12:00:am 17/09/12
Sông
Isar dài 295 km từ thượng nguồn Tirol Áo quốc nước xuôi dòng êm ả chảy qua tây
nam rồi đến đông bắc Munich dài 13,7km. Các kênh đào dọc theo sông làm tăng
thêm vẽ đẹp thơ mộng của thiên nhiên, dòng nước xanh lục không bị ô nhiễm nên
hơi nước làm không khí tươi mát dễ chịu, là nơi mà những ngày thời tiết đẹp vào
buổi chiều sau giờ làm việc, hay cuối tuần nhiều người đi dạo, nằm phơi nắng,
nướng thịt và tắm sông.(1)
Munich
đẹp với những di tích lịch sử, cuối thế kỷ thứ 18 München phát triển trở thành
thủ đô của Vương quốc Bayern (Bavaria), Thế chiến II (1939-1945) bị bom đạn tàn
phá hư hại hơn 50% (cuối tháng 8.2012 sau 67 năm, toán thợ đào đường còn tìm
thấy trái bom nặng 250 kilo nằm sâu dưới lòng đất ở Schwabing trung tâm thành
phố, chuyên viên không thể tháo gở ngoài nổ, hơn 3000 dân phải tạm thời di cư
đến nơi an toàn cho bom nổ thiệt hại tài sản 4 triệu € )
Thế
chiến II chấm dứt nước Đức bị chia đôi Đông-Tây. Tây Đức theo chủ nghiã tự do
nhờ kế hoạch Marshall (Marshall Plan) của Mỹ nhằm tái thiết các quốc gia Tây
Âu, đẩy lui chủ nghiã cộng sản. Năm 1947 các quốc gia Đông Âu bị Liên Xô khước
từ không nhận tiền từ kế hoạch Marshall, Đông Âu theo nền kinh tế chỉ huy, tập
trung không phát triển mà còn đi thụt lùi. Tây Âu nhờ kế hoạch phục hưng kinh
tế theo thị trường tự do, bởi vậy tạo khoảng cách giàu nghèo giữa các quốc gia
Đông và Tây. Kế hoạch Marshall cũng đóng một vai trò rất quan trọng trong qúa
trình hòa nhập Châu Âu, một vài thập niên sau chiến tranh hoang tàn đổ nát
người Đức đã xây dựng lại quê hương giàu mạnh dù những nét đẹp cổ kính không
còn như xưa, nhưng phong cảnh vẫn đẹp. Kinh tế Đức phát triển vượt mức trước
chiến tranh và trở thành cường quốc tự do dân chủ, đời sống thanh bình năm 1972
Munich tổ chức Thế Vận Hội, ngược lại Đông Đức theo chủ nghiã cộng sản độc tài
thì nghèo đói, lạc hậu…
Munich
là thủ phủ của tiểu bang Bayern, là thành phố lớn thứ ba sau Berlin và Hamburg
và là một trong những trung tâm kinh tế giao thông, văn hóa quan trọng nhất của
Cộng hòa liên bang Đức. Dân số Munich 1,4 triệu người và hơn 5000 người Việt Tỵ
nạn CS. Diện tích 310,43 km² trong đó 44% là nhà và các diện tích phụ thuộc,
16,9% là diện tích nông nghiệp, 16,5% là diện tích giao thông, 14,7% là các diện
tích công viên, khu thể thao 4,4% là rừng, 1,2% diện tích nước và 2,2% dùng cho
các mục đích khác. Chiều dài từ Bắc sang Nam là 20,9km, từ Đông sang Tây là
26,8km. Munich có nhiều trụ sở của công ty thuộc các ngành truyền thông, bảo
hiểm, ngân hàng và hãng xưởng kỹ nghệ lớn nhiều người làm việc nổi tiếng như:
BMW (95.000 người), Siemens trên 50.000 người; MAN (47.000 người); Linde AG
(19.358 người); BayWa (16.426 người); Wacker Chemie (16.314 người); O2 (6.500
người); BSh Bosch (42.814 người); Thüga Gruppe (18.100 người), Epcos (20.000).
Infineon…, nhiều thương gia và người Đức giàu sinh sống, Munich cũng là thành
phố đắt đỏ nhất nước Đức.(2)
Dòng
sông Isar nước trôi lững lờ như dải lụa xanh nối liền các hồ nước thiên nhiên
cũng như nhân tạo làm cho Munich xanh tươi, mát mẽ, nhiều cây xanh, do các
khoáng chất, đá vôi hòa tan làm nước có màu xanh lục, đáy sông là những viên
sỏi đủ màu với cát vàng nhạt, dọc theo hai bên sông có diện tích tổng cộng 90
mẫu đất trải dài được trồng cây và các đường đi bộ, xe đạp, hàng ngày có nhân
viên sở vệ sinh thu dọn rác, bảo vệ môi trường không bị ô nhiễm, hai bên sông
đều có nhiều phòng vệ sinh, thùng rác, bao rác để mọi người tự giác bỏ vào. Mùa
hè kể cả cuối tuần, ngày lễ đều có người làm công tác vệ sinh công cộng thu dọn
sạch sẽ. Khoảng bờ sông nào được phép nướng thịt đều có bảng nếu vi phạm sẽ bị
phạt, có nhiều khu FKK dành cho những người thích tắm khỏa thân, nước sông được
kiểm tra vệ sinh nên tắm thỏa mái. Nước thải ra sông đều được qua các hệ thống
lọc, nước dùng trong mỗi gia đình thải ra phải lọc lại trước khi ra cống, bởi
vậy tiền nước sử dụng ngang với tiền lọc nước thải. Nhà máy lọc nước Munich
cung cấp cho dân chúng nước sạch đúng tiêu.
chuẩn
có thể uống được không bị đau bụng. Chúng tôi thường đi xe đạp dọc theo dòng
sông Isar có nhiều cây cổ thụ đường kính từ 0,5m trở lên, cây lá xanh tươi rủ
bóng mát, dòng nước có chỗ cạn chỗ sâu, có những đập ngăn lọc nước sạch, đi xa
hơn có đập thuỷ điện. Trên sông có các đảo là địa danh nổi tiếng gần cầu
Ludwigsbrücke là Museuminsel có cầu Boschbrücke nối với Viện bảo tàng (Deutches
Museum /German Museum rộng 40.000m² chưng bày các phát minh khoa học, kỹ thuật
từ không gian, biển cho đến hầm mỏ, điện…). Các hồ trong thành phố: hồ
Feringasee, hồ Grosshessehoher See trong công viên Englischer Garten (English
Garden), hồ trong khu vực Olympia và các hồ Lerchenauer See, hồ Fasaneriesee,
hồ Feldmochinger See đều nằm về phía bắc của Munich. Ngoài ra còn nhiều hồ ở
ngoại ô như: hồ Wörthsee, hồ Ammersee, hồ Starmbergsee… Các dòng nước khác là
sông Würm bắt nguồn từ hồ Starnberger See chảy xuyên qua phía tây Munich.(3)
Những
cầu bắt qua sông Isar, có lịch sử lâu đời trong đó có di tích của chiếc cầu đầu
tiên được xây năm 1158 thời vua Heindrich der löve để thâu thuế muối…Theo thời
gian thay đổi và sự phát triển văn minh của con người các cầu gỗ xa xưa được
xây lại bằng beton cốt sắt vững chắc, là những nhịp cầu phục vụ giao thông hữu
hiệu, hàng năm được kiểm tra tu sửa.(4)
Sông
Isar còn là nơi thu hút du khách ở Wolfratshausen, từ tháng 5 đến tháng 9 du
khách có thể đi trên bè gỗ lớn. Những chiếc bè gỗ cách đây 100 năm được sử dụng
để vận chuyển các đồ vật cồng kềnh, nhưng hôm nay đi trên bè gỗ „Floßfahrt auf
der Isar“, là phương tiện giải trí phổ biến ngồi uống bier, nghe nhạc, thưởng
ngoạn cảnh sông nước hữu tình đem niềm vui đến với mọi người và nhớ về 100 năm
trước… Mời độc giả vào Youtube cuối trang để thưởng thức chuyến đi trên sông
nghe nhạc dân ca của người Bavaria .(5)
Tháng
8 vừa qua Frank Bonitz bạn đồng nghiệp của tôi du lịch Việt Nam về hẹn chúng
tôi ra Isar ngồi uống bier kể chuyện đi VN của anh có vui nhưng cũng lắm điều
tuyệt vọng! Việt Nam không phải chỉ có „Halong bay“, anh đã đến với vẽ đẹp
thiên nhiên ở nhiều nơi như Safa, Phú Quốc, Mũi né …ở đâu anh cũng thấy nhiều
bảng „camdai bay“… Frank khách quan phê bình Sài Gòn „hòn ngọc viễn đông“ thì
ồn ào, đông người, xe gắn máy chạy xuôi ngược như dòng thác không tôn trọng
luât lệ giao thông… anh còn so sánh sông Isar và các kênh đào ở Munich mang lại
tươi mát cho mọi người, ngược lại các con kênh và sông Sài Gòn thì hôi thối ô
nhiễm…
Kênh Nhiêu Lộc
Nhiều
người về thăm Sài Gòn đã thấy đời sống, kênh Nhiêu Lộc-Thị Nghè chảy dài suốt
địa bàn các quận: Tân Bình, Phú Nhuận, quận 3, Bình Thạnh và quận 1, chiều dài
khoảng 9 km. Đủ thứ rác rưởi dọc hai bên bờ, nằm dưới lòng kênh, trôi lềnh
bềnh… và trăm ngàn thứ bẩn khác hòa trộn tạo nên dòng nước đen thui, hôi hám.
Hầu hết các kênh bị ô nhiễm nặng không còn sinh vật nào có thể sinh sống. Từ
nước tới bùn thải ra môi trường xung quanh thì không cây cối nào sống được và
còn ảnh hưởng trầm trọng đến sức khỏe con người, Các chất ô nhiễm thấm xuống
nguồn nước ngầm. Hiện nay dân chúng phần lớn dùng giếng bơm trực tiếp sử dụng
không qua hệ thống gạn lọc khử trùng chắc chắn ảnh hưởng đến sức khoẻ. Du khách
nhìn dòng kênh nước đen có thể đánh giá trình độ dân trí và chế độ.
Muốn
chống ô nhiễm dòng kênh, cải thiện môi trường sống của người dân ven kênh Tân
Hóa, Lò Gốm, Tàu Hủ, kênh Đôi, kênh Tẻ , Bến Nghé, cần thực hiện dự án làm sạch
môi trường, các kênh trên cần xây dựng nhà máy lọc nước thải, giải quyết bùn,
nạo vét lòng kênh tái chế và tái sử dụng bùn đúng tiêu chuẩn để phục vụ đời
sống tốt đẹp hơn. Từng Phường khóm dọc theo kênh phải thường xuyên vận động,
giải thích cho từng gia đình nhận thức về sự nguy hại lâu dài đối với việc bỏ
rác bừa bải, mỗi người dân cần có trách nhiệm giữ gìn vệ sinh môi trường đô
thị, bảo vệ môi trường chính là bảo vệ sức khỏe cho chính mình và cho gia đình,
tăng cường công tác kiểm tra các cơ sở sản xuất biến chế, xả nước cẩu thả xuống
cống rảnh chảy ra kênh làm môi trường thêm ô nhiễm, các trường hợp đổ rác lén
lút phải trừng phạt như bắt đi làm công tác hốt rác trên kênh một vài ngày, nộp
tiền phạt …. tránh trường hợp dù có bảng „cấm đổ rác“ nhưng vẫn tồn tại
đống rác to tướng, bảng „cấm đái bậy“ nhưng nhiều người vẫn đứng tiểu
như nơi không có người. Thời gian qua những người yêu nước tham dự biểu tình
chống Trung cộng chiếm biển đảo của Việt Nam, nhà cầm quyền ra lệnh hàng trăm
thanh niên, dân phòng và công an đàn áp, bắt bớ… mà không dùng số người này đến
canh gác dọc theo các kênh, bờ sông Sài Gòn, ban đêm các quán ăn nhậu xả rác ..
kêu gọi họ về ý thức vệ sinh để bảo vệ sức khoẻ hữu hiệu hơn bằng cách giữ sạch
sẽ dòng sông và kênh để được hít thở không khí trong lành, tươi mát.
Người
Việt Nam chúng ta cũng siêng năng, thông minh và luôn tự hào với „4000 Năm
Văn Hiến“có thành tích chống „Tàu-Pháp-Mỹ“ giành độc lập thống nhất
đất nước… Chiến tranh chấm dứt từ lâu nhưng đất nước vẫn không phát
triển, kinh tế bấp bênh, nạn lạm phát tăng đời sống người dân nghèo càng ngày
gánh chịu nhiều mất mác, khổ đau hơn. Người đi lao động nước ngoài bị bóc lột
đánh đập như người nô lệ… Các ngân hàng Việt Nam bị khánh kiệt vì tham nhũng và
lãng phí đã ăn sâu vào nền kinh tế, các doanh nghiệp nợ nần chồng chất…Bởi chế
độ CS không dùng đúng người tài giỏi, đủ khả năng làm việc, dùng người theo lý
lịch „con ông cháu cha“ không chuyên môn, thiếu kinh nghiệm làm lãnh đạo
chỉ là lũ sâu bọ phá nát đất nước. Tài nguyên Quốc gia khai thác để phục vụ cho
một tập đoàn bỏ tiền vào túi… cái đại nạn tham nhũng hối lộ, biển thủ từ trên
xuống dưới, làm bất ổn xã hội và sinh ra các vụ cưỡng chiếm thu đất của người
dân nghèo thấp cổ bé miệng, làm không cách giàu nghèo càng tăng. Cán bộ có quyền
lực xài tiền không hết, trong khi người dân nghèo đổ mồ hôi, nước mắt để mưu
sinh, khi bệnh không có tiền mua thuốc… Một dân tộc cứ bị nghèo đói hành hạ thì
trình độ dân trí không thể phát triển theo văn minh của thế giới, đó cũng là
nỗi buồn chung của dân tộc Việt Nam! nhìn dòng sông Isar nước sạch mà nhớ đến
cố hương và tôi tự hỏi đợi đến bao giờ kênh, sông nước Việt Nam không còn bị ô
nhiễm, độc hại, đời sống người dân có tự do, dân chủ và nhân quyền được tôn
trọng ?
Nọ
bức dư đồ thử đứng coi,
Sông
sông núi núi khéo bia cười
Biết
bao lúc mới công vờn vẻ
Sao
đến bây giờ rách tả tơi!
Ấy
trước ông cha mua để lại
Mà
sao con cháu lấy làm chơi……
Tản
Đà
Munich
cuối hè 2012
©
Nguyễn Quý Đại
©
Đàn Chim Việt
————————————————————
Chú thích:
[4]
Abrechen (1582–1587)
—————————————————–
Tài liệu tham khảo
Lexikon
der Geschichte nhà xuất bản Faktum
Mời
độc giả xem hình dòng sông Isar nguồi trên Internet và của tác giả
Phong
cảnh nguồn internet của Munich
———————————————-
Tài liệu đọc thêm
Kế hoạch phục hưng
Châu Âu -European Recovery Program – ERP,
Chương
trình phục hồi dựa trên bốn nỗ lực cụ thể: (1) một nền sản xuất mạnh, (2) mở
rộng ngoại thương, (3) tạo lập và duy trì sự ổn định tài chính nội bộ, và (4)
phát triển hợp tác kinh tế (châu Âu)”.
Kế
hoạch Marshall thường được gọi theo tên của Ngoại trưởng Mỹ George Marshall,
người đã khởi xướng và ban hành kế hoạch. Kế hoạch Marshall là thành quả lao
động của các người trong Bộ ngoại giao Hoa kỳ trong đó ghi nhận sự đóng góp đặc
biệt của William L.Clayton và George F. Kennan
Kế
hoạch tái thiết được phát triển cuộc họp của các quốc gia Châu Âu ngày
12.07.1947 Kế hoạch Marshall đề ra việc viện trợ tương đương cho Liên Xô và
đồng minh của họ, nhưng Liên Xo từ chối. Kế hoạch được thực thi trong vòng 4
năm, kể từ tháng 7 năm 1947. Trong thời gian đó, có khoảng 17 tỷ US$ viện trợ
kinh tế và hỗ trợ kỹ thuật để giúp khôi phục các quốc gia châu Âu tham gia Tổ
chức hợp tác và Phát triển Kinh tế – OECD.
Cho
tới khi kết thúc dự án, nền kinh tế của các quốc gia nằm trong Kế hoạch, ngoại
trừ Tây Đức, đã phát triển vượt mức trước chiến tranh. Trong vòng hai thập kỷ
tiếp đó, nhiều vùng ở Tây Âu tiếp tục đạt được mức tăng trưởng và phồn vinh
chưa từng có trước đó. Kế hoạch Marshall cũng được xem là một trong các thành
tố của quá trình hội nhập Châu Âu, vì nó xóa bỏ hàng rào quan thuế và thiết lập
các cơ quan điều phối kinh tế tầm cỡ lục địa.
Trong
những năm gần đây, các sử gia đặt câu hỏi về cả động cơ bên trong cũng như tính
hiệu quả chung của Kế hoạch Marshall. Một số sử gia cho rằng hiệu quả của Kế
hoạch Marshall thực tế là từ chính sách Laissez -faire (tạm dịch: thả nổi) cho
phép thị trường tự bình ổn qua sự phát triển kinh tế. Người ta cho rằng Tổ chức
cứu trợ phục hồi của Liên Hiệp Quốc, vốn giúp hàng triệu người tị nạn từ năm
1944 tới 1947, cũng giúp đặt nền móng cho sự phục hồi Châu Âu thời hậu chiến….
No comments:
Post a Comment