THẾ GIỚI HÔM NAY : 06/08/2021 (The Economist)

 

THẾ GIỚI HÔM NAY : 06/08/2021

The Economist

Đỗ Đặng Nhật Huy, biên dịch

06/08/2021

http://nghiencuuquocte.org/2021/08/06/the-gioi-hom-nay-06-08-2021/

 

Chính quyền Biden kêu gọi đưa xe điện chiếm một nửa số xe mới bán ở Mỹ cho tới năm 2030, nhằm giảm lượng khí thải carbon. Đây là một mục tiêu chứ không phải là một yêu cầu pháp lý. Ông Biden cũng sẽ yêu cầu các hãng xe tăng hiệu suất km/gallon so với quy định của chính quyền trước. Dự kiến hôm nay các nhà sản xuất ô tô ​​sẽ xác nhận cam kết ủng hộ lời kêu gọi này tại Nhà Trắng.

 

Bộ Quốc phòng Burkina Faso cho biết một nhóm vũ trang đã giết chết 30 người, bao gồm dân thường, binh lính và các thành viên lực lượng dân quân thân chính phủ. Ít nhất mười trong số những kẻ tấn công cũng bị giết. Chưa có nhóm nào nhận trách nhiệm. Burkina Faso, Niger và Mali đối mặt bạo lực thánh chiến vì các nhóm có liên kết với al-Qaeda và Nhà nước Hồi giáo đẩy mạnh hoạt động ở vùng Sahel.

 

Thống đốc phe Cộng hòa của Texas, Greg Abbott, sẽ triệu tập phiên họp lập pháp đặc biệt thứ hai vào thứ Bảy này nhằm tiếp tục thông qua các hạn chế bỏ phiếu. Tháng trước các nghị sĩ Dân chủ đã đi khỏi bang để ngăn ông tiến hành bỏ phiếu trong cơ quan lập pháp. Nếu các đảng viên Dân chủ quyết định chấm dứt tẩy chay, ông Abbott nói họ sẽ bị bắt và buộc phải quay lại trụ sở cơ quan lập pháp bang khi quay lại Texas.

 

FC Barcelona thông báo không thể ký hợp đồng mới với ngôi sao Lionel Messi. Barcelona đã rất cố gắng cắt giảm quỹ lương nhằm có đủ tiền ký hợp đồng mới với anh. Messi, người đã dành toàn bộ sự nghiệp chuyên nghiệp của mình ở Barca, có thể sẽ phải giảm thêm lương, nếu không sẽ có rất ít điểm đến phù hợp.

 

Tổng thống Joe Biden tuyên bố một “nơi trú ẩn an toàn” cho hàng nghìn cư dân Hồng Kông ở Mỹ, cho phép họ gia hạn lưu trú thêm 18 tháng. Chỉ thị của ông Biden trích dẫn “lý do chính sách đối ngoại cấp bách”, hay nói cách khác là nhằm đáp lại cuộc đàn áp dân chủ của chính phủ Trung Quốc. Các nhà lập pháp khác thậm chí muốn cho người Hồng Kông xin quy chế tị nạn ở Mỹ dễ dàng hơn.

 

Nhiều công ty hoãn quay lại văn phòng do lo ngại về biến thể Delta. BlackRock và Wells Fargo gia hạn làm việc từ xa thêm một tháng cho đến đầu tháng 10, tương tự là Amazon cho đến tháng 1. Trong khi đó, các công ty đang ngày càng đẩy mạnh yêu cầu tiêm vắc-xin đối với nhân viên văn phòng, song không phải các lao động cấp thấp hơn. Riêng hãng sản xuất thịt Tyson Foods là một ngoại lệ, theo đó họ yêu cầu tất cả nhân viên phải tiêm chủng.

 

Thống đốc bang New York Andrew Cuomo sẽ đối mặt luận tội ở cơ quan lập pháp bang về các cáo buộc quấy rối tình dục nhiều phụ nữ, cũng như những vấn đề khác. Các nhà lập pháp đã yêu cầu ông nộp bằng chứng bào chữa trước ngày 13 tháng 8, cho thấy họ muốn mở thủ tục luận tội. Nếu bị nghị viện buộc tội, ông có thể bị phế truất.

 

 

TIÊU ĐIỂM

 

Mỹ sắp công bố dữ liệu việc làm tháng 7

Cho đến gần đây, có hai lý do để người ta lạc quan về sự phục hồi của nền kinh tế Mỹ: số ca nhiễm covid-19 giảm và việc làm gia tăng. Nhưng rồi biến thể Delta tạo ra một làn sóng ca nhiễm mới.

 

Dữ liệu hôm nay sẽ cho thấy liệu tin xấu có lan sang thị trường lao động hay không. Các nhà kinh tế tỏ ra khá lạc quan, với dự đoán Mỹ có thể đã thêm khoảng 925.000 việc làm trong tháng 7, tăng so với tháng 6 vốn đã rất tốt. Tuy vậy các chỉ số sơ bộ của khu vực tư nhân được công bố trong tuần này cho thấy có dấu hiệu việc làm chậm lại –và có thể khá nghiêm trọng.

 

Giữa những lo ngại mới về đại dịch, cả doanh nghiệp và người tìm việc dường như đều giảm tốc. Điều này sẽ làm phức tạp hóa tính toán của Cục Dự trữ Liên bang. Khi lạm phát nóng lên, một số thống đốc đã nói họ muốn kiềm chế chính sách tiền tệ siêu nới lỏng của Fed. Nhưng cho đến khi thị trường việc làm vẫn chưa phục hồi, các thống đốc còn lại có lẽ mới là bên quyết định.

 

Lịch sử lặp lại ở Myanmar

Ngày 8 tháng 8 là một ngày không thể nào quên của người Myanmar. Nó đánh dấu cao trào cuộc biểu tình quần chúng năm 1988 chống lại chế độ quân sự, khiến nhà độc tài Sein Lwin phải từ chức và đưa bà Aung San Suu Kyi lên trở thành ngọn cờ đầu dân chủ và nhà lãnh đạo của phe đối lập. Trùng hợp là nó khá tương đồng với thời điểm hiện tại. Kể từ khi quân đội lên nắm quyền vào tháng 2, gần như toàn bộ đất nước đã nổi dậy phản đối.

 

Thế hệ ngày nay chắc chắn kỳ vọng sẽ thành công hơn lớp cha ông. Năm 1988, quân đội chỉ mất vài tháng để dập tắt cuộc nổi dậy. Còn hiện nay, quân đội không thể chiến thắng hoàn toàn vì liên tục bị tấn công du kích. Trong tuần này ASEAN đã chỉ định một đặc phái viên phụ trách việc giải quyết cuộc khủng hoảng. Nhưng điều đó khó có thể cản bước các vị tướng. Như lịch sử cho thấy, họ sẽ làm tất cả để tiếp tục nắm quyền.

 

Ngân hàng trung ương Ấn Độ họp bàn chính sách

Một cuộc họp ba ngày, hai tháng một lần của ủy ban chính sách tiền tệ của Ngân hàng Dự trữ Ấn Độ (RBI) sẽ kết thúc vào hôm nay. Song thật ra cuộc họp và các thông tin được thảo luận cũng không quá quan trọng. Các con số lạm phát gần đây đã vượt 6%, vượt mức  trần được quy định trong luật pháp Ấn Độ, theo đó yêu cầu RBI phải hành động. Song lãi suất cho vay chính của ngân hàng trung ương hiện ở dưới 6% – có thể là 4% hoặc thấp hơn – và dự kiến sẽ không có thay đổi nào.

 

Nền kinh tế Ấn Độ, vốn luôn bị quản lý sai lầm và đang bị covid-19 tàn phá, thật tệ hại. Chỉ số nhà quản lý mua hàng tháng 7 trong ngành dịch vụ của IHS Markit cho kết quả tiêu cực trong tháng thứ ba liên tiếp, dù sản xuất có tăng trưởng. Giá cả đã tăng từ lâu, đặc biệt là lương thực, nhiên liệu và các mặt hàng khác, song các quan chức liên tục bác bỏ vì cho rằng chúng chỉ mang tính tạm thời, và do đó ít cấp bách hơn nhu cầu kích thích. Sẽ là tin nóng nếu họ đổi ý.

 

Chỉ số Big Mac và đồng tiền Lebanon

Một năm sau vụ nổ tàn phá phần lớn Beirut, nền kinh tế Lebanon đang rất tồi tệ. Một nửa dân số đất nước sống dưới mức nghèo khổ. Vốn từng được chốt cứng ở mức 1.500 đồng một đô la, đồng bảng Lebanon xuống tới 23.000 đồng đổi một đô la trên thị trường chợ đen vào tháng 7. Kể từ đó, nó phục hồi lên gần nức 15.000 – song vẫn giảm 90% trong vòng hai năm.

 

Chỉ số Big Mac được cập nhật gần đây của The Economist cho thấy đợt giảm giá của đồng tiền này vẫn chưa là gì so với màn tăng giá ngoạn mục của bánh burger McDonald’s. Một chiếc Big Mac của McDonald’s chỉ có giá tương đương 1,68 đô la ở Lebanon so với 5,65 đô la ở Mỹ (giá trung bình ở bốn thành phố lớn).

 

Một lý do khiến bánh burger vẫn rẻ như vậy có thể là do các nhà nhập khẩu Lebanon có thể mua một số nguyên liệu Big Mac với tỷ giá hối đoái được trợ cấp ưu đãi hơn. Một đô la lúa mì có thể được mua với giá 1.500 bảng Lebanon. Dù thế cuộc hỗn loạn tiền tệ của Lebanon cũng không phải tin tốt lành gì.