MIẾN ĐIỆN CẢI TỔ BÁO CHÍ NHÀ NƯỚC (Thanh Phương - RFI)

Miến Điện cải tổ báo chí Nhà nước

Thanh Phương – RFI

Thứ bảy 20 Tháng Mười 2012

http://www.viet.rfi.fr/chau-a/20121020-mien-dien-cai-to-bao-chi-nha-nuoc

Hôm nay, 20/10/2012, Miến Điện loan báo một kế hoạch cải tổ các nhật báo Nhà nước, mà cho tới nay vẫn bị xem là công cụ tuyên truyền cho chế độ. Các báo này sẽ trở thành những “phương tiện truyền thông phục vụ công chúng”.

Theo tin từ báo chí chính thức, nhật báo New Light of Myanmar bản tiếng Anh và hai ấn bản tiếng Miến Điện của tờ báo này là Myanma Alin và Kyemon sẽ được cải tổ dưới sự điều hành của một tổ chức mới. Tổ chức này sẽ đề ra tiêu chuẩn đạo đức và những nguyên tắc cần thiết để biến những tờ báo nói trên thành những “phương tiện truyền thông phục vụ công chúng”.

Trong khi báo chí tư nhân ở Miến Điện từ khoảng môt năm rưỡi nay đã được hưởng các thành quả cải tổ chính trị, được tự do hơn, thì báo chí Nhà nước vẫn chưa có cải tiến gì mới, ngoại trừ việc đưa thêm vào những trang chuyên đưa tin về đời tư các nhân vật nổi tiếng trong giới nghệ sĩ.

Vào tháng trước, Thứ trưởng Bộ Thông tin Miến Điện Ye Htut đã giải thích với AFP rằng, “trong quá khứ, báo chí Nhà nước chỉ phản ánh những quan điểm của chính phủ và của Quốc hội, mang tính thiên vị”. Nhưng ông khẳng định là kể từ nay, các tờ báo đó sẽ được quyền chỉ trích chính phủ.

Một nhà đào tạo báo chí được bổ nhiệm vào cơ quan mới, ông Ye Naing Moe cũng xác nhận rằng: “Bộ Thông tin sẽ dần dần rút đi và chúng tôi sẽ thế chỗ họ”. Ông cho biết thêm là thậm chí tư nhân sẽ có thể trở thành cổ đông thiểu số trong các tờ báo Nhà nước. Theo lời ông Ye Naing Moe, ưu tiên kể từ nay sẽ là “tăng cường tiếng nói của những người thấp cổ bé miệng và tiếng nói của các sắc tộc thiểu số”.

Vào tháng 8 vừa qua, chính quyền Miến Điện đã loan báo chính thức chấm dứt chế độ kiểm duyệt báo chí, vốn vẫn tồn tại từ nhiều thập niên qua. Một đạo luật về báo chí hiện đang được soạn thảo cũng sẽ cho phép xuất bản các nhật báo tư nhân ở Miến Điện. Cùng với đà cải tổ chính trị ở Miến Điện, nhiều phóng viên bị cầm tù đã được trả tự do trong những tháng qua.

Thế nhưng, vẫn khó mà triệt tiêu hoàn toán quán tính của một chế độ chưa quen với tự do ngôn luận. Vào tháng trước, tổng biên tập và chủ nhiệm của tuần báo tư nhân The Voice Weekly cho biết đã họ bị truy tố vì tội vu khống Bộ Hầm mỏ, do tờ báo này tố cáo bốn Bộ, trong đó có Bộ Hầm mỏ, đã có những hành động gian lận.

Trước khi chế độ kiểm duyệt được bãi bỏ, tờ The Voice Weekly và một tờ báo khác đã từng bị đình bản do đã không đưa kiểm duyệt trước một số bài. Hàng chục phóng viên Miến Điện đã xuống đường phản đối quyết định đó, sợ rằng chế độ sẽ không thực hiện lời hứa cải cách báo chí. Hai tờ báo nói trên đã được tái bản 15 ngày sau đó.

Trong bản xếp hạng mới nhất về tự do báo chí trên thế giới, tổ chức Phóng viên Không biên giới vẫn xếp Miến Điện ở thứ hạng 169 trên 179 quốc gia. Nói chung, đối với giới nhà báo Miến Điện, quyền tự do báo chí chỉ thật sự được bảo đảm khi có cải tổ sâu rộng về luật pháp.