Wed, 10/03/2012 - 21:47 — ledienduc
Việt Nam quo vadis? Đây là bức tranh xã hội bi thảm về
một sự thay đổi nào đó của Việt Nam (VN) từ quan sát của tôi trong thời gian
qua:
1- Giới quyền lực chóp bu: Đấu đá nhau tranh giành
quyền lực, nhưng tay nào cũng có con tin để áp lực lên đối thủ chính trị, vì
tay nào cũng có bàn tay ít nhiều nhúng chàm, không bản thân thì người thân
trong gia đình, họ hàng. Phương án cuối cùng sẽ là thoả hiệp cứu đảng. Một tay
nào đó nếu bị buộc rời ghế cũng sẽ hạ cánh bình an, vì sẽ được bảo đảm an toàn
trong cuộc mặc cả. Đừng đặt hy vọng nào từ biến động về nhân sự (nếu có) của
Hội nghị trung ương 6 (đang diễn ra từ ngày 1 đến 15/10 tại Hà Nội) sẽ mang lại
điều gì tích cực gì đó cho tiến trình Dân chủ của VN. Gần 200 uỷ viên trung uơng,
tập hợp quan trọng nhất tạo ra toàn bộ bộ máy cai trị, vẫn sẽ mãi giữ vững chắc
nguyên tắc tuyệt đối: Còn đảng còn mình.
2- Tầng lớp đại gia, doanh nhân giàu có: Nếu chế độ
là thùng phân thì chúng là bầy giòi, sống cộng sinh trên chế độ. Giới này bám
giữ chế độ đến cùng. Đừng nói với chúng về các giá trị dân chủ nhân quyền, mặc
dù chúng biết rõ hơn ai hết, khi chúng chứng kiến và huởng thụ các giá trị cao
đẹp này tại các nước dân chủ, văn minh trong những chuyến đi du lịch, hay công
cán, tiêu xài xa hoa, ăn chơi thoải mái. Chế độ hiện nay là lý tưởng với giới
giàu có này, chúng kiếm tiền bất chính quá dễ dãi, vì có thể mua được tất cả
bằng tiền, hoặc bằng rất nhiều tiền, bao gồm cả lương tâm và công lý.
3- Giới trung lưu, động lực của xã hội: Trong giới
này hầu hết là dân có học thức, nhưng đa phần cơ hội, giỏi luồn lách, chấp nhận
"sống chung với lũ". Kinh tế đất nước có khó khăn bao nhiêu họ vẫn
tìm ra cách thích ứng làm cho cuộc sống không bị thiếu thốn. Một số vô cùng ít
ỏi có tinh thần phản kháng, thì hoặc bị bắt vào tù, hết cơ hội tranh đấu, số
còn tự do còn lại thì thiếu nhất quán về quan điểm, thậm chí viết bài nói về
đảng chẳng ra gì nhưng không đủ can đảm ra khỏi đảng, vẫn chưa vượt qua nỗi sợ
mất miếng ăn và nguy cơ phải đối diện với vòng lao lý khốn khổ. Dường như tình
thần phản kháng của họ được chú tâm vào tăm tiếng cá nhân, đặc biệt trên các
phương tiện truyền thông mạng, hơn là có đầu óc viễn kiến, thầm lặng, khôn
ngoan tập hợp, nối kết quần chúng, thậm chí khi tên tuổi nổi thì bắt đầu hãnh
tiến, ngộ nhận về bản thân, thích ồn ào, show off và sẵn sàng dìm hàng nguời
khác, kể cả dồng đội đã từng sát cánh chia sẻ yêu thương, vui buồn khi bị đàn
áp.
4- Giới lao động nghèo: Tính chịu đựng gian khổ và
cam phận nô lệ trở thành bản chất. Nhìn thấy bất công và miếng ăn bị trấn lột
nhưng đứng lên tranh đấu mang tính bột phát, võ biền, bùng lên nhanh nhưng xẹp
cũng nhanh như một quả bóng bị chọc thủng đôi khi chỉ vì một sự ve vuốt hay đe
doạ, dao động về phương pháp tranh đấu trước bạo quyền, thiếu tổ chức và hiểu
biết rất mơ hồ về nguyên do cốt lõi. Ví dụ, vỡ đập thuỷ điện, màn trời chiếu
đất đấy, nhưng có vị lãnh đạo nào tặng một thùng mì ăn liền rẻ tiền thì rưng
rưng nước mắt cám ơn đảng và nhà nước. Kêu trời, phản đối bất công, nhưng chống
chế độ thì không.
5- Người Việt ớ nước ngoài: Lực lượng này chỉ mang
tính hỗ trợ, không bao giờ có tính quyết định đối với những thay đổi chinh trị
trong nước. Trong lực lượng này, số người trăn trở về cuộc sống phi dân chủ và
tự do bị chà đạp của dân chúng trong nước và ưu tư về tiền đồ của đất nước, đa
phần thuộc thế hệ lớn tuổi, ít nhiều đã hứng chịu hậu quả xấu của chế độ cộng
sản. Lớp ngừơi này, cũng không chiếm đa số, thường góp phần cho tiến trình dân
chủ bằng tham gia các hoạt động báo chí, truyền thông, lobby/vận động dư luận
quốc tế, các hoạt động xã hội khác, làm từ thiện, v.v... có động cơ chủ yếu
xuất phát từ luơng tâm, các hoạt động tranh đấu của họ không có lợi ích máu
thịt với cuộc sống hiện tại trên đất người. Những người này đã gắn bó với đất
nước cư trú bằng công việc, tài sản, các chế độ an sinh xã hội, hưu trí cho
tuổi già, con cái đã trưởng thành thường không còn mang quốc tịch VN, ít ai có
nhu cầu về VN sống phần còn lại của cuộc đời.
Một số tổ chức chính trị hay đảng phái có
tham vọng trong tương lai sẽ về tranh đua chấp chính khi có VN có chính sách đa
đảng, không đủ tài lực và uy tín tập hợp quần chúng trong bối cảnh nhà nước
công an trị tung mật vụ, an ninh bắt bớ, ngăn chặn khắp nơi, còn xã hội thì nằm
trong nội dung của bốn điểm đã nêu phía trên. Tham vọng này mong manh như mây
khói. Đa phần của khoảng 4,5 triệu người Việt sống ở nươc ngoài, nhất là giới
trẻ (cũng giống như trong nước) bàng quan với chính trị và thời cuộc của đất
nước, chú tâm làm ăn, kiếm tiền, dành dụm gửi giúp gia đình và về nước vui
chơi, khoe mẽ, đắc chí, kiêu hãnh trong vai "áo gấm về làng".
Đấy là chưa kể tới đội ngũ đông đảo
"kiều bào yêu nước" vẫn khoái chí vênh vao với những cái danh hão
(như Uỷ viên Trung ương Mặt trận Tổ quốc, Uỷ viên Ban Chấp hành Trung ương Hội
hữu Nghị Việt Nam và nước nào đó, v.v...) hoặc hám chút bã mía sẵn sàng hít đít
voi, hay đánh bóng giày bằng luỡi cho các ông chủ Ba Đình.
Tiền tươi thóc thật, tức là đôla tiền mặt,
nhiều nhất từ Mỹ, vẫn ào ào đổ về nước với con số khổng lồ, hỗ trợ rất lớn cho
sự tồn tại của chế độ (kiều hối gửi về nước tăng trung bình 10-15%/năm, năm
2011 đạt trên 9 tỷ USD, đưa VN nằm trong 10 quốc gia nhận kiều hồi nhiều nhất
trên thế giới; 6 tháng đầu năm nay đạt khoảng 6,4 tỷ USD, theo Vietnamnet ngày
27/9).
Lời kết
Tóm lại, kể từ sau khủng hoảng Vinashin,
Vnalines và các bê bối mới đây trong hệ thống tài chính-ngân hàng, từ hai thập
niên nay, chưa bao giờ báo chí, các chuyên gia kinh tế và các tổ chức xếp hạng
tín nhiệm của nước ngoài đưa ra những nhận định bi thảm về kinh tế VN như từ
vài tháng nay. VN đang bị xem như một điển hình xấu trong các nền kinh tế mới
nổi. Tình hình sẽ còn trượt dốc thê thảm hơn, một cuộc khủng hoảng về ngân hàng
dường như không còn là cường điệu, "từ hổ xuông mèo", theo Newsweek ngày
1/10. Nhưng hy vọng từ kinh tế suy giảm mạnh sẽ tạo ra động lực phản kháng mạnh
của xã hội là điều rất đáng ngờ.
Các quan chức chóp bu đang đấu đá dữ dội
sau hội trường, các đối thủ đang nỗ lực và hoảng loạn săn lùng các con tin để
nắn gân, dí súng vào mạng sườn nhau.
Mặc dù như thế, tôi vẫn cho rằng, ĐCSVN vẫn
còn tiếp tục cai trị dài dài. Một sự thay đổi nào đó cho lộ trình dân chủ là
hết sức mịt mù, nếu không nói là ảo tưởng, vì rút ra từ tổng hợp các phân tích
trên đây, dù phũ phàng, cay đắng, đáng buồn, nhưng là thực tế.
Ngày 3/10/2012
© 2012 Lê Diễn Đức - RFA Blog
No comments:
Post a Comment