Kremlin
âm mưu “cướp cạn” những công ty đa quốc gia có ý định rút khỏi Nga
Việt Bình -
Saigon Nhỏ
14 tháng 8, 2022
https://saigonnhonews.com/wp-content/uploads/2022/08/GettyImages-1239052625.jpg
Một
cây xăng BP tại Moscow – BP hiện vẫn còn làm ăn với Nga (ảnh: Oleg
Nikishin/Getty Images)
Sáu tháng
kể từ khi Nga xâm lược Ukraine, khoảng 300 công ty toàn cầu đã rời khỏi thị trường
Nga và 700 công ty khác đã tạm dừng các khoản đầu tư và dự án mới hoặc hạn chế
hoạt động tại nước này. Danh sách các đại công ty phương Tây “nghỉ chơi” với
Putin gồm hàng trăm công ty, trong đó có Citi, Goldman Sachs, Burberry, Adidas,
IBM, Intel, Snap, Twitter, theo nghiên
cứu từ Trường quản trị kinh thương Yale (Yale School of Management).
Cuộc tẩy
chay quy mô lớn của các doanh nghiệp, cùng với loạt lệnh trừng phạt cứng rắn của
phương Tây, đã tàn phá nền kinh tế Nga, làm đảo ngược nhiều thập niên đầu tư và
hợp tác nước ngoài, bất chấp việc Kremlin tiếp tục vẫn có thể hốt bạc từ công
nghiệp hóa dầu và khăng khăng rằng kinh tế Nga vẫn ổn. Hiện có khoảng 47 trong
200 công ty lớn nhất thế giới vẫn đang kinh doanh tại với Nga hoặc duy trì giao
dịch làm ăn với Nga. Vấn đề ở chỗ, những công ty này có thể bị “cướp” sạch, khi
gần đây Kremlin có những động thái mới về khả năng “quốc hữu hóa” tài sản doanh
nghiệp nước ngoài trên đất Nga – Fortune cho
biết.
Một số tập
đoàn đã lường trước điều này và có giải pháp ứng phó – chẳng hạn Ngân hàng Pháp
Société Générale, nơi đã khôn ngoan bán $3.2 tỷ cổ phần của họ trong Ngân hàng
Nga Rosbank cũng như trong các công ty con của tỷ phú Vladimir Potanin (một
trong những nhân vật bị phương Tây trừng phạt). Trong khi đó, một số công ty Nhật
Bản và Trung Quốc vẫn còn hiện diện trên thị trường Nga. Hiện Nhật vẫn duy trì
quan hệ đối tác dầu khí với Nga. Theo nghiên cứu của Yale, những công ty Mỹ vẫn
chưa rút lui khỏi Nga gồm Match Group (chủ sở hữu của Tinder, công ty chuyên
phát triển trò chơi điện tử), thương hiệu cao cấp Tom Ford…
Ngày 1
Tháng Bảy, Tổng thống Vladimir Putin đã ký sắc lệnh cho phép chính phủ Nga thu
giữ dự án dầu khí tự nhiên Sakhalin-2; với việc dựng lên một doanh nghiệp mới
thuộc quản lý nhà nước và doanh nghiệp này hoàn toàn có thể tước quyền của các
nhà đầu tư nước ngoài nếu muốn. Trong dự án Sakhalin-2, tập đoàn khổng lồ Shell
của Anh và hai công ty Nhật Mitsui và Mitsubishi đều đang nắm cổ phần đáng kể.
Vụ việc cho thấy, Putin không chỉ sẵn sàng chiếm đoạt tài sản nước ngoài mà còn
công khai “tống tiền” bằng cách dọa dẫm rằng nếu công ty nào rời khỏi Nga thì
coi chừng mất trắng!
Một số nhà
quan sát tin rằng đây là điều mà Kremlin sẽ thực hiện, bằng lá bài “quốc hữu
hóa”. Phần mình, cho đến thời điểm này, Kremlin bác bỏ khả năng trên. “Chúng
tôi không quan tâm đến việc quốc hữu hóa các doanh nghiệp,” Bộ trưởng Công nghiệp
và Thương mại Nga Denis Manturov nói. Dự thảo luật cho phép chính phủ chính thức
quốc hữu hóa tài sản công ty quốc tế nào rời khỏi Nga hiện tạm dừng, do chưa
không được Quốc hội Nga thông qua. Tuy nhiên, các công ty phương Tây vẫn phải
chịu áp lực đáng kể trong việc cắt đứt với Nga hoặc phải tuân theo những ý tưởng
bất chợt của Kremlin.
Việc tạm dừng
dự luật quốc hữu hóa trong thực tế không “làm mất đi định hướng dài hạn của
Nga, khi họ luôn hướng tới sự kiểm soát của nhà nước nhiều hơn” – nhận xét của
Steven Tian, Giám đốc nghiên cứu tại Viện lãnh đạo điều
hành Yale (Executive Leadership Institute). Steven Tian cho rằng việc tạm dừng
dự luật là do đấu đá nội bộ giữa các quan chức chính phủ. Igor Sechin, nhà tài
phiệt điều hành tập đoàn dầu mỏ khổng lồ Rosneft, kiên quyết ủng hộ chính sách
dân tộc chủ nghĩa, trong khi một số người khác hướng tới giải pháp thị trường tự
do. Theo Steven Tian, “lúc này, phe thứ hai không có ưu thế chiến thắng”.
Theo Cơ
quan xếp hạng đạo đức (Moral Rating Agency), khoảng 47 trong 200 công ty toàn cầu
lớn nhất thế giới đang hoạt động tại Nga hiện có nguy cơ cao bị chiếm đoạt hoặc
bị quốc hữu hóa các khoản đầu tư của họ vào quốc gia này. Các nhà đầu tư châu
Âu, Nhật và Trung Quốc với các dự án năng lượng là những người chiếm phần lớn
trong danh sách, trong đó nổi bật là 19.75% cổ phần (trị giá $11.2 tỷ) của BP
trong công ty dầu khí Rosneft, và các khoản đầu tư của TotalEnergies trị giá
$13.7 tỷ. Các công ty hàng tiêu dùng phương Tây khác Nestlé (doanh thu 2% từ
Nga) và Unilever (doanh thu gần 2% từ Nga).
Giáo sư
Jeffrey Sonnenfeld cho biết, khả năng Kremlin quốc hữu hóa doanh nghiệp phương
Tây cho thấy kinh tế Nga tiếp tục rơi vào tình trạng tồi tệ thật sự, rằng Nga
đã trở thành một “quốc gia không thể đầu tư”. Một khi bị Nga quốc hữu hóa, các
công ty sẽ mất “quyền kiểm soát hoạt động, kiểm soát nhân sự, kiểm soát thương
hiệu và kiểm soát danh tiếng.”
No comments:
Post a Comment