David
Wertime
Tea Leaf Nation
Phạm Gia Minh dịch
“Hoa
kỳ thực ra chỉ là một làng quê khổng lồ và kém phát triển” – một tiểu luận ẩn
danh trên trang web hóa ra lại khơi mào cho sự châm biếm nhằm chính Trung Quốc.
Trước
chuyến thăm ngoại giao của Ngoại trưởng Hoa Kỳ Hilary Clinton tới “Vương Quốc ở
trung tâm thế giới” một luận điệu phê phán đầy mỉa mai đã lan tỏa như virut
trên Sina Weibo, một mạng xã hội của Trung Quốc, với hơn 44 ngàn lượt chia sẻ
và 5400 lời bình trên Twitter. Luận điệu này không rõ nguồn gốc và tác giả đã
phê phán một cách bỡn cợt nước Mỹ như một quốc gia ngu ngốc, thô sơ và ấu trĩ.
Tưởng rằng có thể làm các độc giả Mỹ bị xúc phạm, nhưng chẳng bao lâu sau khi
được ra mắt, bài viết đó thực sự đã trở thành một sự phê phán sắc sảo và có tác
dụng ngược lại đối với Trung Quốc.
Tờ Tea Leaf Nation đã dịch những phần lý thú và rôm rả
nhất (chúng thường có mặt trong đa số các bài luận) và xin mời các độc giả
thưởng thức.
Đừng
đi Mỹ, một quốc gia ngu ngốc và lạc hậu
Tôi
từng ở Mỹ một thời gian dài và giờ đây thì thấy hối hận vì sự lựa chọn này.
Chúng ta đã bị mụ mẫm bởi truyền thông phương Tây luôn luôn làm cho ta nghĩ
rằng Hoa Kỳ là một đất nước hiện đại. Nuôi hy vọng học tập khoa học tân kỳ của
Mỹ để về phục vụ quê hương, tôi đã bằng mọi nỗ lực để theo đuổi “siêu cường”
đó, thế nhưng kết quả lại thật đáng thất vọng!
(1) Hoa Kỳ thực ra
chỉ là một cái làng nông nghiệp khổng lồ kém phát triển. Ở trường trung học
các thầy giáo vẫn dạy rằng công nghiệp càng phát triển thì môi trường lại càng
bị xâm hại. Ví dụ như trong một thành phố công nghiệp bạn phải thấy ống khói
khắp nơi, các xí nghiệp to khắp nơi và bụi cũng khắp nơi. Đó mới là biểu tượng
của công nghiệp hóa! Thế còn Hoa Kỳ thì sao? Đố bạn tìm ra các ống khói, thảng
hoặc mới thấy một vài cái nho nhỏ nhưng lại là thứ để trang điểm cho nhà dân.
Thay vào đó là những dòng sông và hồ nước sạch khắp nơi nơi và chẳng có các nhà
máy giấy và luyện thép nơi bờ sông. Không khí trong lành và sạch là biểu tượng
của một xã hội thô sơ và đó không thể là dấu tích của công nghiệp hóa !
(2) Người Mỹ chẳng
hiểu gì về kinh tế. Các
tuyến đường cao tốc tỏa đi mọi phương, có lẽ là đến mọi làng xóm, tuy nhiên khó
tìm ra nổi một trạm thu phí! Thật là một sự phung phí khủng khiếp cơ hội kinh
doanh! Khó có thể cưỡng nổi ý định của bản thân là xúc một ít xi măng để xây
vài trạm thu phí và chắc chắn là chỉ trong vòng một tháng tôi sẽ có đủ tiền để
mua một căn nhà trông ra Đại Tây Dương. Ngoài ra, bên lề đường cao tốc bạn có
thể thấy những mặt hồ tĩnh lặng còn hoang dã. Chính quyền để mặc cho lũ chim cư
ngụ và vẫy vùng thỏa sức mà không nghĩ tới việc thiết lập vườn cảnh quan trông
ra hồ để kiếm bộn tiền. Rõ là người Mỹ không có cái đầu làm kinh tế.
(3) Ngành xây dựng
Hoa Kỳ quả là quá thô sơ. Ngoài một số lượng nhỏ các thành phố lớn (mà bạn đã
biết) thì không có những tòa tháp bê tông và gạch chọc trời… Tôi sợ rằng hình
như Mỹ không có các tòa nhà bằng gạch. Hầu hết nhà cửa làm bằng gỗ và vài thứ vật
liệu lạ khác. Sử dụng gỗ thô sơ để xây nhà thì dường như những kiến trúc ngoại
bang này còn chưa qua thời phong kiến trước khi có nhà Thanh!
(4) Lối tư duy của
người Mỹ ngây ngô và lạc hậu. Khi mới tới Mỹ tôi thuê một cái xe kéo chở
hành lý giá 3 đôla, nhưng lại không có tiền lẻ. Một người Mỹ thấy tôi có nhiều
đồ nên đã trả 3 đồng đó và thuê xe cho tôi. Người Mỹ thường cởi mở và hỏi xem
tôi có cần giúp đỡ gì không. Ở nước tôi, đã qua thời của Lôi Phong vào những
năm 50 và 60 thế kỷ trước cho nên bây giờ thì cái lối cư xử đó quả là quá lạc
hậu! (Lôi Phong là thanh niên thời phong trào thi đua cộng sản Mao, người từng
được nêu gương sáng về đạo đức hy sinh bản thân). Trở lại thời kỳ đó, con người
ta rất đạo đức giả, nhưng bây giờ thì chúng ta không theo lối mòn đó nữa. Chúng
ta tiến hành mọi việc giờ đây một cách trần trụi và đó mới là hiện đại hóa! Bởi
vậy lối tư duy của Mỹ lạc hậu hơn chúng ta vài thập niên và không có dấu hiệu
nào cho thấy rằng họ có khả năng đuổi kịp chúng ta.
(5) Người Mỹ không
biết ăn thịt thú rừng.
Có một đêm tôi lái xe đi cùng một bạn học đến thành phố khác và bất thình lình
mấy con nai Sika (một giống nai đốm có nguồn gốc từ Nhật Bản – ND) nhảy xổ ra.
Anh bạn cùng lớp lập tức phanh gấp và đổi hướng để tránh tai nạn. Hình như là
trường hợp kiểu này thường xảy ra khi mà sự va chạm với một con nai cũng đủ để
làm vỡ tan chiếc ô tô. Chính phủ Mỹ không biết quản lý chuyện này như thế nào…
Và người Mỹ quả thực không biết ăn thịt thú rừng, họ cũng không có cả quán ăn
chuyên thịt thú rừng, rất ít khẩu vị đối với thú rừng thơm ngon bị giết thịt
như hươu, nai và kém hứng thú bán sừng hươu nai để kiếm những khoản tiền lớn!
Người Mỹ sống cùng động vật hoang dã hàng ngày và còn đưa ra những biện pháp để
bảo vệ chúng. Đó quả thật là một xã hội sơ khai.
(6) Người Mỹ không
biết tự trọng.
Các giáo sư ở trường đại học Mỹ không có bộ dạng hoành tráng (架子); họ không hề có
cái phong thái của những giáo sư đạo mạo. Nghe nói rằng vị giáo sư D… là một
giáo sư về tâm lý học nổi tiếng, thế nhưng trong giờ giải lao thì ông ta lại ăn
bánh quy trong phòng làm việc với các sinh viên của mình, bàn luận về bộ phim
“21” và nữ nghệ sĩ Trung Quốc Trương Tử Di (Ziyi Zhang). Ông ta không hề có cái
vẻ đường bệ của một nhà khoa học, cho nên tôi thực sự cảm thấy thất vọng. Ngoài
ra, các nghiên cứu sinh sau tiến sĩ chẳng bao giờ đưa học vị “PhD” lên danh
thiếp của họ và họ không biết cách thể hiện ra ngoài vị thế của mình. Những
người được đào tạo bởi các giáo sư kiểu như vậy sẽ chẳng thể nào biết cách đi
đứng, nói năng nếu như họ trở thành những quan chức chính phủ… Có vẻ như các
công chức Trung Quốc còn biết cách thu hút sự kính trọng của người dân; ngay cả
một vị thủ trưởng một văn phòng không mấy quan trọng ở nước tôi còn tỏ ra đường
bệ hơn cả Tổng thống Hoa Kỳ. Không có gì phải ngạc nhiên khi người ta nói công
dân hạng nhất ở Trung Quốc chỉ xứng với công dân hạng ba ở Mỹ.
(7) Học sinh tiểu
học Hoa Kỳ không có những hoài bão cao cả. Ngay từ thuở ban đầu các học sinh
tiểu học không hề có ý định để trở thành quan chức…Chẳng hề có lớp học của các
Tổng thống, các Bí thư tương lai hoặc các Ủy viên hội đồng mà tôi từng tham dự
khi còn nhỏ. Sau giờ học thường là không có bài tập về nhà và bạn không có cách
nào ngay cả việc nhắc tới chuyện đó khi liên hệ tới bài tập về nhà của học sinh
tiểu học Trung Quốc. Trường học (Mỹ – ND) quan tâm quá nhiều đến dạy dỗ đạo đức
cho trẻ em, làm cho những đứa nhỏ hướng tới để trước tiên là trở thành những
công dân đủ tư cách thực thụ, sau đó mới là tiếp thu những lý tưởng có ý nghĩa
dài lâu. Trở thành người công dân đủ tư cách ư ? Quả là một quan niệm cổ lỗ sĩ.
(8) Người Mỹ hay làm
ầm ĩ mỗi khi phát hiện ra một bệnh tật nho nhỏ. Đầu tiên là họ hẹn
gặp bác sĩ, sau đó bác sĩ kê đơn. Một số người lại còn phải theo lời khuyên của
một dược sĩ có bằng cấp nữa. Khi mua thuốc họ lại phải tự mình tới hiệu thuốc
để lấy chúng mà mọi việc diễn ra không chóng vánh như ở Trung Quốc… Tôi không
hiểu tại sao lại phải tách bạch riêng việc khám bệnh với việc mua thuốc… thay
vì tách riêng lợi nhuận khỏi trách nhiệm. Rõ ràng là các bệnh viện Hoa Kỳ không
có khái niệm về phương pháp kiếm tiền! Sao không nói cho bệnh nhân tên thuốc
luôn đi? …Như thế họ sẽ độc quyền việc bán thuốc và tăng giá thuốc lên 8 hay 10
lần. Có biết bao nhiêu cơ hội kinh doanh tốt mà họ không biết tận dụng. Rõ ràng
là kinh tế thị trường tư bản chủ nghĩa là thứ đã chết rồi.
(9) Ý kiến công
chúng Mỹ là thứ dở hơi. Nhiều lúc tôi đã mất kiên nhẫn vì sự ngu dốt và xuẩn
ngốc của họ. Chẳng hạn như khi họ biết là Trung Quốc có các đài truyền hình và
báo chí thì họ đã hỏi tôi một cách ngu dốt rằng: “Trung Quốc cũng có báo chí cơ
à?!”. Đó quả thực là một sự sỉ nhục; chúng ta không chỉ có các tờ báo bằng
tiếng Trung được Bộ Tuyên truyền cho phát hành một cách tỷ mỉ, kỹ lưỡng; khi
nhìn vào các tờ báo của chúng ta cũng chẳng khác gì nghe quốc ca, không hề
giống với các tờ báo của Hoa Kỳ chứa một mớ lộn xộn ý kiến quần chúng, thậm chí
dám lăng mạ đích danh Tổng thống.. (ở Trung Quốc) chúng tôi không bao giờ đăng
tin các vụ sì –căng- đan liên quan tới các lãnh đạo; bởi vì sau đó ai sẽ còn
muốn làm lãnh đạo nữa ?…
(10) Người Mỹ về
phương diện tinh thần là trống rỗng. Điều mà tôi không thể chịu nổi đó là: đa
số người Mỹ nói câu cảm tạ trước mỗi bữa ăn và họ nguyện cầu một cách ngây thơ
“Chúa phù hộ cho nước Mỹ”. Thật là buồn cười; nếu như Chúa phù hộ cho nước Mỹ
thì tại sao nước Mỹ lại bị lạc hậu, thô sơ và đơn giản đến như vậy? Cầu Chúa
Trời phỏng có ích lợi gì không? Thực tế hơn là nên dành thời gian cầu nguyện đó
mà đi lễ thủ trưởng của bạn! Đó mới là cái cách thời thượng…
(11) Người Mỹ không
có khái niệm thời gian.
Với bất kể thứ gì, họ đều đứng vào hàng để chờ đợi… Người Trung Quốc chúng ta
thông minh hơn, các bạn hẳn đã thấy đấy. Không quan trọng đám đông như thế
nào,chúng ta vẫn có kỹ năng chen vào đâu đấy, và điều đó giúp cắt giảm khối
thời gian mà lại tránh mệt mỏi do phải đứng chồn chân! Nếu ai đó biết cách đi
cổng sau thì còn tiết kiệm nhiều thời gian hơn nữa. Những người Mỹ cổ hủ hoàn
toàn không biết làm điều này.
(12) Cửa hàng ở Mỹ
thật vô nghĩa:
bạn vẫn có thể trả lại hàng sau khi mua vài tuần mà không có lý do gì. Sao lại
có thể trả lại hàng hóa cơ chứ khi mà không cần thuyết phục tôi dù chỉ trong
chốc lát?…
(13) Nước Mỹ không
an toàn,
95% nhà dân quên lắp đặt lưới, cửa ra vào, cửa sổ chống trộm; điều kỳ lạ nữa là
tất cả lũ trộm cắp móc túi đi đâu mất tiêu rồi?
(14) Người Mỹ vốn
nhút nhát và yếu đuối.
95% lái xe đều không dám vượt đèn đỏ… mặc dù 99% người lớn ở Hoa Kỳ đều sở hữu
xe ô tô và phương pháp lái xe của họ thì rất lạ: có bao nhiêu là xe trên đường
thế nhưng bạn không thể nghe thấy một tiếng còi xe, phố xá thật im lìm tĩnh
lặng như thể không phải là phố nữa. Không thấy sự năng động ồn ào của một thành
phố thủ phủ cấp tỉnh ở Trung Quốc.
(15) Người Mỹ thiếu
xúc cảm.
95% nhân viên không nghĩ về việc phải làm gì cho tiệc cưới của cấp trên cho nên
họ chẳng bao giờ tìm cớ để quan tâm, chăm sóc lãnh đạo của mình; ở Trung Quốc
liệu có chuyện quần chúng bỏ qua cơ hội chăm sóc thủ trưởng của mình không? Nói
theo cách khác, ai ở Trung Quốc lại dám làm điều này? Hãy nhìn xem chúng tôi có
bao nhiêu là tình cảm.
(16) Người Mỹ không
nhạy cảm.
99% dân Mỹ đi học rồi kiếm việc làm, thăng tiến và hoạt động mà không biết về
sự cần thiết phải đưa “hồng bao” (phong bì chứa đầy tiền mặt) để đi lối sau…
(17)
Hãy nhìn vào bức hình ở trên, điều này là đủ lý do để chúng ta coi thường nước
Mỹ! Trong khi đang săn đuổi Bin Laden thì Obama và các thuộc cấp của ông ta
đang chăm chú vào màn hình truyền hình ảnh trực tiếp do vệ tinh đưa về trong
phòng Tình huống của Nhà Trắng. Cảm
tưởng của tôi là:
Các
thuộc cấp Hoa Kỳ không tôn trọng lãnh đạo của họ một cách đúng mức và thậm chi
còn dồn ép vị Tổng thống đáng trân trọng của họ phải nép mình ngồi trong góc
nhà. Obama đáng thương, thật không bằng cả anh trưởng thôn của Thiên triều
Trung Hoa ( 天朝).
Căn
phòng Tình huống của Nhà trắng đúng là một thứ huênh hoang khoác lác. Nó vừa bé
lại không được trang trí nội thất khác thường, đúng là không tương xứng với
phong cách của một cường quốc. Một căn phòng cơ quan cấp thị trấn của Thiên
triều ( Trung Quốc- ND) có lẽ còn to hơn, sang trọng hơn rất nhiều.
Không
có các đĩa hoa quả hoặc nước giải khát, không có… thuốc lá đắt tiền… và đó mà
lại là nền kinh tế số 1 thế giới ư, ha, ha!
D.W.
Phạm
Gia Minh dịch từ Tea Leaf
Nation một trang mạng liên kết đối tác của tờ Atlantic.
Thăng
long – Hà nội 12/09/2012
Dịch
giả gửi trực tiếp cho BVN
No comments:
Post a Comment