Trần
Quốc Việt
Tác giả gửi tới Dân Luận
13/07/2020
Trong bài diễn văn đọc
vào tháng Sáu 1965 trước những sinh viên sắp ra trường, Mục sư Martin Luther
King khuyên họ nên đấu tranh cho cuộc cách mạng xã hội để tạo ra một nước Mỹ
bình đẳng hơn, tự do hơn, và cơ hội hơn cho tất cả mọi người không phân biệt
màu da hay chủng tộc.
Ông nói "đừng bao giờ để cho người ta nói
rằng các bạn chỉ là những kẻ đứng nhìn thầm lặng, những khán giả thờ ơ mà các bạn
hãy là những người tham gia tích cực để biến công bằng thành hiện thực."
Đặc biệt ông khuyên không nên chờ đợi vì sự tiến bộ của xã hội không bao giờ diễn
ra tất yếu. Đằng sau bánh xe của lịch sử là những con người dấn thân tận tụy,
can đảm, và bền bỉ. Và theo ông, nếu chờ đợi thì "thời gian sẽ trở thành đồng
minh của những thế lực trì trệ xã hội lạc hậu." Hãy giúp thời gian tăng tốc
lịch sử là sự thôi thúc của lương tâm trong lòng những người đi khai phá con đường
tương lai chung.
Xét cho cùng, cuộc cách mạng
nào cũng khởi đi từ một thiểu số những cá nhân dấn thân can đảm và kết thúc bằng
sự tham gia đồng loạt của rất nhiều người. Thiểu số mở đường ấy chính là những
người đấu tranh say mê không ngừng nghỉ "để nhóm lên những bụi lửa tự do
trong tâm hồn con người." (1)
Can đảm là nhiên liệu
không thể thiếu mà chuyến tàu lịch sử cần phải có để ít nhất rời khỏi nhà ga số
phận. Nếu Điếu Cày và vài đồng đội của ông không đứng lẻ loi trên thềm nhà hát
lớn năm nào để phản đối Trung Quốc thì những cuộc biểu tình chống Trung Quốc biết
lúc nào mới bắt đầu. Chính họ, đặc biệt Điếu Cày, đã khởi động lịch sử của những
cuộc xuống đường chống Trung Quốc!
Tự do không thể có nếu
không có can đảm. Chúng ta hãy nhìn lại những trường hợp can đảm tạo ra lịch sử.
Vào tháng Mười 1986 Tổng
thống Mỹ Reagan đến Iceland họp thượng đỉnh với Tổng bí thư Liên Xô Gorbachev để
bàn về hiệp ước kiểm soát vũ khí. Khi hai bên dường như thương lượng gần xong
sau nhiều ngày họp, Gorbachev mỉm cười và nói với Reagan, "Tất nhiên, điều
này còn phụ thuộc vào việc ông từ bỏ Sáng Kiến Phòng thủ Chiến lược
(SDI)."
Reagan kể lại "Tôi sững
sờ không tin được và rất giận... Tôi chợt hiểu ra rằng ông ta mời tôi đến
Iceland họp với một mục đích duy nhất: giết chết Sáng Kiến Phòng thủ Chiến lược."
Điều Reagan làm sau đó khiến cả thế giới sửng sốt. Tổng thống quay sang Bộ trưởng
ngoại giao Mỹ George Shultz nói, "Thôi cuộc họp như thế là xong. George,
chúng ta đi về thôi." Và ông bước ra khỏi phòng họp.
Reagan không ký hiệp ước
bất chấp hậu quả về chính trị cho ông hay phản ứng của dư luận thế giới vì ông
tin vào lẽ phải và đấu tranh vì lẽ phải. Chỉ vài năm sau Liên Xô sụp đổ. Một phần
nhờ can đảm đã khiến Reagan đứng lên bỏ về này mà hàng triệu người bị áp bức
trong các chế độ toàn trị cộng sản ở Đông Âu tìm lại được tự do và nhân phẩm của
mình.
Khác với Reagan, Rosa
Parks chỉ là một người thợ may da đen bình thường hầu như không ai biết đến.
Nhưng bằng hành động can đảm là không nhường ghế trên xe buýt cho người da trắng
lên sau, bà đã góp phần không nhỏ vào cuộc đấu tranh dân quyền cho hàng triệu
người da đen bị kỳ thị. Cả Reagan và Rosa Parks góp phần mở ra những con đường
giải phóng cho biết bao nhiêu người phải sống trong sự kỳ thị đè nén lên số phận
của họ hay cho hàng triệu những người nô lệ sống dưới ách toàn trị cộng sản.
Hôm nay nghĩ về những người can đảm cao nhất và thấp nhất trên nấc thang quyền
lực này chúng ta hiểu sâu sắc hơn ý nghĩa của câu người Mỹ thường nói về nước họ
- "đất nước của những
người tự do nhờ những người can đảm."
Bức tường Berlin sụp đổ
không phải từ Berlin mà từ thành phố Leipzig cách Berlin gần 200 cây số. Và bức
tường không phải sụp đổ vào ngày 9 tháng Mười Một, 1989 mà sụp đổ vào đêm 9
tháng Mười khi 70.000 người đan cánh tay vào nhau, tay cầm cả một biển nến, và
cả biểu ngữ đòi tự do bất chấp lời cảnh cáo của chính quyền là sẽ có đổ máu.
Nhà cầm quyền không nói suông. Trước đêm hôm ấy họ đã ra lệnh các bác sĩ và y
tá phải trực đêm ở bệnh viện và các bệnh viện phải trữ sẵn một số lượng máu và
huyết tương rất lớn. Công an cho các y bác sĩ biết họ sẽ chữa trị nhiều người sẽ
bị bắn tối hôm đó.
Can đảm dân sự đã thắng
được trước tiên bức tường sợ hãi đè nén lên trong lòng những cá nhân hơn 40 năm
trời. Một khi bức tường sợ hãi trong lòng sụp đổ thì chỉ là vấn đề thời gian
trước khi bức tường bằng xi măng và cốt thép sụp theo trong tiếng reo hò vỡ
tung ra dưới bầu trời đêm, trước biết bao nụ cười, nước mắt, nụ hôn trong biển
người nô lệ vừa giành được tự do.
Để biết họ can đảm như thế
nào chúng ta hãy nghe một trong những người biểu tình vào đêm lịch sử đầu tiên
vào ngày 9 tháng Mười kể lại. Valentine Kosch là cô giáo. Tối hôm ấy trước khi
ra khỏi nhà để biểu tình, chị đã giải thích với hai đứa con gái của mình rằng mẹ
chúng sẽ đi tuần hành với nhiều người bạn để cho các thầy cô giáo hòa nhã hơn
và nhân ái hơn đối với học trò. Rồi chị dặn chồng rằng nếu tối nay chị không trở
về trước 10 giờ tối thì chồng chị nên đưa hai con đến thành phố Dresden để làm
lại cuộc đời ở đấy, nơi hai đứa con gái sẽ không bị xem là con của kẻ thù của
nhà nước.(2)
Tối hôm ấy, rất nhiều người
như chị suy nghĩ ra đi là chấp nhận. Họ đã vượt qua bức tường sợ hãi trong
lòng. Lịch sử nước Đức bắt đầu sang trang mới. Sức mạnh ôn hòa của 70 ngàn người
đi trong đêm tối và sát cánh bên nhau trong lời kinh cầu nguyện giữa một biển
ánh nén đã khiến cả hệ thống chỉ huy chống biểu tình tê liệt từ trên xuống dưới.
Không ai dám ra lệnh bắn. Lãnh đạo thành phố gọi liên tục về Berlin xin chỉ thị
nhưng cũng không ai dám bắt điện thoại ra lệnh bắn trước biển người ôn hòa rất
can đảm như chị Valentine Kosch.
Nhà văn Nga Alexander
Solzhenitsyn từng nói: "Cái giá của hèn nhát sẽ chỉ là cái ác; chúng ta sẽ gặt hái được can đảm
và chiến thắng chỉ khi chúng ta dám hy sinh."
Tự do sinh ra từ can đảm
và can đảm sinh ra từ sự chấp nhận hy sinh vì một tương lai tốt đẹp hơn cho thế
hệ sau, vì lẽ phải và công lý, vì lương tâm và trách nhiệm đối với tương lai của
gia đình và tổ quốc.
Cách đây 2.500 năm
Alexander Đại đế nói: "Tôi không sợ đạo quân sư tử do cừu lãnh đạo, tôi sợ
đạo quân cừu do sư tử lãnh đạo."
Phải chăng chúng ta cứ
mãi mãi là những con cừu kêu be be tuyệt vọng theo tiếng gọi của những con cừu
lãnh đạo hèn nhát đang kìm hãm tương lai của đất nước và đang đưa đất nước vào
thời kỳ Bắc Thuộc mới hay, nếu vượt qua sợ hãi, mỗi người chúng ta sẽ là những
chiến binh sư tử của đạo quân yêu nước tiến bước mạnh mẽ đến một Việt Nam tự do
và độc lập muôn năm.
------------
Chú thích:
(1) Lời của nhà lãnh đạo
cuộc cách mạng Mỹ Samuel Adams
(2) Elizabeth Pond, The
Berlin Wall: what really made it fall, The Christian Science Monitor, 8 tháng
10, 2009.
No comments:
Post a Comment