Lê Anh
– Vietnam Finance
08:16,
23/01/2018
(VNF)
– Từng là một cường quốc kinh tế của Nam Mỹ với lượng dự trữ dầu khí lớn, thế
nhưng giờ đây Venezuela lại là quốc gia nợ nần nhiều nhất thế giới do mô hình
kinh tế nhà nước kém hiệu quả và nạn tham nhũng nghiêm trọng kéo dài. Người dân
Venezuela chìm vào nghèo đói, cướp bóc và bệnh tật triền miên.
Hình ảnh người dân bới
rác để tìm thức ăn phổ biến ở đường phố Venezuela.
Từng
là một quốc gia phồn thịnh nhất Nam Mỹ
Venezuela
sở hữu nguồn tài nguyên khoáng sản vô cùng phong phú như kim cương, bauxite,
vàng, nickel, khí đốt và đặc biệt là dầu mỏ. Đất nước này là thành viên của
OPEC và là quốc gia từng có thế lực xếp trên nước Nga về ảnh hưởng dầu khí trên
thị trường giao dịch Commodities.
Những
năm sau Thế chiến thứ 2, khi mà các cường quốc đang vật lộn để hồi phục, thì
Venezuela đã là đất nước giàu có thứ tư trên thế giới tính theo GDP đầu người
(cao gấp đôi Chile, gấp bốn lần Nhật Bản và mười hai lần so với Trung Quốc).
Từ
năm 1950 đến đầu những năm 1980, nền kinh tế nước này phát triển ổn định. Thậm
chí cho tới 1982, Venezuela vẫn là một trong những nước giàu có nhất
khu vực Mỹ Latin. Trong giai đoạn 1960-1980, GDP bình quân đầu người của
Venezuela đã tăng 82%.
Venezuela sở hữu nguồn tài nguyên khoáng sản vô cùng
phong phú.
Chính
phủ tận dụng nguồn dầu mỏ dường như vô tận nhằm nâng cao chất lượng sống cho
người dân. Giao thông, giáo dục, chăm sóc y tế được chú trọng. Công nhân ở
Venezuela được trả lương cao hàng đầu trong khu vực.
Năm
1999, nền chính trị Venezuela chuyển hướng sang đường lối dân túy, với chiến thắng
bầu cử của cựu sĩ quan quân đội Hugo Chavez. Tổng thống Chavez đã cắt đứt mối
quan hệ ngoại giao với Mỹ và quay sang ủng hộ Trung Quốc và Nga, cả hai nước
này cho Venezuela vay hàng tỷ USD. Chavez giữ chức tổng thống cho đến khi qua đời
vào năm 2013 và ngày nay ông vẫn được coi là anh hùng của những người nghèo khổ.
Những
chính sách lỗi thời và sản lượng dầu mỏ sụt giảm nghiêm trọng
Chính
phủ của Chavez đã chi tiêu quá đà cho phúc lợi xã hội và đã áp giá cố định cho
mọi thứ. Chavez cũng tuyên bố đất nông nghiệp là tài sản của nhà nước, dẫn tới
việc ngành nông nghiệp rơi vào tình trạng rối loạn khi nhiều nông dân không còn
muốn đầu tư vào mảnh đất của mình. Trong giai đoạn 2006-2016, sản lượng bắp ngô
tại Venezuela giảm 50%, còn sản lượng thịt bò giảm 32%.
Điều
này khiến cho Venezuela phụ thuộc vào việc bán dầu ra nước ngoài để mua thực phẩm.
80% lượng thực phẩm được tiêu thụ tại Venezuela ngày nay là đến từ nhập khẩu.
Hình
:
Quá đói, người dân buộc phải bới rác để tìm thức ăn.
Trước
khi chết, Chavez chọn Maduro làm người kế vị và Maduro đã giữ nguyên các chính
sách của ông Chavez. Chính quyền Maduro cũng đã ngừng đưa ra bất kỳ số liệu thống
kê đáng tin cậy nào, bao gồm cả tăng trưởng kinh tế và lạm phát. Đồng thời
chính quyền này cũng để mặc cho tình trạng hối lộ tràn lan trong các dự án hạ tầng,
trong khi số nợ công thì gia tăng chóng mặt.
Kết
quả gần 20 năm cầm quyền, Hugo Chavez, sau này là Nicolas Maduro, đã để lại di
sản là một đất nước Venezuela yếu ớt, què quặt trong tình trạng hỗn loạn, tham
nhũng, cướp bóc, bạo lực, lực lượng lao động ỷ lại, luôn trong tâm thế thù địch
với phần còn lại của thế giới.
Sau
cuộc khủng hoảng giá dầu năm 2014, Venezuela đã gặp khó khăn trong việc thanh
toán nợ nần lâu hơn so với dự đoán của các nhà đầu tư.
Nước
Nam Mỹ này đã sản xuất 2,072 triệu thùng dầu mỗi ngày trong năm 2017 so với
2,373 triệu thùng/ngày năm 2016, giảm gần 300.000 thùng/ngày. Đây là mức sụt giảm
lớn nhất trong số các thành viên OPEC đã cam kết hạn chế sản lượng kể từ đầu
năm 2017 đến hết năm 2018.
Động vật nuôi cũng gầy trơ xương vì bị bỏ đói lâu
ngày.
Chỉ
trong tháng 12/2017, sản lượng của Venezuela sụt giảm 216.000 thùng/ngày so với
tháng 11, xuống còn 1,621 triệu thùng, giảm 29% so với mức tháng 12/2016.
Thiếu
đầu tư, trì hoãn thanh toán cho các nhà cung cấp, các lệnh trừng phạt của Mỹ và
chảy máu chất xám đã gây thiệt hại cho ngành dầu mỏ Venezuela. Sản xuất giảm đã
làm giảm xuất khẩu dầu mỏ và lọc dầu, tạo ra sự khan hiếm nhiên liệu trong nước
và tại một số đồng minh chính của họ như Cuba.
Hiện
tổng cộng Venezuela cần phải thanh toán các khoản nợ và lãi vay lên đến 150 tỷ
USD và đây sẽ là một trong những vụ vỡ nợ lớn nhất trong lịch sử. Năm 2012, Hy
Lạp đã từng vỡ nợ và phải tái cơ cấu các khoản tín dụng trị giá hơn 200 tỷ
Euro.
Nhiều trẻ sơ sinh qua đời vì suy dinh dưỡng.
Venezuela
hiện là quốc gia nợ nần nhiều nhất thế giới bởi không có quốc gia nào có khoản
nợ lớn hơn cả GDP, hơn cả kim ngạch xuất nhập khẩu.
Việc
Venezuela không còn đủ khả năng giữ sản lượng như trước là do thiếu các nguyên
liệu đầu vào như điện năng, nhân công… Tuy nhiên, điều đáng lo ngại ở đây là nước
này sẽ tiếp tục thiếu tiền trả nợ, qua đó tạo nên một vòng tuần hoàn.
Chìm
trong đói kém, bệnh tật và cướp bóc
Sự
sụt giảm sản lượng có thể làm trầm trọng thêm cuộc suy thoái và gia tăng nhanh
lạm phát mà những người nghèo Venezuela đã phải nhịn đói hoặc ăn rác. Những
hình ảnh người dân phải bới rác, ăn trộm trái cây hay giành giật nhau thực phẩm
đang lan tràn trên mạng xã hội cũng như truyền thông.
Trong
khi đó, số liệu của tổ chức OVV cho thấy khoảng 28.479 người Venezuela đã thiệt
mạng năm 2016 và số vụ tử vong nhiều nhất là ở chính thủ đô Caracas. Nếu so
sánh vởi tổng dân số, tỷ lệ tử vong của Venezuela vào khoảng 91,8 trên mỗi
100.000 người, mức cực kỳ cao trên thế giới.
Rất nhiều bệnh nhân đang phải sử dụng thuốc quá hạn
để điều trị.
Báo
cáo của HRW Americas cho thấy năm 2017, khoảng 124 người biểu tình đã thiệt mạng
và 2.000 người khác bị thương trong các cuộc đụng độ với cảnh sát.
Ngoài
ra, tình trạng đốt cướp siêu thị, trấn lột cũng diễn ra tràn lan trên đất nước.
Ông Zuley Urdaneta đến từ Merida cho biết đã chứng khiến một vụ cướp xe tải
trên đường quốc lộ và một vụ cướp khác với sự tham gia của 800 người dân tại
trung tâm thực phẩm gần đó. Cảnh sát đã phải kiểm soát tình hình bằng cách phân
phát nốt số thực phẩm còn lại.
Mới
đây, một nhóm người đói ăn chỉ mất 30 phút để cướp sạch một cửa hàng tạp hóa ở
Puerto Ordaz, thành phố phía đông Venezuela. Khi đó, chủ tiệm Luis Felipe
Anatael bất lực nhìn đám người quét sạch mọi thứ trong cửa hàng mới mở 5 tháng
trước, lấy đi từ chai nước sốt cà chua cho tới két đựng tiền, theo Guardian.
Cảnh tượng hoang tàn của một siêu thị sau khi bị người
dân tràn vào cướp phá.
Giận
dữ vì siêu thị không có hàng và giá cả tăng vọt, một số người đã đột nhập vào
nhà kho, lục soát xe tải chở thực phẩm, thậm chí tới các nông trại xa xôi tìm đồ
ăn. Trên đảo Margarita, hàng chục người đã xuống biển, lên tàu cá cướp cá mòi.
Nhưng
người Venezuela vẫn đói ăn và buộc phải hành động để sống sót. Ở thành phố phía
tây Maracaibo, người dân đã tràn ra đường chặn xe tải chở đầy bột mỳ, bánh kẹo
và cướp sạch.
"Chúng
tôi buộc phải cướp, nếu không sẽ chết đói", Maryoli Corniele, một trong những
người tham gia vụ cướp, giải thích với báo địa phương.
Người dân tranh giành đồ ăn trước cửa một chiếc xe tải
viện trợ.
Nhà
sáng lập Lorena Surga của Angeles Invisibles chuyên cung cấp thuốc cho 3 bệnh
viện lớn tại Venezuela cho biết việc thiếu thuốc tránh thai đang làm gia tăng tỷ
lệ sinh đẻ tại đây, trong khi bao cao su đắt đỏ lại khiến dịch bệnh lây qua đường
tình dục tăng cao.
Thậm
chí, rất nhiều bệnh nhân đang phải sử dụng thuốc quá hạn để điều trị do không
còn đủ thuốc men cung cấp.
Lê
Anh
-------------------------------------------
LIÊN QUAN
Jul
31, 2017
Sep
14, 2017
Jan
31, 2017
Nov
24, 2016
No comments:
Post a Comment