Gánh
hát quê đã cũ và những ngụm nước bọt đang phun
Nguyễn Hoàng Văn
12/12/2025
https://baotiengdan.com/2025/12/12/ganh-hat-que-da-cu-va-nhung-ngum-nuoc-bot-dang-phun/
Yevgeny
Korobov, một trung úy trong quân đội Nga nhưng đã trốn sang Kazakhstan xin tỵ nạn
vào năm 2023, vừa mới xuất hiện trên một chương trình truyền hình ở Âu châu, kể
lại việc mình và đồng đội thoát khỏi cuộc chiến bằng cách cách tự bắn hay bắn
vào nhau để… trở thành thương binh [1].
VIDEO
:
Masha on
Russia: From War Hero to Traitor | ARTE.tv Documentary
DEC
5, 2025
https://www.youtube.com/watch?v=1F_NxEkriS8
Họ
làm tôi nhớ lại một “cảnh” trong ca khúc “Đi vào quê hương” của Phạm Duy, phổ từ
thơ Hoa Đất Nắng [2]:
Tôi
vào quê hương quà tặng nhớ đem theo
Một
khẩu Thompson hay chiếc súng cộng đồng
Mỗi
thằng một đứa, dành cho nhau một phát
Mỗi
đứa một thằng, dành một phát cho nhau.
Cái
gì đã khiến một quân nhân chuyên nghiệp, đã tốt nghiệp học viện quân sự và từng
tham chiến ở Syria, đi đến một chọn lựa như thế? Korobov kể lại việc anh ta
thành thật dấn mình vào cuộc chiến với niềm tin tuyệt đối, hoàn toàn tin tưởng
vào lời thượng cấp để rồi vỡ mộng, nhận ra mình quá ngu, cứ như một thằng hề và
chuyện cũng chẳng khác gì cái “cảnh” trong ca khúc trên:
Tôi
vào quê hương cùng một gánh hát quê
Ðả
đảo hoan hô tôi đứng lên làm hề
Lũ
trẻ ngù ngờ cười phun nước miếng
Trên
da mặt tôi, trên yếm, trên đầu
Tôi
muốn nhắc lại câu chuyện của cựu viên trung úy Nga là bởi những cựu trung úy
hay trung tướng của chúng ta, trong những cãi cọ liên quan đến “Nỗi buồn chiến
tranh”, cũng thế. Cũng thản nhiên phun nước miếng như những thằng hề trong cái
thời ăn khách của một gánh hát xưa.
https://baotiengdan.com/wp-content/uploads/2025/12/1-58-1920x957.jpg
Viên
sĩ quan Nga Yevgeny Korobov trong quân phục (ảnh trái) và khi trả lời phỏng vấn
“Từ người anh hùng chiến tranh trở thành kẻ phản bội” (giữa), nhà văn Bảo Ninh
khi còn trẻ (phải). Ảnh chụp từ video clip và trên mạng/ Tiếng Dân edit
Trong
nhạc Phạm Duy viết là “gánh hát quê” còn trong thơ, tác giả viết là “cải
lương”:
Tôi
vào quê hương theo đoàn cải lương
Đứng
lên làm hề đả đảo hoan hô
Lũ
trẻ ngu ngơ cười phun nước bọt
Trên
mặt mày tôi, dưới yếm, trên đầu
Tôi
vào quê hương mang theo quà tặng
Carbin,
Thompson, Garant; tiểu liên
Dành
phát cho nhau mỗi thằng mỗi đứa
Dành
phát cho nhau mỗi đứa một thằng [3]
Nhưng
“hát” hay “cải lương” không quan trọng. Điều quan trọng là, dẫu không còn những
họng thép nóng bỏng mang tên Carbin, Thompson, Garant hay Kalashnikov, vẫn
có những tràng nước bọt mang hình viên đạn để “đả đảo” cái nỗi buồn về cuộc chiến
đã kết thúc tới nửa thế kỷ.
Sao
không nhìn vào những người Nga với “nỗi ngán ngẩm chiến tranh”. Trong khi những
“gánh hát” của Putin vẫn tiếp tục rêu rao rằng cuộc chiến đó là thiêng liêng
thì lính Nga lại nhấp nha nhấp nhổm “Mỗi thằng một đứa, dành cho nhau một
phát” chỉ để vừa thoát ra khỏi cuộc chiến, vừa thủ thân với cái sổ thương
binh [4].
Những
lính Nga này làm tôi suy nghĩ về những chiến sĩ đang phun nước bọt của chúng
ta, họ thực sự đả đảo hoan hô bằng niềm tin của mình, hay chỉ làm thế vì cái sổ
hưu đang có hay sẽ có? [5]
--------------
Tham
khảo:
1.
“I shot my own men: Russian soldier admits he injured himself and his unit to
flee Putin’s war”. https://www.msn.com/en-ie/news/world/i-shot-my-own-men-russian-soldier-admits-he-injured-himself-and-his-unit-to-flee-putin-s-war/ar-AA1S4vzS
2.
Ca khúc này phổ biến vào đầu thập niên 1970 với tiếng hát Diễm Chi và Khánh Ly,
được Phạm Duy xếp vào loại “Tâm phẫn ca”, cùng với những ca khúc như “Tôi không
phải là gỗ đá” viết tặng Lê Tất Điều, “Bà mẹ phù sa”, “Bi hài kịch” phổ từ thơ
Thái Luân v.v.
Có
thể nghe ca khúc này qua tiếng hát Khánh Ly:
https://www.youtube.com/watch?v=6DTmdTa09ps
Đi
Vào Quê Hương , Sáng tác Phạm Duy , Ca sĩ Khánh LyC:\Users\tamho\OneDrive\Desktop\New
folder\ https:\www.youtube.com\watch?v=6DTmdTa09ps
1,719
views Mar 25, 2020
Đi Vào Quê
Hương , Sáng tác Phạm Duy , Ca sĩ Khánh Ly
Tôi
vào quê hương bằng cuộn dây thép gai
Đồng
cỏ cha tôi, tôi trói gô hình hài
Tôi
đào thông hào, trồng cây chông nhọn hoắt
Tôi
giơ tay cao, tôi cấu tôi cào.
Tôi
vào quê hương bằng xe traction
Chở
mìn clay-mo, plát-tíc đi ngoài đường
Tôi
đặt lên sườn Mẹ Việt Nam gầy ốm
Ôi
Mẹ tan tành! Ôi Mẹ phanh thân!
Tôi
vào quê hương bằng dòng nước mắt
Nước
mắt vợ chồng, nước mắt cha con
Nước
mắt bạn bè, nước mắt anh em
Tôi
lội tôi bơi mệt nhoài trong đó
Máu
loang từ đầu, chảy xuống ruột mềm.
Tôi
vào quê hương qua nòng thép súng
Lửa
cháy trong làng, lửa cháy trong thôn
Lửa
cháy trong lòng, lửa cháy trong tim
Trên
da mặt tôi mọc lên cổ thụ
Cổ
thụ sai oằn lựu đạn mooc-chiê!
Tôi
vào quê hương bằng một gánh hát quê
Đả
đảo hoan hô tôi đứng lên làm hề
Lũ
trẻ ngù ngờ cười phun nước miếng
Trên
da mặt tôi, trên yếm, trên đầu.
Tôi
vào quê hương quà tặng nhớ đem theo
Một
khẩu thompson hay chiếc súng cộng đồng
Mỗi
thằng một đứa, dành cho nhau một phát
Mỗi
đứa một thằng, dành một phát cho nhau.
No comments:
Post a Comment