Đỗ Kim Thêm
23/06/2020
Hiệp hội các Nhà sách Đức
thông báo, Giải thưởng Hòa bình của Đức năm 2020 (Friedenspreis des Deutschen
Buchhandels) sẽ trao cho Amartya Sen, 86 tuổi, nhà triết học Ấn Độ, Giáo sư
Kinh tế Đại học Harvard và là người đoạt giải Nobel Kinh tế năm 1998.
Giải thưởng cao quý này
được thành lập từ năm 1950 tại Đức. Theo truyền thống, lễ trao giải diễn ra
trong ngày cuối Hội chợ sách Frankfurt 18 tháng 10 tại Paulskirche, Frankfurt
và sẽ được các đài Đức truyền hình trực tiếp. Trong dịp vinh danh này, Amartya
Sen được trao tặng 25.000 euro.
Theo thông cáo báo chí của
Hội đồng tuyển chọn, Amartya Sen được tôn vinh là người đóng góp xuất sắc trong
việc thực hiện lý tưởng hòa bình, thông qua các trước tác trong kinh tế học và
triết học.
Là một nhà lãnh đạo tư tưởng
trong nhiều thập niên, Amartya Sen đã cổ suý việc giải quyết các vấn đề về công
lý trong toàn cầu. Giá trị này bao giờ cũng mang tính thời sự và phù hợp để chống
lại bất công xã hội trên thế giới, nhất là trong bối cảnh hỗn loạn hiện nay.
Khi kết hợp các luận điểm
chính trong kinh tế học và đạo đức học, Amartya Sen phân tích về tác động của
thị trường đối với con người. Suy tường này dẫn Amartya Sen tìm lại mối tương
quan nền tảng thuộc về tự do cá nhân trong tinh thần trách nhiệm đối với thế giới.
Cho dù hành động trong khuôn khổ, sự tự do lựa chọn giúp cho chúng ta có một cơ
hội để quyết định những gì nên làm, nhưng cũng có trách nhiệm với những gì
chúng ta muốn làm.
Sự thịnh vượng của cá
nhân không chỉ được định nghĩa bằng các sung mãn vật chất theo các luận điểm của
chủ thuyết kinh tế tân cổ điển, mà cần nhìn bao quát hơn. Hành động của con người
được thể hiện là một cá nhân tự do hoạt động trong môi trường xã hội năng động.
Khả năng phát triển các kỹ năng cá nhân và thực thi công lý đối với đồng loại
là một sự thịnh vượng chung về mặt tinh thần.
Dù hấp thụ những minh triết
của phương Đông như Phật giáo, Amartya Sen lý luận kinh tế theo phong cách
phương Tây khi đặt vấn đề hiệu năng trong các mô hình tăng trưởng.
Theo Amartya Sen, sẵn
sàng thảo luận công khai các quan điểm dị biệt là đặc điểm chính trong Phật
giáo để thực thi tinh thần dân chủ đoàn kết. Các dị biệt văn hoá không nhất thiết
là nguồn gốc của mọi xung đột về bản sắc và tranh chấp trong xã hội.
Nghèo đói và bệnh tật có
liên quan đến việc các cấu trúc chung thiếu tự do. Amartya Sen xác nhận là nạn
đói ít xảy ra ở các nước dân chủ hơn là độc tài. Tự do báo chí là yếu tố quan
trọng cho sự phát triển dân chủ tại các nước chậm tiến. Amartya Sen phản đối chủ
trương tập trung tối đa ngưồn lực cho tăng trưởng thị trường kinh tế tự do. Vấn
đề phát triển toàn diện xã hội và cá nhân là mục tiêu cao cả hơn.
***
Amartya Sen sinh năm 1933
tại Tây Bengal và học Kinh tế và Triết học ở Calcutta và Cambridge. Ông đã giảng
dạy tại Trinity College ở Dublin và các đại học MIT, Berkeley, Stanford và
Harvard.
Các tác phẩm quan trọng của
ông là Development as Freedom của Nhà xuất bản Oxford University Press, 1999;
Rationality and Freedom, NXB Belknapp Press, 2004; The Argumentative Indian,
Writings on Indian Culture, History and Identity, Penguin Allan Laune, 2005;
The Idea of Justice, Penguin Books, 2010.
Amartya Sen đang nhận
giải thưởng Nobel năm 1998. Photo: Anders Wiklund.
_____
Bài liên quan:
Tìm Hiểu Về Khái Niệm Công Bình Của Amartya Sen Qua
Tác Phẩm The Idea Of Justice:
Mối Quan Hệ Văn Hóa Giữa Trung Hoa Và Ấn Độ:
No comments:
Post a Comment