Trà
Mi dịch
Posted on February 16, 2020
Khi coronavirus nguy hiểm chết người bắt đầu lan rộng,
Bắc Kinh đã lãng phí tài nguyên quan trọng nhất để chống lại nó. Đó là niềm
tin.
Sau 12 ngày trốn biệt,
Xi Jinping đep khẩu trang đi dạo một một đoạn ngắn qua quận Triều Dương, ở Bắc
Kinh, 12 tháng 2, 2020. Nguồn: Pang Xinglei/Xinhua Via Getty
Images
Dịch coronavirus mới đã bước vào điểm then chốt. Những
bước do lãnh đạo Bắc Kinh thực hiện trong vài ngày tới sẽ quyết định số phận của
virus và liệu có lan ra quốc tế để thực sự trở thành một cơn đại dịch hay
không. Chính phủ Trung Hoa không còn nhiều thời gian để ngăn chặn một thảm họa.
Báo cáo chính thức của Trung Hoa, gồm các tuyên bố rằng
các nỗ lực kiểm soát của họ đang thành công và dịch bệnh sẽ sớm lên đến đỉnh điểm,
có đáng tin cậy hay không? Có nhiều điềm rất xấu. Từng được Tổ chức Y tế Thế giới
(WHO) và giới khoa học toàn cầu ca ngợi vì phản ứng nhanh chóng, minh bạch đối
với dịch bệnh COVID-19 mới được đặt tên, Trung Hoa hiện phải đối đầu với sự phỉ
báng của quốc tế và tình trạng bất ổn trong nước khi Bắc Kinh tiếp tục che đậy,
dối trá và đàn áp vì đã thất bại trong việc ngăn chặn virus và cũng có thể thổi
bùng ngọn lửa lan rộng của nó.
Kể từ khi dịch bệnh gây chú ý trên toàn thế giới vào
đầu tháng 1, nó đã được đánh dấu bằng những khoảnh khắc đáng kinh ngạc khi các
cơ quan y tế của Trung Hoa thông báo về sự gia tăng mạnh mẽ trong các trường hợp
rõ ràng của căn bệnh này, không có gì đáng ngạc nhiên hơn là con số điều chỉnh
vào ngày 12 tháng tháng Hai cho thấy số trường hợp lây nhiễm ở tỉnh Hồ Bắc đã
tăng lên 14.840 trong một ngày, đẩy tổng số người nhiễm bệnh toàn quốc lên
59.804 người. Theo nhà chức trách, cần điều chỉnh con số vì một định nghĩa mở rộng
về căn bệnh chỉ ở một nơi, tỉnh Hồ Bắc, trong khi giới hữu trách tiếp tục hạn
chế miêu tả những trường hợp nhiễm COVID-19 ở những nơi khác tại Trung Hoa theo
cách báo cáo trước đó, cho thấy số bệnh nhân nhỏ hơn sự thật.
Cái chết vì bệnh viêm phổi tuần trước của người hùng
chống dịch bệnh thực sự của Trung Hoa, bác sĩ nhãn khoa Li Wenliang (Lý
Văn Lượng), đã tiết lộ mặt xấu nhất của Đảng Cộng sản Trung Hoa (ĐCSTH) và nỗ lực
khủng khiếp của Bắc Kinh nhằm viết lại lịch sử của một dịch bệnh dường như
ngoài tầm kiểm soát của họ. Bs Lượng đã điều trị cho bệnh nhân vào tháng 12 tại
Vũ Hán, nơi dịch bệnh bắt nguồn, trông giống như các trường hợp SARS, ông nói với
các đồng nghiệp vào ngày 30 tháng 12 trong một phòng chat trên mạng xã hội của
giới bác sĩ. Vài ngày sau, vì cái gọi là tội “loan tin thất thiệt”, Lượng và bảy
bác sĩ khác đã bị đưa đi gặp công an Trung Hoa và buộc phải ký một văn bản thừa
nhận đã “loan tin thất thiệt”. Trong nhiều ngày, chính quyền Vũ Hán đã tìm cách
bóp nghẹt tiếng nói của Lượng, nhưng ngay cả sau khi ông đã bị nhiễm virut
trong khi điều trị cho bệnh và bị giam trong một phòng chăm sóc đặc biệt, bác
sĩ Lượng vẫn tiếp tục lên tiếng báo động về bệnh dịch trên chương trình
Thế giới của đài BBC. Vào ngày 6 tháng Hai, bác sĩ Lượng, 34 tuổi, mạnh khỏe một
thời, đã chết. Cái chết của Lượng đã mở toang cánh cổng của những cơn thịnh nộ
chính trị trên khắp Trung Hoa, làm dấy lên một cơn giận dữ chưa từng thấy và sự
phẫn nộ của quần chúng, lên tiếng tố cáo chính phủ đã che đậy.
Một số người theo dõi Trung Hoa đã ví cuộc khủng hoảng
coronavirus đối với Chủ tịch Trung Hoa Tập Cận Bình với vụ nổ lò năng lượng hạch
tâm Chernobyl năm 1986 đối với quyền lực siết chặt Liên Xô của Mikhail
Gorbachev. Những người khác đã ví lòng can đảm của vị bác sĩ trẻ tuổi, chết vì
nghề nghiệp này với con người huyền thoại cầm túi xách, đứng chận xe tăng ở quảng
trường Thiên An Môn năm nào và không cho chúng lăn bánh dập tắt cuộc biểu tình
của sinh viên dân chủ vào năm 1989.
Như chuyên gia về Trung Hoa Bill Bishop đã viết tuần
trước trong bản tin Sinocism hàng ngày của ông, hợp đồng xã hội của Đảng CSTH với
người dân – bảo đảm sự ấm no của người dân và mang lại sự thịnh vượng ngày càng
tăng – đang bị căng thẳng ở cấp quốc gia theo cách mà tôi không thấy trong nhiều
thập kỷ qua. Thứ sáu tuần trước tôi đã viết,
“‘đây gần như là một cuộc khủng hoảng hiện sinh đối
với Xi và Đảng mà tôi nghĩ chúng ta đã thấy kể từ [vụ thảm sát Thiên An Môn]
1989’, và tôi nghĩ nó còn hơn như thế nữa, một tuần sau đó.”
Ngay trước khi đọc bài phân tích của Bishop, tôi đã
làm một podcast cho CBS News với đồng nghiệp cũ của tôi ở Hội đồng Quan hệ Ngoại
giao Elizabeth Economy, một trong những chuyên gia hàng đầu thế giới về chính
trị Trung Hoa. Bà ấy cũng coi cái chết của Bác sĩ Lượng và sự phân hóa rõ ràng
bên trong ĐCSTH về cách giải quyết dịch bệnh tốt nhất như là mối đe dọa quan trọng
nhất đối với quyền lực mà Xi đã phải đối phó và một sự thử thách quan trọng về
khả năng tồn tại của toàn bộ lãnh đạo hiện tại của ĐCSTH. Không có nhân vật
lãnh đạo nào kể từ Mao Trạch Đông đã củng cố nhiều và quyền kiểm soát quyền lực
như Xi, điều này khiến nhân vật lãnh đạo Trung Hoa hiện nay dễ bị đổ lỗi hơn
trong thời kỳ thảm họa.
Điều này lớn hơn nhiều so với chính trị bóng chày
Trung Hoa. Nó là việc quan trọng sâu sắc đối với các doanh nghiệp đang băn khoăn
về nỗi đau và mất mát về việc đóng cửa Trung Hoa sẽ kéo dài bao lâu và các nhà
lãnh đạo y tế công cộng lo lắng về cách họ có thể giải quyết coronavirus ra sao
khi nó lan rộng dến quốc gia, tiểu bang hoặc thành phố của họ. Nó đã đổ tràn
sang vai Tổng giám đốc WHO bác sĩ Tedros Adhanom Ghebreyesus, người đã phải
nghe những lời chỉ trích gay gắt – ngay cả một kiến nghị đòi cách chức – vì các cuộc họp của Ghebreyesus
với Xi và các nhà lãnh đạo Trung Hoa khác và việc ông miễn cưỡng tuyên bố dịch
bệnh khẩn cấp toàn cầu.
Về phần mình, Xi biến mất một ngày sau cuộc họp ngày
27 tháng 1 với Ghebreyesus của WHO, và không ai gặp lại Xi trong mười hai ngày
sau đó, cho đến khi ông ta đeo khẩu trang đi dạo một một đoạn ngắn qua quận Triều
Dương, ở Bắc Kinh.
Cuộc khủng hoảng chính trị ở Trung Hoa đang khiến
toàn cầu lo ngại về độ tin cậy của dữ liệu dịch bệnh do chính phủ Trung Hoa
công bố, sự hữu ích của hướng dẫn của Trung Hoa về cách lây lan của virut và ai
có nguy cơ tử vong và các biện pháp tốt nhất để bảo vệ nhân viên y tế không trở
thành nạn nhân của căn bệnh mà họ đang cố gắng điều trị. Kể từ công bố đầu tiên
ngày 30 tháng 12 về một căn bệnh mới ở Vũ Hán, ĐCSTH đã thêu dệt một luận điệu,
phần lớn vì những mục đích chính trị ở Hoa lục, sắp xếp các những con số bệnh
nhân chính thức và số người chết theo luận cứ đó. Trong khi đó, cộng đồng y tế
quốc tế, từ WHO cho đến giới học thuật thống kê và các giới phân tích bệnh truyền
nhiễm, đã cố gắng suy luận từ những số liệu chính thức công bố hàng ngày rất
đáng ngờ về mức độ nguy hiểm của bệnh coronavirus đối với cả thế giới.
Điểm mấu chốt là niềm tin, dường như đang suy yếu
bên trong Trung Hoa và đang ngày càng làm sáng tỏ đối với thế giới y tế công cộng.
Một dịch bệnh không thể đánh bại trừ khi sự nối kết của niềm tin giữa chính phủ
và người dân có thể sống sót qua nỗi đau buồn, hoang mang, cảm xúc và những
thách thức y tế của trận chiến. Chính phủ Trung Hoa, trong sơ suất của họ, đã
gây thiệt hại và làm suy yếu những nối kết đó đến độ có lẽ không còn sửa chữa
được nữa.
Một nhân viên canh
gác ngồi bên ngoài chợ bán hải sản Huanan đã đóng cửa, có liên quan đến các trường
hợp gây nhiễm coronavirus, ở Vũ Hán, Trung Hoa, vào 17 tháng 1. Ảnh:
Getty Images
Từ
đầu tháng 12 đến tháng 19 tháng 1, luận cứ chính của
Đảng Cộng sản Trung Hoa từ các nhà chức trách địa phương ở Vũ Hán, tâm chấn của
dịch bệnh, là chỉ có một số rất ít người liên hệ với một chợ cá và động vật sống
ở địa phương đã bị nhiễm một loại virus mới, khiến một số ít bị nhập viện vì
viêm phổi. Dù nguyên nhân gây bệnh là gì, đó không phải là SARS hay bất cứ thứ
gì như SARS. Tất cả các dữ liệu công bố đều thích hợp với luận điệu đó. Bất cứ
ai, như bác sĩ Lượng, có ý nói khác hay ngược với tuyên truyền của ĐCSTH đều bị
đàn áp.
Sau thông báo chính thức về căn bệnh mới vào đêm
giao thừa, một luận điệu thứ hai đã được công bố, nhà chức trách lập luận rằng
việc đóng cửa chợ động vật sống đã loại sự lây lan của căn bệnh này một cách hiệu
quả, vì không có bằng chứng về sự lây lan virus từ người sang người. Trong hai
tuần, số người nhiễm bệnh chính thức hầu như không tăng và thậm chí giảm xuống
còn 41. Thông điệp ĐCSTH gửi đến người dân Trung Hoa là không có gì phải lo lắng,
cảnh sát địa phương và các nhà chức trách y tế đã ngăn chặn một ổ dịch, hoàn
thành tốt công việc – một kịch bản được WHO chấp nhận.
[Y như kịch bản của ĐCSTH, nhưng mãi đến cuối tháng
1, Thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc (ĐCSVN) vẫn ban khen bệnh viện Chợ Rẫy đã “chữa
khỏi” bệnh viêm hô hấp cấp do virus 2019-nCoV gây ra! – TM]
Trong suốt hai tuần quan trọng đó – thời điểm mà những
nỗ lực kiểm soát tích cực có thể đã ngăn chặn sự bùng phát – trong suốt hai tuần
lễ đó virus đã lây lan như đã lây lan, hoàn toàn không liên hệ gì đến chợ động
vật sống (chợ ướt), ít nhất là từ giữa tháng 12. Trong suốt tháng 12 và đầu tháng
1, khoảng một nửa số lây nhiễm coronavirus ở Vũ Hán hoàn toàn không liên hệ đến
chợ động vật và dịch bệnh đã tăng gấp đôi hàng tuần. Giới nghiên cứu khoa học tại
Đại học Hoàng gia Luân Đôn cho rằng có 1.723 người ở Vũ Hán đã bị nhiễm bệnh
tính đến 12 tháng 1, 2020.
Khi sự lo lắng trên thế giới, nghi ngờ về luận điệu
be bờ ngăn chặn, ngày mỗi tăng và với bằng chứng không thể phủ nhận đã có
sự lây truyền virut từ người sang người, Xi đã thực hiện chiến thuật đổ tháo
thông tin. Cùng thời gian đó, một ủy ban cao cấp của ĐCST đã đăng lên tin nhắn
WeChat (sau đó đã xóa) tố cáo nhà chức trách và cán bộ địa phương có thể đang
giấu thông tin dịch bệnh, và cảnh cáo,
“Bất cứ ai cố tình trì hoãn hoặc che giấu báo cáo vì
tư lợi sẽ mãi mãi bị đóng đinh vào trụ cột xấu hổ của lịch sử.”
ĐCSTH
Không có gì đáng ngạc nhiên, luận điệu chính thức của
Bắc Kinh đột nhiên thay đổi, cũng như số bệnh nhân lây nhiễm và người chết,
tăng gấp bốn lần lên 198 người vào ngày 19 tháng 1. Trong luận điệu mới, không
ai nhắc đến chợ ướt nữa, và cán bộ lãnh đạo Vũ Hán, đã đóng loạt chỉ tay đổ lỗi
và trách móc lẫn nhau vì đã tuyên truyền luận điệu cũ và đưa phần lớn thành phố
11 triệu dân vào vòng phong tỏa. Nhưng Tết Nguyên đán sắp đến, và nỗi lo bị
cách ly tràn lan, hàng triệu người Vũ Hán đã bỏ thành phố, về quê với gia đình
và đến các thành phố khác ở khắp Trung Hoa – nhiều người, vô tình, đã nhiễm bệnh
đem virus theo với họ. Rút kinh nghiệm từ dịch SARS năm 2003, chính phủ Trung
Hoa đưa cả nước vào tình trạng cách ly ở nhiều cấp, với Vũ Hán bị cách ly hoàn
toàn với thế giới bên ngoài và, ngày càng trở thành trường hợp để giới bất đồng
chính kiến lên tiếng phản đối và phê phán, cũng từ thế giới mạng. Chính phủ
không khuyến khích về quê ăn Tết Nguyên đán; kỳ nghỉ Tết kéo dài trên toàn quốc
để giảm sự lây lan của virut ở trường học và nơi làm việc; và trên khắp tỉnh Hồ
Bắc và các vùng lân cận, khoảng 100 triệu người được khuyến khích tự cách ly, ở
trong apartment và nhà của họ.
Nhà vi trùng học Guan Yi thuộc Đại học Hồng Kông
(HKU) cảnh cáo rằng chiến lược ngăn chặn có thể thất bại và sự bùng phát dịch lớn
hơn là điều chắc chắn, theo ông, ước tính một cách bảo thủ, số người chết sẽ lớn
hơn 10 lần so với dịch SARS, nghĩa là hơn 8.000 người.
Về mặt khoa học, chiến lược be bờ ngăn chặn dựa trên
một giả định quan trọng: Virus chỉ có thể lây lan từ người này sang người khác
nếu người nhiễn virus đã bị sốt. Vì vậy, trạm kiểm soát thân nhiệt độ được dựng
nên khắp Trung Hoa, dọc xa lộ, tại lối vào những chung cư hay cao ốc lớn, tại tất
cả các điểm trung chuyển, ngay cả trong tay của cảnh sát kiểm sóat công lộ cách
Vũ Hán hàng trăm dặm. Xe lửa, máy bay, xe buýt và xa lộ vận tốc cao đã ngừng hoạt
động hoàn toàn. Bằng cách xác định từng người ở Trung Hoa đang bị sốt và đưa họ
vào những khu vực cách ly, virus sẽ không còn lây lan nữa, và chẳng mấy chốc dịch
bệnh sẽ chấm dứt.
@The_World_Is_Y
Somebody is telling us an important message#coronavirus #CoronavirusOutbreak #coronavirusjapan #coronaviruschina #Coronavirusmexico #coronaviruswuhan #coronavirusthailand #coronavirusitalia #coronavirususa #coronaviruscanada #coronavirusfrance #COVID19
VIDEO :
Xi đã chữa khỏi #covid19 ngay sau một cuộc họp Bộ
Chính trị vào ngày 3 tháng Hai, 2020. Nó có thể là chiến công vĩ đại nhất trong
lịch sử loài người xứng đáng với giải Nobel. Nguồn:
Twitter
Nhưng đến ngày 3 tháng Hai có bằng chứng cho thấy những
người không bị sốt, chỉ có các triệu chững nhiễm coronavirus nhẹ, có thể truyền
virut cho người khác. Và một người như vậy có thể lây nhiễm cho hai người – thậm
chí có thể đến bốn – người khác. Vi rút không chỉ có thể lây lan qua những hạt
nước khi ho, nước bọt hoặc dịch mũi mà phân còn có kết đã nhiễm virus, làm tăng
sự lây truyền qua đường miệng/qua phân sang thực phẩm do truyền bằng tay, thức
ăn chưa nấu chín. Tệ hơn nữa, thời gian ủ bệnh có triệu chứng nhẹ, có khả năng
lây nhiễm nhẹ này có thể rất dài – lên tới 24 ngày. Đột nhiên, coronavirus
không giống như SARS, thời gian ủ bệnh khoảng ba ngày và chỉ lây nhiễm từ những
người bị sốt. Không, vi-rút mới này trông giống cúm hơn, có thể lây từ người
không có triệu chứng sang người khác chỉ qua một cái bắt tay cùng thở chung bầu
không khí. Nhưng ngay cả khi đó, việc so sánh thất bại vì ít người bị cúm ủ bệnh
chỉ hơn 24 giờ, khoan nói đến 24 ngày.
Đến cuối tháng 1, Vũ Hán trở thành một thị trấn ma,
hầu như không thấy người hay một chiếc xe nào, toàn bộ dân Vũ Hán đã bỏ hoang
thành phố hoặc đang ẩn náu trong khu vực cách ly. Tuy nhiên, virus vẫn tiếp tục
gây chết người và Xi đã cảnh cáo quốc dân về “sự lây lan gia tăng” của chúng.
Khi luận điệu ngăn chặn đã được chứng minh là có thể sai lầm, và các thành phố
ngoài Vũ Hán bắt đầu thấy sự lây lan đáng sợ của căn bệnh, ĐCSTH đã chuyển sang
một màn kịch quen thuộc khác: nâng cao chế độ dùi cui (do công an kiểm
soát).
Qua đêm, phòng tập thể dục, đấu trường thể thao,
khách sạn, ký túc xá đại học, trung tâm hội nghị và các cơ sở lớn khác đã được
chuyển thành bệnh viện dã chiến, trong đó hàng ngàn giường được đặt thành hàng
dài và thực phẩm, đồ dùng vệ sinh, được cấp cho hàng ngàn người được kiểm tra sốt
thường xuyên và ở tình trạng kiểm dịch. Không có ai đặt câu hỏi về việc đây
không phải là bệnh viện – nhiều người bị giữ trong các cơ sở kiểm dịch tạm thời
này phàn nàn rằng họ không bao giờ được kiểm tra nhiễm trùng nhưng đã được xếp
vào nhà kho và buộc phải dùng chung vòi sen và nhà vệ sinh với hàng trăm người
khác, có thể đã nhiễm bệnh.
Công nhân ráp lắp
giường tại một trung tâm triển lãm đã được chuyển thành một bệnh viện dã chiến
để chuẩn bị đón cho bệnh nhân coronavirus ở Vũ Hán vào ngày 4 tháng Hai. Ảnh:
STR/AFP Via Getty Images
Khi nỗi lo lắng lên cao, Xi chuyển sang đổ lỗi, đặt
Thủ tướng Li Keqiang đứng đầu toán công tác đến Vũ Hán. Xi đả kích, phản đối
“những bài phát biểu không trung thực”, tập trung vào những người đang dùng mạng
Weibo và các phương tiện truyền thông xã hội khác nêu lên những nghi ngờ về
chính sách ngăn chặn và ta thán về việc họ bị cách ly. Và ông đã đưa ra một luận
điệu bổ túc khác, đổ lỗi cho chính phủ Hoa Kỳ về hoàn cảnh của Trung Hoa. Vào
30 tháng giêng, cùng ngày mà WHO tuyên bố dịch bệnh là một trường hợp khẩn cấp
về sức khỏe cộng đồng đang được quốc tế quan tâm, Ngoại trưởng Mỹ Mike Pompeo
đã đưa ra lời khuyến cáo du lịch cho người Mỹ, cảnh cáo dân Mỹ không nên du lịch
Trung Hoa. Trong tuần đầu tiên của tháng 2, một số giới hạn đã được Mỹ đặt ra đối
với các hãng hàng không, sân bay, người nhập cư Trung Hoa, khách du lịch đến
Hoa Kỳ và những thương vụ hàng hóa chính giữa hai quốc gia.
Đến 3 tháng 2, các bệnh viện trên khắp Trung Hoa đã
báo cáo tình trạng thiếu bộ dụng cụ xét nghiệm, buộc phải giảm đáng kể chẩn
đoán và báo cáo những bệnh nhân lây nhiễm. Một học giả y khoa và là thành viên
của nhóm chuyên gia cao cấp do Ủy ban Y tế Quốc gia Trung Hoa kết hợp cảnh cáo:
“Phát giác sớm, chẩn đoán sớm, cách ly sớm và điều
trị sớm có thể được thực hiện tại Vũ Hán vào thời điểm này. Tôi hy vọng rằng quốc
gia sẽ hỗ trợ Vũ Hán.”
Ủy ban Y tế Quốc gia Trung Hoa
Cùng ngày hôm đó, Ban Thường vụ của Bộ Chính trị
ĐCSTQ đã tổ chức một cuộc họp, soạn thảo một luận điệu mới, cho rằng dịch bệnh
đã vượt khỏi tầm kiểm soát vì quản lý kém. ĐCSTH bây giờ sẽ lãnh đạo một “cuộc
chiến tranh nhân dân” chống lại vi-rút, ngăn chặn thậm chí khó khăn hơn trong
việc kiểm dịch và tin đồn. Theo đó, dịch bệnh phải dễ kiểm soát, với 80% nạn
nhân là trên 60 tuổi, 75% cơ thể bị suy yếu do một số bệnh trạng khác, và thật
kỳ lạ, rất ít bệnh nhân là trẻ em và 66% là nam giới, theo bộ dữ liệu chính thức
mới.
Để kích động lòng yêu nước, ĐCSTQ kêu gọi mọi người
chỉ điểm những người hàng xóm đau yếu và giao họ thành chính quyền. Cuối cùng,
tại ít nhất một thị trấn, nhà chức trách hứa thưởng tiền cho người chỉ điểm,
tương đương với khoảng một phần ba thu nhập trung bình hàng tháng của người lớn
ở Trung Hoa. Người bị chỉ điểm phải đi – đôi khi buộc phải đi – khỏi nhà của họ
và được đưa vào các bệnh viện dã chiến vừa thiết lập trong các trường học và cơ
sở thể thao. Khi những chuyên gia quốc tế đặt câu hỏi liệu có thể được ngăn chặn
virus này được hay không, Bắc Kinh đã ra sức đưa nhiều bệnh nhân bị nhẹ vào khu
(hay kho) dã chiến và cho những người bị viêm phổi nhập viện.
Nhưng đến ngày 5 tháng Hai, các nhà quàn và nhà hỏa
táng cho hay là họ có vấn đề đáp ứng kịp trong việc giải quyết số người chết ở
Vũ Hán. Mặc dù không có dữ liệu cho thấy ĐCSTH giải quyết vấn đề này ra sao,
nhưng việc cách ly Vũ Hán đã gây nguy hiểm không chỉ cho tính mạng của những
người nhiễm coronavirus mà cả hàng ngàn người cần dùng thuốc và điều trị không
thường xuyên cho những bệnh trạng khác như HIV, bệnh thận, tiểu đường và tăng
huyết áp. Các bệnh viện không còn đón tiếp họ, thuốc đã hết, nhưng không có con
số nói về họ hoặc cái chết của họ.
Trên khắp Hồ Bắc, các bệnh viện vào cuối tuần đầu
tiên của tháng 2 đã hết giường, hết mặt nạ hô hấp và thiết bị hỗ trợ oxy và
viêm phổi. Khi nhiều thành phố thấy số bệnh nhân bị lây nhiễm tăng vọt, họ đã
làm theo chiến lược phong tỏa và cách ky kiểm dịch của Vũ Hán. Vào ngày 14
tháng Hai, Ủy ban Y tế Quốc gia Trung Hoa, cuối cùng đã thừa nhận rằng COVID-19
đã gây thiệt hại cho nhân viên y tế, nói rằng có 1.716 người trong số nhân viên
y tế đã bị nhiễm bệnh và 6 người đã chết vì bệnh viêm phổi.
Một bức ảnh của bác
sĩ nhãn khoa đã quá cố Li Wenliang nằm giữa những bó hoa tại Chi nhánh Houhu của
Bệnh viện Trung ương Vũ Hán vào ngày 7 tháng Hai. Ảnh:
STR/AFP Via Getty Images
Sau đó, vào ngày 6 tháng Hai, Li Wenliang chết vì bệnh
coronavirus, gây ra sự phản đối khắp nơi trên toàn quốc, tràn ngập cơn thịnh nộ
không thể phủ nhận. Chính phủ đã phản ứng với việc công khai bày tỏ sự đau buồn
và tức giận bằng cách kiểm duyệt việc đăng tải và chặn tài khoản trên mạng xã hội.
Cecilia Wang – một phóng viên của tờ Kinh tế (Economist) có trụ sở tại Thượng Hải
– đã tweet ngay trong khi hành động tẩy xóa thông tin đang diễn ra trên mạng
truyền thông xã hội Trung Hoa, khi những bình luận về việc đối phó với dịch bệnh
của chính phủ đã bị xóa khỏi lịch sử kỹ thuật số. Vào ngày 8 tháng Hai, co tin
cho hay rằng Xi đã bổ nhiệm tay chân của mình, Chen Yixin, một người không có
kiến thức căn bản y tế hoặc khoa học, là nhân vật chỉ huy thứ hai của đội chịu
trách nhiệm giải quyết cuộc khủng hoảng dịch bệnh ở Hồ Bắc. Chuyên môn của Chen
là thực thi pháp luật, và ông đứng đầu ủy ban nội an nước mạnh nhất Trung Hoa.
Khi Chen vào Vũ Hán, những người đứng đầu trong số các lãnh đạo giải quyết dịch
bệnh Hồ Bắc và Vũ Hán đã tức thời mất chức.
Vào ngày 9 tháng Hai, những con số chính thức cho thấy
sự chậm lại trong những phúc trình những người nhiễm bệnh hàng ngày –
khuynh hướng này kéo dài cho đến ngày 12 tháng Hai, với một con số khổng
lồ của những người mới nhiễm bệnh và người chết. Trong khoảng ba ngày này, hai
luận điệu mới xuất hiện. Đầu tiên, dịch bệnh đã lên đến đỉnh điểm. Và thứ hai,
đó là thời gian để quốc gia trở lại làm việc, khôi phục nền kinh tế Trung Hoa.
Nhưng hầu như không ai thấy sự ổn định ở đâu trên khắp
đất nước. Tại một trong những thành phố bị ảnh hưởng nặng nề nhất ở Trung Hoa,
Huanggang, lãnh đạo ĐCSTH cho biết thành phố này chỉ có thể kiểm tra 900 người
mỗi ngày. Một cuộc kiểm soát trên toàn thành phố đã xác định được 13.000 bệnh
nhân bị sốt. Tỷ lệ tử vong, theo Trung tâm kiểm soát và phòng ngừa dịch bệnh
Trung Hoa (CCDC), khác nhau tùy nơi trên khắp nước, với 4 phần trăm những người
mắc bệnh coronavirus chết ở Vũ Hán và 5 phần trăm bệnh nhân chết ở Tianmen.
Nhưng thật khó để định được mức tin cậy cho những ước tính đó bởi vì không ai
thực sự biết đường cơ sở – tổng số người bị nhiễm bệnh. Không chỉ có quá
ít người được xét nghiệm, mà các bộ chẩn đoán lại rất khó sử dụng đúng đến mức
bệnh nhân coi không đúng là không nhiễm bệnh cao tới 50%, có nghĩa là một số
phòng thí nghiệm đã báo cáo thiếu một nửa số bệnh nhân đã nhiễm trùng.
Khi các cơ sở cách ly để kiểm dịch hết chỗ, một số
câu hỏi đặt ra về sự an toàn của họ, khi mọi người được xếp cạnh nhau và sử dụng
cơ sở vệ sinh chung. Có bằng chứng rõ ràng rằng bệnh coronavirus có thể lây lan
qua phân hoặc khí thải từ nhà vệ sinh và hệ thống ống nước bị bị sử dụng quá mức.
Vào ngày 10 tháng Hai, Xi đã sa thải hai trong số những
viên chức y tế hàng đầu của Hồ Bắc, trong bối cảnh tuyên bố rằng virus này có
thể làm gây bệnh cho 5% dân số Vũ Hán, hoặc nửa triệu người. Ba ngày sau, bí
thư đảng ở Hồ Bắc được một người trung thành với ông Tập thay thế.
Một tiếp viên xe lửa
hỗ trợ nhân viên y tế khi họ rời Vũ Hán ở Nam Xương, tỉnh Giang Tây của Trung
Hoa, vào hôm 13 tháng Hai. Ảnh: STR/AFP Via Getty Images
Wu Zunyou là chuyên gia dịch tễ học chính của China
CDC, là người chịu trách nhiệm sau cùng trong việc ước tính và đếm số lượng dịch
bệnh coronavirus. Vào tháng Hai. 13, ông đã nói chuyện với Howard Bauchner, tổng
biên tập Tạp chí của Hiệp hội Y khoa Hoa Kỳ, bảo vệ tính chính xác của số lượng
dịch bệnh Trung Hoa. Thừa nhận rằng có sự thiếu hụt những bộ dụng cụ chẩn đoán
và việc chúng có thể khó dùng, tuy nhiên ông vẫn khăng khăng rằng dịch bệnh
đang giảm xuống. Wu lập luận, khi nhiều người nhiễm bệnh kết thúc thời kỳ ủ bệnh,
việc truyền bệnh sẽ chậm lại và rõ ràng là các phương pháp kiểm soát của Trung
Hoa thực sự đã có hiệu quả.
Robert Redfield, người đứng đầu Trung tâm kiểm soát
và phòng ngừa dịch bệnh Hoa Kỳ, nói với CNN tuần này rằng ông kém lạc quan hơn
nhiều.
“Ngay bây giờ chúng ta đang ở trong một chế độ tích
cực be bờ ngăn chặn. Chúng ta không biết nhiều về virus này. Virus này có thể
còn ở với chúng ta ra khỏi mùa này, hết cả năm nay và tôi nghĩ rằng cuối cùng
thì virus sẽ tìm được căn cứ và chúng ta sẽ bị dịch lây truyền qua cộng đồng.”
Robert Redfield
Tuần này tại Geneva, khoảng 400 chuyên gia về các bệnh
truyền nhiễm hàng đầu đã tập hợp để giúp WHO giải quyết nhiều bí ẩn vẫn còn bao
quanh COVID-19. Một trong số đó là Gabriel Leung thuộc Đại học Hong Kong; ông
không nghĩ rằng chiến lược của Trung Hoa sẽ thành công và lo ngại rằng khi các
trường học mở cửa trở lại và hàng triệu người quay trở lại Vũ Hán và các thành
phố đã bị phong tỏa, một lần nữa, virus có thể gia tăng. Và nó có thể lan xa ra
khỏi biên giới Trung Hoa, có thể lây nhiễm hơn 60% dân số thế giới.
COVID-19 có thể lan xa ra khỏi biên giới Trung Hoa,
có thể lây nhiễm hơn 60% dân số thế giới.
Gabriel Leung
Ngay cả khi bệnh coronavirus chỉ giết chết 1 phần
trăm nạn nhân của nó, thì 1 phần trăm của 60 phần trăm trong số 7 tỷ người là một
số người chết đáng sợ, xếp coronavirus ngang hàng với ba đại dịch lớn nhất
trong lịch sử loài người – bệnh dịch hạch thế kỷ 14, bệnh cúm năm 1918, và số
người nhiễm HIV/AIDS hiện nay.
Tôi muốn tin rằng loài người sẽ ngăn chận được
coronavirus và giữ dịch bệnh ở mức độ ít kinh khủng hơn đủ lâu để phát minh được
một loại vắc-xin có hiệu quả. Nhưng điều này sẽ đòi hỏi một nỗ lực lớn trong thời
gian dài. Vắc-xin mới cần có nhiều năm nghiên cứu và thử nghiệm.
Thật không may, sự yếu kém của Trung Hoa đang cho thấy
tất cả những điều này có thể đi sai, biến một cuộc khủng hoảng thành một thảm họa.
Chính phủ Tập Cận Bình đã cung cấp cho thế giới hàng chồng, hàng đống dữ liệu,
nhưng độ tin cậy hoặc thiếu tin cậy của chúng dính liền với những phương pháp
quản trị, kiểm duyệt, đe dọa và thói bợ đỡ của ĐCSTH. Thế giới ngoài Trung Hoa
chỉ có thể tiên lượng và chuẩn bị mà không thực sự biết khả năng tàn phá của kẻ
thù coronavirus nguy hiểm vòa lớn đến cỡ nào.
----------
Tác
giả | Laurie Garrett là cựu thành viên cao cấp về sức
khỏe toàn cầu tại Hội đồng Quan hệ Đối ngoại và là nhà báo viết về khoa học đoạt
giải Pulitzer.
© 2020 DCVOnline
Nếu đăng lại, xin ghi nguồn và đọc “Thể lệ trích đăng lại bài từ
DCVOnline.net”
Nguồn:
February 15, 2020, 4:48 PM
No comments:
Post a Comment