Cộng đồng Á châu mang ơn rất lớn người Da đen đã lãnh đạo Phong
trào Dân quyền
Người dịch: Tegan
Tran
04/09/2020
.
Hình : https://snworksceo.imgix.net/pri/513b9a4f-de3b-4328-a321-f5d451a7fba8.sized-1000x1000.jpg?w=1000
Courtesy of Valeria Torres-Olivares ’22
Mùa hè năm nay đã thấy rõ sự bùng nổ của một cuộc đối thoại vô cùng lớn
về nạn phân biệt chủng tộc có hệ thống trong nhiều cộng đồng trong nước, một
vài người có vẻ coi cái vấn đề cũ rích này như lần đầu mới khám phá ra vậy. Khi
tôi trò chuyện với các thành viên trong gia đình và bạn bè về những vấn đề quan
tâm của cộng đồng người Da đen, tôi nhận ra rằng một vài gia đình đơn giản là
không muốn quan tâm đến sự kỳ thị mà họ phải đối mặt.
Thay vì giải quyết những vấn đề quan ngại đã được làm rõ một cách minh
bạch trong mùa hè này, một số người quen biết này đã cậy vào yêu sách nói rằng
họ đã có đủ vấn đề của bản thân, dựa trên những ngộ nhận và hình mẫu rập khuôn
về người Da đen. Một câu phê bình cụ thể mà tôi đã nghe đi nghe lại nhiều lần
chính là câu hỏi, “Tại sao họ không chăm chỉ làm việc như chúng ta và tạo tiếng
tốt cho mình, thay vì lúc nào chỗ nào cũng phàn nàn?”
Tôi đã nhận thấy rằng đa phần những người đưa ra yêu sách này, một số họ
là người nhập cư, thuộc vào các nhóm gọi là “thiểu số gương mẫu.” Sự ngộ nhận về thiểu số gương mẫu dựa trên niềm tin rằng những
người gốc Á là những thiên tài trong việc học, những người nỗ lực làm việc chăm
chỉ không ngừng đã thành công và đạt được “Giấc mơ Mỹ.”
Thuật ngữ “thiểu số gương mẫu” lần đầu được sử dụng vào những năm 1960 từ ông William
Petersen như là một cách để ám chỉ những người gốc gác từ Trung Quốc và Nhật Bản
và từ đó đã được áp dụng cho những người gốc Á khác, nhất là những người nhập
cư. Những người thuộc các nhóm này được kỳ vọng có sự nghiệp vẻ vang, và con
cái của họ được trông mong có thành tích xuất sắc trong học tập và theo học các
trường đại học danh tiếng. Họ được xem như là những công dân gương mẫu, luôn
tuân thủ luật pháp, đặt ra một hình mẫu lý tưởng cho các nhóm thiểu số khác noi
theo.
Lúc đầu nghe thì quan niệm này có vẻ là một phần trong sự củng cố tích
cực - suy cho cùng, mọi người có thể “cải thiện” bản thân bằng cách noi theo
các tấm gương tốt. Tuy nhiên, sự ngộ nhận này được xây dựng dựa trên hình mẫu rập
khuôn, chẳng hạn như giả định là tất cả các trẻ em người Châu Á giỏi môn toán,
và ngầm tiêu cực ám chỉ các nhóm thiểu số khác bằng việc tô vẽ chuyện như là
“lười biếng” hay là “không sáng dạ.” Thường thì, điều đó tạo ra những rào cản
giữa cộng đồng người Mỹ gốc Á và các cộng đồng thiểu số khác, ngăn cản cộng đồng
chúng ta ghi nhận những khó khăn thử thách của họ.
Thực ra không cần nhiều thời gian để thấy rõ liên kết giữa sự ngộ nhận
về thiểu số gương mẫu và sự phân biệt chủng tộc có hệ thống trên nước Mỹ. Sự ngộ
nhận này tước bỏ mọi nguồn gốc văn hoá và các dân tộc thiểu số khác, giới hạn họ
với những hình mẫu rập khuôn thấp kém và châm ngòi ngọn lửa kỳ thị chủng tộc xấu
xa. Điều đó không những khiến những người Châu Á trở thành mục tiêu của sự kỳ
thị, mà nó còn khuyến khích họ trở nên kỳ thị hoặc coi thường các nhóm thiểu số
khác.
Hơn thế nữa, định kiến đó còn che đậy những ảnh hưởng của sự phân biệt
chủng tộc có hệ thống trong cộng đồng của người Da đen ở Hoa Kỳ, đổ dồn những
khuyết điểm cá nhân vào các cuộc đấu tranh của họ, thay vì đổ lỗi cho cái hệ thống
xã hội đã ngăn chặn họ vượt qua những khó khăn này.
Thay vì giữ gìn địa vị “gương mẫu” và nghĩ rằng chúng ta hơn hẳn các
nhóm thiểu số khác, những người Mỹ gốc Á cần phải gia nhập các nhóm này để nỗ lực
cho quyền bình đẳng, nhất là khi các nỗ lực của cộng đồng của người Da đen đấu
tranh cho sự bình đẳng chủng tộc hầu hết đều trùng hợp với chúng ta.
Nhiều người thuộc nhóm “thiểu số gương mẫu” này không nhận ra một điều
rằng Phong trào Nhân quyền, được những người công dân Da đen dẫn đầu , lót đường cho họ trở thành các “gương mẫu.” Ngay cả khi người Mỹ
gốc Hoa và người da đỏ gốc Á đã giành được quyền bầu cử vào những năm 1940, quyền
bỏ phiếu của họ hầu như không được bảo đảm cho đến khi Đạo luật Quyền bầu cử năm 1965 được thông qua, và cấm việc
phân biệt ngôn ngữ của các nhóm thiểu số. Đạo luật Nhập cư và Nhập tịch năm 1965 cũng ngăn chặn các lệnh
cấm nhập cư phân biệt chủng tộc, cho phép thêm người Mỹ La tinh, Châu Á, và
Châu Phi nhập cư vào Hiệp chủng quốc Hoa Kỳ.
Nhiều gia đình gốc Á nhập cư vào Hoa Kỳ nhờ vào cuộc chiến giành bình đẳng
của người Da đen. Chúng ta mang ơn họ bằng cách dùng lá phiếu khó khăn mới kiếm
được này để nâng tiếng nói của họ khi mà họ cần hỗ trợ. Không chỉ xuất hiện trước
các cuộc khảo sát và cố gắng hành động chống lại sự ngộ nhận này như là điều đạo
đức cần làm với tư cách là những công dân gắn bó với dân tộc, đó còn là điều
chúng ta mang ơn cộng đồng đã gieo mầm cho sự phát triển của chúng ta.
Sự ngộ nhận này đặc biệt phổ biến trong hệ thống giáo dục của chúng ta.
Trẻ em thuộc nhóm “thiểu số gương mẫu” phải đối mặt với áp lực một cách liên tục
để giữ vững điểm số cao và chứng tỏ bản thân, trong khi trẻ em từ những nhóm
khác không được kỳ vọng khi đạt được thành tích tương đương. Nếu có đi chăng nữa,
đa số các em bị sắp đặt để thất bại, tạo ra hiệu ứng thắt cổ chai nơi mà nhiều
học sinh thuộc các nhóm “khá giỏi” có thể được học cao hơn trong khi những nhóm
khác đối mặt với rào cản có hệ thống và các kỳ vọng thấp bị đẩy ra.
Hiệu ứng này ảnh hưởng đến các cơ sở giáo dục bậc cao như Princeton.
Theo thống kê của lớp tốt nghiệp năm 2023 từ Princeton, khoảng 24% sinh viên
được nhận vào là người Mỹ gốc Á, trong khi chỉ có 11% sinh viên là người Mỹ La
tinh, 7% là người Mỹ gốc Phi, và ít hơn 1% là người Mỹ da đỏ. Những tỉ lệ phần
trăm này không phản ánh chỉ số phân biệt chủng tộc bên ngoài Orange Bubble
(Bong bóng Cam, hoặc bất kỳ cơ sở giáo dục bậc cao khác, cho vấn đề đó), kết quả
cho thấy quốc gia này không thể tạo cơ hội giáo dục bình đẳng cho sinh viên người
Da đen. Nếu những sinh viên này bị cản trở trong việc khai thác tiềm năng qua
giáo dục, thì làm thế nào để họ kỳ vọng vào việc vượt qua vô vàn rào cản mà họ
phải đối mặt?
Với tư cách là sinh viên và thực hiện bổn phận công dân, đó là nhiệm vụ
của chúng ta để tăng tiếng nói của những người không được đại diện trong các
môi trường học vấn hàng đầu. Ai cũng có đủ tiềm năng để thành công nếu có cơ hội,
và chúng ta nhất định phải đấu tranh cho một tương lai nơi mà tất cả mọi người
đều có cơ hội đó. Princeton và các cơ sở giáo dục khác có thể bắt đầu bằng cách
tăng cường nỗ lực nhận thêm nhiều sinh viên Da đen và các nhóm thiểu số khác,
và cung cấp cho họ trang thiết bị để thành công.
Sự ngộ nhận về thiểu số gương mẫu đã phát triển qua nhiều thời đại, nhiều
như cỏ dại mọc giữa mùa gặt của phong trào bình đẳng chủng tộc. Thay vì xui khiến
các nhóm thiểu số chống lại nhau, chúng ta phải cố gắng nâng tầm các cộng đồng
bị thiệt thòi lên và để đạt được sự tôn trọng bình đẳng cho tất cả mọi người. Một
hệ thống mà cản trở một số người trong chúng ta đến sự thành công chính là một
hệ thống đảm bảo rằng không ai trong chúng ta sẽ đạt được điều đó.
Alaina Joby là sinh
viên năm nhất đến từ Los Angeles, California. Liên hệ cô ấy tại
ajoby@princeton.edu.
-----------------------------------
NGUỒN :
The
‘Model Minorities’ owe a huge favor to the Civil Rights Movement
August 16, 2020 | 10:21pm
EDT
No comments:
Post a Comment