Sunday, 30 September 2012

CHIỀU THƠ NHẠC "DÓA HỒNG VU LAN" HƯƠNG THIỀN CÒN PHẢNG PHẤT (Thiện Quảng Lâm Kim Mai)





Thiện Quảng Lâm Kim Mai
Friday, September 28, 2012 3:41:44 PM

Chiều Chủ Nhật, 16 tháng 9, 2012, những luồng xe rời khỏi giao thông dày đặc trên đại lộ Beach, rẽ vào đường Main lặng lẽ êm đềm, con đường đưa dẫn đến tòa cao ốc cổ xưa Huntington Beach High School Auditorium, nơi mà chiều thơ nhạc “Ðóa Hồng Vu Lan” đã mời gọi hàng trăm khán thính giả lắng tâm tĩnh lặng, thưởng thức một chương trình ca nhạc tràn ngập tình thương và lòng biết ơn đối với tứ đại trọng ân trong mùa báo hiếu.

Những đóa hồng cho mẹ. (Hình: Hương Thiền cung cấp)

Ba tiếng chuông ngân vang để thính chúng tìm lại sự yên lặng và tịnh tâm “Lắng lòng nghe, lắng lòng nghe, tiếng chuông huyền diệu đưa về nhất tâm.”

Màn sân khấu kéo lên chầm chậm cùng với tiếng hát cao vút của ca sĩ Vũ Quang Vinh khởi đầu ngay điệp khúc của nhạc phẩm “Bông Hồng Cài Áo” nhạc Phạm Thế Mỹ, ý thơ Thiền Sư Thích Nhất Hạnh, cùng sự phụ họa của bốn giọng ca nữ như muốn nhắc nhở thính chúng về ý nghĩa của chương trình. “Ðóa hoa màu hồng vừa cài lên áo...” được thể hiện hòa quyện và sâu lắng qua tiếng hát của ca sĩ Vũ Quang Vinh cùng tốp nữ đã làm cả thính phòng lặng đi khi tiếng hát của anh cất lên. Khung cảnh trở nên sinh động hơn khi Ban hợp ca Hương Thiền và các em Gia đình Phật tử Liên Hoa di chuyển đội hình, trong tay mỗi người mang hai đóa hồng. Ðạo diễn sân khấu Quốc Cường muốn gây ấn tượng với khán giả qua cách di chuyển theo đường cong thuận nghịch, để cuối cùng tạo thành một hình tháp mà đỉnh tháp là bà mẹ đang dang hai tay ra, vừa để ôm lấy đàn con, vừa để đón nhận hàng hàng lớp lớp những bông hoa hiếu hạnh đang dâng lên mẹ. Tiếng vỗ tay vang dội tán thưởng cho màn mở đầu, khích lệ rất nhiều cho ca sĩ Vũ Quang Vinh và nhóm Hương Thiền, những người ca sĩ không chuyên luôn suy nghĩ, lo lắng và nỗ lực cho sự thành công của chương trình.

Ca sĩ Ngọc Hạ. (Hình: Hương Thiền cung cấp)

Tâm trạng này đã ảnh hưởng một ít đến bài hợp xướng “Lòng Mẹ” lúc khởi đầu, nhưng thật nhanh chóng và đầy nhiệt tâm, ban hợp xướng Hương Thiền đã lấy lại được sự bình an và kết thúc phần cuối của bài Lòng Mẹ trong sự hòa hợp nhuần nhuyễn giữa các giọng ca bè được viết cho ca khúc này.

Sự không chuyên nghiệp của các ca sĩ Hương Thiền luôn được bù đắp bởi phong cách trình diễn thong dong, quyết tâm chuyển tải giáo lý Ðức Phật đến với khán giả và luôn luôn với nụ cười trên môi. Tất cả những nét này đã phần nào giúp cho ca sĩ nhóm Hương Thiền thành công trong hai bản hợp ca sau đó: Gió Hát Thiền Ca và Hiện Pháp Lạc Trú.

Chiều thơ nhạc “Ðóa Hồng Vu Lan” có sự tham gia của hai ca sĩ nổi tiếng là Trần Thái Hòa và Ngọc Hạ.

Trần Thái Hòa với giọng ca trầm ấm, ngọt ngào luôn luôn trân trọng từng lời ca, đã diễn đạt được trọn vẹn ý nghĩa nhạc phẩm “Người Về” của Phạm Duy, người trở về từ chiến trường, từ những vùng khổ đau của cuộc sống và mặc dầu bản nhạc rất quen thuộc với mọi người, Trần Thái Hòa với giọng ca điêu luyện đã làm mới lại bản nhạc xưa, khiến khán giả ngậm ngùi thương tiếc. Kể cả một ca khúc mới “Tỉnh Thức” với lời ca và ý nhạc đã khiến Trần Thái Hòa chọn để tập và diễn cho chương trình này.

Cũng thế, chúng tôi nghe rằng, khi tìm ca khúc phù hợp với chủ đề “Ðóa Hồng Vu Lan,” chính Ngọc Hạ đã chọn bài “Em Bé Việt Nam và Những Viên Sỏi,” được phổ nhạc từ một bài thơ của Trần Trung Ðạo viết về nỗi khổ đau, cùng cực của một em bé Việt Nam trên chiếc thuyền vượt biển. Cha mẹ chết đói, chị bị hãm hiếp, em bị sóng cuốn đi, chỉ còn một mình sống sót cô đơn quạnh quẽ từ những giọt máu của những người cùng cảnh ngộ. Khi con người rơi vào nỗi khổ đau quá sức chịu đựng, hoặc là họ ngã gục, hoặc họ vùng lên với tất cả sự tức giận và căm thù. Nhưng nếu chúng ta nhìn nỗi khổ đó qua cái nhìn thiền quán, chúng ta có khả năng vượt thoát khỏi nỗi tuyệt vọng và tìm lại cho mình sự bình an. Nhạc sĩ Tâm Nguyện Nghiêm Phú Phát khi phổ nhạc bài thơ, “Em Bé Việt Nam và Những Viên Sỏi,” đã trải lòng với những xúc cảm mãnh liệt với cái nhìn thiền quán này. Dòng nhạc dịu dàng kể lể những nỗi khổ đau lớn của con người, dòng nhạc vươn lên cao như muốn vượt thoát nỗi đau đớn đó nhưng lại nhẹ nhàng và trong sáng không mang âm hưởng gào thét dữ dội. Ca sĩ Ngọc Hạ đã diễn đạt xuất thần bài ca này, giọng ca trong trẻo, cao vút, đầy sinh lực. Ngọc Hạ hầu như không nhìn xuống khán giả mà nhìn xuống trái tim mình, đôi khi quay lại, nhìn lên sân khấu, nơi có nét minh họa của em bé Việt Nam ngồi đếm từng viên sỏi. Nhạc đệm duy nhất là tiếng dương cầm của nhạc sĩ Tâm Nguyện Nghiêm Phú Phát, tác giả bài hát.

Ca sĩ, hát chính nhạc phẩm mình đã cảm nhận và chọn lựa. Nhạc sĩ, đàn chính bản nhạc mình đã phổ thành ca khúc từ một bài thơ. Cả hai người nhạc sĩ và ca sĩ đã hòa quyên giọng hát và tiếng đàn vào nhau tạo ra những âm thanh tuyệt vời làm xúc động lòng người, làm đổ lệ khán thính giả. Sau một phút im lặng, bàng hoàng khi Ngọc Hạ chấm dứt bài hát, những tràng pháo tay bùng lên liên tục của khán thính giả đế xác tín rằng đây là bản nhạc thành công nhất trong 4 bản nhạc mà Ngọc Hạ trình diễn trong chương trình “Ðóa Hồng Vu Lan” và cũng khiến nhạc sĩ không nén được nỗi xúc động của mình.

Ca sĩ Trần Thái Hòa. (Hình: Hương Thiền cung cấp)

Dường như e ngại nỗi thống khổ mà em bé Việt Nam phải chịu đựng có thể gieo vào lòng em sự căm thù con người, nhạc sĩ Tâm Nguyện Nghiêm Phú Phát đã phổ nhạc bài thơ “Dặn Dò” của Thiền Sư Thích Nhất Hạnh để Chu Minh Quân kế tiếp Ngọc Hạ, nói với tất cả thính chúng rằng “kẻ thù của chúng ta không phải là người.”

Chu Minh Quân với vóc dáng nghệ sĩ, phong cách trình diễn chững chạc, đã thu phục ngay cảm tình của khán giả. Hơn thế nữa, với sự xuất hiện của Lê Hoàng Mỹ Linh, mẹ ruột Chu Minh Quân, qua ca khúc “Tạ Ơn Ðời” của nhạc sĩ Phạm Duy, một lần nữa Chu Minh Quân và mẹ của mình đã hoàn toàn chinh phục được khán giả.

Tạ ơn đời thực ra là tạ ơn cha mẹ, nhất là tạ ơn mẹ. Ðôi song ca “Mẹ Con” này không cần phải cố gắng diễn xuất, ánh mắt của mẹ Mỹ Linh tự nhiên trìu mến, phong cách của Chu Minh Quân tự nhiên khép nép. Không có điều gì quý hơn đối với người nghệ sĩ bằng tính trung thực. Chính sự trung thực của Mỹ Linh và Chu Minh Quân qua ca khúc “Tạ Ơn Ðời” đã tạo được một tiết mục khá độc đáo cho chương trình.

Nói về sự trung thực, chúng tôi một lần nữa trở lại với ca sĩ Vũ Quang Vinh qua bài “Thăm Mộ Mẹ” thơ Lê Duy Phương, nhạc Anh Bằng. Tuy chỉ mới xuất hiện trong một thời gian ngắn, nhưng ca sĩ Vũ Quang Vinh đã nhận được nhiều sự khen ngợi của các nhạc sĩ, ca sĩ đàn anh đàn chị và giới truyền thông, cũng như sự đón nhận của khán thính giả khắp nơi trên toàn Hoa Kỳ và Úc Châu. Và qua một lần phỏng vấn của đài RFA, ca sĩ Vũ Quang Vinh cho biết mẹ anh đã qua đời khi anh vừa mới 20 tuổi. Từ đó đến nay, chắc hẳn anh đã nhiều lần thăm mộ Mẹ. Vũ Quang Vinh không phải chỉ trình diễn nhạc phẩm “Thăm Mộ Mẹ” mà chính anh thực sự đang thăm mộ mẹ mình.
“Con về thăm mộ mẹ cỏ xanh tự bao giờ, trời cao chi lắm thế để con đời bơ vơ”

Vũ Quang Vinh không cần diễn tả, nỗi đau buồn tự nhiên hiện trên khuôn mặt anh
“Mẹ bây giờ ở đâu hương khói bay xa rồi, tại sao đành bỏ con lây lất trong đau buồn, Mẹ sao đành bỏ con...”

Trước khi lời ca, điệu nhạc làm rơi lệ khán giả, một dòng lệ đã lăn trên má anh... Ðến với chương trình lần này, anh đã một lần nữa chinh phục ngay cả những khán giả khó tính nhất với “Bông Hồng Cài Áo” và “Thăm Mộ Mẹ” và nhận được nhiều sự khen ngợi yêu mến của những người tham dự chương trình.

Suốt 2 giờ 30 phút liên tục, chương trình “Ðóa Hồng Vu Lan” đã giới thiệu đến khán thính giả những nhạc phẩm đầy ắp tình thương và lòng biết ơn. Từ những nhạc phẩm tuy đã xa xưa nhưng giá trị nghệ thuật vẫn đứng vững với thời gian như ca khúc “Mẹ Tôi” qua giọng ca thật nồng nàn của ca sĩ Trần Ngọc, cho đến những ca khúc mới như bài “Nguyện Báo Hiếu” Tâm Nguyện phổ nhạc theo ý thơ của Hòa Thượng Thích Chơn Thành diễn tả được ý nghĩa của Ðại lễ Vu Lan là theo gương Mục Kiền Liên biết phụng dưỡng ơn nghĩa Cha Mẹ hiện tiền và cầu nguyện cho ông bà tổ tiên được siêu thoát do ban tứ ca của nhóm Hương Thiền gồm ca sĩ Thanh Thanh, Xuân Thanh, Trọng Thái, Bá Toàn trình diễn.

Một màn trình diễn trong “Ðóa Hồng Vu Lan.” (Hình: Hương Thiền cung cấp)

Nhạc phẩm rất được ưa thích của nhạc sĩ Võ Tá Hân phổ thơ Trần Trung Ðạo “Ðổi Cả Thiên Thu Tiếng Mẹ Cười” do ca sĩ thÂn hữu Trần Kim Yến trình bày đã làm cho khán giả xót xa rơi lệ. Trọng Thái cũng hoàn thành tốt vai trò của mình khi diễn tả ca khúc “Khóc Mẹ Ðêm Mưa.” Khắc Hiền cũng tạo được trong lòng người nghe một tin tưởng bằng giọng ca rất khỏe và âm vực rộng, chuyển tải được hết ý nghĩa của bài “Ước Mơ” thơ Sen Nhất Quán, nhạc Ðông Quân.

“Như Nước Ðầu Nguồn,” nhạc phẩm nhắc nhở đến ơn sinh dưỡng lớn lao của Mẹ do Hoa Hậu Bích Trâm trình bày. Với một nhan sắc lộng lẫy, Bích Trâm đã làm dịu bớt bằng chiếc áo dài tím hiền thục góp phần tô điểm thêm cho sự thành công của chương trình.

Sau cùng một người mẹ mang tình thương lớn đến với mọi chúng sanh khổ đau, mẹ Quán Thế Âm Bồ Tát. Bài thơ “Quán Thế Âm” của Phạm Thiên Thư, Phạm Duy phổ nhạc qua giọng ca của Mộng Thủy tưởng chừng như âm thanh từ không trung vọng xuống, một bản nhạc cấu trúc khó khăn, đòi hỏi tài năng trình diễn, nhưng ca sĩ Mộng Thủy vẫn thành công trong nhạc phẩm này.

Sẽ là thiếu sót nếu không nói đến hai MC của chương trình: Diệu Trang và Bùi Ðường.

Bùi Ðường là người đã viết lời dẫn nhập cho mỗi bài hát, anh đã viết tài tình từng câu, từng chữ để mỗi câu thể hiện lời văn và mỗi chữ là ngôn ngữ của thơ.

Có thể nói gần như anh đã đạt mục tiêu đó. Hơn thế nữa, anh có thể bổ túc bằng giọng đọc trầm ấm và rất truyền cảm của minh. Bên cạnh anh là MC Diệu Trang, người có thể đọc với giọng Bắc, giọng Nam và đặc biệt giọng Huế. Lời đọc rõ ràng, âm giọng nồng nàn cuốn hút người nghe. Nếu chúng ta cho rằng ca sĩ hay là người có giọng ca gây xúc cảm trong lòng khán giả, liệu chúng ta có thể gọi hai MC Diệu Trang và Bùi Ðường là hai ca sĩ hay chăng?

Ðạo diễn sân khấu Quốc Cường lần này đã thành công trong sự kết hợp nhuần nhuyễn giữa ca từ của bài hát, giai điệu của âm nhạc, kết cấu của từng tiết mục để dàn dựng nên một chương trình thật sống động và đầy ý nghĩa, tạo nên một không gian thật ấm cúng và trang nghiêm của Thiền nhưng cũng đã mang lại nhiều cảm xúc và sự mãn nhãn về nghệ thuật sân khấu đến khán thính giả.

Sau khi đã chuyển tải đến khán thính giả những thương nhớ, những vui buồn, kể cả những giọt nước mắt thương nhớ cha mẹ, chương trình “Ðóa Hồng Vu Lan” khép lại với bài hát “Hiện Pháp Lạc Chú” với sự góp mặt của tất cả các ca sĩ như một lời nhắn nhủ rằng chúng ta cần phải an trú trong hiện tại để tìm thấy niềm vui ngay trong cuộc sống này.

Nhóm Hương Thiền qua lời ca tiếng nhạc, như những vị thiền sư năm xưa, muốn gửi đến quý khán thính giả một cơn gió thoảng, một ít ánh trăng vàng để khán giả tìm thấy và cảm nhận sự an lạc trong buồi chiều thơ nhạc “Ðóa Hồng Vu Lan.”

Rời khỏi thính đường trở về với dòng chảy của cuộc sống, len lỏi qua luồng giao thông dày đặc, chúng tôi ước mong trong tâm tư của quý khán thỉnh giả, hương thiền còn phảng phất.

“Không phải là hôm qua, ta ngồi để tiếc nuối...
Cũng không phải ngày mai, ta ngồi mơ mộng mãi...
...An trú trong hiện tại, giây phút đẹp tuyệt vời...

Câu hát này còn vang vọng mãi theo nhưng khán thính giả đã đến với “Ðóa Hồng Vu Lan”...








No comments:

Post a Comment

View My Stats