Đọc
sách là một cách phản kháng
VĂN
THƯƠNG - LUẬT KHOA
21/12/2021
https://www.luatkhoa.org/2021/12/doc-sach-la-mot-cach-phan-khang/
Hãy đọc để giữ cho
mình một ngọn lửa nhỏ, dù lúc này nó có thể phải ẩn giấu đi.
Minh họa: Luật Khoa.
Hồi tuần trước, Trịnh Bá Phương, một
trong những người lên tiếng mạnh mẽ nhất cho người dân Đồng Tâm bị đưa ra xét xử.
Anh nhận án 10
năm tù. [1] Bằng chứng buộc tội anh, ngoài những video clip trên Facebook
còn có cả cuốn sách “Cẩm nang nuôi tù” của Phạm Đoan Trang. Theo kết quả giám định,
cuốn sách này có nội dung “xuyên tạc, phỉ báng chính quyền”, “tuyên truyền
thông tin bịa đặt, gây hoang mang trong nhân dân”.
Tác giả của cuốn sách, Phạm Đoan Trang, cũng bị
kết án 9
năm tù vì một tội danh tương tự. [2]
Ở Việt Nam
trong thế kỷ 21, chúng ta đang nhìn thấy những người chỉ vì viết sách, hay thậm
chí là vì đọc sách mà phải vào tù. Điều đáng sợ hơn là luật pháp hiện tại đang cho phép chính quyền làm
việc này, và vì thế họ có cái quyền tuyên xưng rằng hành xử của mình là “hợp
pháp”.
Nhưng câu hỏi mà chúng ta cần đặt ra là: Thứ pháp luật đó có công lý không?
Pháp luật không phải là một thứ được tạo ra để
ta kính thờ – chúng ta không phải thần dân, chính quyền không phải vua chúa. Vì
thế, chỉ trích, hay thậm chí phỉ báng chính quyền không thể là một tội được. Nếu
như ai đó thấy chối tai ngay cả với lập luận đơn giản này của tôi, họ chính xác
là những công dân lý tưởng để sống trong một chế độ độc tài. Họ có thể dừng việc
đọc bài này tại đây.
Còn nếu như bạn đang đọc tiếp, có lẽ bạn thừa
hiểu rằng việc chính quyền bỏ tù những người chỉ trích ôn hòa như Phương, như
Trang chỉ thuần túy là nhổ đi cái gai trong mắt. Và dù con số những người bị bỏ
tù ấy có lên đến hàng trăm người thì cũng không có nghĩa rằng chuyện này là
bình thường, rằng ở Việt Nam thì phải theo luật Việt Nam thôi.
Một lần nữa, chúng ta không phải là những thần
dân chỉ biết vâng lệnh, mà là những công dân với đầy đủ quyền, bao gồm quyền phản
kháng.
Ở Việt Nam bây giờ, khi chính quyền bỏ tù những
người viết, thì đọc sách chính xác là một cách thức để phản kháng. Đó cũng là một
cách an toàn hơn cho chúng ta vào cái thời kỳ tối tăm này, khi việc lên tiếng
trên mạng cũng hàm chứa đầy rủi ro. Đừng lo lắng vì bạn thấy e sợ – ai mà chẳng
sợ bị bắt bớ, phải vào tù – nhưng bạn cũng đừng ngừng đọc sách. Hãy đọc để giữ
cho mình một ngọn lửa nhỏ, dù lúc này nó có thể phải ẩn giấu đi.
Nếu chưa từng đọc, bạn hãy thử đọc sách của
Đoan Trang.
Hãy thử đọc “Cẩm nang nuôi tù” của Phạm Đoan
Trang, xem nó “phỉ báng”, “xuyên tạc” đến độ nào. Cuốn sách này, trái với cái
tên của nó, có những chỉ dẫn hữu ích cho mọi người sống ở Việt
Nam, bao gồm một
nhân viên tổ chức phi chính phủ hay một người tự nhận mình là “cừu
trắng” lớn lên dưới mái trường xã hội chủ nghĩa. [3] [4]
Link tải
sách “Cẩm nang nuôi tù”
Hãy thử đọc “Chính trị bình dân”, cuốn cẩm
nang giản dị mà Đoan Trang viết cho mọi người, bằng một thứ ngôn ngữ đầy kiên
nhẫn, với sự hiểu biết rằng người thường chẳng ai muốn dính tới chính chị chính
em làm gì, nhưng vì nó quá
quan trọng, nên “mong bạn hãy cố gắng lên”. [5] Tác giả Vi Yên từng nhận
xét rất đúng rằng “Chính trị bình dân” là “một trong những tài liệu hiếm
hoi bàn về chính trị Việt Nam một cách nghiêm chỉnh kể từ năm 1975 trở lại
đây”. [6] Nhưng nếu nói riêng về sách viết cho độc giả bình dân, đây có lẽ là
cuốn duy nhất.
Link
tải sách “Chính trị bình dân”
Bạn hãy thử đọc “Phản kháng phi bạo lực”, cuốn
sách Đoan Trang biên soạn dành cho những người muốn tạo ra thay đổi trong xã hội
mà không muốn dùng tới bạo lực. Câu thần chú dành cho họ là “làm tốt từng việc
nhỏ”. Việc nhỏ đầu tiên có thể là đọc cuốn sách nhỏ này.
Link
tải sách “Phản kháng phi bạo lực”
Một nghiên cứu vào năm 2019 của một nhà khoa học
chính trị tại Đại học Harvard đã chứng minh rằng nếu một phong trào phản kháng
thu hút được sự tham gia của 3,5% dân số, rất có khả năng phong trào ấy sẽ tạo ra thay đổi
chính trị thực sự. [7] Nghiên cứu ấy chứng minh điều mà chúng ta vẫn thường
nghe nhiều (nhưng không tin bao nhiêu): một nhóm thiểu số trong xã hội có thể
thay đổi thế giới.
Việt Nam có 100 triệu người. Con số cần đạt tới
là 3,5 triệu. Con số này có nhiều không? Nó ngang với số lượt like fanpage của
VnExpress, và nhỏ hơn rất nhiều so với lượng theo dõi của fanpage Hoài Linh hay
Trấn Thành.
Một mình Đoan Trang hay một nhà hoạt động nào
đó chẳng thể khiến Việt Nam trở thành một quốc gia tự do, nhưng nếu như những
kiến thức trong sách của họ đến được với 3,5 triệu người, chuyện có thể sẽ
khác.
Bài viết nằm trong mục Đọc sách cùng Đoan Trang,
đăng vào tối thứ Ba hàng tuần. Bài cộng tác xin gửi cho chúng tôi tại đây.
Ban biên tập Luật Khoa tạp chí, bao gồm Đoan Trang,
rất mong chờ bài viết của bạn.
Chú thích
1. Bùi Nguyên Sa. (2021, December
15). Xét xử Trịnh Bá Phương và Nguyễn Thị Tâm: Tòa tuyên án trong khi
thân nhân bị công an tạm giữ. Luật Khoa Tạp Chí. https://www.luatkhoa.org/2021/12/xet-xu-trinh-ba-phuong-va-nguyen-thi-tam-toa-tuyen-an-trong-khi-than-nhan-bi-cong-an-tam-giu/
2. Luật Khoa Tạp Chí. (2021, December
14). Tường thuật trực tiếp: Đoan Trang lĩnh 9 năm tù giam. Luật
Khoa Tạp Chí. https://www.luatkhoa.org/2021/12/live-phien-toa-so-tham-vu-an-pham-doan-trang/
3. Hạ Anh. (2021, March 9). “Cẩm
nang nuôi tù”: Quyển sách cho tôi nhiều thứ hơn mong đợi. Luật Khoa Tạp
Chí. https://www.luatkhoa.org/2021/03/cam-nang-nuoi-tu-quyen-sach-cho-toi-nhieu-thu-hon-mong-doi/
4. Bùi Nguyên Sa. (2021a, May 25). Khi
một chú cừu trắng (như tôi) cũng phải đọc Cẩm nang nuôi tù. Luật Khoa Tạp
Chí. https://www.luatkhoa.org/2021/05/khi-mot-chu-cuu-trang-nhu-toi-cung-phai-doc-cam-nang-nuoi-tu/
5. Bùi Nguyên Sa. (2021b, August
31). Chính trị ảnh hưởng đến tất cả chúng ta, những người bình dân ạ.
Luật Khoa Tạp Chí. https://www.luatkhoa.org/2021/08/chinh-tri-anh-huong-den-tat-ca-chung-ta-nhung-nguoi-binh-dan-a/
6. Vi Yên. (2021, December 17). 5
lý do bạn nên đọc “Chính trị bình dân” của Phạm Đoan Trang. Luật Khoa Tạp
Chí. https://www.luatkhoa.org/2017/10/5-ly-do-ban-nen-doc-chinh-tri-binh-dan-cua-pham-doan-trang/
7. Robson, D. (2019, May 14). The
“3.5% rule”: How a small minority can change the world. BBC Future. https://www.bbc.com/future/article/20190513-it-only-takes-35-of-people-to-change-the-world
No comments:
Post a Comment