Trân Văn - Thiên
Hạ Luận
04/10/2019
Phải mất ba tuần Hà Nội mờ mờ, ảo ảo vì… khói, bụi,
Hệ thống công quyền (Bộ Tài nguyên Môi trường – TNMT, chính quyền thành phố Hà
Nội) mới chính thức cảnh báo, chất lượng không khí đã suy giảm tới mức “xấu”,
nguy hại cho sức khỏe cư dân! Chẳng riêng Hà Nội, TP.HCM cũng đang trong tình
trạng tương tự!
Từ thượng tuần tháng 9 đến nay, cho dù mạng xã hội lẫn
hệ thông truyền thông chính thức tràn ngập thông tin về các chỉ số liên quan tới
chất lượng không khí càng lúc càng tồi tệ, kèm vô số khuyến cáo của các chuyên
viên y tế về tác động của ô nhiễm không khí tới sức khỏe, tính mạng con người
không chỉ bây giờ mà còn ở cả tương lai,… nhưng các viên chức hữu trách của
chính phủ và chính quyền các địa phương cùng… ngậm tăm. Ngoài việc tự cứu
mình bằng cách chia sẻ thông tin, khuyến cáo, chỉ dẫn lẫn nhau về việc dùng khẩu
trang, máy lọc không khí,… dân chúng Hà Nội và TP.HCM chỉ còn một cách: Chịu đựng!
Ô nhiễm giờ không còn là nguy cơ nằm trên giấy, ô
nhiễm hiện hữu một cách trần trụi và từng người có thể cảm nhận một cách tường
tận rằng, sức khỏe – tính mạng của chính mình, thân nhân của mình cũng như nhiều
triệu người khác đang bị ảnh hưởng ra sao. Trên mạng xã hội, nhiều facebooker
như MC Trấn Thành – xưa nay chỉ quan tâm đến việc giúp vui cho người khác cũng
thảng thốt: Chúng ta sẽ chết dần vì sự thiếu hiểu biết và kém ý thức! Mỗi người
bảo ban nhau một tiếng để cùng sống quý vị ơi! Ra đường quý vị nhớ che chắn cho
kỹ. Tui thương những người phải hoạt động ngoài đường quá! Ai sẽ giúp họ đây
(1)?..
Không chỉ trên mạng xã hội, ngay cả hệ thống truyền
thông chính thức cũng bắt đầu xuất hiện những nhận định, các đô thị như Hà Nội,
Sài Gòn không còn là nơi đáng sống vì đến hít thở cũng khó thấy dễ dàng (2).
Tham gia thảo luận về đề tài này trên VnExpress, một độc giả tự giới thiệu thuộc
lứa U60, tuy sinh ra, học hành, làm việc tại Sài Gòn từ bé đến lớn song giờ
đang hết sức thất vọng: Xưa thì khác nhưng giờ, ai nói Sài Gòn là thành phố văn
minh đáng sống, tui sẽ nói thẳng người đó nói… dóc! Hai chữ “về quê” được nhiều
người cùng nhắc đến nhưng Nhu Nguyen cảnh báo: Chẳng rõ còn miền quê nào trong
lành hay không. Quê tôi cũng đang ô nhiễm trầm trọng vì Khu Công nghiệp!
***
Cho dù Hà Nội, TP.HCM mờ mờ, ảo ảo trong khói, bụi,
cả dân chúng lẫn báo giới rồi các chuyên gia tỏ ra hết sức sốt ruột vì không
khí ô nhiễm đe dọa sức khỏe, tính mạng của hàng chục triệu người, tại cuộc họp
báo định kỳ do chính phủ tổ chức hôm 2 tháng 10, ông Lê Công Thành, Thứ trưởng
TNMT vẫn thảnh niên tuyên bố: Kết quả đo đạc mức độ ô nhiễm trên các trang mạng
nước ngoài (xác định Hà Nội, TP.HCM nằm trong nhóm dẫn đầu về không khí ô nhiễm)
chỉ mang tính chất… tham khảo vì chưa được… chuẩn hóa (3). Cũng đến lúc đó,
thay mặt chính phủ Việt Nam Bộ TNMT mới chính thức lên tiếng, giành lại thẩm
quyền… phát ngôn về môi trường!
Tuyên bố của Bộ TNMT: Ô nhiễm không khí gia tăng, bụi
mịn ở mức… cao, dân chúng, đặc biệt là trẻ em, phụ nữ mang thai, người già, người
mắc các bệnh hô hấp nên… hạn chế ra khỏi nhà – mở đường cho chính quyền thành
phố Hà Nội đưa ra một tuyên bố khác, rằng thì là… sẽ báo cáo chính phủ và phối
hợp với Viện Hàn lâm Khoa học Công nghệ Việt Nam, các nhà khoa học trong và
ngoài nước để tiến hành khảo sát, đánh giá đưa ra những biện pháp, giải pháp hiệu
quả (4). Chưa rõ sự phối hợp trên - dưới, trong - ngoài bao giờ bắt đầu, kéo
dài bao lâu, lúc nào thì có “biện pháp, giải pháp” và nếu những “biện pháp, giải
pháp” này vẫn không “hiệu quả” thì… sao?
Giống như mạng xã hội, độc giả của các cơ quan truyền
thông chính thức cũng nêu ra hàng loạt thắc mắc trước động tác duy nhất của Bộ
TNMT đối với tình trạng không khí ô nhiễm trầm trọng: Khuyến cáo “hạn chế ra khỏi
nhà”! Trường Hải – độc giả tờ Tuổi Trẻ - thắc mắc: Chúng tôi nộp thuế, trả phí
môi trường chỉ để được nghe những lời khuyên… quý hóa như thế thôi sao? Khánh
nêu ra một vấn đề khác: Không ra khỏi nhà để kiếm cơm có nghĩa là ở lì trong
nhà để chết đói à? Với tình trạng bụi mịn tràn lan, mức độ nguy hại càng lúc
càng cao (5), Thục Nữ hỏi: Không khí trong nhà sạch hơn bên ngoài à (6)?.. Những
chất vấn như thế dẫu rất phổ biến nhưng giới hữu trách không bận tâm!
***
Ô nhiễm không phải là vấn nạn mới phát sinh tại Việt
Nam. Cách nay hai thập niên, các chuyên gia môi trường, y tế, thậm chí kinh tế
đã cảnh báo về vấn nạn này nhưng mức độ ô nhiễm chỉ tăng, không giảm, không chỉ
không khí ô nhiễm, đất, các nguồn nước cũng ô nhiễm do khói, bụi, khí thải, nước
thải, chất thải, hóa chất… Ô nhiễm lớn dần theo đủ loại “chiến lược” năm, mười
năm, thậm chí có “tầm nhìn” đến vài chục năm. Những “chiến lược” ấy vỗ về, thúc
người Việt “tự hào” với những “đáng sống”, “phát triển bền vững”, “chỉ số hạnh
phúc” cao, khuyến cáo người Việt phải tham gia duy trì “ổn định chính trị”.
Nay, nhìn quanh, người Việt còn thấy chỗ nào để chạy và trốn chăng?
------------------
Chú thích
(2) https://vnexpress.net/y-kien/toi-bo-viec-ve-que-vi-khong-tho-noi-khi-ra-duong-sai-gon-3985962.html
(5) https://tuoitre.vn/chi-so-bui-min-trong-khong-khi-cang-cao-nguy-hai-cang-lon-20190930215813791.htm
No comments:
Post a Comment