổng thống chính
thức bổ nhiệm dư luận tại Thượng nghị viện đã rất bất lợi cho ông nhất là từ
các nhóm ủng hộ Do Thái. Ông Chuck Hagel qua các phát biểu ý kiến trước đây
được xem là không mặn nồng đối với Do Thái. Ông cho rằng các nhóm ủng hộ Do
Thái đã lạm dụng sức mạnh tài chánh và thuyết phục (lobby) làm méo mó chính
sách đối ngoại của Hoa Kỳ tại Trung đông nhất là trong việc giải quyết cuộc
tranh chấp truyền kiếp giữa Do Thái và người Palestine. Ngoài ra ông Chuck
Hagen còn bị chỉ trích là “mềm yếu” đối với Iran. Ông cho rằng đánh bom Iran
không thể giải quyết vấn đề sản xuất vũ khí nguyên tử của Iran.
Thật
ra có nhiều nhân vật trong chính quyền và quốc hội đồng ý với các quan điểm của
ông Chuck Hagel đối với Do Thái và Iran, nhưng khác ở chỗ họ không nói ra. Lẽ
sống chính trị tại thủ đô Hoa Thịnh Đốn là “tròn” thì dễ lăn và dễ rơi vào
những vị trí béo bở. Những nhà chính trị ngay thẳng, bộc trực dám nói những ý
kiến nghịch nhĩ của mình rất hiếm.
Đón
trước sự chọn lựa của tổng thống Obama, lực lượng lobby Do Thái chuẩn bị mặt
trận phá. Họ cần kiểm soát chính sách Trung đông của Hoa Kỳ. Nhưng ông Obama
vừa đắc cử nhiệm kỳ 2, tương lai chính trị của ông đã được xác lập một phần,
ông có nhiều tự do lựa chọn.
Tổng
thống Obama đã nhượng bộ trước dư luận bất lợi đối với bà Susan Rice vì những
gì bà Susan Rice tuyên bố về cuộc khủng bố giết chết đại sứ Christopher Stevens
ngày 11/9 /2012 tại Bengazhi, Libya, nếu được truy nguyên tận gốc trong một
cuộc chất vấn trước Thượng nghị viện qua thủ tục phê chuẩn có thể sẽ chẳng có
lợi gì. Nhớ lại vụ Watergate năm 1973. Vì coi thường “lỗ nhỏ” khó “đắm thuyền”
đối với vụ nhân viên CIA đột nhập vào một cơ sở của đảng Dân Chủ tại khách sạn
Watergate lén lấy tài liệu tranh cử của đảng Dân Chủ xẩy ra trước cuộc bầu cử
nhiệm kỳ 2 mà tổng thống Nixon phải từ chức. Bỏ bà Susan Rice, chọn Thượng nghị
sĩ John Kerry, tổng thống Obama có thêm một phụ tá đắc lực có thể làm việc hợp
“jeu” với ông hơn với bà Hillary Clinton quá độc lập đôi khi làm mờ bóng của
ông.
Riêng
với Chuck Hagel, tổng thống Obama đã làm một quyết định có tầm vóc. Trước mắt
ông Obama, ngoài việc nội trị chính yếu là sự thi hành luật bảo hiểm sức khỏe
Affordable Care Act (còn gọi được gọi một cách bình dân là Obamacare) sao cho
ít gây nhiều xáo trộn và tiết kiệm đựợc ngân sách là một, và bảo đảm vị thế
chính trị của đảng Dân chủ qua hai cuộc bầu cử 2014 (Quốc hội) và 2016 (Quốc
hội và Tổng thống) là hai, tổng thống Obama còn có nhiều việc phải đương đầu
trên mặt trận đối ngoại.
Hai
vấn đề: Trung quốc đang lên, Tây Thái Bình Dương là một lò nước sôi âm ỉ nhưng
là chuyện còn dài. Sự sống còn của Afghanistan sau khi quân đội Hoa Kỳ rút lui
giữa năm 2014 là một ẩn số còn để đó. Cho dù Taliban có diệt chính quyền thân
Hoa Kỳ lấy lại Afghanistan sau khi Hoa Kỳ rút hết quân, Taliban cũng không thể
biến Afghanistan thành một căn cứ địa cho các cuộc tấn công khủng bố Hoa Kỳ.
Không lực Hoa Kỳ có đủ khả năng để răn đe bất cứ chính quyền chủ trương khủng
bố nào.
Trong
khi việc Iran sản xuất vũ khí nguyên tử cần có đối sách thiết thực và vấn đề
tranh chấp kéo dài gần 70 năm giữa Do Thái và Palestine đang bước vào một giai
đoạn mới có nhiều điều kiện để đạt đến một giải pháp cũng cần có những hoạt
động ngoại giao cần thiết.
Đảng
Cộng Hòa vừa thua một cuộc bầu cử tổng thống mà họ có cơ hội để thắng nếu nội
bộ đảng biết kềm chế các chính trị gia cực hữu ra tranh giành với Mitt Romney
để ông ta phải vất đi cái chính sách trung dung vốn là vốn liếng quý nhất của
ông để chuốc lấy thất bại. Rút bài học đó, đảng Cộng Hòa sẽ chọn thái độ hợp
tác hơn với tổng thống Obama trong những năm tới. Sẽ không còn hiện tượng Tea
Party, và hy vọng sẽ không còn sự tranh chấp nguyên tắc để qua cái hố (cliff)
này lại đào cái hố khác như dư luận tiên đoán sẽ diễn ra trong vài tháng nữa
khi Quốc hội và Tòa Bạch ốc kỳ kèo về mức tăng “trần nợ” (debt limit) và cách
cắt chi tiêu ngân sách quốc phòng và cắt giảm chi phí các chương trình
Medicare, Medicaid và An sinh Xã hội.
Trong
bối cảnh đó tổng thống Obama có điều kiện để thực hiện một chính sách làm giảm
sự căng thẳng tại Trung Đông mà các chính quyền Hoa Kỳ dù muốn cũng không thể
thực hiện được trong mấy thập niên qua. Đưa Thượng nghị sĩ John Kerry vào chức
vụ Bộ trưởng Ngoại giao và nhất là đưa cựu Thượng nghị sĩ Chuck Hagel vào chức
vụ Bộ trưởng quốc phòng, tổng thống Obama báo trước những gì ông sẽ làm ở Trung
Đông. Chính sách Trung đông đó nếu thành công sẽ xác định tư thế của đảng Dân
Chủ trong thập niên này và cũng sẽ xác định vị trí của tổng thống Obama đối với
lịch sử. Người ta không ngạc nhiên khi Iran lên tiếng ủng hộ sự đề cử ông Hagel
làm Bộ trưởng quốc phòng (dù sự lên tiếng ủng hộ chứng tỏ sự ấu trĩ của Iran).
Thượng
nghị viện Hoa Kỳ sẽ sôi nổi trong việc phê chuẩn (hay không phê chuẩn) ông Chuck
Hagel vào chức vụ Bộ trưởng quốc phòng, nhưng rồi ông sẽ có đủ phiếu ủng hộ của
đảng Dân Chủ để được phê chuẩn.
Ông
Chuck Hagel, thuộc đảng Cộng Hòa, là một Trung sĩ bộ binh từng chiến đấu tại
Việt Nam, bị thương và hai lần được huy chương. Là người hiểu giá trị của sự hy
sinh xương máu ông sẽ tiết kiệm xương máu của thanh niên Hoa Kỳ một cách tối đa
khi cần phải hy sinh để bảo vệ quyền lợi quốc gia.
Trong
12 năm (1997-2009) làm Thượng nghị sĩ đại diện tiểu bang Nebraska ông chứng tỏ
là một Thượng nghị sĩ trực tính và không ngần ngại nói lên những gì ông nghĩ và
cho là có lợi cho chính sách quốc gia như trong quan hệ tế nhị giữa Hoa Kỳ và
Do Thái và đối sách của Hoa Kỳ đối với việc chế bom nguyên tử của Iran.
Năm
2006 khi trả lời cuộc phỏng vấn của ông Aaron David Miller, ông Hagel nói: “Thực
tế chính trị tại Hoa Kỳ là khả năng vận động của người Do Thái làm cho ai cũng
sợ. Tôi từng nói rằng không phải bất cứ việc gì họ làm cũng đều phục vụ quyền
lợi của Do Thái”
(The political reality is that you intimidate, not you — that the
Jewish lobby intimidates a lot of people up here. Again, I have always argued
against some of the dumb things they do because I don’t think it’s in the
interest of Israel. I just don’t think it’s smart for Israel). Lời nói đó là một
nhận xét thực tế và không có tính bài Do Thái.
Trong
cuốn sách America: Our Next Chapter: Tough Questions, Straight Answers ông
viết: “Trên
thực tế có một quan hệ đặc biệt và lịch sử giữa Hoa Kỳ và Do Thái phản ảnh qua
việc Hoa Kỳ cam kết bảo vệ Do Thái. Và bất cứ giải pháp gì cho Trung đông đều
phải duy trì bản chất của dân tộc Do Thái. Nhân dân Do Thái có quyền sống trong
hòa bình, tự do và an ninh”
(At its core, there will be a special and historic bond with Israel exemplified
by our continued commitment to Israel’s defense and …a comprehensive solution
should not include any compromise regarding Israel’s Jewish identity, which
must be assured. The Israel people must be free to live in peace and security)
Đối
với Iran, trong một bài báo đăng trên tờ Washington Post, ông viết: “Nếu Hoa Kỳ tấn công Iran, Hoa Kỳ có thể làm cho chương trình chế tạo
bom nguyên tử của Iran chậm lại nhiều năm. Nếu mục tiêu của Hoa Kỳ là làm suy
giảm khả năng sản xuất vũ khí của Iran thì chúng ta làm một cách dễ dàng. Nhưng
nếu chỉ giới hạn oanh tạc bằng Không quân, máy bay không người lái, điệp vụ đặc
biệt và phá hoại điện tử mà không đổ nhiều quân lên Iran thì Hoa Kỳ cũng không
ngăn được Iran sản xuất vũ khí nguyên tử hay lật đổ chính quyền Iran và khuất
phục Iran” (If the United States attacks, it could set back for
several years Iran’s ability to build a nuclear weapon. If the objective were
large-scale damage to Iran’s military and weapons capability, the United States
could achieve substantial success. But without large numbers of troops on the
ground, we doubt that U.S. military attacks from the air — even if supplemented
by other means such as drones, covert operations and cyberattacks — could
eliminate Iran’s capability to build a nuclear weapon, unseat the regime or
force it to capitulate to U.S. demands).
Con
người, kinh nghiệm và cách nhìn của ông Chuck Hagel là vậy. Chúng ta cần một
phiếu cho Chuck Hagel.
Jan
9, 2013
©
Trần Bình Nam
©
Đàn Chim Việt
No comments:
Post a Comment