Adam Michnik - WYBORCZA
Đinh Minh Đạo dịch
06:08:pm 07/10/12
LND: Adam Michnik là một
trong những nhà đối lập hàng đầu dưới chế độ độc tài cộng sản Ba Lan trước đây.
Ông đã lãnh đạo phong trào sinh viên phản kháng và đòi hỏi dân chủ. Ông bị đuổi
học và bị kết án 3 năm tù. Ra tù, ông hoạt động trong Công Đoàn Đoàn Kết, là
thành viên Uỷ Ban Bảo Vệ Công Nhân. Sau khi Ba Lan chuyển sang thể chế dân chủ.
Adam Michnik sáng lâp nhật báo WYBORCZA (Bầu Cử) và là tổng biên tập. Đây là
nhật báo nhiều người đọc nhất hiện nay ở Ba Lan.
Vừa
qua ông đến Gruzia để quan sát cuộc bầu cử Quốc Hội. Chúng tôi xin giới thiệu
bài viết của ông trong thời gian ở Gruzia.
———
Tôi
đã nhìn thấy sự kỳ diệu Gruzia, tôi đã nhìn thấy Tbilisi, thành phố của lòng
khoan dung. Hàng chục ngàn người Gruzia, già trẻ, trai gái đổ ra quảng trường
Tự Do giữa trung tâm thành phố Tbilisi xinh đẹp, họ chào đón kết quả bầu cử
quốc hội, vui chơi suốt đêm mừng chiến thắng.
Tôi
phải thừa nhận rằng, tôi đã là một trong số những người không tin tưởng cuộc
bầu cử sẽ diễn ra lương thiện và sẽ kết thúc tốt đẹp. Nhưng thật may mắn, những
người bạn Gruzia của tôi đã tin vào vào điều đó. Lòng tin của họ đã được minh
chứng bằng niềm vui bùng nổ, khi thông báo đảng của đương kim tổng thống Michel
Saakasvili thua cuộc.
Người
dân Gruzia đã không bỏ phiếu cho đường lối thân Nga, họ cũng không bỏ phiếu cho
phương án mầu nhiệm dựa vào nước ngoài. Họ đã bỏ phiếu cho phe đối lập, được các
nhà dân chủ nổi tiếng, những người đã từng tham gia cuộc cách mạng hoa hồng ủng
hộ. Trong số này có các thành viên đã từng là bộ trưởng trong chính quyền của
tổng thống Michel Saakasvili, đó là nhóm „Giấc
Mơ Gruzia”. Nhóm này do Bizin
Ivanisvili đứng ra tổ chức. Bizin Ivanisvili hoạt động tại thị trường Nga
và kiếm được một số tiền khá lớn*. Đã đầu tư vào nhiều ngành khác nhau tại
Gruzia, nhưng đã giữ khoảng cách khá xa đối với chính trị. Chỉ mới mấy tháng
gần đây mới tuyên bố tham gia hoạt động chính trị khi chính quyền gia tăng các
hành động phi dân chủ.
Những
nhận xét tương tự tôi cũng đã được nghe từ nhiều ngừơi đấu tranh bảo vệ dân chủ
của Gruzia trong mấy năm gần đây. Họ đã cảnh báo, rằng Michel Saakasvili đang
đưa Gruzia bước sang chế độ độc tài. Bởi vậy, nhiều người Gruzia, trước tình
hình bất ổn đã bỏ phiếu chống lại chính phủ của Michel Saakasvili, họ cho rằng,
chính phủ đã không chú ý đến lời cảnh báo của Putin, theo đuổi đường lối chính
trị kiêu căng, độc tài, coi nhẹ những tiêu chuẩn luật pháp của một nhà nước dân
chủ.
Đặc
biệt gần đây, đoạn phim quay cảnh các tù nhân bị tra tấn dã man trong nhà tù
của Gruzia được đưa ra trước công chúng, nó đã đóng vai trò quan trọng.
Bởi
vậy, người dân Gruzia bỏ phiều để chống lại sự trượt dốc từ tiến bộ đến độc
tài, mà hình ảnh rõ nhất là sự áp dụng tra tấn trong nhà tù. Cũng vì vậy, các
nghệ sỹ nổi tiếng, những nhân vật có uy tín , những tổ chức ngoài chính phủ đã
bỏ phiếu ủng hộ Giấc Mơ Gruzia. Ngay cả nhà thờ chính thống giáo, tuy thận
trọng nhưng cũng ủng hộ phe đối lập.
Saakasvili, người đã là biểu tượng của kỷ nguyên cách
mạng hoa hồng Gruzia đã mất lòng tin của nhân dân Gruzia. Tuy vậy trong thời
gian lãnh đạo đất nước, chính quyền dưới quyền Saakasvili đã làm được nhiều
việc. Các thành phố của Gruzia đã thay đổi rất nhiều: xây mới, mở rộng, làm
đẹp. Phát triển cung cấp điện , nước cho các khu dân cư. Công an giao thông đã
không còn ăn hối lộ.
Nhưng
lại xuất hiện sự sợ hãi trước chính quyền, một chính quyền ngạo mạn và không bị
trừng phạt. Những nguyên tắc, luật pháp của nhà nước chỉ tồn tại trên giấy.
Đóng cửa và hạn chế hoạt động của báo chí độc lập.
Những anh hùng của cuộc cách mạng hoa hồng, đặc biệt là Saakasvili cho rằng, họ không sai lầm và sẽ đưa Gruzia đến tận cùng của thế giới.
Những anh hùng của cuộc cách mạng hoa hồng, đặc biệt là Saakasvili cho rằng, họ không sai lầm và sẽ đưa Gruzia đến tận cùng của thế giới.
Đó,
họ là những nhà tự quảng cáo khá lành nghề. Saakasvili, nhà chính trị nổi
tiếng, một trí thức được đào tạo tốt, khéo léo, đã giải thích với thế giới
rằng, phải bảo vệ Gruzia dân chủ trước thể chế độc tài Moskva, còn những tuyên
bố mang tính chất đế quốc, bao lực, kiêu căng của các nhà chính trị Nga đã giúp
luận điểm của Saakasvili đứng vững. Ông giải thích rằng, đó là cách thức duy
nhất bảo đảm để Gruzia đi với các nước dân chủ phương tây, cũng từ luận điểm
này mà Saakasvili trở nên nổi tiếng ở phương tây và các nước lân cận. Ngược
lại, Ivanisvili được cho là người
thực hiện mục đích chính trị của Nga.
Thực chất Ivanisvili
là người như thế nào?
Tuyên bố vận đông bầu cử đầu tiên của ông rất tốt: tự do, công khai trước mọi
chiến thắng, phản kháng hợp với logic, ủng hộ đường lối chính trị của các nước
phương tây, tôn trọng các giá trị dân chủ. Gruzia là của tất cả người Gruzia,
là quốc gia chung của mọi người.
Nhưng
Ivanisvili vẫn không ngừng là một dấu hỏi. Sẽ thành lập một chính phủ như thế
nào, kế hoạch của chính phủ?
Có
một điều chắc chắn, sẽ thành lập một chính phủ dựa trên kết quả của bầu cử chứ
không phải từ một cuộc cách mạng hay cuộc đảo chính. Đó sẽ là một chính phủ đầu
tiên trong vùng được thành lập qua bầu cử. Có thể nó sẽ có ảnh hưởng to lớn đến
cả vùng Kavkaz.
Ở đây, sự đóng góp
của Saakasvili cũng không nhỏ. Saakasvili đã công nhận kết quả bầu cử cũng như thất bại của cá nhân
mình và nói rằng, đảng của mình sẽ chuyển sang vị trí đối lập trong quốc hội.
Có thể đây sẽ là một trong những thành tích lớn nhất của nhà chính trị này.
Một
người bạn Gruzia nói với tôi trong lúc chúng tôi dạo chơi trên ngã tư phố
Georgé a W. Busha và phố Lech Kaczynski**, rằng Saakasvili đi theo con đường
của Jaruzelski***chứ không theo đường của Ceausescu.****
Đây
là thời khắc lịch sử tuyệt vời của Gruzia. Nhưng chúng ta nhớ về những niềm vui
khi chúng ta đón nhận thành công của cách mạng mầu cam của Ukraina cũng như
cách mạng hoa hồng của Gruzia. Các cuộc cách mạng dân chủ lật đổ các chế độ độc
tài đã mở ra con đường đầy khó khăn, khúc khỷu để đi đến một thể chế dân chủ
đích thực.
Chúng
ta chúc Gruzia đạt được nhiều thành tích trên con đường này. Gruzia đã bước một
bước dài để đi đến tiêu chuẩn của châu Âu đối với một nhà nước dân chủ, tuân
thủ luật pháp. Những người dân Gruzia tin rằng, họ được chú ý và đánh giá cao
tại thủ đô của các nước thuộc châu Âu. Mong rằng, nhà nước Ba Lan giúp đỡ thêm
để người dân Gruzia đi tiếp con đường mà họ đã lựa chọn.
Warsaw 05-10-2012
Adam
Michnik
Đinh
Minh Đạo
dịch
Chú thích:
*Theo
một số tờ báo, ước tính tài sản của Ivanisvili trị giá 6,5 tỷ USD.
**Một đường phố của thủ đô Tbilisi mang tên cựu tổng thống Ba Lan Lech Kaczynski, đã chết trong tai nạn máy bay tại Katyn Nga năm 2010.
***Wojciech Jaruzelski đại tướng, tổng bí thư đảng Công Nhân Thống nhất Ba Lan (đảng cộng sản), chủ tịch hội đồng nhà nước từ 1981-1989, đã chấp nhận Hội Nghị Bàn Tròn với Công Đoàn Đoàn Kết, để chuyển đổi Ba Lan từ chế độ độc tài cộng sản, sang chế độ tự do dân chủ.
****Ceausescu tổng bí thư ĐCS Rumania từ năm 1965, một nhà độc tài khét tiếng. Bị lực lượng nhân dân nổi dậy xử bắn ngày 25-12-1989.
**Một đường phố của thủ đô Tbilisi mang tên cựu tổng thống Ba Lan Lech Kaczynski, đã chết trong tai nạn máy bay tại Katyn Nga năm 2010.
***Wojciech Jaruzelski đại tướng, tổng bí thư đảng Công Nhân Thống nhất Ba Lan (đảng cộng sản), chủ tịch hội đồng nhà nước từ 1981-1989, đã chấp nhận Hội Nghị Bàn Tròn với Công Đoàn Đoàn Kết, để chuyển đổi Ba Lan từ chế độ độc tài cộng sản, sang chế độ tự do dân chủ.
****Ceausescu tổng bí thư ĐCS Rumania từ năm 1965, một nhà độc tài khét tiếng. Bị lực lượng nhân dân nổi dậy xử bắn ngày 25-12-1989.
No comments:
Post a Comment