Thursday 6 September 2012

TRANH CHẤP BIỂN ĐÁO TRUNG - HÀN - NHẬT (RFI - tin tổng hợp)





Tú Anh – RFI
Thứ năm 06 Tháng Chín 2012

Vi din tích không đến 19km2 nm cách Hàn Quc và Nht Bn hơn 210 cây s, qun đo Dokdo/Takeshima đã biến thành đim nóng trong quan h Seoul và Tokyo. Do nhu cu chính tr ni b, hai cường quc kinh tế khu vc, và cũng là đng minh chiến lược ca M, đã tiến đến nhng bin pháp tr đũa ngoi giao, tài chính và bt hp tác quân s. Do nhng tn đng lch s, xung khc có th kéo dài bt tn gây bt li cho chính sách châu Á ca Hoa K. Tuy nhiên, Vit Nam có th rút bài hc này đ khng đnh ch quyn ti Hoàng Sa và Trường Sa.

Ni tình Nht Bn và Hàn Quc s nóng bng trong nhng tháng ti đây. Tháng 12, Hàn Quc bu tng thng mi trong khi ti Nht, tranh chp ni b s làm cho x Phù Tang không tránh khi mt cuc bu c Quc hi trước k hn. Trong hai cuc phán xét ca c tr này, hai đng đang cm quyn ti Nht và Hàn Quc đu không có gì bo đm là s thng.

Trong bi cnh đó, thì n ra qu bom Dokdo/Takeshima còn có tên quc tế là “đo đá Liancourt, tên ca mt bá tước Pháp tìm ra đo này năm 1849.

Chuyến viếng thăm bt ng ca Tng thng Hàn Quc Lee Myung Bak ngày 10/08/2012 và li tuyên b « bo v ch quyn » đã vang đng Tokyo và đến tn Luân Đôn vi hành đng c vũ ca mt cu th Hàn Quc, sau khi đá bi đi banh Nht Bn, đã đưa biu ng « Dokdo là ca chúng tôi ».

Vài hôm sau, Tng thng Hàn Quc tuyên b da Hoàng đế Nht là không th sang thăm Hàn Quc nếu không xin li v ti ác ca quân đi Thiên Hoàng thi đô h bán đo Triu Tiên.

Seoul đã ký vi Tokyo văn kin bình thường hóa bang giao vào năm 1965, nhưng hip ước này cho đến ngày nay vn không được dân chúng Hàn Quc đón nhn mt cách nng nhit. Đến năm 2012, dù b Bc Triu Tiên đe da quân s, Hàn Quc hai ln không đt bút ký mt tha ước chia s thông tin tình báo vi Nht Bn tuy rt cn đến v tinh gián đip ca Tokyo.

Nhng tn đng lch s ngăn cn chính quyn hai bên, đu do dân bu lên, đi ngược li ý dân. Tuy Hàn Quc kim soát qun đo Dokdo và trưng tài liu lch s ch quyn t 500 năm trước Thiên Chúa, nhưng người Nht khng đnh đo ln nht là ca Nht.

Vn đ là xung khc quanh « hòn si » cao 169 mét trên mt bin có th làm tn hi cho chiến lược an ninh Thái Bình dương do Hoa K tiến hành vi s mong ch ca hu hết các quc gia trong vùng tr Trung Quc.

Seoul tiếp tc bác b đ ngh ca Tokyo (ln th ba k t năm 1954) đưa vn đ ra Tòa án công lý Lahaye, Hà Lan, phân x.

Washington, qua phát ngôn viên b ngoi giao Victoria Nuland, yêu cu hai « đng minh trng yếu hãy tho lun tìm gii pháp gii quyết tranh chp ».

Xung khc Nht- Hàn xy ra vào thi đim ngoi trưởng M công du Á Châu đ cng c « liên minh » trước tham vng bin đo ca Bc Kinh. Vào cui tun này, nhân hi ngh Din đàn hp tác kinh tế châu Á Thái Bình Dương ti Vladivostok, min vin đông ca Nga, ngoi trưởng Hillary Clinton chc chn s có n lc hàn gn hai đng minh.
Nhưng hu hết gii quan sát đu cho rng tình trng xung khc s kéo dài. Lý tưởng nht, là Hàn Quc tiếp tc làm qun lý đo nhưng vn đ cho ngư dân Nht đánh cá chung quanh.

Đ tìm hiu thêm vì sao ch quyn Dokdo/Takeshima không rõ ràng mc dù h sơ này đã được Hàn Quc nêu lên ti hi ngh San Francisco năm 1951, cùng lúc vi Vit Nam tuyên b ch quyn trên qun đo Hoàng Sa và Hoàng Sa ? Ti sao Hàn Quc t chi đ ngh ca Nht nh Tòa án công lý quc tế Lahaye phân x ?

RFI đt câu hi vi nhà phân tích Lưu Tường Quang t Sydney.

Nhà báo Lưu Tường Quang : « vn đ tranh lun v lp trường và tranh lun pháp lý chúng ta (Vit Nam) có th hc hi được nếu có s dàn xếp nào đó t nhng tranh chp Senkaku/Điếu Ngư hay Dokdo/Takeshima. Do vy chúng ta có th bt ngun t nhiu mc đim thi gian, nhưng tôi chn 1951 ti vì sau Thế chiến th Hai thì phe Đng minh và Nht Bn hp nhau ti San Francisco đ tho lun hòa ước chm dt chiến tranh.
Hàn Quc vi tư cách là mt quc gia thng nht, chưa b chia ct, yêu cu hi ngh ghi rõ vào trong hip ước Dokdo là thuc ch quyn ca Hàn Quc nhưng đ ngh này b t chi do có s phn đi ca Nht Bn. Do vy bn văn ca Hòa ước San Francisco 1951 không ghi Dokdo là thuc ch quyn ca Hàn Quc. Cho nên Nht Bn đã s dng cái lý l vng chc này đ bênh vc ch quyn ca Nht Bn ti đo Takeshima.

Tôi nói nó quan trng ti vì cũng ti hi ngh San Francisco năm 1951, Th tướng Vit Nam, ông Trn Văn Hu, vi tư cách là th tướng mt quc gia thng nht ba min Nam Trung Bc, không b phân chia, mt quc gia đc lp, đã tuyên b rõ rt là Hoàng Sa và Trường Sa là thuc ch quyn ca Vit Nam, mà không mt quc gia nào phn đi. Cho nên cái mc đim 1950 nó quan trng cho Vit Nam trong vic tranh chp ch quyn ti bin Đông Vit Nam vi Trung Quc và quan trng cho Nht Bn trong vic tranh chp ch quyn ti Dokdo/Takeshima »




Thứ tư 05 Tháng Chín 2012

Vào cui tun này, các lãnh đo châu Á-Thái Bình Dương s hp li Vladivostok, vùng Vin Đông Nga, trong khuôn kh hi ngh thượng đnh Din đàn APEC (Din đàn Hp tác kinh tế châu Á-Thái Bình Dương). Nhưng các tranh chp ch quyn lãnh hi gia Trung Quc vi các nước láng ging có th s cn tr nhng n lc ca APEC nhm thúc đy t do hóa mu dch trong vùng.

Đây là ln đu tiên hi ngh thượng đnh APEC được t chc ti Nga. Nước ch nhà đã chi ra hơn 20 t đôla đ xây dng cu cng, đường xá, sân bay, trung tâm hi ngh, đ qua đó ci thin hình nh ca Matxcơva trên trường quc tế.

Theo ngh trình chính thc, cuc hp thượng đnh Din đàn APEC s bàn v nhng n lc nhm t do hóa mu dch trong khu vc châu Á-Thái Bình Dương, cũng như bo đm mt sn lượng nông nghip n đnh nhm km chế giá lương thc đang tăng vt trên thế gii.

Cũng trong lĩnh vc thương mi, bên l Din đàn APEC, các lãnh đo ca 11 quc gia tham gia thương lượng hip đnh Đi tác xuyên Thái Bình Dương (TPP) s gp nhau đ tiếp tc bàn v d án vùng t do mu dch này.

Nhưng Din đàn APEC cũng có th s là dp các lãnh đo thế gii gp riêng vi nhau đ tho lun v các vn đ đa chính tr nóng bng, vào lúc mà quan h gia các nước Trung Quc, Nht Bn, Hàn Quc li tr nên căng thng do nhng tranh chp lãnh th đã kéo dài t nhiu thp k qua.

Trung Quc thì vn tranh chp vi Nht Bn v ch quyn trên qun đo Senkaku/Điếu Ngư. Vic chính ph Tokyo d đnh mua li qun đo này, hin thuc quyn s hu ca mt gia đình Nht Bn, s khiến tranh chp này thêm gay gt.

Bn thân Nht Bn cũng đang tranh chp vi Hàn Quc v ch quyn ca qun đo Takeshima, mà phía Triu Tiên gi là Dokdo. Căng thng gia hai nước đã gia tăng trong thi gian qua, k t khi tng thng Hàn Quc Lee Myung-Bak đến thăm các đo này.

y là chưa k Trung Quc ngày càng có nhng hành đng nhm xác quyết ch quyn trên Bin Đông, gây thêm căng thng vi hai nước Philippines và Vit Nam.

Do tng thng Barack Obama đang tranh c Hoa K, nên Ngoi trưởng Hillary Clinton s đi din cho Hoa K ti Din đàn APEC. Bà Clinton va kết thúc chuyến công du châu Á, mt chuyến đi đã gây bc bi cho Trung Quc, vì Bc Kinh cho rng Washington đang tìm cách km chế nh hưởng ngày càng tăng ca Trung Quc trong khu vc và gây bt hòa gia Bc Kinh vi các nước láng ging Đông Nam Á trên vn đ ch quyn Bin Đông.

Nhng căng thng do tranh chp ch quyn nói trên chc chn s khiến cho không khí cuc hp thượng đnh Din đàn APEC bt thân thin, nng m như nhng năm trước. Vn đ là chưa biết các lãnh đo châu Á-Thái Bình Dương có th tm gác được sang mt bên nhng tranh chp lãnh th đ tp trung cho vic thúc đy t do mu dch hay không.




Lê Phước – RFI
Thứ năm 06 Tháng Chín 2012

Tranh chấp chủ quyền Nhật -Trung trên quần đảo Senkaku/Điếu Ngư, giữa Nhật Bản và Hàn Quốc trên đảo Takeshima/Dokdo. Nhật báo Le Monde có bài phân tích chủ đề này với dòng tựa cảnh báo : «Dân tộc chủ nghĩa bùng phát tại Châu Á » .

Quan hệ Nhật-Hàn vừa qua gặp cơn sóng gió chỉ vì tranh chấp lãnh hải trên đảo Takeshima/Dokdo. Phía Hàn Quốc đã có động thái mạnh qua việc tổng thống Hàn Quốc Lee Myung Bak đến thăm hòn đảo này. Mặt khác, ông Lee Myung Bak còn yêu cầu Nhật hoàng Akihito chính thức có lời xin lỗi về việc trong thời kỳ quân đội Nhật Bản chiếm đống Triều Tiên, 200 000 phụ nữ Triều Tiên bị buộc làm nô lệ tình dục trong quân đội Nhật Bản.

Tờ báo nhận định, ông Lee Myung Bak muốn khơi dậy nỗi đau quá khứ thời chiến tranh ngay trước thềm bầu cử tổng thống ở Hàn Quốc. Thế nhưng Le Monde cảnh báo, coi chừng chiêu bài này sẽ làm bộc phát thái quá chủ nghĩa yêu nước của người Hàn Quốc, khơi lại quá khứ hận thù giữa hai dân tộc Nhật-Hàn.

Đến với Trung Quốc, Le Monde nhận định, chủ nghĩa dân tộc cũng bùng phát tại nước này. Theo một thăm dò hồi tháng 6/2012, người dân hai nước có nhận xét về nhau rất tiêu cực. Người Nhật ác cảm với người Trung Quốc vì cho rằng chính phủ Bắc Kinh có những hành động không đẹp như : hống hách với láng giềng, ích kỷ khi chạy theo lợi ích kinh tế bỏ mặc môi trường, đòi hỏi chủ quyền vô căn cứ.

Trong khi đó, khi nhắc đến người Nhật, thì người Trung Quốc nhớ ngay đến những năm tháng đau thương mà quân đội Nhật đã gây cho người Trung Quốc như vụ thảm sát Nam Kinh 1937 hay việc phụ nữ Trung Quốc làm nô lệ tình dùng cho quân đội Nhật.

Như vậy, Nhật Bản thì dựa vào hiện tại để ghét Trung Quốc, còn Trung Quốc thì găm vào quá khứ để thù hận Nhật Bản.

Trong tranh chấp lãnh thổ trên quần đảo Senkaku/Điếu Ngư, chủ nghĩa dân tộc ngày càng dâng cao ở người Nhật, biểu hiện qua việc nhiều người Nhật, trong đó có cả nghị sĩ, đến quần đảo tranh chấp cắm cờ để khẳng định chủ quyền. Thế nhưng, để tránh căng thẳng quá mức với Bắc Kinh, chính phủ Tokyo đã có cách hành xử nhằm xoa dịu tình hình qua việc bắt rồi trục xuất 14 người Trung Quốc Hồng Kong đến quần đảo tranh chấp, hay như việc bắt rồi thả một thuyền trưởng Trung Quốc hồi năm 2010.

Le Monde nhắc lại, khi lên nắm quyền vào tháng 8/2009, Đảng Dân Chủ Nhật Bản chủ trương thiết lập lại quan hệ với Hoa Kỳ trên cở sở bình đẳng và tăng cường quan hệ với các nước Châu Á khác. Một năm sau đó, thủ tướng phe dân chủ ông Yukio Hatoyama đã phải từ chức sau khi đã gây căng thẳng yêu cầu Hoa Kỳ rút căn cứ quân sự khỏi Okinawa. Chính phủ kế nhiệm thì tỏ ra hời hợt với Trung Quốc và Hàn Quốc, trong khi trước đây, các chính phủ Dân chủ tự do đã biết gác lại quá khứ để tăng cường hợp tác với hai nước láng giềng này.

Hiện tại, tranh chấp chủ quyền của ba nước này diễn ra trong bối cảnh chóp bu lãnh đạo ở mỗi nước sắp thay đổi : Đảng Cộng sản Trung Quốc sắp họp đại hội toàn quốc, bầu cử tổng thống Hàn Quốc cũng gần kề, bầu cử Quốc hội trước thời hạn cũng có thể diễn ra tại Nhật Bản.

Trong bối cảnh đó, để lấy lòng dân, nhà cầm quyền ba nước không thể có động thái nhượng bộ trong tranh chấp chủ quyền. Và như vậy thì quan hệ ngoại giao của ba nước sẽ gặp nhiều sóng gió, có nguy làm chủ nghĩa dân tộc ở mỗi nước trở nên quá trớn, gây hậu quả đáng tiếc.








No comments:

Post a Comment

View My Stats