Thanh
Hà – RFI
Đăng ngày 30-03-2019
Một
tháng sau thượng đỉnh Mỹ-BắcTriều Tiên lần thứ hai tại Hà Nội, hãng tin Reuters
ngày 30/03/2019 tiết lộ : Washington đòi Bình Nhưỡng nộp tất cả vũ khí nguyên tử
và nhiên liệu hạt nhân cho Hoa Kỳ. Đây là lý do khiến phái đoàn của ông Kim
Jong Un bỏ ngang đàm phán. Đối thoại Mỹ - Triều trong một tháng qua bị đóng
băng.
Cố vấn an ninh quốc gia của Nhà Trắng John Bolton
nhiều lần cho biết, tại khách sạn Metropole, Hà Nội, hôm 28/02/2019 tổng thống
Mỹ đã trao tận tay nguyên thủ Bắc Triều Tiên một tờ giấy. Văn bản được soạn thảo
bằng hai thứ tiếng Anh và Triều Tiên. Nhưng nhân vật diều hâu này trong chính
quyền Mỹ chưa bao giờ để lộ về nội dung tài liệu đó.
Reuters trích dẫn một nguồn tin thông thạo và có được
một bản thảo bằng tiếng Anh của tài liệu nói trên tiết lộ những thông tin sau
đây. Thứ nhất, đây là lần đầu tiên Donald Trump trực tiếp trao cho Kim Jong Un
một văn bản nói rõ Hoa Kỳ định nghĩa như thế nào về cái gọi là "phi hạt
nhân hóa". Thứ hai, Mỹ đòi Bắc Triều Tiên giao nộp vũ khí nguyên tử và
nhiên liệu hạt nhân.
Điều khoản thứ hai này khiến lãnh đạo Bắc Triều Tiên
phẫn nộ vì đã gợi lại kịch bản từng xảy ra cho Libya. Chính quyền của đại tá
Mouammar Kadhafi năm 2003 đã đồng ý từ bỏ kế hoạch phát triển vũ khí hạt nhân,
và đến năm 2011 chế độ Kadhafi sụp đổ. Nhân vật một thời quyền lực nhất tại
Libya đã bị giết. Từ năm
2004, John Bolton đã chủ trương áp dụng mô hình Libya với Bắc Triều Tiên.
Trong cương vị cố vấn an ninh quốc gia của Nhà Trắng, ông lại một lần nữa khẳng
định lập trường cứng rắn này và đã suýt khiến thượng đỉnh Mỹ- Triều lần thứ nhất
tại Singapore bất thành.
Ngoài ra, Hoa Kỳ đòi Bắc Triều Tiên dỡ bỏ toàn bộ
các cơ sở hạt nhân, ngừng các chương trình nghiên cứu trong các lĩnh vực có thể
phục vụ cho cả các mục tiêu dân sự lẫn quân sự, ngừng các chương trình thử nghiệm
tên lửa đạn đạo, xây dàn phóng tên lửa ...
Trước mắt, Nhà Trắng từ chối bình luận về tin trên.
Bộ Ngoại Giao Mỹ thì giải thích tài liệu mà tổng thống Trump đã trao cho lãnh đạo
Bắc Triều Tiên thuộc diện hồ sơ mật, không thể phổ biến nội dung.
Về phần ông Donald Trump đang đi nghỉ tại bang
Florida, hôm qua tổng thống Hoa Kỳ giải thích ông quyết định hủy một số những
biện pháp trừng phạt Bình Nhưỡng, vì động lòng trước những "khổ đau"
của người dân Bắc Triều Tiên nhưng điều đó không có nghĩa là Hoa Kỳ từ bỏ cấm vận
nhắm vào quốc gia Đông Bắc Á này.
----------------------------------
BBC Tiếng Việt
30 tháng 3 2019
Vào
ngày cuộc hội đàm tại Hà Nội sụp đổ hồi tháng trước, Tổng thống Mỹ Donald Trump
đã trao cho nhà lãnh đạo Triều Tiên Kim Jong-un một tờ giấy trong đó có lời kêu
gọi thẳng thắn về việc chuyển giao toàn bộ vũ khí hạt nhân của Bình Nhưỡng cho
Hoa Kỳ, theo Reuters.
Ông Kim đã phản ứng như thế nào khi nhận được tờ giấy
đó? GETTY IMAGES
Theo Reuters, hãng tin này đã trông thấy tài liệu
ông Trump đã đưa cho ông Kim hôm 28/2, trong đó có cả hai phiên bản tiếng Hàn
và tiếng Anh về quan điểm của Hoa Kỳ.
Đây là lần đầu tiên chính ông Trump trực tiếp bày tỏ
quan điểm của Hoa Kỳ về khái niệm phi hạt nhân hóa "cuối cùng, hoàn toàn
có thể kiểm tra được" với ông Kim Jong-un, nguồn tin giấu tên cho Reuters
biết.
Đó là Triều Tiên phải "phá hủy hoàn toàn cơ sở
hạ tầng chế tạo hạt nhân, các chương trình chiến tranh hóa học và sinh học của
Triều Tiên và các khả năng sử dụng tương tự; kèm theo các tên lửa đạn đạo, bệ
phóng và các phương tiện liên quan".
Tài liệu phiên bản tiếng Anh mà Reuters có được còn
kêu gọi "Triều Tiên cung cấp thông
tin toàn diện về chương trình hạt nhân của mình và cho các thanh sát viên Hoa Kỳ
và quốc tế quyền tiếp cận đầy đủ; tạm dừng tất cả các hoạt động liên quan và
xây dựng bất kỳ cơ sở mới nào; xóa bỏ toàn bộ cơ sở hạ tầng hạt nhân; và để
chuyển tất cả các nhà khoa học và kỹ thuật viên chương trình hạt nhân sang các
hoạt động thương mại".
Không rõ ông Kim và phía Bắc Hàn đã phản ứng như thế
nào, nhưng bữa ăn trưa của hai nhà lãnh đạo đã bị hủy trong ngày hôm đó và
không bên nào đưa ra được một lời giải thích trọn vẹn tại sao cuộc hội nghị thượng
đỉnh thất bại.
Sự tồn tại của tài liệu này lần đầu tiên được đề cập
bởi cố vấn an ninh quốc gia Nhà Trắng John Bolton trong các cuộc phỏng vấn trên
sau hội nghị thượng đỉnh hai ngày.
Cố vấn an ninh John Bolton (bìa trái) cũng tham gia
cuộc hội đàm với Bắc Hàn cùng ông Trump hôm 28/2. GETTY IMAGES
Tuy nhiên, ông Bolton không tiết lộ rõ rằng tài liệu
này thẳng thắn yêu cầu Triều Tiên nên chuyển vũ khí hạt nhân và nguyên liệu
phân hạch sang cho Hoa Kỳ.
Thực tế, tài liệu này phản ánh rõ quan điểm cứng rắn
theo "mô hình Libya" đã có từ lâu của ông John Bolton. Ý tưởng của việc
Bắc Hàn phải giao nộp toàn bộ vũ khí đã được ông đề nghị từ hồi 2004.
Ông Trump từng lảng tránh các lời bình luận đề nghị
tiếp cận Bắc Hàn như "mô hình Libya" của ông Bolton nhưng Tổng thống
Hoa Kỳ từng nói mô hình này có thể được áp dụng nếu không thể đạt được một thỏa
thuận với Bắc Hàn.
Phía Nhà Trắng và Bộ Ngoại giao Hoa Kỳ vẫn chưa phản
hồi yêu cầu bình luận của Reuters.
Sau cuộc hội nghị thượng đỉnh ở Hà Nội, một quan chức
Bắc Hàn cáo buộc Ngoại trưởng Mike Pompeo và Cố vấn an ninh John Bolton đã đưa
ra những yêu cầu "như gangster", và nói Bình Nhưỡng cân nhắc hủy các
cuộc hội đàm với Hoa Kỳ và sẽ xem xét lại về những lệnh cấm thử nghiệm tên lửa
và hạt nhân mà nó đang tự áp đặt.
Hội nghị thượng đỉnh đầu tiên giữa Trump và Kim, diễn
ra tại Singapore vào tháng 6/2018, suýt bị hủy bỏ sau khi Triều Tiên từ chối những
yêu cầu lặp đi lặp lại của ông Bolton là hãy theo mô hình phi hạt nhân hóa của
Libya.
Libya đã chuyển các thành phần chương trình hạt nhân
của nước này sang cho Hoa Kỳ hồi 2004.
Bảy năm sau khi đạt được thỏa thuận phi hạt nhân hóa
giữa Hoa Kỳ và nhà lãnh đạo Libya, Muammar Gaddafi, thì Hoa Kỳ tham gia vào một
chiến dịch quân sự chống lại chính phủ do NATO lãnh đạo khiến Gaddafi bị phiến
quân lật đổ và giết chết.
Năm ngoái, sau khi Triều Tiên đe dọa hủy bỏ hội nghị
thượng đỉnh Singapore, ông Trump nói ông không theo đuổi mô hình của Libya và
ông đang tìm kiếm một thỏa thuận sẽ bảo vệ ông Kim.
"Mô hình Libya là một mô hình rất khác. Chúng
tôi đã tàn sát đất nước đó," ông Trump nói.
Tài liệu về Hà Nội cho thấy một nỗ lực của ông Trump
nhằm đạt "một thỏa thuận lớn" mà theo đó tất cả các lệnh trừng phạt sẽ
được dỡ bỏ nếu Triều Tiên từ bỏ tất cả vũ khí.
*
Tin liên quan
No comments:
Post a Comment