Những
người Việt chọn không về nước làm việc
VnExpress
Thứ hai, 19/9/2022, 15:07 (GMT+7)
https://vnexpress.net/nhung-nguoi-viet-chon-khong-ve-nuoc-lam-viec-4507295.html
Nhiều người Việt chọn không về nước sau khi du học
nước ngoài vì nhận thấy môi trường làm việc và chế độ đãi ngộ tốt hơn.
Đối với các nhà khoa học, trí thức, điều kiện
cơ sở vật chất, phòng thí nghiệm là yếu tố quan trọng quyết định sự thành công
của công trình nghiên cứu và sự phát triển chuyên môn, đặc biệt đối với các
lĩnh vực đòi hỏi công nghệ cao.
"Tôi ở lại Mỹ vì sự đam mê khoa học",
Giáo sư Phạm Quang Hưng,
bắt đầu sự nghiệp Giáo sư Vật lý tại Đại học Virginia từ năm 1982 đến nay, cho
biết. Trước đó, ông tốt nghiệp Tiến sĩ Vật lý ở Đại học California tại Los
Angeles (UCLA), nghiên cứu sau tiến sĩ tại Trung tâm vật lý hạt cơ bản Fermilab
và Đại học California, Berkeley, Mỹ.
Ông cho rằng môi trường làm việc và điều
kiện khoa học kỹ thuật của Mỹ, quốc gia phát triển hàng đầu thế giới với
đầy đủ công nghệ, phương tiện và nhân lực giúp ông thực hiện giấc mơ khoa học
thực thụ.
Thời điểm ông bắt đầu nhiệm vụ giáo sư ở Đại học
Virginia, Việt Nam có rất ít người làm trong lĩnh vực này và cũng khó có trung
tâm khoa học, trường đại học hay phòng thí nghiệm nào đủ cơ sở tân tiến phục vụ
cho các nghiên cứu của ông.
Giáo sư Vật lý Phạm Quang Hưng, công tác tại Đại học
Virginia, Mỹ. Ảnh: Nhân vật cung cấp
Một bác sĩ 8X làm việc tại một trong những bệnh
viện hàng đầu Mỹ cho biết ở Việt Nam cá biệt có đơn vị trả lương cho ông rất
cao, thậm chí còn cao hơn một số bệnh viện tại Mỹ nhưng "do môi trường làm
việc chưa phù hợp nên mọi việc cũng chưa triển khai được".
Đến Mỹ từ năm 2005 theo một chương trình học bổng
của Quỹ Giáo dục Việt Nam (VEF), Tiến sĩ Phan Minh Liêm, 39 tuổi, hiện công tác tại Viện
nghiên cứu Ung thư hàng đầu thế giới MD Aderson, Mỹ, cho rằng du học sinh, nhà
khoa học, trí thức Việt sau khi hoàn tất chương trình đào tạo ở nước
ngoài chọn không quay về quê hương vì có "cái khó" riêng.
Nhiều ngành khoa học mũi nhọn đang phát triển
rất nhanh, đặc biệt là các lĩnh vực đóng vai trò thiết yếu trong nền kinh tế
tri thức hiện nay. Nếu các nhà khoa học trong những ngành này không có điều kiện
thường xuyên cập nhật kiến thức, học hỏi, trao đổi chuyên môn với các đồng nghiệp
ở môi trường tiên tiến, họ sẽ có nguy cơ nhanh chóng bị tụt hậu và khó lòng
phát triển.
Bên cạnh môi trường làm việc hiện đại, chuyên
nghiệp, mức lương và cơ chế đãi ngộ là lý do quan trọng thứ
hai giữ chân nhiều người Việt ở lại nước ngoài. Kỹ sư phần mềm Phạm Quang Vũ, 31 tuổi,
tốt nghiệp Thủ khoa Đại học Nanyang, Singapore và hiện đang làm việc tại công
ty công nghệ Meta, Mỹ, tiết lộ mức lương của anh không cố định, khoảng 600.000
USD/năm (khoảng 14 tỷ đồng/năm).
Kỹ sư Vũ cho hay nước Mỹ ưu tiên đãi ngộ xứng
đáng cho ngành STEM. Du học sinh Việt mới ra trường nếu làm trong nhóm
"Big tech", các tập đoàn công nghệ hàng đầu thế giới, cũng hưởng mức
lương 150.000 - 200.000 USD/năm (khoảng 3,5 - 4 tỷ đồng/năm).
Kỹ sư phần mềm Phạm
Quang Vũ tốt nghiệp thủ khoa trường Đại học Công nghệ Nanyang, Singapore, hiện
đang làm việc tại công ty công nghệ Meta, Mỹ. Ảnh: Nhân vật cung cấp
Trong khi đó, theo báo cáo "Thị trường
nhân lực ngành Công nghệ thông tin" thập niên 2010 - 2020 của VietnamWorks,
tại Việt Nam, mức lương bình quân của kỹ sư phần mềm đã tăng gần gấp đôi, từ
khoảng 16 triệu đồng/tháng lên 32 triệu đồng/tháng. Dải lương phổ biến của
ngành Công nghệ thông tin đạt từ 8,4 -27,4 triệu đồng/tháng, tùy từng doanh
nghiệp.
Theo Adeco Việt Nam, mức lương cao nhất đối với
vị trí kỹ sư phần mềm hiện nay là 150 triệu đồng/tháng tại Hà Nội và 160 triệu
đồng/tháng tại TP HCM.
"Không riêng kỹ sư phần mềm, đối với bất
kỳ lĩnh vực nào, chính sách đãi ngộ chưa đủ hấp dẫn, khó lòng thu hút được nhân
tài về nước", một tiến sĩ Việt kiều nói.
Giáo sư
Trương Nguyện Thành, từng công tác nhiều năm
tại Đại học Utah, Mỹ, cho rằng "khá dễ hiểu" trước các lý do du học
sinh sau khi thành đạt và có cơ hội phát triển ở nước ngoài không về Việt Nam.
"Ai trong trường hợp đó cũng sẽ có quyết định tương tự", ông nói.
Chính phủ Việt Nam đã có nhiều chương trình
thu hút nhân tài. Nhưng ông đánh giá việc thu hút "rất khó" và
"cần xem lại mục tiêu chúng ta muốn gì". Việc họ trở về Việt Nam chỉ
là một giải pháp.
"Tôi cho rằng việc họ trở về Việt Nam
chưa chắc đã đóng góp được hiệu quả vì họ phải thích nghi với cơ chế của Việt
Nam", ông nói. Ông cho rằng điều quan trọng là tìm giải pháp để họ có thể
đóng góp vào phát triển đất nước mà không phải trở về. Ông dẫn chứng đại dịch
Covid-19 đã "chỉ cho chúng ta nhiều giải pháp khả thi" để chia sẻ giá
trị trong mọi lĩnh vực, bất chấp khoảng cách địa lý.
Tiến sĩ Liêm cũng ủng hộ phương án vừa làm việc ở nước ngoài vừa hợp tác nghiên cứu
với các Viện nghiên cứu, phòng thí nghiệm, nhà khoa học trong nước nhằm tìm giải
pháp, đào tạo thế hệ trẻ. Điều này cho phép các nhà khoa học Việt ở nước ngoài
vừa cống hiến cho sự phát triển của đất nước, vừa liên tục phát triển năng lực
chuyên môn.
Với mong muốn bắc nhịp cầu nối khoa học Việt -
Mỹ, Giáo sư Phạm Quang
Hưng đã nhận lời tham gia phát triển chương trình Vật lý tiên tiến ở
Đại học Sư phạm Huế từ năm 2006 cho đến nay. Chương trình Vật lý tiên tiến ở Đại
học Huế dựa trên chương trình Vật lý của Đại học Virginia, dạy các môn Vật lý
và Toán bằng tiếng Anh. Ông đã mời hàng chục lượt giáo sư, tiến sĩ từ Mỹ và các
nước phát triển khác về trường giảng dạy.
"Như nhiều người Việt khác làm việc ở nước
ngoài, những đóng góp cho sự phát triển khoa học trong nước có thể được làm
theo lối này", ông nói.
======================
Từ bỏ công việc ở Nhật, Đặng Minh Tùng về nước,
chấp nhận thực tập không lương rồi làm nhân viên với mức thu nhập gần 1/4 trước
đây. 37
Du học sinh loay
hoay tái hòa nhập sau khi về nước
Về Việt Nam sau thời gian du học, nhiều du học
sinh sốc văn hóa ngược, chật vật thích nghi với cơ quan cũ hoặc loay hoay tìm
việc mới.
No comments:
Post a Comment