The Economist
https://nghiencuuquocte.org/2023/06/15/the-gioi-hom-nay15-06-2023/
Cục Dự
trữ Liên bang Mỹ lần
đầu tiên giữ nguyên lãi suất cơ bản sau hơn một năm ở mục tiêu hiện tại
5-5,25%. Tuy nhiên, Fed cũng nói có thể tăng lãi suất một lần nữa ngay trong
tháng tới. Dù lạm phát tiêu đề, được công bố hôm thứ Ba, đã giảm, nó vẫn ở mức
cao khó chịu; còn lạm phát lõi (không tính giá lương thực và năng lượng) vẫn
cao hơn.
Ngoại trưởng
Hoa Kỳ Antony Blinken sẽ thăm Trung Quốc vào cuối tuần này, Bộ Ngoại
giao nước này xác nhận. Trước đó, ông Blinken đã điện đàm với ngoại trưởng
Trung Quốc Tần Cương, người kêu gọi Mỹ “ngừng can thiệp” vào công việc nội bộ của
nước ông. Chuyến thăm Trung Quốc theo kế hoạch của ông Blinken hồi tháng 2 bị
hoãn lại sau vụ khinh khí cầu do thám của Trung Quốc bị bắn hạ trên lãnh thổ Mỹ.
Các nhà lập
pháp châu Âu bỏ phiếu thông qua Đạo luật AI, trong một bước hướng tới việc
thông qua một trong những luật lớn đầu tiên trên thế giới về trí tuệ nhân tạo.
Luật này sẽ cấm các hệ thống có rủi ro cao như hoạt động cảnh sát dựa trên dự
đoán và đề ra các biện pháp phòng ngừa đối với trí tuệ nhân tạo tổng quát. Các
nước thành viên, nghị viện và ủy ban EU hiện sẽ thảo luận để hướng tới phiên bản
cuối cùng vào cuối năm nay.
Ủy ban
châu Âu thêm cáo buộc
mới đối với Google về các hành vi phản cạnh tranh trong lĩnh vực công
nghệ quảng cáo, nói rằng Google có thể cần phải bán một phần mảng kinh doanh quảng
cáo trực tuyến. Nếu thành công đây sẽ là lần đầu tiên ủy ban ra lệnh thoái vốn
một tập đoàn công nghệ lớn. Google phản đối các cáo buộc.
Ngân hàng
trung ương Nigeria đã thả nổi đồng naira, cho phép nó phá giá tới 36% xuống
mức thấp kỷ lục là 750 naira đổi một đô la. Trước đây, nạn chênh lệch tỷ giá hối
đoái đã dẫn đến khan hiếm ngoại tệ, nhất là đồng USD. Động thái này được đưa ra
vài ngày sau khi tổng thống Nigeria, Bola Tinubu, đình chỉ thống đốc ngân hàng
trung ương.
Thổ Nhĩ Kỳ
đóng sầm cánh cửa gia nhập NATO của Thụy Điển. Quốc gia Scandinavi đặt mục tiêu gia
nhập liên minh quân sự phương Tây tại hội nghị thượng đỉnh vào tháng tới. Nhưng
tổng thống Thổ Nhĩ Kỳ Recep Tayyip Erdogan gần đây cho biết nước ông sẽ không ủng
hộ trừ khi Thụy Điển kiềm chế các cuộc biểu tình phản đối chính phủ ông. Phần
Lan, nước cũng bắt đầu tiến trình gia nhập sau khi Nga xâm lược Ukraine, gia nhập
NATO hồi tháng 4.
Một chiếc
thuyền di cư vừa chìm ngoài khơi bờ biển phía nam Hy Lạp, khiến ít nhất 78 người
thiệt mạng, trong vụ đắm tàu nguy hiểm nhất từ đầu năm đến nay. Lực lượng cứu hộ
đã cứu được hơn 100 người, dù nỗ lực của họ bị cản trở bởi gió mạnh. Được biết
con thuyền đang hướng đến Ý, và được cho là đã khởi hành từ miền đông Libya.
Con số
trong ngày: 124, là số
quốc gia và vùng lãnh thổ có tỷ lệ sinh dưới 2,1 (được gọi là tỷ lệ thay thế)
vào năm 2021, theo Liên Hợp Quốc — tăng từ 98 hồi năm 2010.
TIÊU ĐIỂM
NATO
họp cấp bộ trưởng trong căng thẳng
Cuộc họp
vào thứ Năm của các bộ trưởng quốc phòng NATO tại Brussels sẽ căng thẳng. Cuộc
phản công của Ukraine tiến triển chậm chạp trong khi Nga tuyên bố phá hủy nhiều
vũ khí phương Tây, còn Belarus thông báo đã nhận vũ khí hạt nhân chiến thuật từ
Nga (các quan chức phương Tây phủ nhận). Bên cạnh đó, hôm thứ Tư tổng thống Thổ
Nhĩ Kỳ Recep Tayyip Erdogan nói sẽ không gật đầu cho phép Thụy Điển gia nhập
NATO tại hội nghị thượng đỉnh của liên minh ở Litva vào tháng tới.
Tại
Brussels, các đồng minh sẽ tranh luận về việc làm thế nào để thực hiện tốt cam
kết hỗ trợ Ukraine “cho đến chừng nào còn cần thiết”. Chủ đề khó khăn nhất là
liệu có nên cho Ukraine gia nhập NATO hay không. Mỹ và Đức không đồng ý vì làm
vậy đồng nghĩa trực tiếp tuyên chiến với Nga. Thay vào đó, những lời hứa hỗ trợ
vũ khí về lâu dài là có khả năng hơn. Chỉ có điều chúng sẽ được ban hành bởi các
nhóm đồng minh chứ không phải toàn bộ NATO, và có thể không đạt được cam kết
ràng buộc như Ukraine mong muốn.
Lạm
phát kéo dài ở châu Âu
Lạm phát ở
khu vực đồng euro tiếp tục cao, trong khi tiền lương có thể sẽ tăng hơn nữa. Điều
này đặt ra thách thức cho Ngân hàng Trung ương châu Âu (ECB) khi họ họp vào thứ
Năm để quyết định mức tăng lãi suất. Thị trường kỳ vọng mức tăng một phần tư điểm
phần trăm cùng với một đợt tăng tương tự vào tháng 7 trước khi dừng lại.
Liệu như vậy
có đủ? Lạm phát tiêu đề theo năm đã giảm từ 7% trong tháng 4 xuống còn 6,1%
trong tháng 5. Nó có thể sẽ giảm hơn nữa khi giá năng lượng giảm và giá lương
thực ổn định. Nhưng lạm phát “lõi” không tính giá năng lượng và lương thực có
thể duy trì ở mức 5,3% hiện tại khi tiền lương tăng lên. Hồi tháng 5 trang web
tuyển dụng Indeed đã ghi nhận mức tăng lương năm 4,7%. Kỳ nghỉ hè đã cận kề
nhưng ECB vẫn còn nhiều việc phải làm.
California
thâm hụt ngân sách
California
đang đứng trước một cú sốc tài chính khi thặng dư ngân sách 97 tỷ đô la của năm
ngoái đã chuyển thành thâm hụt 32 tỷ đô la. Các nhà lập pháp tiểu bang sẽ phải
thông qua ngân sách trước thứ Năm để bù đắp số tiền này.
Chuyện gì
đã xảy ra? Ngân sách của California tăng vọt từ 215 tỷ đô la năm 2019 lên 308 tỷ
đô la trong năm 2022 nhờ các quỹ cứu trợ đại dịch liên bang, vốn phải được phân
bổ đầy đủ cho tới cuối năm 2024. Cơ cấu thuế cũng đóng một vai trò nhất định.
Hơn một nửa doanh thu của California đến từ thuế thu nhập cá nhân lũy tiến, bao
gồm thuế đánh vào lãi vốn, hiện thất thu vì thị trường chứng khoán lao dốc.
Khi các
nhà lập pháp mặc cả về chi tiêu, câu hỏi lớn nhất là điều gì sẽ xảy ra với các
hệ thống giao thông công cộng đang gặp khó khăn của California. Hệ thống tàu điện
ngầm của Vùng Vịnh, BART, đang sắp phải xin cứu trợ vì số lượng hành khách thấp.
Trừ khi các kế hoạch của các nhà lập pháp bị trật bánh, một gói cứu trợ là rất
có thể.
Cựu
thủ tướng Boris Johnson đối mặt phán quyết từ nghị viện
Vào thứ
Năm, cựu thủ tướng Anh Boris Johnson sẽ được biết phán quyết của các đồng nghiệp
của ông. Các nghị sĩ trong Ủy ban Đặc quyền của Hạ viện, một uỷ ban liên đảng
có nhiệm vụ quản lý các vấn đề đạo đức, sẽ công bố báo cáo về việc liệu ông
Johnson có nói dối Hạ viện về vụ bê bối tiệc tùng ở Phố Downing trong covid-19
hay không. Nhiều người cho rằng ông đã đánh lừa các nghị sĩ khi nói trước Quốc
hội rằng các cuộc tụ tập là phù hợp với quy định.
Vụ việc là
một trong những nguyên nhân khiến ông Johnson từ nhiệm vào năm 2022. Ông có khả
năng phải đối mặt với hình phạt bổ sung là bị đình chỉ khỏi Quốc hội, điều sẽ
kích hoạt một kiến nghị ở khu vực bầu cử của ông và dẫn đến bầu cử bổ sung.
Thay vì phải làm vậy, tuần trước ông đã từ chức. Ông Johnson mô tả báo cáo là
“vô nghĩa” và tố cáo ủy ban là “tòa án kangaroo.” Những bình luận đó không chỉ
phản ánh sự tức giận của ông đối với ủy ban mà còn nhằm tạo rắc rối cho Rishi
Sunak, thủ tướng đương nhiệm.
No comments:
Post a Comment